Mikrobiologia wód SYLABUS A. Informacje ogólne

Transkrypt

1 Mikrobiologia wód SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język przedmiotu Rodzaj przedmiotu Rok studiów /semestr Wymagania wstępne (tzw. sekwencyjny system zajęć i egzaminów) Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele przedmiotu Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia przedmiotu Opis Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Biologii biologia studia pierwszego stopnia ogólnoakademicki Stacjonarne 0200-BS1-6MWO polski przedmiot obowiązkowy, moduł specjalnościowy mikrobiologia III rok / VI semestr Student powinien mieć zaliczony przedmiot: mikrobiologia wykład 15 godz. laboratoria 30 godz. zajęcia terenowe 21 godz. Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z grupami mikroorganizmów (grzyby, bakterie) zasiedlającymi ekosystemy wodne i wskaźnikami sanitarnymi wód. Ćwiczenia laboratoryjne stanowią przygotowanie do pracy w laboratoriach badawczych, kontrolnych i diagnostycznych w zakresie mikrobiologii wód oraz interpretowania wyników w porównaniu ze standardami zgodnie z normami PN-EN ISO. Ponadto podczas zajęć laboratoryjnych studenci nabywają umiejętność poprawnej oceny zagrożeń wynikających z mikrobiologicznego zanieczyszczenia wód powierzchniowych oraz poznają zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w laboratorium mikrobiologicznym. Na ćwiczeniach terenowych kształtowane są umiejętność prawidłowego poboru prób do badań mikrobiologicznych z różnych typów wód. Metody dydaktyczne: wykład, konsultacje, wykonywanie doświadczeń według instrukcji podczas zajęć laboratoryjnych, zajęcia w terenie Formy zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę laboratoriów i zajęć terenowych, egzamin. Efekty kształcenia i 1. Student charakteryzuje poszczególne grupy mikroorganizmów zasiedlających ekosystemy wodne zgodnie z podziałem systematycznym 2. Student identyfikuje zasadnicze procesy kształtujące populacje mikroorganizmów w środowisku wodnym 3.Student charakteryzuje podstawowe metody stosowane w laboratoriach mikrobiologicznych 4. Student stosuje standardowe metody badań terenowych stosowanych w mikrobiologicznych analizach wód 5. Student przeprowadza obserwacje terenowe i laboratoryjne oraz prowadzi ich dokumentację, przygotowuje zestawienia i raporty z wykonywanych analiz laboratoryjnych i terenowych 6. Student stosuje zasady ergonomii, bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania powierzonych mu zadań i jest odpowiedzialny za sprzęt, jakość i wiarygodność uzyskanych wyników 7. Student pracuje samodzielnie i zespołowo w rozwiązywaniu problemów Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia K_W08 K_W09 K_W10, K_U01 K_U02 K_U12, K_U15 K_U16, K_K06, K_K09 K_K02, K_K05 Punkty ECTS 5

2 Bilans nakładu pracy studenta ii Wskaźniki ilościowe Ogólny nakład pracy studenta: 125 godz. w tym: udział w wykładach: 15 godz.; udział w zajęciach pozawykładowych: 54 godz.; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń, egzaminów: 47.4 godz.; udział w konsultacjach, zaliczeniach, egzaminie: 8,6 godz. Nakład pracy studenta związany z zajęciami iii : Liczba godzin Punkty ECTS wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 77,6 3,1 o charakterze praktycznym 110 4,4 Data opracowania: Koordynator przedmiotu: dr Anna Pietryczuk

3 SYLABUS B. Informacje szczegółowe Elementy składowe sylabusu Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Język przedmiotu Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący Treści merytoryczne przedmiotu Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Opis Mikrobiologia wód 0200-BS1-6MWO biologia, studia pierwszego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii polski trzeci rok, drugi semestr (letni) 15 godz., wykład dr Anna Pietryczuk dr Adam Cudowski 1. Mikroorganizmy wód powierzchniowych. Rozmieszczenie mikroorganizmów w zbiornikach wodnych. 2. Źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych. Analiza sanitarna wody. Uwarunkowania prawne dotyczące czystości mikologicznej i bakteriologicznej wód w Polsce i na świecie. 3. Charakterystyka mikroorganizmów wodnych. Bakterie i grzyby chorobotwórcze i potencjalnie chorobotwórcze występujące w wodzie i przenoszone przez systemy dystrybucji wody. 4. Liczebność mikroorganizmów w wodach powierzchniowych. Czynniki wpływające na liczebność mikroorganizmów w wodach. 5. Strategie przeżycia bakterii w wodach powierzchniowych. 6. Ścieki. Biologiczne metody oczyszczania ścieków. 7. Pobór, przechowywanie i transport prób wodnych do badań mikrobiologicznych. 1. Student charakteryzuje poszczególne grupy mikroorganizmów zgodnie z podziałem systematycznym 2. Student identyfikuje zasadnicze procesy kształtujące populacje mikroorganizmów w środowisku wodnym Sposoby weryfikacji: Egzamin pisemny podsumowujący przedmiot (pytania otwarte). 1. Pozytywna ocena zaliczenia laboratoriów. 2. Pozytywna ocena z egzaminu. Literatura podstawowa: 1. Błaszczyk M.K. Mikroorganizmy w ochronie środowiska. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Grabińska-Łoniewska A., Siński E. Mikroorganzimy chorobotwórcze i potencjalnie chorobotwórcze w ekosystemach wodnych i sieciach wodociągowych. Wydawnictwo Seidel- Przywecki, Warszawa Kołwzan B., Adamiak W., Grabas K., Pawełczyk A. Podstawy mikrobiologii w ochronie środowiska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław Walczak M., Burkowska A., Swiontek-Brzezinska M., Kalwsińska A. Podstawy mikrobiologii w teorii i praktyce. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2013 Literatura uzupełniająca:

4 1. Bednarski W., Fiedurek J. Podstawy biotechnologii przemysłowej. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa Dynowska M., Ejdys E. (red.). Mikologia laboratoryjna. Przygotowanie materiału badawczego i diagnostyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn Postgate J. Człowiek i drobnoustroje. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa, Salyers A.A., Whitt D.D. Mikrobiologia. Różnorodność, chorobotwórczość i środowisko. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Walczak M. Bakterioneuston jezior. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń Zmysłowska I (red.). Mikrobiologia ogólna i środowiskowa, teoria i ćwiczenia. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn podpis osoby składającej sylabus

5 SYLABUS C. Informacje szczegółowe Elementy składowe sylabusu Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Język przedmiotu Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący Treści merytoryczne przedmiotu Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Opis Mikrobiologia wód 0200-BS1-6MWO biologia, studia pierwszego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii polski trzeci rok, drugi semestr (letni) 30 godz., laboratoria dr Anna Pietryczuk dr Adam Cudowski 1. Oznaczanie ilościowe mikroorganizmów zdolnych do wzrostu metoda posiewu na agarze odżywczym (PN-EN ISO 6222). 2. Oznaczanie ilościowe i obserwacja mikroskopowa grzybów występujących w wodach. 3. Czynniki środowiskowe wpływające na liczebność mikroorganizmów wodnych (temperatura, ph, wysycenie wody tlenem). 4. Wykrywanie i oznaczanie ilościowe E. coli i bakterii grupy coli w wodzie przeznaczonej do spożycia wg PN-EN ISO Określanie stanu sanitarnego wody pobranego z różnych zbiorników na podstawie indeksu coli wg PN-EN ISO Wykrywanie i oznaczanie ilościowe bakterii z rodzaju Legionella metoda filtracji membranowej (PN-ISO :2008). 7. Wykrywanie i oznaczanie ilościowe enterokoków kałowych metoda filtracji membranowej (PN-EN ISO :2004). 8. Wykrywanie i oznaczanie ilościowe Pseudomonas aeruginosa metodą filtracji membranowej (PN-EN ISO 16266:2009). 9. Wykrywanie i oznaczanie ilościowe Clostridium perfingens w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2010 r.). 10. Oznaczanie ogólnej liczby bakterii na filtrach membranowych metodą bezpośredniego liczenia pod mikroskopem epifluoroscencyjnym. 1. Student charakteryzuje podstawowe metody stosowane w laboratoriach mikrobiologicznych. 2. Student przeprowadza obserwacje laboratoryjne oraz prowadzi ich dokumentację, przygotowuje zestawienia i raporty z wykonywanych analiz laboratoryjnych. 3. Student stosuje zasady ergonomii, bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania powierzonych mu zadań i jest odpowiedzialny za sprzęt, jakość i wiarygodność uzyskanych wyników. 4. Student pracuje samodzielnie i zespołowo w rozwiązywaniu problemów. Sposoby weryfikacji: 1. Bieżąca kontrola stanu wiedzy studentów przed zajęciami. 2. Kolokwium pisemne w formie testu otwartego. 3. Bieżąca ocena pracy zespołowej podczas analizy uzyskanych w trakcie zajęć wyników (sprawozdania). 1. Obecność na zajęciach. 2. Pozytywna ocena pracy studenta podczas zajęć (zaliczone wszystkie sprawozdania).

6 3. Pozytywna ocena zaliczenia laboratoriów (pozytywna ocena sprawdzianu testowego). Literatura podstawowa: 1. Błaszczyk M.K. Mikroorganizmy w ochronie środowiska. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Grabińska-Łoniewska A., Siński E. Mikroorganzimy chorobotwórcze i potencjalnie chorobotwórcze w ekosystemach wodnych i sieciach wodociągowych. Wydawnictwo Seidel- Przywecki, Warszawa Kołwzan B., Adamiak W., Grabas K., Pawełczyk A. Podstawy mikrobiologii w ochronie środowiska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław Walczak M., Burkowska A., Swiontek-Brzezinska M., Kalwsińska A. Podstawy mikrobiologii w teorii i praktyce. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2013 Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Literatura uzupełniająca: 1. Bednarski W., Fiedurek J. Podstawy biotechnologii przemysłowej. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa Dynowska M., Ejdys E. (red.). Mikologia laboratoryjna. Przygotowanie materiału badawczego i diagnostyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn Postgate J. Człowiek i drobnoustroje. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa, Salyers A.A., Whitt D.D. Mikrobiologia. Różnorodność, chorobotwórczość i środowisko. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Walczak M. Bakterioneuston jezior. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń Zmysłowska I (red.). Mikrobiologia ogólna i środowiskowa, teoria i ćwiczenia. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn podpis osoby składającej sylabus

7 Elementy składowe sylabusu Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Język przedmiotu Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący Treści merytoryczne przedmiotu Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej SYLABUS D. Informacje szczegółowe Opis Mikrobiologia wód 0200-BS1-6MWO biologia, studia pierwszego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii polski trzeci rok, drugi semestr (letni) 21 godz., zajęcia terenowe dr Anna Pietryczuk dr Adam Cudowski 1. Techniki poboru prób do analiz mikrobiologicznych z różnych typów wód powierzchniowych (rzeka, jezioro). 2. Metody poboru prób do analiz mikrobiologicznych z profilu jeziora. 3. Określenie rodzajów i liczebności mikroorganizmów oraz stanu sanitarnego wody. 1. Student stosuje standardowe metody badań terenowych stosowanych w mikrobiologicznych analizach wód 2. Student przeprowadza obserwacje terenowe oraz prowadzi ich dokumentację, przygotowuje zestawienia i raporty z wykonywanych analiz terenowych Sposoby weryfikacji: 1. Kontrola w terenie prawidłowego poboru prób z różnych typów wód. 2. Bieżąca ocena pracy zespołowej podczas analiz mikrobiologicznych pobranych w terenie prób. 1. Obecność na zajęciach (nie dopuszcza się możliwości opuszczenia zajęć terenowych). 2. Pozytywna ocena pracy studenta podczas zajęć. 3. Pozytywna ocena sprawozdania z przeprowadzonych analiz wody pobranej w terenie Literatura podstawowa: 1. Błaszczyk M.K. Mikroorganizmy w ochronie środowiska. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Grabińska-Łoniewska A., Siński E. Mikroorganzimy chorobotwórcze i potencjalnie chorobotwórcze w ekosystemach wodnych i sieciach wodociągowych. Wydawnictwo Seidel- Przywecki, Warszawa Kołwzan B., Adamiak W., Grabas K., Pawełczyk A. Podstawy mikrobiologii w ochronie środowiska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław Walczak M., Burkowska A., Swiontek-Brzezinska M., Kalwsińska A. Podstawy mikrobiologii w teorii i praktyce. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2013 Literatura uzupełniająca: 1. Bednarski W., Fiedurek J. Podstawy biotechnologii przemysłowej. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa Dynowska M., Ejdys E. (red.). Mikologia laboratoryjna. Przygotowanie materiału badawczego i diagnostyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2011

8 3. Postgate J. Człowiek i drobnoustroje. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa, Salyers A.A., Whitt D.D. Mikrobiologia. Różnorodność, chorobotwórczość i środowisko. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Walczak M. Bakterioneuston jezior. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń Zmysłowska I (red.). Mikrobiologia ogólna i środowiskowa, teoria i ćwiczenia. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn podpis osoby składającej sylabus i Opis zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, z uwzględnieniem form zajęć. Uwzględnia się tylko efekty możliwe do sprawdzenia (mierzalne / weryfikowalne). ii Przykładowe rodzaje aktywności: udział w wykładach, ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, udział w konsultacjach, realizacja zadań projektowych, pisanie eseju, przygotowanie do egzaminu. Liczba godzin nakładu pracy studenta powinna być zgodna z przypisanymi do tego przedmiotu punktami ECTS wg przelicznika : 1 ECTS h. iii Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela są to tzw. godziny kontaktowe (również te nieujęte w rozkładzie zajęć, np. konsultacje lub zaliczenia/egzaminy). Suma punktów ECTS obu nakładów może być większa od ogólnej liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.