Możliwość uzyskania kapitału na sfinansowanie ryzykownych projektów

Transkrypt

1 W celu skorzystania z tej możliwości finansowania swojej działalności niezbędne jest zrozumienie jego idei, zalet i wad oraz związanych z nim procedur. W ciągu ostatnich kilku lat notujemy wzrost zainteresowania działalnością rynku venture capital w Polsce, a liczba funduszy systematycznie rośnie. Aby skorzystać z tej możliwości finansowania swojej działalności niezbędne jest zrozumienie idei, zalet i wad tego typu finansowania oraz procedur z nim związanych. Co to jest VC? Venture capital to inaczej specjalistyczne inwestycje kapitałowe dokonywane wspólnie z przedsiębiorcą, w celu sfinansowania przedsiębiorstwa we wczesnym stadium jego rozwoju (tzw. zasiewu i startu) lub jego dalszej ekspansji" (definicja EVCA, organizacji zrzeszającej europejskie podmioty private equity). Możliwość uzyskania kapitału na sfinansowanie ryzykownych projektów Wiele innowacyjnych projektów charakteryzuje się potencjalnie bardzo dużą stopą zwrotu, ale i 1 / 6

2 równie wysokim ryzykiem. Wielu przedsiębiorców potrzebuje kapitału jeszcze na etapie pomysłu lub w fazie start-up. To praktycznie wyklucza udział instytucji bankowych w finansowania tego typu przedsięwzięć, stąd fundusze VC (i aniołowie biznesu) wypełniają tę lukę kapitałową. Wsparcie pozafinansowe W zależności od strategii funduszu istnieją dwa modele współpracy: - hands-off - fundusze przyjmują rolę inwestora finansowego, - hands-on - fundusze angażują się w firmach portfelowych w zarządzanie spółką i oferują wsparcie w zakresie finansów, marketingu, podatków, działalności inwestycyjnej oraz ściśle monitorują sytuację spółki. Jeżeli jest taka potrzeba, to do spółki portfelowej wprowadzany jest doświadczony menedżer, który ma uzupełnić brakujące zasoby w kluczowych obszarach. Fundusze tego typu służą także wsparciem w pozyskiwaniu dodatkowego kapitału, np. z UE, innego rodzaju finansowania dłużnego (kredyty, papiery dłużne itp.). Wsparcie płynące z grupy kapitałowej od innych spółek portfelowych Coraz częściej fundusze typu venture capital tworzą większą grupę kapitałową, spółek współpracujących ze sobą. - Tworzony w ten sposób efekt synergii daje szereg nowych 2 / 6

3 możliwości dla firmy, m.in. pozyskiwanie kontraktów od członków grupy czy korzystanie z doświadczeń innych podmiotów w różnych aspektach działalności - mówi Krzysztof Bełech, prezes Satus Venture, która działa według tego modelu. Potwierdza to Michał Wojciechowski, prezes zarządu encja.com, spółki należącej do Sieci Inwestorów Prywatnych: Wprowadzenie Funduszu jako wspólnika do firmy wiąże się nie tylko z korzyściami finansowymi, ale także z umiejscowieniem firmy w określonych warunkach biznesowych. Grupa sama w sobie może tworzyć rynek dla oferty jednej z firm portfelowych, jak również zmniejszać bariery wejścia na nowe rynki, niedostępne dotąd dla mniejszych, ale ambitnych przedsiębiorstw. Know-how firm z grupy i kontakty biznesowe wnoszone zastrzykiem" przez inwestora mogą szybko zaprocentować w postaci nowych kontraktów. Zwiększenie wiarygodności Obecność funduszu VC wśród akcjonariuszy (udziałowców) firmy skutkuje zdecydowanie lepszym postrzeganiem spółki przez pozostałe podmioty na rynku - zwłaszcza przez dużych klientów i instytucje finansowe. Jak inwestuje inwestor finansowy? Inwestorzy szukają projektów o wysokim potencjale rynkowym (tzn. przynoszące ok. 25-proc. stopę zwrotu) i technologicznym, stąd największym zainteresowaniem cieszą się branże IT, elektroniczna, telekomunikacyjna, biotechnologiczna, farmaceutyczna, finansowa i rozrywkowa. To, czy pomysłodawca jest osobą fizyczną czy spółką, jest w początkowym etapie nieistotny - docelowo jednak utworzenie spółki będzie niezbędne. 3 / 6

4 Kwoty, które mogą być zaangażowane w jeden projekt są bardzo różne - anioł biznesu (osoba prywatna) inwestuje zwykle około kilkaset tysięcy, choć oczywiście zdarzają się większe transakcje. Fundusze kapitału zalążkowego szukają nieco większych projektów, o zapotrzebowaniu od kilkuset tysięcy do kilku milionów złotych. Fundusze typu VC mogą angażować od miliona do nawet kilkudziesięciu milionów złotych w projekt. Zaangażowanie inwestorów w spółce waha się przeważnie od proc., a ostateczna wielkość zależy oczywiście m.in. od wyceny projektu i wyniku negocjacji. Inwestycje typu VC są inwestycjami długoterminowymi - okres inwestycyjny waha się od trzech do siedmiu lat. Jest to czas, który powinien pozwolić na odpowiedni rozwój spółki, a w konsekwencji wzrost jej wartości i realizację celów inwestycyjnych funduszu. Kluczową kwestią, na którą zwracają uwagę inwestorzy przy poszukiwaniu projektów, jest przyszła kadra menedżerska. To właśnie czynnik ludzki w tego typu firmach jest najistotniejszym elementem sukcesu. Poszukiwani są zmotywowani menedżerowie, którzy wierzą w powodzenie projektu. Na koniec warto także wspomnieć, iż oprócz klasycznych funduszy VC istnieją też tzw. inkubat ory i ak celeratory przedsiębiorczości. Poszukują one innowacyjnych projektów inwestycyjnych, m.in. bazujących na wynikach prac naukowo-badawczych. Prócz dostępu do infrastruktury badawczej mają także możliwość sfinansowania prac przygotowawczych, a następnie dofinansowania powstałej spółki kwotą kilkuset tysięcy złotych. Ich działalność zwykle finansowana jest ze środków publicznych. - W efekcie mamy możliwość przyjęcia do preinkubacji i sfinansowania więcej innowacyjnych projektów, które ze względu na zbyt kosztowne prace przygotowawcze zostałyby prawdopodobnie odrzucone przez zarządzających prywatnymi funduszami venture capital - 4 / 6

5 mówi Paweł Błachno, prezes JCI Venture, jednego z krakowskich akceleratorów. Jak przygotować się do rozmów z inwestorem i do procesu inwestycyjnego? 1. Należy zanalizować swój projekt pod kątem potrzeb finansowych, ludzkich, know-how. Często zdarza się, iż inwestor nie decyduje się na współpracę, gdyż został źle dobrany przez pomysłodawcę. 2. Po analizie sparametryzuj swoje potrzeby i dobierz metody ich zaspokojenia. Takiego zestawienia będzie oczekiwał inwestor, który do wskazanych potrzeb dostosuje swoją ofertę inwestycyjną. 3. Na początku przygotuj kilkustronicowy opis projektu, przygotowanie biznesplanu to kolejny etap, w którym pomaga analityk z funduszu, zadając konkretne pytania i komentarze do tekstu już istniejącego. Jest to etap, na którym wiele dobrych projektów jest wycofywanych przez projektodawców, którzy nie wytrzymują konfrontacji z argumentami i dociekliwymi pytaniami. 4. Zbierz kluczowe osoby dla realizacji swojego projektu. 5. Dokładnie zaplanuj kolejne etapy projektu, w szczególności wejścia operacyjnego. 6. Warto wybrać kilku inwestorów, ze względu na ich profile inwestycyjne, zadbać o umowy o zachowaniu poufności, dowiedzieć się o specyfice inwestowania przez danego inwestora, jego zrealizowanych inwestycjach i możliwości wsparcia merytorycznego. 7. Należy określić największe wartości swojego projektu i zebrać argumenty. Często czas na przekonanie potencjalnych inwestorów do projektu będzie bardzo krótki, np minut. Rozmowa z Krzysztofem Bełechem, prezesem Satus Venture 5 / 6

6 Jakie są najczęściej popełniane błędy przez projektodawców? Często spotykamy się z podawaniem w biznesplanie informacji niesprawdzonych, z brakiem uzasadnien Wspomniał Pan o możliwości utraty wiarygodności. Czy mógłby Pan podać inne przyczyny takiej Na pewno błędy w szacowaniu potrzeb kapitałowych - zapotrzebowanie wskazane w biznesplanie musi A największy grzech projektodawcy? Wskazałbym dwa. Pierwszym jest traktowanie zrealizowanej inwestycji nie jako początek, ale jako cel sa 6 / 6