Ekosystemy wodne SYLABUS A. Informacje ogólne

Transkrypt

1 Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Rodzaj Rok studiów /semestr Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia A. Informacje ogólne Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Biologii studia drugiego stopnia ogólnoakademicki stacjonarne przedmiot obowiązkowy, moduł specjalnościowy Student powinien posiadać wiedzę ogólnobiologiczną na poziomie podstawowym studiów I stopnia. wykład 15 godzin laboratorium 15 godzin zajęcia terenowe 16 godzin Celem jest zapoznanie studenta z podstawowymi terminami i zagadnieniami dotyczącymi ekosystemów wodnych. W ramach zajęć student poznaje biotyczne i abiotyczne składowe ekosystemów wodnych oraz ich wzajemne oddziaływanie. Student poznaje przykładowe organizmy roślinne i zwierzęce oraz potrafi zaszeregować je do formacji ekologicznych, które tworzą w środowisku wodnym. Student potrafi wskazać liczne adaptacje organizmów do życia w wodzie. Zajęcia terenowe zapoznają studenta z metodami poboru, utrwalania i identyfikacji organizmów wodnych. Metody dydaktyczne: wykład, konsultacje, wykonywanie ćwiczeń według instrukcji podczas zajęć laboratoryjnych i terenowych, analiza wyników, sprawozdania Formy zaliczenia : zaliczenie laboratorium i zajęć terenowych na ocenę, pisemny egzamin z wykładów Efekty kształcenia i Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia 1. Student posiada wiedzę na temat funkcjonowanie ekosystemów wodnych. K_W01, K_U018, K_K10 2. Student potrafi określić i wyjaśnić rolę czynników środowiskowych w rozwoju organizmów wodnych. 3. Student rozpoznaje podstawowe organizmy wodne. Nabywa umiejętność korzystania z kluczy do oznaczania organizmów i sprzętu optycznego. 4. Student na podstawie otrzymanych wyników laboratoryjnych dotyczących parametrów fizyko-chemicznych wody oraz struktury organizmów wodnych potrafi ocenić stan środowiska wodnego. 5. Student charakteryzuje podstawowe metody stosowane w badaniach hydrobiologicznych, prawidłowo dobiera metody poboru i konserwacji próbek środowiskowych. K_W01, K_U07, K_K05 K_U01, K_U13, K_K01, K_K02 K_W12, K_U05, K_U16, K_U18 K_U01, K_U13, K_K01, K_K02 6. Szanuje pracę własną i innych członków zespołu. K_U01, K_U15, K_U016, K_K07, Punkty ECTS 3 Bilans nakładu pracy studenta ii Ogólny nakład pracy studenta: 75 godz. w tym: udział w wykładach: 15 godz.; udział w zajęciach pozawykładowych: 31 godz..; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń, egzaminów: 23,3 godz.; udział w konsultacjach, zaliczeniach, egzaminie: 5,8 godz. Nakład pracy studenta związany z zajęciami iii : Liczba godzin Punkty ECTS Wskaźniki ilościowe wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 51,8 2,1 o charakterze praktycznym 60,0 2,4 Data opracowania: Koordynator : dr inż. Magdalena Grabowska

2 Rok studiów/semestr B. Informacje szczegółowe 15 godzin wykładu 1. Zasoby wód słodkich. 2. Typy ekosystemów wodnych. Strefowość jezior i jej konsekwencje dla organizmów. 3. Dynamika sezonowa parametrów wody na przykładzie termiki wód i warunków tlenowych. 4. Warunki życia organizmów w wodach. Adaptacje w sposobie rozmnażania, oddychania i odżywiania. 5. Główne ugrupowania organizmów wodnych. Wskaźniki różnorodności. 6. Trofia wód i wskaźniki ją opisujące. Przyczyny i skutki eutrofizacji wód. 7. Sposoby wykorzystania wód w gospodarce człowieka. Antropopresja a jakość wód. 8. Rekultywacja i renaturyzacja wód. 1. Student charakteryzuje różne typy ekosystemów wodnych i wyjaśnia zasady ich funkcjonowania. 2. Student potrafi wyjaśnić wzajemne relacje pomiędzy abiotycznymi i biotycznymi składowymi środowiska wodnego. 3. Student opisuje trofię wód za pomocą wskaźników bazujących na parametrach biologicznych i fizykochemicznych wody. 4. Student wskazuje cechy wód zdegradowanych. Sposoby : Egzamin pisemny podsumowujący przedmiot. Przedmiotu 1. Pozytywna ocena egzaminu. 2. Pozytywna ocena zaliczenia laboratorium i zajęć terenowych. 1. Lampert W., Sommer U Ekologia wód śródlądowych. PWN, 2. Kajak Z Hydrobiologia-limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych, PWN, 3. Allan J. D. Ekologia wód płynących PWN, 4. Starmach K.,Wróbel S., Pasternak K Hydrobiologia. Limnologia. PWN, 1. Żmudziński L.(red), Słownik Hydrobiologiczny. PWN, 2. Lewandowski K.B Krainy jezior w Polsce. WRiL,

3 Rok studiów/ semestr C. Informacje szczegółowe 15 godzin laboratorium 1. Termika sezonowa i warunki tlenowe w jeziorach strefy umiarkowanej. 2. Oznaczanie organizmów wodnym. Praca z przewodnikami i kluczami. 3. Adaptacje organizmów do środowiska życia. 4. Strefowość jezior i jej konsekwencje dla organizmów 5. Ocena skuteczności zabiegów rekultywacyjnych. 1. Student posiada umiejętność rozpoznania podstawowych hydrobiontów. 2. Student wskazuje adaptacje organizmów do życia w środowisku wodnym. 3. Student potrafi wskazać cechy środowiska wodnego zdegradowanego. 4. Szanuje pracę własną i innych członków zespołu. Sposoby : 1. Sprawdzian pisemny w formie kolokwium. 2. Zaliczenie sprawozdań. 3. Bieżąca ocena pracy indywidualnej i zespołowej podczas zajęć. 1. Obecność na zajęciach oraz pozytywna ocena pracy studenta podczas zajęć. 2. Pozytywna ocena zaliczenia laboratoriów (pozytywna ocena z kolokwium). 1. Burchard L. (red.) Klucz do oznaczania gatunków fitoplanktonu jezior i rzek. UAM Poznań 2. Kołodziejczyk A., Koperski P Bezkręgowce słodkowodne Polski. WUW. 3. Stańczykowska A Zwierzęta bezkręgowe naszych wód. WSiP, 4. Kawecka B., Eloranta P., Zarys ekologii glonów wód słodkich i środowisk lądowych. Warszawa, PWN. 1. Hindak F Colour atlas of Cyanophytes. Bratysława 2. Wołowski K., Hindák F Atlas of Euglenophytes, VEDA Bratysława 3. Bąk M., Witkowski A., Żelazna-Wieczorek J., Wojtal A.Z., Szczepocka E., Szulc K., Szulc B Klucz do oznaczania okrzemek w fitobentosie na potrzeby oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych w Polsce. BMŚ, 4. Żmudziński L.(red), Słownik Hydrobiologiczny. PWN,

4 Rok studiów/ semestr D. Informacje szczegółowe 16 godzin zajęcia terenowe 1. Rodzaje sprzętu hydrobiologicznego i techniki poboru prób. 2. Metody konserwacji prób. 3. Identyfikacja organizmów. 4. Przybliżona ocena jakości wody w oparciu wyniki badań terenowych. 1. Student potrafi dobrać odpowiedni sprzęt do poboru prób hydrobiologicznych i odpowiednio zabezpieczyć pobrany materiał. 2. Student posiada umiejętność rozpoznania podstawowych organizmów wodnych. Rozpoznanie organizmów do rodzaju lub gatunku wykonuje w oparciu o literaturę fachową. 3. Student w oparciu o zgromadzony materiał potrafi określić jakość wody ekosystemu wodnego. 4. Szanuje pracę własną i innych członków zespołu. Sposoby : 1. Wykonanie pisemnego sprawozdania z zajęć. 2. Bieżąca ocena pracy indywidualnej i zespołowej podczas zajęć. 1. Obecność na zajęciach oraz pozytywna ocena pracy studenta podczas zajęć. 2. Pozytywna ocena sprawozdania z zajęć terenowych. 1. Burchard L. (red.) Klucz do oznaczania gatunków fitoplanktonu jezior i rzek. UAM Poznań. 2. Kołodziejczyk A., Koperski P Bezkręgowce słodkowodne Polski. WUW. 3. Stańczykowska A Zwierzęta bezkręgowe naszych wód. WSiP, 4. Engelhardt W Przewodnik Flora i fauna wód śródlądowych. Multico. 1. Hindak F Colour atlas of Cyanophytes. Bratysława 2. Bąk M., Witkowski A., Żelazna-Wieczorek J., Wojtal A.Z., Szczepocka E., Szulc K., Szulc B Klucz do oznaczania okrzemek w fitobentosie na potrzeby oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych w Polsce. BMŚ, 3. Żmudziński L. (red.) Słownik Hydrobiologiczny. PWN,. podpis osoby składającej sylabus i zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, z uwzględnieniem form zajęć. Uwzględnia się tylko efekty możliwe do sprawdzenia (mierzalne / weryfikowalne).

5 ii Przykładowe rodzaje aktywności: udział w wykładach, ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, udział w konsultacjach, realizacja zadań projektowych, pisanie eseju, przygotowanie do egzaminu. Liczba godzin nakładu pracy studenta powinna być zgodna z przypisanymi do tego punktami ECTS wg przelicznika : 1 ECTS h. iii Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela są to tzw. godziny kontaktowe (również te nieujęte w rozkładzie zajęć, np. konsultacje lub zaliczenia/egzaminy). Suma punktów ECTS obu nakładów może być większa od ogólnej liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.