Miejsce polskiego rynku cargo w Europie Warszawa, 11.02.2013 Zmieniamy Polski Przemysł 1
Miejsce polskiego rynku cargo w Europie Lp Transport samochodowy Kraj Praca [mln. tkm.] Udział w rynku UE [%] 1 Niemcy 323 833 18,3% 2 Polska 207 651 11,7% 3 Hiszpania 206 843 11,7% 4 Francja 185 685 10,5% 5 Wielka Bryt. 146 685 8,3% 6 Włochy 142 843 8,1% 7 Holandia 73 333 4,1% 8 Czechy 54 830 3,1% 9 Szwecja 36 932 2,1% 10 Portugalia 36 453 2,1% Lp Kraj Transport kolejowy Praca [mln. tkm.] Udział w rynku UE [%] 1 Niemcy 113 317 25,4% 2 Polska 53 746 12,1% 3 Francja 34 202 7,7% 4 Szwecja 22 864 5,1% 5 Łotwa 21 410 4,8% 6 Wielka Bryt. 20 974 4,7% 7 Austria 20 345 4,6% 8 Włochy 19 787 4,4% 9 Litwa 15 088 3,4% 10 Rumunia 14 719 3,3% Źródło: Eurostat rok 2011. 2
Miejsce polskiego rynku cargo w Europie [mln. tkm] 1 Niemcy SAMOCHODOWYM 2 Polska 11,7% 3 Hiszpania PRZEWOZY ŁADUNKÓW W TRANSPORCIE OGÓŁEM 1 Niemcy KOLEJOWYM 2 Polska 12,1% 3 Hiszpania PRZEWOZY ŁADUNKÓW W TRANSPORCIE MIĘDZYNARODOWYM SAMOCHODOWYM 1 Polska 20,8% 2 Hiszpania 3 Niemcy KOLEJOWYM 1 Niemcy 2 Łotwa 3 Polska 7,8% Źródło: GUS, Eurostat rok 2011. 3
Przewozy ładunków w Polsce [tys. ton] Przewozy ładunków [tys. ton] 1 800 000 Transport kolejowy Transport samochodowy 1 600 000 1 400 000 Transport samochodowy 2006 291 420 1 113 880 2007 245 346 1 213 246 2008 248 860 1 339 473 2009 200 820 1 424 883 2010 216 899 1 491 253 2011 248 606 1 596 209 2012 230 756 1 669 000 1 200 000 1 000 000 800 000 600 000 400 000 200 000 0 Transport kolejowy 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Źródło: GUS 4
Przewozy ładunków w Polsce [mln. tkm] Praca przewozowa [mln. tkm] 250 000 Transport kolejowy Transport samochodowy 200 000 Transport samochodowy 2006 53 622 136 490 150 000 2007 54 253 159 527 2008 52 043 174 223 100 000 2009 43 445 191 484 2010 48 707 214 204 2011 53 746 218 888 50 000 Transport kolejowy 2012 49 063 229 832 *) *) szacunek na podstawie danych GUS 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Źródło: GUS; 5
Master Plan a rzeczywistość [mln. tkm] Transport kolejowy Rok Master Plan Wykonanie 2005 50,0 50,0 2010 62,41) 48,7 2011 64,21) 53,7 2012 66,01) 49,1 2015 71,4 50,02) 1) - interpolacja liniowa 2) - linia trendu 350 300 250 200 TRANSPORT DROGOWY Wykonanie 214,2 Transport drogowy Rok Master Plan Wykonanie 2005 119,3 119,3 2010 152,0 1) 214,2 2011 158,6 1) 218,9 2012 165,1 1) 166,9 2015 184,8 270,0 2) 1) - interpolacja liniowa 2) - linia trendu 150 119,3 152,0 100 62,4 50,0 50 Wykonanie 48,7 TRANSPORT KOLEJOWY 0 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2012 Źródło: Master Plan, GUS 6
Skutki niższych przewozów kolejowych w Polsce Praca eksploatacyjna [tys. poc. km] 2011 79 503 2012 74 399 2011=100% 93,6% Spadek przychodów ze sprzedaży PKP PLK S. A. z tytułu zmniejszenia rzeczywistej pracy eksploatacyjnej w 2012 r w stosunku do roku 2011 to ok. 160 mln zł. *) *) wyliczenie własne na podstawie danych UTK oraz Raportu rocznego PKP PLK S. A. Źródło: UTK. W 2011 roku przychody ze sprzedaży PKP PLK S. A. wyniosły 4.105,9 mln. zł, w tym z tytułu udostępniania linii 2.670 mln. zł (65%), w tym tylko od PKP Cargo 1.2 mln. zł Źródło: Raport roczny PKP PLK S. A Przy wielkości pracy eksploatacyjnej zakładanej w Master Planie przychody te byłyby wyższe o ok. 400 mln zł. 7
Strategia Rozwoju Transportu 22 stycznia 2013r. została przyjęta przez RM Strategia Rozwoju Transportu. Prognoza wskaźników popytu na usługi transportowe zawarta w tym dokumencie, została w stosunku do wskaźników przyjętych w 2008 roku w Master Planie istotnie skorygowana : Zakładany w nowej strategii wzrost pracy wyrażonej w mld. tkm pomiędzy rokiem 2010 a 2030 wynosi w wariancie minimalnym: - dla kolei 37%, - dla samochodów 65% oznacza to, że do roku 2030 przybędzie: na drogach 547 mln ton!!! a na kolei 53 mln ton przewożonych ładunków. Źródło: Master Plan, Strategia Rozwoju Transportu 8
Master Plan a Strategia Rozwoju Transportu Założenia Master Planu i Strategii Rozwoju Transportu wariant max. mld. tkm Założenia Master Planu i Strategii Rozwoju Transportu wariant min. mld. tkm Master Plan Strategia Rozwoju Transportu Master Plan Strategia Rozwoju Transportu Samochody 365,0 317,0 259,0 223,8 184,8 152,0 62,4 71,4 80,3 89,3 460,0 404,0 309,7 264,7 Kolej 98,4 49,0 53,0 58,0 64,0 71,0 2010 2015 2020 2025 2030 Samochody 350,0 309,0 237,6 259,0 193,4 155,9 427,0 382,0 335,0 284,2 Kolej 58,5 62,8 66,4 69,8 73,0 49,0 52,0 56,0 61,0 67,0 2010 2015 2020 2025 2030 Źródło: Master Plan, Strategia Rozwoju Transportu 9
Ważne obszary aktywności 1. Utrzymać przewozy całopociągowe bocznica bocznica. Statystyki GUS wskazują na stałe zwiększanie udziału przewozów towarów masowych w przewozach samochodowych. 2. Dla przewozów rozproszonych (wagony pojedyncze i grupy wagonowe) winna zostać opracowana oferta oparta na nowej organizacji przewozów. Tworzenie kompleksów logistycznych. Cykliczne, szybkie pociągi między nimi. Kompleksy winny powstawać sukcesywnie na bazie niewykorzystywanej obecnie infrastruktury stacji rozrządowych. 3. Porty morskie stanowią niezwykle ważne źródło ujęcia ładunków dla transportu kolejowego ale wymagają: inwestycji w terminale oraz infrastrukturę portową; organizacji efektywnej obsługi kolejowej terminali portowych na bazie zewnętrznej stacji rozrządowej. 10
Ważne obszary aktywności 4. Granica wschodnia UE wymaga szczególnego zainteresowania i działań, których zasięg przekracza możliwości przewoźników i spedytorów. Granica musi generować przewozy kolejowe, w szczególności w tranzycie przez Polskę. 11
Struktura przewozów ładunków w 2011 r. Transport kolejowy Transport samochodowy 31,3% 37,2% Źródło: GUS 12
Praca stacji rozrządowych 3 924 Ilość rozrządzonych wagonów [tys. wag] 4 000 3 500 3 000 2 500 2 651 2 464 2 267 1 920 2 000 1 500 1 000 500 0 2008 2009 2010 2011 2012 Źródło: PKP PLK S. A. 13
Biała Księga Biała Księga Do 2030 roku 30% drogowego transportu towarów na odległościach powyżej 300 km powinno przejść na inny rodzaj transportu. Polska - 2030 rok: na kolej powinno przejść min. 38 mln ton* *obliczenia własne 14
Przewozy kolejowe w 2011r. [mln. tkm] Ogółem 2011 r. 53 746 2012-49 063 Ogółem 2011 r. 42 769 W tym przewozy międzynarodowe 12 933 (24%) W tym przewozy międzynarodowe 33 100 (77%) Polska Litwa, Łotwa, Estonia Źródło: Eurostat. 15
Biała Księga Muszą powstać nowe wzorce transportu, pozwalające na transport większej liczby towarów i pasażerów za pomocą najwydajniejszych środków lub kombinacji takich środków. Nie możemy zwlekać z podjęciem działań. Planowanie, budowa i wyposażenie infrastruktury trwa latami, zaś pociągi, samoloty i statki są wykorzystywane przez dziesięciolecia. Podejmowane dziś wybory będą więc decydować o transporcie w roku 2050. Wyzwaniem dla kolei jest zapewnienie zmiany strukturalnej niezbędnej do umożliwienia skutecznego konkurowania przez transport kolejowy oraz przejęcia większej proporcji transportu towarów na średnie i dalekie odległości. 16
Dziękuję za uwagę. k.niemiec@tracktec.eu 17