PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy. Temat 5: Niedookreślenie językowe

Podobne dokumenty
Nieprzewidziany problem: niedookreślenie językowe (semantyczne) linguistic (semantic) underdeterminacy

Teorie kompetencji komunikacyjnej

Zagadnienia kognitywistyki I: komunikacja, wspólne działanie i poznanie społeczne. Temat 1: Dwa modele komunikacji: model kodowy i model inferencyjny

teoria relewancji jako przykład inferencjonizmu jako przykład słabego kontekstualizmu

Maciej Witek Niedookreślenie językowe z punktu widzenia teorii zwrotnych warunków prawdziwości. Filozofia Nauki 17/3, 57-97

dr hab. Maciej Witek, prof. US PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017

P. H. Grice ( ) i teoria implikatury. sytuacja problemowa zastana przez Grice'a:

P. H. Grice i teoria implikatury. sytuacja problemowa zastana przez Grice'a: teza o wieloznaczności versus teorie semantyczne Russella i Fregego

PRAGMATYKA rok akademicki 2015/2016 semestr zimowy. Temat 2: Grice a teoria znaczenia

Pytania semantyki filozoficznej: (i) jaki mechanizm ustala/stabilizuje semantyczne własności słów? (ii) dzięki czemu słowa coś znaczą?

Presupozycje próby wyjaśnienia zjawiska

dr hab. Maciej Witek, prof. US Etyka i komunikacja rok akademicki 2014/15

PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy. Temat 4: Implikatury

Kultura myślenia i argumentacji 2014/2015. Temat 4: Implikatury konwersacyjne i presupozycje

Ile znaczeń ma jedna wypowiedź? O mechanizmach komunikacji pośredniej

PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy. Temat 3: Okazjonalność

Spór o naturę prawdy z punktu widzenia teorii czynności mowy

Myślenie szybkie, myślenie wolne, implikatury skalarne

Teoria reprezentacji dyskursu segmentowanego (1): wprowadzenie

JANINA BUCZKOWSKA. Studia Philosophiae Christianae UKSW 50(2014)2

ZNACZENIE JĘZYKOWE I KONTEKST Z PERSPEKTYWY KONTEKSTUALIZMU I MINIMALIZMU SEMANTYCZNEGO

Teorie kompetencji komunikacyjnej

O co chodzi w sporze kontekstualizmem a minimalizmem semantycznym

Presupozycje opis zjawiska

dr hab. Maciej Witek, prof. US TEORIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ rok akademicki 2017/2018, semestr letni

Kultura logicznego myślenia

Filozofia z elementami logiki Język jako system znaków słownych część 2

Wstęp do logiki. Kto jasno i konsekwentnie myśli, ściśle i z ładem się wyraża,

Tadeusz Ciecierski Atrybutywne i referencyjne użycie deskrypcji określonych

Rok akademicki: 2017/2018 Kod: HKL s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Wprowadzenie do logiki Język jako system znaków słownych

Izabela Skoczeń. Granica pomiędzy semantyką a pragmatyką języka prawnego

dr hab. Maciej Witek, prof. US TEORIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ rok akademicki 2016/2017, semestr letni

Wydział Neofilologii UPOWSZECHNIENIE SYSTEMU HOSPITACJI

PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy. Temat 8: Metafory

dr hab. Maciej Witek, prof. US TEORIE KOMPETENCJI KOMUNIKACYJNEJ rok akademicki 2017/2018, semestr letni

Etyka i filozofia współczesna wykład 11. Logiczna kultura argumentacji:

Znaczenie. Intuicyjnie najistotniejszy element teorii języka Praktyczne zastosowanie teorii lingwistycznej wymaga uwzględnienia znaczeń

Logika Matematyczna (1)

Ida Kurcz. Psychologia języka i komunikacji

Semiotyka nauka o znakach

Wypowiedzenia niezdaniowe w polszczyźnie

Ewolucyjne uwarunkowania komunikacji, niekoniecznie językowej

Logika dla socjologów Część 2: Przedmiot logiki

Uwarunkowania osiągnięć językowych w stronę modelu wyjaśniającego

Copyright for the Polish edition 2019 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o., Warszawa Copyright 2019 by Marcin Matczak

Teoria relewancji Sperbera i Wilson. Nowe modele komunikacyjne

MYŚLENIE WOLNE, MYŚLENIE SZYBKIE I IMPLIKATURY KONWERSACYJNE. O ZALETACH PODEJŚCIA INTERDYSCYPLINARNEGO *

Metodologia prowadzenia badań naukowych Semiotyka, Argumentacja

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Raciborzu

WSTĘP ZAGADNIENIA WSTĘPNE

KARTA PRZEDMIOTU. M2/2/7 w języku polskim Gramatyka opisowa 2 w języku angielskim Descriptive grammar 2 USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW

Elementy kognitywistyki II: Sztuczna inteligencja. WYKŁAD IX: Agent przetwarza język naturalny

DOTACJA NA UTRZYMANIE POTENCJAŁU BADAWCZEGO DOTACJA Wykaz planowanych do realizacji zadań badawczych, ujętych w planie zadaniowym jednostki

Sylabus dla przedmiotu Logika i ogólna metodologia nauk

Podstawy logiki praktycznej

Zjawisko dopasowania w sytuacji komunikacyjnej. Patrycja Świeczkowska Michał Woźny

Rozdział 7 Techniki określania struktury jednostek informacyjnych

Gatunkowe zróżnicowanie wypowiedzi

Podstawy logiki praktycznej

Reguły gry zaliczenie przedmiotu wymaga zdania dwóch testów, z logiki (za ok. 5 tygodni) i z filozofii (w sesji); warunkiem koniecznym podejścia do

Joanna Szwabe, Odbiór komunikatu jako zadanie poznawcze. Ujęcie pragmatyczno-kognitywne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2008, ss.

INDEKS WAŻNIEJSZYCH POJĘĆ

KARTA PRZEDMIOTU. w języku polskim. Oral translation for business purposes USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek studiów

OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Wstęp do wykładni prawa administracyjnego na kierunku Administracja

Kategorie werbalne polszczyzny

IDEOLOGIA, POSTAWA A KOMUNIKACJA

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA HISZPAŃSKIEGO

Pragmatyczne interpretacje wypowiedzi 1

WYDZIAŁ NAUK SPOŁECZNYCH I DZIENNIKARSTWA

Z punktu widzenia kognitywisty: język naturalny

Marcin Poprawa, Telewizyjne debaty polityków jako przykład dyskursu publicznego

1. WPROWADZENIE. O WNIOSKOWANIU

UMIEJĘTNOŚCI JĘZYKOWE

Tadeusz Ciecierski. Użycie atrybutywne i użycie referencyjno-wskazujące [przykłady] [1] Starszy z braci Kaczyńskich jest chory.

Wprowadzenie do logiki. Elementy pragmatyki. Maria Golka

ALEKSY AWDIEJEW UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI NORMA A KONWENCJA. Opublikowano w: Norma a komunikacja, Wrocław 2009

Struktura płci i wieku

Filozofia umysłu. Eliminatywizm. Wykład VIII: w filozofii umysłu

Jak efektywnie wspierać dziecko w nauce?

Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział

PLAN ZAJĘĆ POLICEALNEJ SZKOŁY INFORMATYCZNEJ I SEMESTR semestr wiosenny 2011/2012

Rozwój mowy i języka - opis przedmiotu

Co to jest znaczenie? Współczesne koncepcje znaczenia i najważn. i najważniejsze teorie semantyczne

SYLLABUS. specjalność: dziennikarska i nauczycielska. poziom kształcenia: studia pierwszego. profil kształcenia: praktyczny

Zestaw ćwiczeń nr II. Wojciech Fedyk Tourist Consulting

DEFINICJA: Wypowiedź wieloznaczna: wypowiedź, która ma więcej niż jedną interpretację.

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: HKL s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Wynik maksymalny Wynik minimalny Rozstęp Wynik średni 11,30 13,75 20,99. Łatwość zestawu 0,63 0,69 0,70

Rachunek logiczny. 1. Język rachunku logicznego.

Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 30 zaliczenie z oceną

ZESTAWIENIE I ANALIZA WYNIKÓW EGZAMINU Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO NA POZIOMIE PODSTAWOWYM UCZNIÓW III KLAS GIMNAZJUM. Statystyczna analiza danych

prawda symbol WIEDZA DANE komunikat fałsz liczba INFORMACJA kod (pojęcie interdyscyplinarne) znak NEGENTROPIA wiadomość forma przekaz

Chomsky. Syntactic Structures

Wprowadzenie do logiki O czym to będzie?

Pomiędzy semantyką a pragmatyką

Gramatyka kontrastywna polsko-angielska. III rok filologii angielskiej studia niestacjonarne I stopnia, semestr II. Profil ogólnoakademicki

Transkrypt:

PRAGMATYKA rok akademicki 2016/2017 semestr zimowy Temat 5: Niedookreślenie językowe

Nieprzewidziany problem: niedookreślenie językowe (semantyczne) linguistic (semantic) underdeterminacy Według tezy o niedookreśleniu językowym, rozbieżność między pierwotnym znaczeniem wypowiedzi (tym, co powiedziane) i konwencjonalnym (lub odkodowanym ) znaczeniem wypowiedzianej formy językowej jest znacznie większa od tej, która wynika z użycia wyrażeń wieloznacznych i okazjonalnych; lukę tę wypełnia wnioskowanie pragmatyczne (to znaczy, wnioskowanie kierowane maksymami konwersacyjnymi). Robyn Carston, 2004: 67.

opis strukturalny wypowiedzianego zdania [ INTERPRETACJA SEMANTYCZNA ] konwencjonalne znaczenie wypowiedzianego zdania [ INTERPRETACJA PRAGMATYCZNA W SŁABYM SENSIE ] pierwotne znaczenie mówiącego [ INTERPRETACJA PRAGMATYCZNA W MOCNYM SENSIE ] wtórne znaczenie mówiącego

Nieprzewidziany problem: niedookreślenie językowe (semantyczne) linguistic (semantic) underdeterminacy Według tezy o niedookreśleniu językowym, rozbieżność między pierwotnym znaczeniem wypowiedzi (tym, co powiedziane) i konwencjonalnym (lub odkodowanym ) znaczeniem wypowiedzianej formy językowej jest znacznie większa od tej, która wynika z użycia wyrażeń wieloznacznych i okazjonalnych; lukę tę wypełnia wnioskowanie pragmatyczne (to znaczy, wnioskowanie kierowane maksymami konwersacyjnymi). Robyn Carston, 2004: 67. Zatem: nie da się utrzymać Grice owskiego podziału pracy między semantyką a pragmatyką.

(1) On jest pilotem.

(1) On jest pilotem. (ZK-1) [PEWIEN OSOBNIK PŁCI MĘSKIEJ] JEST PILOTEM 1 PILOTEM 2 PILOTEM 3. referential indeterminacy ambiguity (semantic overdetermination)

(1) On jest pilotem. (ZK-1) [PEWIEN OSOBNIK PŁCI MĘSKIEJ] JEST PILOTEM 1 PILOTEM 2 PILOTEM 3. referential indeterminacy ambiguity (semantic overdetermination) (ZP-1) JAN JEST PILOTEM 1.

(2) Na górnej półce.

(2) Na górnej półce. (ZK-2) NA GÓRNEJ PÓŁCE. subsentential phrase ( fragments problem)

(2) Na górnej półce. (ZK-2) NA GÓRNEJ PÓŁCE. subsentential phrase ( fragments problem) (ZP-2) SŁOIK Z MARMOLADĄ JEST NA GÓRNEJ PÓŁCE. unarticulated constituents

(3) Piotr przegrał z Janem.

(3) Piotr przegrał z Janem. (ZK-3) PIOTR PRZEGRAŁ Z JANEM. propositional radical

(3) Piotr przegrał z Janem. (ZK-3) PIOTR PRZEGRAŁ Z JANEM. propositional radical (ZP-3) PIOTR PRZEGRAŁ Z JANEM W SZACHY.

(4) Jasiu, nie umrzesz.

(4) Jasiu, nie umrzesz. (ZK-4) JAŚ NIE UMRZE.

(4) Jasiu, nie umrzesz. (ZK-4) (ZK*-4) JAŚ NIE UMRZE. DLA KAŻDEJ CZWILI T NASTĘPUJĄCEJ PO WYPOWIEDZI ZDANIA (4) NIE JEST TAK, ŻE JAŚ UMIERA W CHWILI T.

(4) Jasiu, nie umrzesz. (ZK-4) (ZK*-4) JAŚ NIE UMRZE. DLA KAŻDEJ CZWILI T NASTĘPUJĄCEJ PO WYPOWIEDZI ZDANIA (4) NIE JEST TAK, ŻE JAŚ UMIERA W CHWILI T. (ZP-4) JAŚ NIE UMRZE Z POWODU TEGO SKALECZENIA.

(1) On jest pilotem. (2) Na górnej półce. (3) Piotr przegrał z Janem. (4) Jasiu, nie umrzesz.

(1) On jest pilotem. powody leksykalne (2) Na górnej półce. (3) Piotr przegrał z Janem. (4) Jasiu, nie umrzesz.

(1) On jest pilotem. powody leksykalne (2) Na górnej półce. powody syntaktyczne (3) Piotr przegrał z Janem. (4) Jasiu, nie umrzesz.

(1) On jest pilotem. powody leksykalne (2) Na górnej półce. powody syntaktyczne (3) Piotr przegrał z Janem. powody semantyczne (4) Jasiu, nie umrzesz.

(1) On jest pilotem. powody leksykalne (2) Na górnej półce. powody syntaktyczne (3) Piotr przegrał z Janem. powody semantyczne (4) Jasiu, nie umrzesz. powody pragmatyczne

(5) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą!

(5) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą! znaczenie wtórne wypowiedzi B: Idź po te krzesła!

(5) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą! znaczenie wtórne wypowiedzi B: Idź po te krzesła! (ZP-5B) WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY.

(5) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą! znaczenie wtórne wypowiedzi B: Idź po te krzesła! (ZP-5B) WSZYSCY Z NASZEGO INSTYTUTU PRZYJDĄ NA NASZ BANKIET PARAPETOWY. (ZK-5B) WSZYSCY PRZYJDĄ.

(6) A: Czy na Kasprowym leży już śnieg? B: Nie byłem w Zakopanem. (7) A: Czy jechałeś kiedykolwiek kolejką na Kasprowy? B: Nie byłem w Zakopanem.

(6) A: Czy na Kasprowym leży już śnieg? B: Nie byłem w Zakopanem. (7) A: Czy jechałeś kiedykolwiek kolejką na Kasprowy? B: Nie byłem w Zakopanem. (ZK-B) (ZK*-B) B NIE BYŁ W ZAKOPANEM. DLA KAŻDEJ CHWILI T POPRZEDZAJĄCEJ TĘ WYPOWIEDŹ NIE JEST TAK, ŻE B JEST W ZAKOPANEM W CHWILI T.

(8) Ten stek jest surowy.

(8) Ten stek jest surowy. (ZK-8) [PEWIEN STEK] JEST SUROWY.

(8) Ten stek jest surowy. (ZK-8) (ZP-8) [PEWIEN STEK] JEST SUROWY. STEK* JEST SUROWY*. ad hoc concepts

(9) Piotr ma duży dom.

(9) Piotr ma duży dom. (ZK-9) PIOTR MA DUŻY DOM.

(9) Piotr ma duży dom. (ZK-9) (ZP-9) PIOTR MA DUŻY DOM. PIOTR MA DUŻY-DOM*.

(9) Piotr ma duży dom. (ZK-9) (ZP-9) PIOTR MA DUŻY DOM. PIOTR MA DUŻY-DOM*. (**) A: Idziemy do kina? B: Jestem dziś bardzo zmęczona.

(10) A: Gdzie położyć książkę? B: Na stole.

(10) A: Gdzie położyć książkę? B: Na stole. (ZP-A) (ZP-B) GDZIE POŁOŻYĆ KSIĄŻKĘ*? POŁÓŻ KSIĄŻKĘ* NA STOLE*.

(11) Krem sułtański nie daje napiwków.

(11) Krem sułtański nie daje napiwków. (ZK-11) KREM SUŁTAŃSKI NIE DAJE NAPIWKÓW.

(11) Krem sułtański nie daje napiwków. (ZK-11) (ZP-11) KREM SUŁTAŃSKI NIE DAJE NAPIWKÓW. KONSUMENT-KREMU-SUŁTAŃSKIEGO* NIE DAJE NAPIWKÓW. metonymic transfer

przyczyny niedookreślenia językowego: (NJ 1 ) leksykalne (NJ 2 ) syntaktyczne (NJ 3 ) semantyczne (NJ 4 ) pragmatyczne

przyczyny niedookreślenia językowego: (NJ 1 ) leksykalne (NJ 2 ) syntaktyczne (NJ 3 ) semantyczne (NJ 4 ) pragmatyczne linguistically mandated / optional pragmatic processes

przyczyny niedookreślenia językowego: (NJ 1 ) leksykalne (1), (NJ 2 ) syntaktyczne (2), (NJ 3 ) semantyczne (3), (NJ 4 ) pragmatyczne (4), linguistically mandated / optional pragmatic processes

przyczyny niedookreślenia językowego: (NJ 1 ) leksykalne (1), (NJ 2 ) syntaktyczne (2), (NJ 3 ) semantyczne (3), (NJ 4 ) pragmatyczne (4), (5) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą!

przyczyny niedookreślenia językowego: (NJ 1 ) leksykalne (1), (5)?, (NJ 2 ) syntaktyczne (2), (NJ 3 ) semantyczne (3), (5), (NJ 4 ) pragmatyczne (4), (5), (5) A: Czy pożyczyć krzesła od sąsiadów? B: Przecież wszyscy przyjdą!

przyczyny niedookreślenia językowego: (NJ 1 ) leksykalne (1), (5)?, (NJ 2 ) syntaktyczne (2), (NJ 3 ) semantyczne (3), (5), (NJ 4 ) pragmatyczne (4), (5), (6) A: Czy na Kasprowym leży już śnieg? B: Nie byłem w Zakopanem. (7) A: Czy jechałeś kiedykolwiek kolejką na Kasprowy? B: Nie byłem w Zakopanem.

przyczyny niedookreślenia językowego: (NJ 1 ) leksykalne (1), (5)?, (NJ 2 ) syntaktyczne (2), (6)?, (7)?, (NJ 3 ) semantyczne (3), (5), (NJ 4 ) pragmatyczne (4), (5), (6), (6) A: Czy na Kasprowym leży już śnieg? B: Nie byłem w Zakopanem. (7) A: Czy jechałeś kiedykolwiek kolejką na Kasprowy? B: Nie byłem w Zakopanem.

przyczyny niedookreślenia językowego: (NJ 1 ) leksykalne (1), (5)?, (NJ 2 ) syntaktyczne (2), (6)?, (7)?, (NJ 3 ) semantyczne (3), (5), (NJ 4 ) pragmatyczne (4), (5), (6), (8) Ten stek jest surowy. (9) Piotr ma duży dom. (10) A: Gdzie położyć książkę? B: Na stole. (11) Krem sułtański nie daje napiwków.

przyczyny niedookreślenia językowego: (NJ 1 ) leksykalne (1), (5)?, (8)?, (9)?, (10)?, (NJ 2 ) syntaktyczne (2), (6)?, (7)?, (NJ 3 ) semantyczne (3), (5), (9), (NJ 4 ) pragmatyczne (4), (5), (6), (8), (10), (11), (8) Ten stek jest surowy. (9) Piotr ma duży dom. (10) A: Gdzie położyć książkę? B: Na stole. (11) Krem sułtański nie daje napiwków.

Mocna i słaba teza o niedookreśleniu językowym

Mocna i słaba teza o niedookreśleniu językowym the Principle of Effability (Jerrold Katz) the Principle of Expressivity (John R. Searle)

Mocna i słaba teza o niedookreśleniu językowym the Principle of Effability (Jerrold Katz) the Principle of Expressivity (John R. Searle) dla każdej myśli istnieje zdanie, którego wypowiedzenie w dowolnym kontekście jest zakomunikowaniem tej myśli

Mocna i słaba teza o niedookreśleniu językowym the Principle of Effability (Jerrold Katz) the Principle of Expressivity (John R. Searle) dla każdej myśli istnieje zdanie, którego wypowiedzenie w dowolnym kontekście jest zakomunikowaniem tej myśli eternal sentences

literalizm: w trakcie interpretacji wypowiedzi dochodzi do przedstawienia takiego aspektu całkowitego znaczenia, który to aspekt:

literalizm: w trakcie interpretacji wypowiedzi dochodzi do przedstawienia takiego aspektu całkowitego znaczenia, który to aspekt: (i) jest inwariantny względem zmian kontekstu

literalizm: w trakcie interpretacji wypowiedzi dochodzi do przedstawienia takiego aspektu całkowitego znaczenia, który to aspekt: (i) jest inwariantny względem zmian kontekstu (ii) podlega ocenie semantycznej

literalizm: w trakcie interpretacji wypowiedzi dochodzi do przedstawienia takiego aspektu całkowitego znaczenia, który to aspekt: (i) jest inwariantny względem zmian kontekstu (ii) podlega ocenie semantycznej kontekstualizm mocny: (i) NIE (ii) NIE

literalizm: w trakcie interpretacji wypowiedzi dochodzi do przedstawienia takiego aspektu całkowitego znaczenia, który to aspekt: (i) jest inwariantny względem zmian kontekstu (ii) podlega ocenie semantycznej kontekstualizm mocny: (i) NIE (ii) NIE kontekstualizm słaby: (i) TAK (ii) NIE

literalizm: w trakcie interpretacji wypowiedzi dochodzi do przedstawienia takiego aspektu całkowitego znaczenia, który to aspekt: (i) jest inwariantny względem zmian kontekstu (ii) podlega ocenie semantycznej kontekstualizm mocny: (i) NIE (ii) NIE kontekstualizm słaby: (i) TAK (ii) NIE inferencjonizm // antyinferencjonizm

motywacja literalizmu: wyjaśnienie produktywności oraz systematyczności

motywacja literalizmu: wyjaśnienie produktywności oraz systematyczności (12) przesłanka: On jest pilotem. wniosek: Pewien mężczyzna jest pilotem. (13) przesłanka: Ten stek jest surowy. wniosek Pewien stek jest surowy. (14) przesłanka: Piotr przegrał z Janem. wniosek: Jan wygrał z Piotrem.

motywacja literalizmu: wyjaśnienie produktywności oraz systematyczności (12) przesłanka: On jest pilotem. wniosek: Pewien mężczyzna jest pilotem. (13) przesłanka: Ten stek jest surowy. wniosek Pewien stek jest surowy. (14) przesłanka: Piotr przegrał z Janem. wniosek: Jan wygrał z Piotrem. minimalizm jako odmiana literalizmu

motywacja kontekstualizmu: zasada uogólniania na inne procesy poznawcze