Ewaluacja działań w ramach projektu Oprzyj się na OPOCE realizowanego na rzecz dzieci z łódzkich szkół podstawowych i gimnazjów Człowiek - najlepsza inwestycja Elżbieta Królikowska - Kińska Specjalista do spraw ewaluacji Łódź, grudzień 2011
OPIS PRZYJĘTEJ METODOLOGII BADAŃ EWALUACYJNYCH Przy prowadzeniu badań ewaluacyjnych dla projektu Oprzyj się na OPOCE wyznaczyłam 3 cele ewaluacji: - analiza bieżącej realizacji projektu pod kątem uzyskanych wskaźników rezultatu; - ocena jakości realizacji projektu; - wstępna ocena założonych do osiągnięcia na etapie programowania celów; Badania prowadzone były w oparciu o: - analiza dokumentów Projektu, - analiza uzyskanych wskaźników, -karty monitoringu, - wywiad z kierownikiem projektu, - rozmowy ewaluacyjne z pracownikami Biura Projektu, Krótki opis istotnych elementów Projektu Podmiot realizujący: Fundacja Pomocy Rodzinie OPOKA, Łódź, Plac Barlickiego 11 Założenia i opis projektu: Projekt Oprzyj się na OPOCE realizowany jest w ramach Priorytetu IX. Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działania 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych. Projekt realizowany jest w okresie 01.01.2010r 31.12.2011r. Grupa docelowa Projekt skierowano do 140 uczniów z trudnościami w nauce, z rodzin znajdujących się w kryzysie (często podopiecznych Fundacji OPOKA), zamieszkałych w enklawach biedy i uczęszczających do 12szkół w Łodzi: - 7 szkół podstawowych, - 4 gimnazjów, - 1 zespołu ogólnokształcących szkół specjalnych Nie zaplanowano wielkości grup docelowych z poszczególnych szkół, zaplanowano jedynie wskaźniki liczby uczniów szkół podstawowych i gimnazjów. Trzeba to uznać za elastyczne rozwiązanie pozwalające zapobiec ryzyku nieosiągnięcia wskaźników.
Projekt obejmuje następujące działania: Zadanie 1. Zarządzanie, w tym rekrutacja, promocja i ewaluacja (bez wskaźników) Zadanie 2.Opieka pedagogiczna w świetlicach dla 140 uczniów Wskaźniki: 140 uczennic i uczniów (75K) zostanie wspartych opieką pedagogiczno-psychologiczną w 3 świetlicach. Liczba planowanych zajęć opieki pedagogicznej w świetlicach: 35 godz. tygodniowo, 22 miesiące Zadanie 3. Zajęcia wyrównawcze i specjalistyczne Wskaźniki: 126 uczennic i uczniów zostanie wspartych zajęciami wyrównawczymi 70 uczennic i uczniów zostanie wspartych zajęciami logopedycznymi Planowana liczba godzin : Zajęcia wyrównawcze 540 godzin Zajęcia logopedyczne 496 godzin Zadanie 4.Wsparcie psychologiczne Wskaźniki: 112 uczennic i uczniów (57K) otrzyma indywidualne wsparcie psychologiczne w projekcie 126 uczennic i uczniów (75K) zostanie wspartych warsztatami z zakresu radzenia sobie ze stresem, 140 uczennic i uczniów (75K) zostanie wspartych warsztatami kształtującymi umiejętność rozwiązywania konfliktów, 126 uczennic i uczniów (62K) zostanie wspartych warsztatami z zakresu komunikacji, Zaplanowano 820 godzin dyżurów psychologów przeznaczonych na wsparcie indywidualne oraz 1020 godzin warsztatów psychologicznych. Zadanie 5. Doradztwo zawodowe: Wskaźniki: 42 uczennic i uczniów otrzyma wsparcie w postaci doradztwa zawodowego. Zaplanowano 10 godzin dyżurów doradcy zawodowego tygodniowo oraz 4 wycieczki edukacyjne do zakładów pracy. Zadanie 5 (doradztwo zawodowe) Zadanie 2 (3 świetlice) Zadanie 3 (zajęcia wyrówn. i specjalist.) Zadanie 4 (wsparcie psychologiczne)
OCENA OSIĄGANIA WSKAŹNIKÓW W ZAKRESIE GRUPY DOCELOWEJ Według zapisów wniosku aplikacyjnego Projekt skierowano do 140 uczniów (75 uczennic i 65 uczniów) w 12 szkołach ogólnokształcących (podstawowych, gimnazjach oraz specjalnych), dla których Miasto Łódź jest organem prowadzącym. Poniższa tabela przedstawia osiągnięcie wskaźników w zakresie grupy docelowej. Zaplanowane wskaźniki dla poszczególnych zadań bez podziału na poszczególne szkoły. PLAN WYKONANIE do 31.12.2011 na 31.10.2010 na 24.12.2010 na 31.10.2011 Szkoła Uczniowie Uczniowie Uczniowie Uczniowie K M O K M O K M O K M O Gimnazja 42 13 8 21 13 10 23 20 21 41 Szkoły 98 55 57 112 59 66 125 86 96 182 podstawowe Razem 75 65 140 68 65 133 72 76 148 106 117 223 Rzeczywista wielkość grupy docelowej wskazuje, że przekroczono już wielkość zakładanego wskaźnika. Na koniec października br. wynosił on 95%, ale na koniec grudnia 105,7%, a 31 października 2011 już 159,3%. Najlepiej widać to na przykładzie świetlic. Świetlica Świetlica Plac Barlickiego Liczba uczniów wsparta opieką pedagogiczną/szkoła Wsparcie uzyskało: 49 uczniów (22K +27M) z 9 szkół podstawowych (SP 26,SP 70,SP 175, SP 160, SP 36, SP 173, SP 23, SP 14, SP 42) oraz 16 uczniów (9 K+7M) z 4 gimnazjów (G 27, G26, G 25, G 24). 3 uczniów, którzy rozpoczęli uczestnictwo w projekcie jako uczniowie szkół podstawowych, kontynuowało swój udział od 1.09,2010 jako uczniowie gimnazjów. Łącznie wsparcie w świetlicy przy Placu Barlickiego 11 uzyskało 65 uczniów
(31K+34M). Świetlica 6 sierpnia Świetlica Wschodnia Razem Wsparcie uzyskało: 26 uczniów (11K +15M) z 7 szkół podstawowych (SP 26,SP160, SP 111,SP36, SP 152, SP 40, SP 176) oraz 8 uczniów (5K+3M) z 5 gimnazjów (G3, G4, G23, G26, G27, G47). Łącznie wsparcie w świetlicy przy ul. 6 Sierpnia uzyskało 34 uczniów (16K+18M). Wsparcie uzyskało 46 uczniów (23K +23M) z 10 szkół podstawowych (SP70, SP175, SP111, SP36, SP45, SP1, SP 67) oraz 3 uczniów z gimnazjów (2K+ 1M)- G2, G27 i Gimnazjum w Zespole Szkół Plastycznych w Łodzi. Łącznie wsparcie uzyskało 49 uczniów (25K+24M) Wsparcie uzyskało 148 uczniów (72K +76M) z 16 szkół podstawowych i 9 gimnazjów oraz 1 zespołu szkół specjalnych. OCENA OSIĄGANIA WSKAŹNIKÓW W ZAKRESIE LICZBY UCZNIÓW WSPARTYCH W RAMACH ZADAŃ Liczba uczniów w poszczególnych zadaniach Zadanie 2. (liczba uczniów w świetlicach) Zadanie 3. (liczba uczniów wspartych zajęciami wyrównawczymi i/lub logopedycznymi) Zadanie 4. (liczba uczniów wspartych pomocą psychologiczną) Zadanie 5. (liczba uczniów PLAN WYKONANIE do 31.12.2011 na 31.10.2010 na 24.12.2010 na 31.10.2011 Uczniowie Uczniowie Uczniowie Uczniowie K M O K M O K M O K M O 75 65 140 68 65 13 72 76 148 106 117 223 3 126 44 44 88 48 51 99 68 80 148 112 34 29 63 36 34 70 106 117 223 42 12 5 17 12 5 17 20 21 41
wsparta doradztwem zawodowym) Zajęcia realizowane są rytmicznie. W wielu przypadkach dzieci otrzymują wsparcie zarówno w postaci zajęć wyrównawczych jak i logopedycznych. Z tego względu liczba dzieci, które otrzymały wsparcie w formie zajęć wyrównawczych i/lub logopedycznych jest mniejsza od sumy dzieci korzystających z poszczególnych form (ostatni wiersz w tabeli - pogrubioną czcionką). Osiągnięcie zaplanowanego wskaźnika (126 dzieci) nie jest zagrożone. OCENA OSIĄGANIA W PROJEKCIE REZULTATÓW MIĘKKICH L.p. Opis rezultatu miękkiego Planowana wielkość wskaźnika na koniec projektu 1. Podniesienie średnio o 20%podstawowych kompetencji z zakresu czytania, pisania, rozumowania, korzystania z informacji i wykorzystywania wiedzy w praktyce 2. Podniesienie podstawowych kompetencji w zakresie przedmiotów szkolnych 3. Podniesienie średnio o 30% poziomu samooceny i motywacji do nauki 4. Poprawienie o 20% świadomości wyboru dalszej ścieżki edukacyjnej wielkość wskaźnika na 20.12.2010 140 99 126 126 63 97 140 bd bd 42 5 24 wielkość wskaźnika na 20.12.2011 Przyjęta metoda badań powoduje, że wskaźniki rosną nieliniowo. Dopóki nie przekroczą u części osób wartości progowych średnia może być bardzo niewielka. W każdym następnym badaniu wskaźniki będą rosły coraz szybciej.
140 120 100 80 60 40 20 0 Stan na 31.10.2010 Plan na koniec Projektu Wzrost podst. kompet. śr.o 20% Wzrost kompet. szkolnych śr.o 20% Wzrost świadomości wyboru ścieżki zawodowej śr. o 20% OCENA SPEŁNIANIA W PROJEKCIE ZASAD HORYZONTALNYCH Rozporządzenia unijne nakładają na beneficjenta wymóg spełniania następujących zasad horyzontalnych: zasady równości szans-w tym równości szans kobiet i mężczyzn, zasady rozwoju lokalnego, zasady rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz zasady zrównoważonego rozwoju, przy czym tylko zasada równości szans kobiet i mężczyzn ma opisane standardy minimum. Poniżej oceniam spełnianie wszystkich tych zasad w projekcie Oprzyj się na OPOCE. Równość szans, w tym równość szans kobiet i mężczyzn. W ujęciu Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki równość szans to zniesienie nierówności oraz zwalczanie wszelkich przejawów dyskryminacji, w tym m.in. ze względu na wiek, płeć, rasę i niepełnosprawność. Zasada ta zakłada, że wszystkie osoby powinny mieć jednakowy dostęp do edukacji, informacji i zatrudnienia. Aby ją osiągnąć, konieczne jest konsekwentne eliminowanie barier fizycznych, finansowych, socjalnych czy psychologicznych, utrudniających lub zniechęcających do brania pełnego udziału w życiu społeczny, gospodarczym, politycznym i kulturalnym. W projekcie Oprzyj się na OPOCE zwalczanie przejawów dyskryminacji polega na ułatwieniu udziału i szczególnym wsparciu skierowanym do uczniów niepełnosprawnych, oraz ze środowisk zagrożonych wykluczeniem ze względu na biedę lub dysfunkcje wychowawcze. Uczniowie z takich środowisk mają pierwszeństwo przy rekrutacji do różnych form wsparcia. Jednocześnie to właśnie dla takich uczniów, aby likwidować bariery emocjonalne i podnieść ich samoocenę zaplanowano indywidualne wsparcie psychologiczne i pedagogiczne. Dodatkowo Projekt proponuje przedmiotowe zajęcia wyrównawcze wyrównujące dotychczasowe braki edukacyjne i zapobiegające zmniejszaniu szans edukacyjnych i szans na zatrudnienie tych uczniów w przyszłości.
W Projekcie dąży się do osłabienia nierówności szans kobiet i mężczyzn. Proponowane formy wsparcia w projekcie Oprzyj się na OPOCE zapisano w oparciu o analizę rzeczywistych potrzeb społecznych z uwzględnieniem potrzeb dziewczynek i chłopców. W dokumentach projektowych stosuje się język wrażliwy na płeć. Rekrutacja uczestników przeprowadzona była z poszanowaniem zasady równości płci. Umowy zawierane z kobietami zatrudnionymi w Projekcie zawierają zapisy umożliwiające im godzenie pracy i życia rodzinnego. Rozwój lokalny Projekt odpowiada na zapotrzebowanie społeczności lokalnej. Lokalne instytucje włączone zostały w opracowanie i realizację Projektu Przy opracowaniu Projektu wykorzystywano nie tylko dane statystyczne, wiedzę nauczycieli, pedagogów i dyrektorów gimnazjów o potrzebach uczniów, ale także analizy lokalnego ośrodka pomocy społecznej. Realizacja Projektu odbywa się m.in. na terenie innych instytucji lokalnych: zakładów pracy oraz lokalnych instytucji publicznych. Działania projektu niewątpliwie prowadzą do podniesienia jakości wykształcenia uczniów łódzkich gimnazjów i szkół podstawowych przyczyniają się do rozwoju lokalnego. Rozwój społeczeństwa informacyjnego W projekcie stosuje się powszechnie techniki ITC w procesie zarządzania (w tym sprawozdawczości). Zrównoważony rozwój W tak pojętym rozwoju istotne są trzy czynniki: ekologiczny, społeczny i gospodarczy. Oceniając, czy projekt uwzględnia zasadę zrównoważonego rozwoju zwykle trzeba odpowiedzieć sobie na 2 pytania: -czy realizowany projekt jest tak zaplanowany, aby uwzględniać zachowanie równowagi między tymi czynnikami? oraz - czy nie spowodowuje negatywnych skutków np. dla środowiska naturalnego? W takim ujęciu projekt Oprzyj się na OPOCE jest zupełnie obojętny.