Monopol dynamiczny Dodatkowe założenia modelu: Monopolista sprzedaje dobro trwałego użytku, u które można używau ywać przez wiele okresów w bez utraty wartości użytkowej (bez deprecjacji) Populacja (zbiór r potencjalnych nabywców) w) nie zmienia się w czasie trwania sprzedaży, czyli popyt całkowity jest stacjonarny Nieskończenie wiele nabywców Przykład: Lasy Państwowe chcą sprzedać las. Całkowity zasób b (powierzchnia) lasu to x. Załóżmy, że e Lasy Państwowe ustali cenę na poziomie p* * > mc i niektórzy konsumenci las kupią za tęt cenę.
Model R.Coase a (1972) W następnym okresie część resztowej (pozostałej) funkcji popytu leży y powyżej kosztu krańcowego. Agencja ma zatem bodziec do ponownego otwarcia rynku i sprzedaży y po nowej, niższej cenie, dajmy na to p**. Ale wtedy w kolejnym okresie historia się powtórzy. Rozumując c w ten sposób b dojdziemy do wniosku, że cena w kolejnych okresach będzie b spadać aż do poziomu kosztu krańcowego, dlatego że konsumenci w każdym kolejnym okresie oczekują niższej ceny od poprzedniego okresu. Oczekiwania racjonalnych konsumentów w w tym ekstremalnym przypadku powodują, że e siła a rynkowa monopolisty znika.
Model R.Coase a Taka dynamika cen nie jest problemem sama w sobie. Problem pojawia się,, gdy konsumenci myślą perspektywicznie. Wtedy będąb oczekiwać obniżki ceny i wielu z nich wstrzyma się z zakupem w oczekiwaniu na obniżkę (tylko ci najbardziej niecierpliwi kupią natychmiast). Ale to oznacza, że e w początkowych okresach monopolista sprzeda znacznie mniej, niż zakładali adaliśmy. Ronald Coase twierdził, że e monopolista sprzedający dobro trwałego użytku u będzie b musiał obniżyć cenę bardzo szybko (zakładaj adając c zwiększenie liczby okresów lub zmniejszenie długod ugości pojedynczego okresu) i większo kszość jednostek sprzeda po cenie bliskiej kosztowi krańcowemu.
Model Coase a Twierdzenie Coase a można udowodnić w sensie granicznym.. Jeśli Nowi konsumenci nie pojawiają się na rynku Trwałość dąży y do nieskończono czoności ci (deprecjacja do 0) Udział perspektywicznie myślących konsumentów dąży y do 1 Odstępy czasu między zmianami cen (momentami otwarcia rynku) czyli długod ugość okresu czasu dążd ąży y do 0 Wtedy zyski monopolisty dążąd do 0 a przeciętna cena - do kosztu krańcowego W przypadkach niegranicznych (model Bulow a) ) problem jest mniej dotkliwy, ale nie znika całkiem.
Zalecenia N.L.Stokey (1993) czyli jak radzić z problemem dynamiki Coase a 1. Leasing zamiast sprzedaży 2. Zobowiązanie się do nieobniżania cen: klauzula najlepszego klienta (nikt nie dostanie lepszej ceny) czyli ogłoszenie oszenie w t=1 planu cenowego na przyszłe e okresy, który nie może e być zmieniony w przyszłości 3. Wyrobić sobie reputację nieobniżania cen (tworzenie zapasów) 4. Gwarancja najniższej ceny, albo zwrot różnicy r 5. Depozyt (monopolista deponuje dużą sumę,, która przepada po złamaniu obietnicy konsumentom) 6. Ograniczyć podaż (pozbyć się środków w produkcji w t=1) np. zburzyć fabrykę 7. Obniżyć fizyczną trwałość dobra (upgrade y, zmiana standardów) 8. Niedoinformowanie konsumentów w o MC 9. Stały y dopływ nowych konsumentów
Monopol a dobra trwałego użytkuu Mimo że e leasing jest bardziej opłacalny dla monopolisty przy racjonalnych konsumentach, to sąs pewne wady takiego rozwiązania: zania: Pokusa nadużycia ( (moral hazard) ) i wysokie koszty monitoringu (np( np.. tłumaczy t to dlaczego monopolista chce raczej sprzedać,, niż wydzierżawi awić samochód) Leasing ujawnia wysoką wycenę konsumenta na dane dobro
Monopol ze skończon czoną liczbą konsumentów Dodatkowe założenia modelu Dwóch konsumentów w na rynku: H i L Max P H =2, max P L =1 dla każdego okresu Monopolista zna ile jest konsumentów w i jakiego rodzaju, ale nie potrafi zidentyfikować konsumentów Zerowa stopa dyskontowa
Monopol ze skończon czoną liczbą konsumentów Przypadek 1: Leasing TR R = P 1R Q 1R + P 2R Q 2R = 2*1 + 2*1 = 4 czyli z leasingu korzysta tylko konsument H, gdyż cena jest za wysoka dla konsumenta L lub TR R = P 1R Q 1R + P 2R Q 2R = 1*2 + 1*2 = 4 czyli monopolista oddaje w leasing towar obu konsumentom
Monopol ze skończon czoną liczbą konsumentów Przypadek 2: Sprzedaż TR S = P 1S Q 1S + P 2S Q 2S = 4*1 + 1*1 = 5 czyli monopolista sprzedaje po cenach granicznych (H kupuje dobro w t=1 i korzysta z niego przez dwa okresy, a L czeka do drugiego okresu) lub TR S = P 1S Q 1S + P 2S Q 2S = 4*0 + 2*1 = 2 czyli monopolista wie że e H będzie b chciał przeczekać do t=2 monopolista może e w t=1 ogłosi osić że e P 2S =2 dla H lepiej jest nabyć dobro w t=1, a nie czekać do t=2 (monopolista może e jeszcze bardziej pobudzić H do tej decyzji ustalając c P 1S =3,99 i P 2S =2) nigdy nie dojdzie do P 2S =2 Strategia monopolisty-sprzedawcy: sprzedawcy: P 1S =4 P 2S =4-ε 2S =2, jeśli nikt nie zgłosi się w t=1, w przeciwnym razie P 2S =1
Monopol ze skończon czoną liczbą konsumentów TR S > TR R P > MC Wnioski:
1. Ka Podsumowanie Każde dobro można przekształci cić na dobro trwałego lub nietrwałego ego użytku: u Leasing powoduje że e dobro trwałego użytku u staje się dobrem krótkookresowym (np( np.. wynajem mieszkania zamiast kupienia; Microsoft co trzy lata wypuszcza na rynek nową wersję Windows robiąc tym samym bezużyteczne poprzednie wersje). Długookresowy kontrakt powoduje, że e dobro nietrwałego ego użytku u staje się dobrem trwałym (np( np. kontrakt na zakup chleba po stałej zdyskontowanej cenie przez 10 lat). 2. Wyniki monopolistycznego rynku długookresowego leasingu przy stałej cenie sąs identyczne jak przy sprzedaży y z istnieniem wiarygodności ceny.
Podsumowanie 3. Celem monopolisty jest przekształcenie dobra trwałego użytku (dynamiczny( model monopolu) ) w dobro nietrwałe (statyczny model monopolu), gdyż leasing zapewnia wyższe zyski 4. W t=1 przy dzierżawie więcej osób b korzysta z dobra płacp acąc niższ szą cenę niż przy sprzedaży. W t=2 dzierżawa przestaje być opłacalna dla konsumentów, cena sprzedaży y spada poniżej ceny dzierżawy: Q 1R > Q 1S Q 2R < Q 2S q 1R > q 1S q 2R < q 2S P 1R < P 1S P 2R > P 2S π 1R > π 1S π 2R > π 2S 5. Je Jeśli na rynku jest niewielu konsumentów w i monopolista zna ich ceny graniczne, to leasing jest mniej opłacalny od sprzedaży y i nie sprawdzają się oczekiwania Coase
Konkurencja doskonała na rynku dóbr d trwałych Warunek równowagi r w t=1: Warunek równowagi r w t=2:
Konkurencja doskonała na rynku dóbr d trwałych Wnioski: 1) Nie ma różnicy r dla producentów w na rynku konkurencyjnym czy będąb dzierżawi awić dobro czy sprzedawać go, gdyż cena zawsze jest na poziomie kosztów w krańcowych Konsumenci nie mają oczekiwań do zmiany cen w okresie t=2 w porównaniu z okresem t=1 2) Cała a produkcja zostanie wytworzona i sprzedana lub wydzierżawiona w t=1. Nie ma różnicy r dla konkurencji doskonałej czy przedmiotem transakcji jest dobro trwałego czy nietrwałego ego użytkuu ytku 3) W t=2 konsumenci mogą chcieć odsprzedać nabyte dobra w okresie t=1, ale dla producentów w nie stanowi to konkurencji, gdyż Q 2 =0 w okresie t=2.