Opracowała: Joanna Wieczorek Konspekt lekcji historii (diagnozującej) w klasie II b gimnazjum ZSG w Niechcicach do realizacji w dniu 14 lutego 2006 r., Temat: Lekcja powtórzeniowa - Sąd nad Stanisławem Augustem Poniatowskim Główny cel lekcji: - Uczeń prezentuje własny punktu widzenia, skutecznie argumentuje, a także oceniania postaci, fakty i zjawiska historyczne na tle wydarzeń politycznych XVIII wieku. Cele lekcji w ujęciu operacyjnym uczeń: - przedstawia swoje stanowisko na temat rządów ostatniego króla Polski; - popiera swoje stanowisko konkretnymi argumentami faktami historycznymi; - prezentuje własną ocenę postaci; - stosuje w praktyce zasady prowadzenia dyskusji; Metoda: elementy wykładu, dyskusja, drzewo decyzyjne. Formy pracy: indywidualna praca ucznia, grupowa, zbiorowa ( nauczyciel i uczniowie). Środki: kartki papieru do zapisu za i przeciw, schemat drzewa decyzyjnego, materiały zebrane przez uczniów. Przebieg lekcji: 1. Wprowadzenie: Nauczyciel przedstawia: wiadomości na temat pochówku ostatniego króla Polski; ogólne cele lekcji; zadania zespołu obrońców, oskarżycieli i ławy przysięgłych; przypomina zasady prowadzenia dyskusji; wyjaśnia zasady oceniania. 2. Rozwiniecie: Debata na temat postaci na tle wydarzeń politycznych XVIII wieku. Zaczynają obrońcy. Nauczyciel pełni funkcje kontrolera czasu i pilnuje, aby dyskusja przebiegała rzeczowo. Na bieżąco ocenia osoby zabierające głos (karta oceny). Pod koniec tej fazy lekcji każda ze stron ma 3 minuty na końcowe wystąpienie i przekonanie ławy przysięgłych. W czasie trwania procesu członkowie ławy przysięgłych wypełniają
otrzymane karty pracy, na których notują argumenty wysuwane przez obrońców i oskarżycieli. 3. Podsumowanie: Narada ławy przysięgłych, którzy analizują swoje karty pracy i na tej podstawie indywidualnie podejmują decyzje, następnie konsultują je przewodniczący ogłasza wyrok, krótko go uzasadnia. Nauczyciel podsumowuje lekcje oceny. 4. Zadanie domowe: Za pomocą drzewa decyzyjnego podejmij decyzje: Czy ostatni król Polski był wybitnym władcą?
Załączniki do lekcji: 1. KARTA OCENY DYSKUSJI OSKARŻYCIELE/ OBROŃCY (dla nauczyciela) Wskaźniki Uczeń A Uczeń B Uczeń C Uczeń D Uczeń E Kultura zachowania w czasie dyskusji Podanie faktu Skomentowanie faktu Podanie nowej informacji Praca nad osiągnięciem celu grupowego Zwrócenie uwagi na błąd Kontakt z publicznością KARTA OCENY DYSKUSJI OSKARŻYCIELE/ OBROŃCY (dla nauczyciela) Wskaźniki Uczeń A Uczeń B Uczeń C Uczeń D Uczeń E Kultura zachowania w czasie dyskusji Podanie faktu Skomentowanie faktu Podanie nowej informacji Praca nad osiągnięciem celu grupowego Zwrócenie uwagi na błąd Kontakt z publicznością
2. KARTA PRACY ŁAWNIKA ARGUMENTY OBRONCÓW ARGUMENTY OSKARŻYCIELI DECYZJA I JEJ UZASADNIENIE:
3. SCHEMAT DRZEWA DECYZYJNEGO Decyzja i jej uzasadnienie... A...... R...... G...... U...... M...... E...... N...... T...... Y... TAK NIE Czy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego zaliczymy do wybitnych monarchów? 6. KOMENTARZ DO PRZEBIEGU LEKCJI:
Uczniowie wiedzą o przebiegu zajęć ok. tygodnia wcześniej wtedy też następuje przydział zadań: uczeń najbardziej zainteresowany przedmiotem i omawianymi zagadnieniami otrzymuje rolę ostatniego króla Polski (pełni rolę eksperta), 5 uczniów zostaje przydzielonych do grupy obrońców i 5 do grupy oskarżycieli. Pozostali uczniowie to ławnicy. Uczniowi e gromadzą materiały, które są im niezbędne, by wywiązać się z powierzonej im roli maja wyznaczone konsultacje z nauczycielem. Mowy końcowe przygotowują wcześniej. Przed rozpoczęciem lekcji należy zadbać o odpowiednie ustawienie ławek, tak by klasa przypominała salę sądowa. Bibliografia: a) metodyczna: Filipowicz K., Hospitacje bez cierpień // Wszystko dla Szkoły//, 2003, nr 1. Gańko T., Hospitacja diagnozująca jako jeden ze sposobów mierzenia jakości pracy szkoły // Gimnazjum. - 2001, nr 8. Spychalska J., Hospitacje diagnozujące na lekcjach historii, W-wa 2005. b) merytoryczna: Poczet władców polskich, W-wa 2001. Wojciechowski G., Podręcznik do klasy II gimnazjum, Poznań 2000. Zienkowska K., Stanisław August Poniatowski, Wrocław 2004.
Stanisław August Poniatowski (1732-1798) Pozycja ojca umożliwiła przyszłemu królowi odebranie starannego wykształcenia, tak pomocnego mu później w rządach. Dzięki poparciu Familii oraz carycy Katarzyny (z którą kilkanaście lat wcześniej łączyły go bliskie stosunki) Stanisław Poniatowski we wrześniu 1764 r. został wybrany królem Polski. Jego koronacja odbyła się nie w Krakowie, jak prawie wszystkich poprzednich władców od Władysława Łokietka poczynając, lecz w Warszawie (25 XI 1764 r.). Wcześniejsze kontakty z Katarzyną, a także jej rola w elekcji Stanisława wywoływały u szlachty ogromną nieufność do nowego władcy. Traktowany był on jako zwolennik Rosji i przeciwnik swoich poddanych. Te opinie są tragiczną kartą panowania Poniatowskiego. Jak były one krzywdzące i niesprawiedliwe dowodzi wypowiedź ambasadora rosyjskiego w Polsce Mikołaja Repnina: "liczne przykłady nas utwierdziły, że ten władca stał zawsze w poprzek naszym interesom, że żadne zorganizowane przeciw nam przedsięwzięcie nie obyło się bez króla". Opozycja - zarówno ta patriotyczna, jak i konserwatywna - długi czas blokowała reformy proponowane przez władcę, widząc w nich chęć wzmocnienia swej pozycji przez "Moskwicina". Podczas konfederacji barskiej 22 X 1770 r. konfederaci ogłosili detronizację króla. Nie miało to większego znaczenia praktycznego, lecz było wyrazem niechęci szlachty do Poniatowskiego. Mimo takiego stosunku do niego poddanych król nie zaprzestał działań zmierzających do poprawy kraju. "Król jest utalentowany i wykształcony, ale przede wszystkim pochłania go chęć reform. Gdyby mógł, zreformowałby cały naród, aby go podnieść na poziom innych narodów o większej kulturze" - napisał nie bez powodu jeden z zagranicznych obserwatorów. Właśnie w dziedzinie kultury osiągnięcia Poniatowskiego są najdonioślejsze. Mecenat królewski nad licznymi artystami, pisarzami i naukowcami, założenie Komisji Edukacji Narodowej, sfinansowanie licznych budowli - to tylko niektóre z działań władcy. Przez całe panowanie myślał on także o reformie ustroju państwa. Konstytucja 3 maja wydana w 1791 r. jest jedynie zwieńczeniem długoletnich prób reformy kraju, które przedsiębrał Poniatowski. Niestety, nieufność poddanych a przede wszystkim potęgę ościennych państw trudno było pokonać. Słaba Polska nie miała wystarczającej siły, aby oprzeć się zaborcom. 25 XI 1795 r. Stanisław August Poniatowski zmuszony został do rezygnacji z korony. Działania ostatniego polskiego króla trafnie oddają jego własne słowa, napisane w akcie abdykacji: "nie szukając w ciągu królowania naszego inszego korzyści lub zamiarów, jak stać się użytecznym Ojczyźnie naszej". Stanisław August Poniatowski zmarł na wygnaniu 12 II 1798 r. w Petersburgu. Jego zwłoki pochowane są obecnie w katedrze św. Jana w Warszawie.
Jego patriotyzm i zasługi na polu kultury nie budzą jednak żadnych wątpliwości. Natomiast warunki w jakich wypadło mu żyć i panować były zbyt trudne, aby mógł uratować upadającą Rzeczypospolitą. Wrażliwy, mecenas sztuki, przedwcześnie zestarzały, popadający w depresje i melancholie, nieszczęśliwie, niemal romantycznie zakochany, lubiący wiedze i szanujący talenty. Sam tez pisuje, listy, pamiętniki, dzienniki, rysuje. W młodości miał romans z księżniczką rosyjską, przyszłą Katarzyną II, z którą miał małą córeczkę. Dziecko zmarło we wczesnym dzieciństwie. Jego skrzywieniem była przesadna wiara w horoskopy. Wyjątkową rzeczą u tego monarchy była tzw. pamięć fotograficzna a także to iż nie pijał prawie wina. Zgadzam się z tym. Słyszałem, że Baciarelli uczył go podstaw malarstwa i uczył go tego kunsztu. Z tego co wiem w 1794r. na placu Zamkowym była jego wystawa, zrabowana podczas insurekcji warszawskiej przez Rosjan. Czy istnieją nadal te dzieła nie wiem. Wiem tylko, że było to dosyć marnej jakości obrazy.