Inwestycje w przedsięwzięcia o duŝym potencjale wzrostu Michał Olszewski Szef LBA
AGENDA O LBA Kto moŝe skorzystać z inwestycji anioła biznesu? Biznes plan Wycena Aspekty prawne transakcji 2/17
Sponsorzy projektu POLSKA KONFEDERACJA PRACODAWCÓW PRYWATNYCH LEWIATAN Wiodąca organizacja biznesowo-lobbingowa w Polsce Skupia 51 związków pracodawców ze wszystkich regionów w Polsce oraz nowoczesnych branŝ, w tym medialnej, firm konsultingowych i instytucji finansowych Związki Konfederacji zrzeszają ponad 3 tys. firm duŝych i średnich Silna działalność PR pozawala Konfederacji skutecznie i szybko docierać z informacją o podejmowanych inicjatywach do róŝnych odbiorców EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt uzyskał dofinansowanie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw 1.1.2 3/17
Lewiatan Business Angels podstawowe dane Grupa nieformalnych inwestorów działająca przy PKPP Lewiatan (50 obecnie, ok. 70 wiosną 2007) z róŝnych branŝ: Oprogramowanie, internet, aplikacje mobilne, hardware, biotechnologia Media i marketing, dystrybucja, gastronomia, rozrywka Pośrednictwo finansowe, przetwórstwo Ŝywności Produkcja i inne branŝe (istniejące firmy, start-upy raczej nie) Wielkość typowej inwestycji między 200 tys. zł a 5 mln zł (w wyjątkowych przypadkach więcej) Ma na celu kojarzenie właścicieli firm o duŝym potencjale wzrostu z inwestorami Specjalnością są firmy we wczesnej fazie rozwoju 4/17
Definicja Business Angel Business Angel (anioł biznesu) to: majętna osoba fizyczna z doświadczeniem w biznesie gotowa do podejmowania ryzyka związanego z inwestycjami w małe, startujące spółki (kilkaset tys. 5 mln zł) najczęściej były przedsiębiorca aktywnie wspierający rozwój spółki, w którą inwestuje Anioł nie jest filantropem - oczekuje wysokiej stopy zwrotu z zaangaŝowanego kapitału! W UE na 1 mln mieszkańców przypada ok.. 30 aniołów biznesu. W USA ponad 1400. 5/17 Źródło: Lund University
Korzyści współpracy z aniołem biznesu Efekty synergii wynikające ze współpracy z inwestorem mogą być bardzo duŝe a ich osiągnięcie nie jest obarczone duŝym ryzykiem W przypadku realizacji inwestycji: Pieniądze i elastyczność ich wykorzystania (aniołów nie wiąŝą sztywne zasady jak w programach UE czy rządowych) Doświadczenie w rozwijaniu biznesu; na ogół znajomość danej branŝy Kontakty Na ogół: zaangaŝowanie w tworzenie i realizację strategii wzrostu wartości biznesu Jeśli do transakcji nie dochodzi: Darmowy konsulting 6/17
Business angels a banki i fundusze venture capital Inwestorzy kapitałowi Wysoka stopa zwrotu Innowacja jako źródło przewagi konkurencyjnej Finansowanie przedsięwzięć bliskich rynkowi ( close to market ) Jasna opcja wyjścia Osobiste zaangaŝowanie kadry menedŝerskiej BANKI MoŜliwość uzyskania zabezpieczeń Zdolność kredytowa Historia firmy Rating Kompetencje kadry zarządzającej VENTURE CAPITAL FUNDS Etatowi menedŝerowie zarządzający Procedury Wysokie koszty transakcyjne moŝliwość sfinansowania jedynie większych przedsięwzięć BUSINESS ANGELS Inwestują własne pieniądze Koncentracja (branŝa, lokalizacja) Mniej formalne kryteria oceny Poza finansowe motywacje 7/17
Rodzaj projektów finansowanych przez business angels Anioły biznesu finansują jeden z etapów rozwoju firm. Inwestycja anioła to początek drogi. Potrzeby kapitałowe Wysokie ryzyko Giełda Wzrost Fundusze Venture Capital Przyjaciele, rodzina Zasiew Business Angels Start-up Wczesny faza rozwoju Niskie ryzyko Podtrzymanie wzrostu Czas 8/17
Kryteria wyboru projektów Podstawowym kryterium wyboru spółki jest oczekiwana stopa zwrotu w relacji do ryzyka. Hierarchia : Kompetencje zespołu zarządzającego DuŜy potencjał wzrostu firmy Działanie na wzrostowym rynku lub w atrakcyjnej niszy Posiadanie przewagi konkurencyjnej, najlepiej w postaci patentu ZaangaŜowanie załoŝycieli (teŝ finansowe) Etap rozwoju firmy (preferowane firmy juŝ funkcjonujące) Zidentyfikowana moŝliwość wyjścia z inwestycji Nie są potrzebne zabezpieczenia majątkowe Biznes plan zwięzły, ale dobrze przemyślany. Naukowcom z patentami o jasnym potencjałem rynkowym anioł pomoŝe takŝe w tym zakresie 9/17
Business plan Biznes plan to zwięzły, jasny opis firmy i planowanego biznesu, który określa plany firmy pokazuje, Ŝe plany te są moŝliwe do zrealizowania dowodzi, Ŝe efekty spełniają oczekiwania adresata określa aktualny stan, perspektywy, potrzeby opisywanego przedsięwzięcia. Pełni rolę: źródło oceny przedsięwzięcia narzędzie planistyczne podstawa do ubiegania się o zewnętrzne finansowanie 10/17
Business plan Dobry biznes plan jest Obiektywny (oparty na weryfikowalnych danych) Realistyczne załoŝenia Przejrzysty Atrakcyjny Szczególnie istotne jest streszczenie jeśli nie jest poprawnie sformułowane, zniechęci do czytania reszty 11/17
Business plan - elementy Streszczenie z propozycją dla inwestora Opis produktu/usługi Zespół zarządzający Rynek i konkurencja Marketing i sprzedaŝ System biznesowy i organizacja Harmonogram realizacji SWOT Plany finansowe i finansowanie Załączniki 12/17
Business plan plany finansowe i finansowanie Zestawienie przepływów pienięŝnych, rachunek zysków i strat, bilans Prognoza na okres 3 5 lat wykraczająca co najmniej o jeden rok poza moment osiągnięcia progu rentowności Szczegółowy plan finansowy na pierwsze dwa lata (w ujęciu miesięcznym lub kwartalnym), a następnie plany roczne Obecne i przyszłe zapotrzebowanie na kapitał i źródła jego zaspokajania Stopa zwrotu zainwestowanego kapitału Prognozowane nakłady inwestycyjne ZałoŜenia leŝące u podstaw prognoz finansowych 13/17 Źrdóło: MCI
Wycena przedsiębiorstw przegląd metod Metody Wyceny Przedsiębiorstw Majątkowe Porównań rynkowych Dochodowe Wycena pre-money podstawą do ustalenia podziału udziałów spółki MoŜliwość uwzględnienia premii (opcji) za dobrą realizację zamierzeń biznesowych 14/17
Metody wyceny stosowane w praktyce W praktyce inwestycji firm we wczesnej fazie rozwoju formalne wyceny pełnią rolę pomocniczą Zdyskontowanych przepływów pienięŝnych DCF Porównań rynkowych (w szczególności do oszacowania wartości przy wyjściu z inwestycji) Odtworzeniowa (majątkowa) 15/17 (źródło: Anthony Clarke, EBAN)
Zasady ubiegania się o kapitał z LBA LBA odpowiada za selekcję wniosków i dobór inwestorów; szczegółowe negocjacje odbywają się bezpośrednio pomiędzy przedsiębiorcą a inwestorem. Przedsiębiorca Business Angel Kontakt z LBA, nadesłanie biznes planu Wypełnienie formularza (podsumowania) Ocena biznes planu przez LBA Zestawienie podaŝy projektów z popytem Przepływ biznes planów Transakcja Rekrutacja przez LBA i działających BA Wprowadzenie w zasady działania LBA Ustalenie rodzajów projektów, w jakie BA chciałby inwestować Dodanie BA do bazy danych Stymulowanie rozwoju rynku 16/17
Aspekty prawne Umowa o zachowaniu poufności Ogólne warunki umowy Due dilligence Umowa inwestycyjna 17/17
Dziękuję za uwagę Michał Olszewski LEWIATAN BUSINESS ANGELS E-mail: molszewski@lba.pl Tel: 022 845 95 96, 845 95 50 Fax: 022 845 95 51