Zachowania organizacyjne Ćwiczenia II
Grupa Grupa to dwie* lub więcej osób, które: Postrzegają siebie jako grupę Są ze sobą związane interakcjami Są siebie świadome Mają wspólny cel * Niektórzy autorzy podają 3 osoby jako minimum.
Grupa Czy grupą jest: Drużyna piłkarska Pasażerowie pociągu Tłum ludzi na ulicy Pracownicy działu marketingu Małżeństwo Wspólnota chrześcijańska
Rodzaje grup Grupa funkcjonalna tworzona przez organizację dla realizacji konkretnych celów; powołana na czas nieokreślony. Grupa nieformalna (interesów) tworzona przez ludzi do osiągnięcia celów, niekoniecznie zgodnych z celami organizacji; powoływana na czas nieokreślony. Grupa zadaniowa tworzona przez organizację w celu wykonania określonego zadania; powoływana na czas określony. Grupa koleżeńska tworzona przez ludzi o podobnych zainteresowaniach, w podobnym wieku itp.; wykraczająca poza granice organizacje.
Rodzaje grup Jaka to grupa: Zakładowa drużyna piłki nożnej Związek zawodowy Dział marketingu Koło jakości Wydział produkcji Sekretariat Sztab (anty)kryzysowy
Cechy grup Role Normy Spójność Przywództwo formalne i nieformalne
Rola Udział danej osoby w osiąganiu celów grupy. Rola może być formalna (przypisywana na podstawie zajmowanego stanowiska lub tytułu) albo nieformalne (będąca wypadkową osobowości, przyzwyczajeń i zachowań w grupie).
Konflikt ról Konflikt między rolami Konflikt wewnątrz roli problem z wybraniem właściwej drogi postępowania Konflikt u jednego nadawcy nadawanie sprzecznych komunikatów Konflikt między osobą i rolą wymagania roli są sprzeczne z wartościami i postawami jednostki.
Normy Standardy zachowań, które są akceptowane przez grupę i oczekiwane od swoich członków. Normy mogą dotyczyć: Stylu ubierania się Sposobu mówienia Spędzania wolnego czasu Zachowania się w określonych sytuacjach
Spójność Zakres, w jakim członkowie grupy są lojalni wobec grupy i zaangażowani w jej sprawy. Co wpływa na spójność grupy? Bliskość przestrzenna Podobieństwo wykonywanych zadań Wielkość grupy Zagrożenia zewnętrzne Wspólne cechy Konkurencja międzygrupowa Zgodność celów Częstotliwość kontaktów
Zespół roboczy Specyficzny rodzaj grupy społecznej. Różnice między zespołem a grupą: Łatwiej wyodrębnić zespół w sensie organizacyjnym Motywacja w zespole za pomocą korzyści materialnych w przypadku zespołu Dodatni efekt synergii w zespole Uzupełniające się umiejętności w zespole Odpowiedzialność indywidualna w grupie; indywidualna i wspólna w zespole
Rodzaje zespołów Zespoły problemowe (np. koła jakości) spotkania polegają na wymianie poglądów, proponowaniu usprawnień. Zwykle nie są uprawnione do wdrażania pomysłów.
Rodzaje zespołów Samokierujące zespoły robocze: 10 15 osób Grupowa kontrola tempa pracy Wyznaczanie zadań Kolektywne wybieranie metod kontroli jakości Wdrażanie zmian Problem duża fluktuacja i absencja
Rodzaje zespołów Zespoły interfunkcjonalne: Składają się z pracowników z podobnych szczebli hierarchii, ale innych działów Powoływane na czas określony do rozwiązania problemu Wymiana informacji, doświadczeń, poszukiwanie nowych rozwiązań
Rodzaje zespołów Zespoły wirtualne: Tworzone przez członków organizacji znajdujących się w fizycznym oddaleniu za pomocą technik komputerowych Problem brak komunikacja niewerbalnej i niedostateczny kontakt
Opis ról grupowych Praktyczny organizator - zamienia koncepcje i plany na praktyczne działanie i realizując uzgodnione plany w sposób systematyczny i efektywny. Cechy: zrównoważony i zdyscyplinowany, obowiązkowy, praktyczny. Dzięki niemu następuje praktyczne wdrożenie projektów i planów rozwiązań. Pragnie konkretów, nie lubi zmienności planów. Naturalny lider sprawuje pieczę i kontrolę nad sposobem, w jaki grupa stara się osiągnąć cele. Potrafi efektywnie wykorzystać zasoby zespołu; rozpoznaje, gdzie tkwią zalety a gdzie słabości grupy; potrafi wykorzystać potencjał indywidualny każdego pracownika. Cechy: zrównoważony, dominujący, ekstrawertyk. Charakteryzuje go raczej zdrowy rozsądek aniżeli rozważania intelektualne, w kierowaniu nie jest agresywny.
Opis ról grupowych Człowiek akcji kształtuje sposób, w jaki wykorzystany zostanie wysiłek grupy; kieruje swoją uwagę bezpośrednio na ustalanie celów i priorytetów; pragnie wywierać wpływ na kształt lub wzorzec dyskusji grupowej i na wynik aktywności grupowej. Cechy: niespokojny, dominujący, ekstrawertyk, impulsywny, łatwo się irytuje. Chce szybko widzieć rezultaty. Rywalizuje i bywa arogancki, ale dzięki niemu coś się rzeczywiście dzieje. Siewca (człowiek idei) wysuwa nowe pomysły i strategie ze szczególnym uwzględnieniem najistotniejszych problemów i próbuje przedzierać się ze swoją wizją przez grupowe podejście do problemu na zasadzie konfrontacji. Cechy: dominujący, inteligentny, introwertyk. Może gubić szczegóły i robić błędy, a także krytykować pomysły innych. Im większy problem, tym większe wyzwanie, żeby go rozwiązać. Uważa, że dobre pomysły mogą na początku wydawać się dziwne i nieprawdopodobne. Roztacza wokół siebie aurę geniusza.
Opis ról grupowych Człowiek kontaktów bada, analizuje i przytacza informacje na temat pomysłów, stanu wiedzy i działań na zewnątrz grupy; nawiązuje kontakty zewnętrzne, które mogą być użyteczne dla zespołu; potrafi prowadzić niezbędne negocjacje. Cechy: zrównoważony, dominujący, ekstrawertyk. Popiera innowacje i jest dobrym improwizatorem. Trochę cyniczny w poszukiwaniu zysku dla grupy często mawia: nowe możliwości powstają w wyniku błędów innych. Sędzia analizuje problem, ocenia pomysły i sugestie, dzięki niemu grupa startuje z lepiej przygotowanej pozycji do podjęcia wyważonej decyzji. Cechy: inteligentny, zrównoważony, introwertyk. Jest najbardziej obiektywny, bezstronny i niezaangażowany emocjonalnie, lubi mieć czas do namysłu, czasami brak mu entuzjazmu, ale jego spokój pozwala na podjęcie wyważonych decyzji.
Opis ról grupowych Człowiek grupy wspiera członków grupy, wspiera morale grupy, jeśli są jakieś niedociągnięcia i braki, potrafi zapobiegać konfliktom, kształtuje ducha grupy, wzmacnia współpracę i lepszą komunikację, jest lojalny wobec zespołu. Cechy: ekstrawertyk, zrównoważony, niskie pragnienie dominacji i rywalizacji, zdolność empatii. Może jego wkład nic jest zbyt wyraźny, ale nieoceniona jest jego lojalność i oddanie wobec grupy, nie lubi konfrontacji. Perfekcjonista nastawiony na konkretny efekt: na zakończenie zadania w określonym czasie i zapewnienie mu jak najwyższego standardu wykonania; może być trudny w kontaktach ze względu na to, że jest wrogiem przypadku i grzęźnie w szczegółach, które nie są najistotniejsze dla ukończenia zadania, zawsze świadomy celu. Cechy: niespokojny, napięty, introwertyk, zdyscyplinowany.