Oligopol kooperacyjny

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Oligopol kooperacyjny"

Transkrypt

1 Oligopol kooperacyjny Konkurując c między sobą,, oligopoliści nie osiągaj gają maksymalnych możliwych zysków. Jeżeli eli firmy ograniczyłyby yby poziomy produkcji (lub podniosły y ceny), tak aby maksymalizować łączne zyski gałę łęzi (zmowa monopolistyczna), to istnieje taki podział łącznych zysków w przy którym zyski każdej firmy w zmowie byłyby yby większe niż w równowadze niekooperacyjnej. Zmowa monopolistyczna firmy koordynują swoje działania ania w celu maksymalizacji łącznych zysków. Firmy mogą nawiąza zać między sobą współprac pracę jawną (kartel) lub niejawną. W zasadzie takie współpracy pracy sąs nielegalne, ale zdarzają się wyjątki (np( np. OPEC). Podział produkcji między firmami uczestniczącymi cymi w zmowie nie ma znaczenia. Z punktu widzenia firm, nawiązanie współpracy pracy z konkurencją jest pożą żądane, gdyż pozwala zbliżyć się do pozycji monopolisty. Z punktu widzenia dobrobytu społecznego, wręcz przeciwnie. Nie jest to jednak równowaga r Nash a w grach jednorazowych oraz powtarzanych skończon czoną liczbę razy.

2 Współpraca praca niejawna w modelu Bertrand a (gry powtarzane) Przypadek 1: Skończony horyzont czasowy t = 1,...T Dwie firmy angażuj ują się w działalno alność produktu homogenicznego konkurując c cenowo. W każdym z okresów w ustalają cenę biorąc c pod uwagę przewidywaną reakcję konkurenta oraz dotychczasową historię wydarzeń. W każdym z okresów w gracze rozgrywają tą samą grę jednokrotną. Historia gry jest znana graczom (przed rozegraniem gry w okresie t gracze wiedzą jakim wynikiem zakończy czył się poprzedni etap oraz wszystkie etapy wcześniejsze). Zaczynamy analizę od końca, czyli od ostatniego etapu.

3 Współpraca praca niejawna w modelu Bertrand a (gry powtarzane) okres T: Wiedząc że e jest to ostatni etap, firmy nie mają przesłanek do zmiany zachowania, które byłoby wynikiem konkurencji cenowej w grze jednorazowej, czyli P = MC okres T-1: T W przedostatnim etapie firmy muszą ustalić ceny wiedząc, że e w ostatnim etapie gry zysk będzie b zerowy. Więc c nie ma podstaw do zmiany strategii na tym etapie, czyli P = MC. okres T-2: T W podobny sposób b znajdujemy równowagr wnowagę na tym etapie i na każdym poprzednim. Wniosek: Rozszerzenie horyzontu czasowego nie ma wpływu na zachowanie graczy, o ile gra jest powtarzana skończon czoną liczbę razy. Firmy nie mają bodźca do współpracy, pracy, czyli nie można uzasadnić współpracy pracy wielokrotną,, skończon czoną powtarzalności cią zdarzeń.

4 Współpraca praca niejawna w modelu Bertrand a (gry powtarzane) Przypadek 2: Nieskończony horyzont czasowy (supergry( supergry) Przed firmami pojawia się perspektywa długiej d współpracy. pracy. Ustalając c cenę na poziomie monopolistycznym, firmy dzielą się zyskami, dopóki jedno z nich nie spróbuje obniżyć ceny. W ramach zemsty, poszkodowana firma ustala P=MC w następnym okresie Chęć maksymalizacji zysku w dłuższym d okresie czasu, skłania firmy do współpracy. pracy. Czyli firmy będąb współpracowa pracować,, jeśli zdyskontowana β = 1/(1+r) suma zysków w z ciągłej współpracy pracy przewyższy zdyskontowaną sumę zysków w przy odejściu od kooperacji w okresie k

5 Współpraca praca niejawna w modelu Bertrand a (gry powtarzane) 0 < β < 1 - indywidualne dyskonta graczy. Jeśli β 1, to firmy wykazują dużą cierpliwość w oczekiwaniu na przyszłe zyski (r 0)

6 Współpraca praca niejawna w modelu Bertrand a (gry powtarzane) Wnioski do przypadku 2: Dla dostatecznie dużego czynnika dyskontującego (β( 1-1/N) 1/N) zmowa monopolistyczna może e być doskonałą równowagą Nash a w grze powtarzanej w nieskończono czoność. Wówczas żadnej firmie nie opłaca się wyłama amać się ze zmowy jako pierwszej w celu realizacji krótkookresowych zysków nadzwyczajnych. Wzrost liczby firm utrudnia współprac pracę niejawną ponieważ spadają zyski uczestników w zmowy (a zatem obniża a dotkliwość kary za wyłamania się). Wyższa stopa procentowa powoduje opłacalno acalność wyłamania się ze współpracy. pracy.

7 Współpraca praca niejawna w modelu Bertrand a (gry powtarzane) Przykład: Przyczyny możliwego niepowodzenia instytucji antymonopolowych: Nie porozumiewając c się wzajemnie, firmy współpracuj pracują,, bazując c na rynkowych sygnałach. ach. Tego typu współpraca praca jest praktycznie niewykrywalna, jeśli od dłuższego czasu ceny na rynku sąs stałe.

8 Współpraca praca jawna w modelu Bertrand a (gry jednorazowe lub powtarzane) Kartel świadoma zmowa firm polegająca na zawarciu umowy określaj lającej współprace prace w działaniu aniu na rynku i jedność celów w uczestników umowy. Jeśli wszystkie firmy na rynku przystąpi pią do kartelu, to kartel zachowuje się jak jedno przedsiębiorstwo, maksymalizując łączne zyski wszystkich firm. Firma przystąpi pi do kartelu, jeśli zysk z jawnej kooperacji przewyższy zysk możliwy do osiągni gnięcia po odrzuceniu współpracy. pracy. Problem kartelu jest identyczny w każdym horyzoncie czasowym.

9 Współpraca praca jawna w modelu Bertrand a (gry jednorazowe lub powtarzane) Gra jednorazowa t=1: k = π m N Skończony horyzont czasowy t=1,...,t: T k π m 2 T 1 πm(1 β ) = ( 1 + β + β β ) = N N(1 β ) Nieskończony horyzont czasowy t=1,... : π 2 = ( 1 + β + β +... ) = N π N (1 β ) k m m

10 Współpraca praca jawna w modelu Bertrand a (gry jednorazowe lub powtarzane) Wnioski: Niezależnie od liczby firm, kartel produkuje łącznie tyle ile pojedynczy monopolista i sprzedaje po cenie monopolistycznej (zał:: wszystkie firmy w branży y biorą udział w kartelu). Jednak zyski kartelu sąs mniejsze od zysków w monopolistycznych, jeśli MC=const (ze względu na powielanie kosztów). Optymalne rozwiązanie zanie dla kartelu wymaga zrównanie MR przy łącznej produkcji kartelu z MC poszczególnych firm. Porozumienie kartelowe dominuje rozwiązanie zanie niekooperacyjne, gdyż wszyscy zaangażowani producenci zyskują. Jednak każdy z nich osobno zyskuje jeszcze bardziej, gdy jednostronnie odejdzie od współpracy pracy (dylemat więź ęźnia). Czyli kartel z reguły y nie jest stabilnym rozwiązaniem, zaniem, gdyż perspektywa uzyskania większych zysków w kosztem nieświadomych partnerów w jest bardzo kusząca. ca.

11 Współpraca praca jawna w modelu Bertrand a (gry jednorazowe lub powtarzane) Przyczyny możliwego niepowodzenia kartelu: niedoskonały y monitoring wewnątrz kartelu przewaga technologiczna jednego z uczestników kartelu reputacja niektórych firm wysoka elastyczność popytu stochastyczny (zmienny) popyt Czyli im bardziej warunki rynkowe sąs zmienne oraz im większe różnice r indywidualne pomiędzy uczestnikami kartelu, tym mniejsze szanse na stabilny kartel.

12 Podsumowanie Wiele wiadomo na temat tych karteli, które udało o się przyłapa apać,, natomiast bardzo niewiele wiadomo na temat tych którym udało o się tego uniknąć ąć. Cecha pozytywna (dla firm) karteli - pozwalają na wyższe zyski Cecha negatywna (dla firm) karteli - są niestabilne oraz obniżaj ają dobrobyt społeczny Możliwe sankcje w Polsce: nakaz zaprzestania nielegalnych praktyk kara pieniężna w wysokości nie większej niż 10% przychodu osiągniętego w poprzednim roku rozliczeniowym

13 Polityka Ochrony Konkurencji Cel: Promowanie konkurencji na rynku. Konkurencja jest korzystna dla konsumentów, sprawiając że ceny są niskie a jakość dóbr i usług wysoka Ochrona rynku przed nieuczciwymi formami konkurencji, czyli zapobieganie nieuczciwym lub oszukańczym praktykom szkodliwym dla konsumentów Prawo ochrony konkurencji Unii Europejskiej: Artykuł 81 traktatu zjednoczeniowego - zabrania umów ograniczających konkurencję (np. zmów cenowych) Artykuł 82 traktatu zjednoczeniowego - zabrania nadużywania siły rynkowej przez firmy posiadającą dominującą pozycję (40% udziału w rynku pozycja dominująca domniemana)

14 Co jest nielegalne? Regulacje porozumienia cenowe horyzontalne (kartele, zmowy cenowe) porozumienia cenowe wertykalne (z wyjątkami, np. franczyza, ceny gazet) bojkoty (odmowy sprzedaży) dyskryminacja cenowa nieuzasadniona kosztowo Dodatkowo, w przypadku firmy dominującej: ceny nadmiernie wysokie (oczywiste) ceny rażąco niskie (drapieżnictwo cenowe) W Polsce postępowanie antymonopolowe jest procedurą administracyjną, polega na: wszczęciu postępowania (śledztwa) wydaniu decyzji (ewentualne nałożenie sankcji) rozprawie przed Sądem Ochrony Konkurencji (w razie odwołania) rozprawie przed NSA (w razie odwołania)

Blokowanie wejścia i model Stackelberga

Blokowanie wejścia i model Stackelberga Blokowanie wejścia i model Stackelberga Leader może chcieć produkować więcej niż w modelu Stackelberga, aby ograniczyć zyski innych firm, które potencjalnie mogłyby wejść na rynek L N wejść N q L q N nie

Bardziej szczegółowo

LEKCJA 6. INTEGRACJA POZIOMA Współpraca niejawna w modelu Bertrand a (gry powtarzane)

LEKCJA 6. INTEGRACJA POZIOMA Współpraca niejawna w modelu Bertrand a (gry powtarzane) LEKCJA 6 INTEGRACJA POZIOMA Współpraca niejawna w modelu Bertrand a (gry powtarzane) I. Skończony horyzont czasowy t = 1,...T Dwie firmy angażują się w działalność produktu homogenicznego konkurując cenowo.

Bardziej szczegółowo

Oligopol. dobra są homogeniczne Istnieją bariery wejścia na rynek (rynek zamknięty) konsumenci są cenobiorcami firmy posiadają siłę rynkową (P>MC)

Oligopol. dobra są homogeniczne Istnieją bariery wejścia na rynek (rynek zamknięty) konsumenci są cenobiorcami firmy posiadają siłę rynkową (P>MC) Oligopol Jest to rynek, na którym niewielka liczba firm zachowuje się w sposób strategiczny i działają niezależnie od siebie, ale uwzględniają istnienie pozostałych firm. Na decyzję firmy wpływają decyzje

Bardziej szczegółowo

Oligopol. Jest to rynek, na którym niewielka liczba firm zachowuje się w sposób b strategiczny i ają niezależnie od siebie, ale uwzględniaj

Oligopol. Jest to rynek, na którym niewielka liczba firm zachowuje się w sposób b strategiczny i ają niezależnie od siebie, ale uwzględniaj Oligopol Jest to rynek, na którym niewielka liczba firm zachowuje się w sposób b strategiczny i działaj ają niezależnie od siebie, ale uwzględniaj dniają istnienie pozostałych firm. Na decyzję firmy wpływaj

Bardziej szczegółowo

Model Bertranda. np. dwóch graczy (firmy), ustalają ceny (strategie) p 1 i p 2 jednocześnie

Model Bertranda. np. dwóch graczy (firmy), ustalają ceny (strategie) p 1 i p 2 jednocześnie Model Bertranda Firmy konkurują cenowo np. dwóch graczy (firmy), ustalają ceny (strategie) p 1 i p jednocześnie Jeśli produkt homogeniczny, konsumenci kupują tam gdzie taniej zawsze firmie o wyższej cenie

Bardziej szczegółowo

2010 W. W. Norton & Company, Inc. Oligopol

2010 W. W. Norton & Company, Inc. Oligopol 2010 W. W. Norton & Company, Inc. Oligopol Oligopol Monopol jedna firma na rynku. Duopol dwie firmy na rynku. Oligopol kilka firm na rynku. W szczególności decyzje każdej firmy co do ceny lub ilości produktu

Bardziej szczegółowo

Oligopol wieloproduktowy

Oligopol wieloproduktowy Oligopol wieloproduktowy Do tej pory zakładali adaliśmy, że e produkty sąs identyczne (homogeniczne) W rzeczywistości ci produkty sprzedawane przez firmy nie są doskonałymi substytutami. W większo kszości

Bardziej szczegółowo

EKONOMIA MENEDŻERSKA. Wykład 5 Oligopol. Strategie konkurencji a teoria gier. 1 OLIGOPOL. STRATEGIE KONKURENCJI A TEORIA GIER.

EKONOMIA MENEDŻERSKA. Wykład 5 Oligopol. Strategie konkurencji a teoria gier. 1 OLIGOPOL. STRATEGIE KONKURENCJI A TEORIA GIER. Wykład 5 Oligopol. Strategie konkurencji a teoria gier. 1 OLIGOPOL. STRATEGIE KONKURENCJI A TEORIA GIER. 1. OLIGOPOL Oligopol - rynek, na którym działa niewiele przedsiębiorstw (od do 10) Cecha charakterystyczna

Bardziej szczegółowo

MODEL KONKURENCJI DOSKONAŁEJ.

MODEL KONKURENCJI DOSKONAŁEJ. Wykład 4 Konkurencja doskonała i monopol 1 MODEL KONKURENCJI DOSKONAŁEJ. EFEKTYWNOŚĆ RYNKU. MONOPOL CZYSTY. KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA. 1. MODEL KONKURENCJI DOSKONAŁEJ W modelu konkurencji doskonałej

Bardziej szczegółowo

MODELE STRUKTUR RYNKOWYCH

MODELE STRUKTUR RYNKOWYCH MODELE STRUKTUR RYNKOWYCH ZADANIE. Mamy trzech konsumentów, którzy zastanawiają się nad nabyciem trzech rożnych programów komputerowych. Właściwości popytu konsumentów przedstawiono w następującej tabeli:

Bardziej szczegółowo

Modele lokalizacyjne

Modele lokalizacyjne Modele lokalizacyjne Model Hotelling a Konsumenci jednostajnie rozłożeni wzdłuż ulicy Firmy konkurują cenowo Jak powinny ulokować się firmy? N=1 N=2 N=3 Model Salop a Konsumenci jednostajnie rozłożeni

Bardziej szczegółowo

Monopol dynamiczny. Dodatkowe założenia modelu:

Monopol dynamiczny. Dodatkowe założenia modelu: Monopol dynamiczny Dodatkowe założenia modelu: Monopolista sprzedaje dobro trwałego użytku, u które można używau ywać przez wiele okresów w bez utraty wartości użytkowej (bez deprecjacji) Populacja (zbiór

Bardziej szczegółowo

1) Granica możliwości produkcyjnych Krzywa transformacji jest to zbiór punktów reprezentujących różne kombinacje ilościowe dwóch produktów, które gospodarka narodowa może wytworzyć w danym okresie przy

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia II Semestr Letni 2014/2015 Ćwiczenia 4, 5 & 6. Technologia

Mikroekonomia II Semestr Letni 2014/2015 Ćwiczenia 4, 5 & 6. Technologia Mikroekonomia II 050-792 Semestr Letni 204/205 Ćwiczenia 4, 5 & 6 Technologia. Izokwanta produkcji to krzywa obrazująca różne kombinacje nakładu czynników produkcji, które przynoszą taki sam zysk. P/F

Bardziej szczegółowo

2010 W. W. Norton & Company, Inc. Monopol

2010 W. W. Norton & Company, Inc. Monopol 2010 W. W. Norton & Company, Inc. Monopol Monopol Jeden sprzedawca. Krzywa popytu jaką napotyka monopolista (opadająca) to krzywa popytu rynkowego. Monopolista może zmienić cenę rynkową produktu dostosowując

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia II: Kolokwium, grupa II

Mikroekonomia II: Kolokwium, grupa II Mikroekonomia II: Kolokwium, grupa II Prowadząca: Martyna Kobus 2012-06-11 Piszemy 90 minut. Sprawdzian jest za 70 punktów. Jest 10 pytań testowych, każde za 2 punkty (łącznie 20 punktów za test) i 3 zadania,

Bardziej szczegółowo

Monopol statyczny. Problem monopolisty: Π(q) = p(q)q c(q)

Monopol statyczny. Problem monopolisty: Π(q) = p(q)q c(q) Monopol Jest jedna firma Sama ustala cenę powyżej kosztu krańcowego Zyski nadzwyczajne (największe osiągalne) Stoi przed podobnymi ograniczeniami co firmy doskonale konkurencyjne: -Ograniczenia technologiczne

Bardziej szczegółowo

Uszereguj dla obydwu firm powyższe sytuacje od najkorzystniejszej do najgorszej. Uszereguj powyższe sytuacje z punktu widzenia konsumentów.

Uszereguj dla obydwu firm powyższe sytuacje od najkorzystniejszej do najgorszej. Uszereguj powyższe sytuacje z punktu widzenia konsumentów. Strategie konkurencji w oligopolu: modele Bertranda, Stackelberga i lidera cenowego. Wojna cenowa. Kartele i inne zachowania strategiczne zadania wraz z rozwiązaniami Zadanie 1 Na rynku działają dwie firmy.

Bardziej szczegółowo

TEORIA GIER. Wspólna wiedza dotyczy nie tylko zachowań (reguł postępowania), ale i samej gry : każdy zna jej reguły i wypłaty (swoje i uczestników).

TEORIA GIER. Wspólna wiedza dotyczy nie tylko zachowań (reguł postępowania), ale i samej gry : każdy zna jej reguły i wypłaty (swoje i uczestników). TEOR GER 1. Wstęp Teoria gier jest dziedziną zajmującą się opisem sytuacji, w których podmioty (gracze) podejmujący świadome decyzje (nazywane strategie), w wyniku których zapadają rozstrzygnięcia mogące

Bardziej szczegółowo

LEKCJA 8. Miara wielkości barier wejścia na rynek = różnica między ceną dla której wejście na rynek nie następuje a min AC.

LEKCJA 8. Miara wielkości barier wejścia na rynek = różnica między ceną dla której wejście na rynek nie następuje a min AC. LEKCJA 8 KOSZTY WEJŚCIA NA RYNEK Miara wielkości barier wejścia na rynek = różnica między ceną dla której wejście na rynek nie następuje a min AC. Na wysokość barier wpływ mają: - korzyści skali produkcji,

Bardziej szczegółowo

Negatywne skutki monopolu

Negatywne skutki monopolu Negatywne skutki monopolu Strata dobrobytu społecznego z tytułu: (1) mniejszej produkcji i wyższej ceny (2) kosztów poszukiwania renty, które ponoszą firmy w celu osiągnięcia monopolistycznej pozycji na

Bardziej szczegółowo

Modele rynków. Niedoskonała Konkurencja. Doskonała Konkurencja. Niekooperujący. Kooperujący (Kartel, Zmowa) Model Cournota (konkurencja ilościowa)

Modele rynków. Niedoskonała Konkurencja. Doskonała Konkurencja. Niekooperujący. Kooperujący (Kartel, Zmowa) Model Cournota (konkurencja ilościowa) Modele rynków Doskonała Konkurencja Niedoskonała Konkurencja Monopolistyczna Konkurencja Monopol Oligopol Niekooperujący Kooperujący (Kartel, Zmowa) Gra jednoczesna Gra sekwencyjna Gra powtarzalna Model

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia - Lista 11. Przygotować do zajęć: konkurencja doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol pełny, duopol

Mikroekonomia - Lista 11. Przygotować do zajęć: konkurencja doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol pełny, duopol Mikroekonomia - Lista 11 Przygotować do zajęć: konkurencja doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol pełny, duopol Konkurencja doskonała 1. Model konkurencji doskonałej opiera się na następujących

Bardziej szczegółowo

Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa.

Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. 1. Możliwości finansowe konsumenta opisuje równanie: 2x + 4y = 1. Jeżeli dochód konsumenta

Bardziej szczegółowo

LEKCJA 1. Konkurencja doskonała (w całej gospodarce nie jest możliwa, lecz na wybranych rynkach):

LEKCJA 1. Konkurencja doskonała (w całej gospodarce nie jest możliwa, lecz na wybranych rynkach): Uniwersytet Warszawski Mikroekonomia zaawansowana Studia zaoczne dr Olga Kiuila LEKCJA 1 MODELE RYNKOWE Konkurencja doskonała (w całej gospodarce nie jest możliwa, lecz na wybranych rynkach): - Typowa

Bardziej szczegółowo

Konspekt 7. Strategie postępowania oligopolu - zastosowania teorii gier.

Konspekt 7. Strategie postępowania oligopolu - zastosowania teorii gier. KRAJOWA SZKOŁA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ Ryszard Rapacki EKONOMIA MENEDŻERSKA Konspekt 7. Strategie postępowania oligopolu - zastosowania teorii gier. A. Cele zajęć. 1. Porównanie różnych struktur rynku

Bardziej szczegółowo

Konkurencja monopolistyczna

Konkurencja monopolistyczna Konkurencja monopolistyczna Dr inż. Anna Kowalska-Pyzalska Prezentacja oparta na: http://www.swlearning.com/economics/mankiw/mankiw3e/powerpoint_micro.html Cechy: Wielu sprzedawców Zróżnicowane produkty

Bardziej szczegółowo

Konkurencja doskonała

Konkurencja doskonała Struktury rynku Konkurencja doskonała Konkurencja doskonała (nazywana także wolną konkurencją) jest modelem teoretycznym opisującym jedną z form konkurencji na rynku. Cechą charakterystyczną konkurencji

Bardziej szczegółowo

Elementy Modelowania Matematycznego

Elementy Modelowania Matematycznego Elementy Modelowania Matematycznego Wykład 12 Teoria gier II Spis treści Wstęp Oligopol, cła oraz zbrodnia i kara Strategie mieszane Analiza zachowań w warunkach dynamicznych Indukcja wsteczna Gry powtarzane

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Warszawski Mikroekonomia zaawansowana Studia zaoczne dr Olga Kiuila LEKCJA 7

Uniwersytet Warszawski Mikroekonomia zaawansowana Studia zaoczne dr Olga Kiuila LEKCJA 7 LEKCJA 7 ZDOLNOŚCI PRODUKCYJNE Inwestując w kapitał trwały zwiększamy pojemność produkcyjną (czyli maksymalną wielkość produkcji) i tym samym możemy próbować wpływać na decyzje konkurencyjnych firm. W

Bardziej szczegółowo

Ekonomia. Wykład dla studentów WPiA

Ekonomia. Wykład dla studentów WPiA Ekonomia Wykład dla studentów WPiA Wykład 7: Struktury niedoskonale konkurencyjne i ich skutki dla wielkości produkcji i poziomu cen. Konkurencja niedoskonała a oligopol. Teoria gier. Decyzje firmy o wielkości

Bardziej szczegółowo

Rola i zadania Prezesa UOKiK Działania ania podejmowane na rynkach energetycznych. Waldemar Jurasz Radca Prezesa Delegatura UOKiK w Krakowie

Rola i zadania Prezesa UOKiK Działania ania podejmowane na rynkach energetycznych. Waldemar Jurasz Radca Prezesa Delegatura UOKiK w Krakowie Rola i zadania Prezesa UOKiK Działania ania podejmowane na rynkach energetycznych Waldemar Jurasz Radca Prezesa Delegatura UOKiK w Krakowie System ochrony konkurencji UZNK - ustawa z dnia 16 kwietnia 1993

Bardziej szczegółowo

TEST. [2] Funkcja długookresowego kosztu przeciętnego przedsiębiorstwa

TEST. [2] Funkcja długookresowego kosztu przeciętnego przedsiębiorstwa Przykładowe zadania na kolokwium: TEST [1] Zmniejszenie przeciętnych kosztów stałych zostanie spowodowane przez: a. wzrost wielkości produkcji, b. spadek wielkości produkcji, c. wzrost kosztów zmiennych,

Bardziej szczegółowo

Ryszard Rapacki, Piotr Maszczyk, Mariusz Próchniak

Ryszard Rapacki, Piotr Maszczyk, Mariusz Próchniak Struktury rynku a optymalne decyzje w przedsiębiorstwie Ryszard Rapacki, Piotr Maszczyk, Mariusz Próchniak Program MBA-SGH VI edycja PORÓWNANIE STRUKTUR RYNKU Cecha Struktura rynku Konkurencja doskonała

Bardziej szczegółowo

Organizacja ochrony konkurencji i konsumentów.

Organizacja ochrony konkurencji i konsumentów. Organizacja ochrony konkurencji i konsumentów. Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów z dnia 16 lutego 2007 r. (Dz.U. Nr 50, poz. 331) Ustawa określa: 1) warunki rozwoju i ochrony konkurencji oraz

Bardziej szczegółowo

Czym zajmuje się Organizacja Rynku?

Czym zajmuje się Organizacja Rynku? Czym zajmuje się Organizacja Rynku? Jest to dział Ekonomii, który bada zależno ności między strukturą rynku, zachowaniem firm i ich wynikami. To ujęcie (struktura( struktura-zachowanie-wyniki) zapoczątkowano

Bardziej szczegółowo

Mikro II: Oligopol. Jacek Suda (slajdy: Krzysztof Makarski) 1 / 31

Mikro II: Oligopol. Jacek Suda (slajdy: Krzysztof Makarski) 1 / 31 Mikro II: Jacek Suda (slajdy: Krzysztof Makarski) 1 / 31 Wst ep G lówny obszar zainteresowania to porównanie cen, ilości oraz efektywności poszczególnych struktur rynkowych. Poznaliśmy zachowanie ga l

Bardziej szczegółowo

6.4. Wieloczynnikowa funkcja podaży Podsumowanie RÓWNOWAGA RYNKOWA Równowaga rynkowa w ujęciu statycznym

6.4. Wieloczynnikowa funkcja podaży Podsumowanie RÓWNOWAGA RYNKOWA Równowaga rynkowa w ujęciu statycznym Spis treœci Przedmowa do wydania ósmego... 11 Przedmowa do wydania siódmego... 12 Przedmowa do wydania szóstego... 14 1. UWAGI WSTĘPNE... 17 1.1. Przedmiot i cel ekonomii... 17 1.2. Ekonomia pozytywna

Bardziej szczegółowo

KONKURENCJA DOSKONAŁA

KONKURENCJA DOSKONAŁA KONKURENCJA DOSKONAŁA Bez względu na rodzaj konkurencji, w jakiej uczestniczy firma, jej celem gospodarowania jest maksymalizacja zysku (minimalizacja straty) w krótkim okresie i maksymalizacja wartości

Bardziej szczegółowo

Monopol. Założenia. Skąd biorą się monopole? Jedna firma

Monopol. Założenia. Skąd biorą się monopole? Jedna firma Założenia Jedna firma Monopol Siłą rzeczy musi ona sama ustalić cenę Cena rynkowa zależy od ilości sprzedawanej przez firmę Produkt nie posiada substytuty Dużo kupujących (krzywa popytu opadająca) Istnieją

Bardziej szczegółowo

5. Utarg krańcowy (MR) można zapisać jako: A)

5. Utarg krańcowy (MR) można zapisać jako: A) 1. Na rynku pewnego dobra działają dwie firmy, które zachowują się zgodnie z modelem Stackelberga. Firmy ponoszą stałe koszty krańcowe równe 24. Odwrócona linia popytu na tym rynku ma postać: P = 480-0.5Q.

Bardziej szczegółowo

4. Utarg krańcowy (MR) można zapisać jako: A)

4. Utarg krańcowy (MR) można zapisać jako: A) 1. Rozważmy rynek doskonale konkurencyjny w długim okresie. Funkcja kosztu całkowitego pojedynczej firmy jest następująca: TC = 1296q 2 + 1369 dla q > 0 oraz TC = 0 dla q = 0. Wszystkie firmy są identyczne.

Bardziej szczegółowo

12. Funkcja popytu jest liniowa. Poniższa tabela przedstawia cztery punkty na krzywej popytu:

12. Funkcja popytu jest liniowa. Poniższa tabela przedstawia cztery punkty na krzywej popytu: 1. Dla której z poniższych funkcji popytu elastyczność cenowa popytu jest równa -1 i jest stała na całej długości krzywej popytu? A) Q = -5 + 10 B) Q = 40-4 C) Q = 30000-1 D) Q = 2000-2 E) Q = 100-3 F)

Bardziej szczegółowo

5. Jeśli funkcja popytu na bilety do kina ma postać: q = 122-7P, to całkowity utarg ze sprzedaży biletów jest maksymalny, gdy cena wynosi:

5. Jeśli funkcja popytu na bilety do kina ma postać: q = 122-7P, to całkowity utarg ze sprzedaży biletów jest maksymalny, gdy cena wynosi: 1. Na oligopolistycznym rynku istnieje 8 firm, które zachowują się zgodnie z modelem Cournota (jednoczesne ustalanie ilości). Wszystkie firmy ponoszą takie same koszty krańcowe, równe 12 zł od jednostki

Bardziej szczegółowo

8. Jeśli funkcja popytu na bilety do kina ma postać: q = 356-3P, to całkowity utarg ze sprzedaży biletów jest maksymalny, gdy cena wynosi:

8. Jeśli funkcja popytu na bilety do kina ma postać: q = 356-3P, to całkowity utarg ze sprzedaży biletów jest maksymalny, gdy cena wynosi: 1. rzedsiębiorstwo posiada dwa zakłady. Funkcja popytu rynkowego dana jest równaniem: = 46080-4Q, gdzie Q - produkcja całego rynku. Funkcja kosztu całkowitego pierwszego i drugiego zakładu jest następująca:

Bardziej szczegółowo

TEST. [4] Grzyby w lesie to przykład: a. dobra prywatnego, b. wspólnych zasobów, c. monopolu naturalnego, d. dobra publicznego.

TEST. [4] Grzyby w lesie to przykład: a. dobra prywatnego, b. wspólnych zasobów, c. monopolu naturalnego, d. dobra publicznego. Przykładowe zadania na kolokwium: TEST [1] Zmniejszenie przeciętnych kosztów stałych zostanie spowodowane przez: a. wzrost wielkości produkcji, b. spadek wielkości produkcji, c. wzrost kosztów zmiennych,

Bardziej szczegółowo

raz. dobro. Leasing (dzierżawa, wynajem) przeniesienie na sprzedaż dobra nietrwałego ego tylko bez przeniesienia prawa własnow

raz. dobro. Leasing (dzierżawa, wynajem) przeniesienie na sprzedaż dobra nietrwałego ego tylko bez przeniesienia prawa własnow Dobra trwałego użytku u Dobra trwałego użytkuu mogą być użyte więcej niż jeden raz. Producent może e sprzedawać lub leasingować takie dobro. Leasing (dzierżawa, wynajem) przeniesienie na konsumenta prawa

Bardziej szczegółowo

Moduł V. Konkurencja monopolistyczna i oligopol

Moduł V. Konkurencja monopolistyczna i oligopol Moduł V. Konkurencja monopolistyczna i oligopol Spis treści: Wstęp... 2 1. Istota konkurencji monopolistycznej... 2 2. Równowaga przedsiębiorstwa w warunkach konkurencji monopolistycznej w okresie krótkim

Bardziej szczegółowo

Konkurencja monopolistyczna. W tym rozdziale szukaj odpowiedzi na pytania:

Konkurencja monopolistyczna. W tym rozdziale szukaj odpowiedzi na pytania: 17 Konkurencja monopolistyczna P R I N C I P L E S O F MICROECONOMICS F O U R T H E D I T I O N N. G R E G O R Y M A N K I W PowerPoint Slides by Ron Cronovich 2007 Thomson South-Western, all rights reserved

Bardziej szczegółowo

1. Które z następujących funkcji produkcji cechują się stałymi korzyściami ze skali? (1) y = 3x 1 + 7x 2 (2) y = x 1 1/4 + x 2

1. Które z następujących funkcji produkcji cechują się stałymi korzyściami ze skali? (1) y = 3x 1 + 7x 2 (2) y = x 1 1/4 + x 2 1. Które z następujących funkcji produkcji cechują się stałymi korzyściami ze skali? (1) y = 3x 1 + 7x 2 (2) y = x 1 1/4 + x 2 1/3 (3) y = min{x 1,x 2 } + min{x 3,x 4 } (4) y = x 1 1/5 x 2 4/5 a) 1 i 2

Bardziej szczegółowo

Oligopol. Wstęp: Pomiędzy monopolem a konkurencją. W tym rozdziale szukaj odpowiedzi na pytania: Dwa ekstrema. Pomiędzy tymi ekstremami

Oligopol. Wstęp: Pomiędzy monopolem a konkurencją. W tym rozdziale szukaj odpowiedzi na pytania: Dwa ekstrema. Pomiędzy tymi ekstremami 16 Oligopol P R I N C I P L E S O F MICROECONOMICS F O U R T H E D I T I O N N. G R E G O R Y M A N K I W PowerPoint Slides by Ron Cronovich 2007 Thomson South-Western, all rights reserved W tym rozdziale

Bardziej szczegółowo

13. Teoriogrowe Modele Konkurencji Gospodarczej

13. Teoriogrowe Modele Konkurencji Gospodarczej 13. Teoriogrowe Modele Konkurencji Gospodarczej Najpierw, rozważamy model monopolu. Zakładamy że monopol wybiera ile ma produkować w danym okresie. Jednostkowy koszt produkcji wynosi k. Cena wynikająca

Bardziej szczegółowo

Materiał dydaktyczny dla nauczycieli przedmiotów ekonomicznych. Mikroekonomia. w zadaniach. Gry strategiczne. mgr Piotr Urbaniak

Materiał dydaktyczny dla nauczycieli przedmiotów ekonomicznych. Mikroekonomia. w zadaniach. Gry strategiczne. mgr Piotr Urbaniak Materiał dydaktyczny dla nauczycieli przedmiotów ekonomicznych Mikroekonomia w zadaniach Gry strategiczne mgr Piotr Urbaniak Teoria gier Dział matematyki zajmujący się badaniem optymalnego zachowania w

Bardziej szczegółowo

JEDNOCZYNNIKOWA i DWUCZYNNIKOWA FUNKCJA PRODUKCJI

JEDNOCZYNNIKOWA i DWUCZYNNIKOWA FUNKCJA PRODUKCJI JEDNOCZYNNIKOWA i DWUCZYNNIKOWA FUNKCJA PRODUKCJI Zadanie 1: Uzupełnij tabelę, gdzie: TP produkt całkowity AP produkt przeciętny MP produkt marginalny L nakład czynnika produkcji, siła robocza (liczba

Bardziej szczegółowo

KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA

KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA PODSTAWOWE POJĘCIA KOSZTY I OPTIMUM PRZEDSIĘBIORSTWA Przedsiębiorstwo - wyodrębniona jednostka gospodarcza wytwarzająca dobra lub świadcząca usługi. Cel przedsiębiorstwa - maksymalizacja zysku Nakład czynniki

Bardziej szczegółowo

Przyk ladowe Kolokwium II. Mikroekonomia II. 2. Na lożenie podatku na produkty produkowane przez monopol w wysokości 10 z l doprowadzi do

Przyk ladowe Kolokwium II. Mikroekonomia II. 2. Na lożenie podatku na produkty produkowane przez monopol w wysokości 10 z l doprowadzi do Przyk ladowe Kolokwium II Mikroekonomia II Imi e i nazwisko:...... nr albumu:... Instrukcje. Bez oszukiwania. Jeżeli masz pytanie podnieś r ek e. Cz eść I. Test wyboru. 1. W zmonopolizowanej branży cena

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Warszawski Mikroekonomia zaawansowana Studia zaoczne dr Olga Kiuila LEKCJA 9

Uniwersytet Warszawski Mikroekonomia zaawansowana Studia zaoczne dr Olga Kiuila LEKCJA 9 LEKCJA 9 Oligopol równoczesnej konkurencji cenowej przy wyborze zdolności produkcyjnych (model Kreps a) Jeżeli zdolności produkcyjne co najmniej jednej z firm są ograniczone, to na rynku będziemy obserwować

Bardziej szczegółowo

Ekonomia. Wykład dla studentów WPiA. Wykład 6: Struktury rynkowe i mechanizm konkurencji

Ekonomia. Wykład dla studentów WPiA. Wykład 6: Struktury rynkowe i mechanizm konkurencji Ekonomia Wykład dla studentów WPiA Wykład 6: Struktury rynkowe i mechanizm konkurencji Decyzje firmy o wielkości produkcji Firma podejmuje decyzje o wielkości produkcji na podstawie zderzenia kosztów i

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Warszawski Organizacja rynku dr Olga Kiuila LEKCJA 12

Uniwersytet Warszawski Organizacja rynku dr Olga Kiuila LEKCJA 12 LEKCJA 12 KOSZTY WEJŚCIA NA RYNEK Inwestując w kapitał trwały zwiększamy pojemność produkcyjną (czyli maksymalną wielkość produkcji) i tym samym możemy próbować wpływać na decyzje konkurencyjnych firm.

Bardziej szczegółowo

3. O czym mówi nam marginalna (krańcowa) produktywność:

3. O czym mówi nam marginalna (krańcowa) produktywność: Ʊ1. 诲眤诲眤眪 眪 Zbiór produkcyjny: a) to zbiór wszystkich nakładów czynników produkcji, b) wykazuje możliwe techniki wytwarzania, c) pokazuje techniczne możliwości, d) poprawne są odpowiedzi a, c, e) poprawne

Bardziej szczegółowo

ZAKAZ NADUŻYWANIA POZYCJI DOMINUJĄCEJ

ZAKAZ NADUŻYWANIA POZYCJI DOMINUJĄCEJ ZAKAZ NADUŻYWANIA POZYCJI DOMINUJĄCEJ Pozycja dominująca definicja odnosi się do: + indywidualnej pozycji dominującej + kolektywnej pozycji dominującej (I) przesłanki jakościowe /muszą być spełnione łącznie/:

Bardziej szczegółowo

MONOPOL. dr Krzysztof Kołodziejczyk

MONOPOL. dr Krzysztof Kołodziejczyk MONOPOL dr Krzysztof Kołodziejczyk https://flic.kr/p/fd2sei Agenda 1. Popyt 2. Równowaga monopolu 3. Cena monopolowa 4. Opłacalność produkcji 5. Podaż 6. Dyskryminacja cenowa Monopol słowa kluczowe cenodawca

Bardziej szczegółowo

J.Brander i P.Krugman (1983): A Reciprocal Dumping Model of International Trade

J.Brander i P.Krugman (1983): A Reciprocal Dumping Model of International Trade J.Brander i P.Krugman (1983): A Reciprocal Dumping Model of International Trade Jan J. Michałek (wersja uproszczona) J.Brander i P.Krugman (1983): A Reciprocal Dumping Model of International Trade - jakie

Bardziej szczegółowo

6. Teoria Podaży Koszty stałe i zmienne

6. Teoria Podaży Koszty stałe i zmienne 6. Teoria Podaży - 6.1 Koszty stałe i zmienne Koszty poniesione przez firmę zwykle są podzielone na dwie kategorie. 1. Koszty stałe - są niezależne od poziomu produkcji, e.g. stałe koszty energetyczne

Bardziej szczegółowo

Niniejsze Wyjaśnienia podlegają zgodnie z art. 32 ust. 4 ustawy publikacji w Dzienniku Urzędowym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Niniejsze Wyjaśnienia podlegają zgodnie z art. 32 ust. 4 ustawy publikacji w Dzienniku Urzędowym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. WYJAŚNIENIA W SPRAWIE USTALANIA WYSOKOŚCI KAR PIENIĘŻNYCH ZA STOSOWANIE PRAKTYK OGRANICZAJĄCYCH KONKURENCJĘ Biorąc pod uwagę dotychczasowy dorobek orzeczniczy w sprawach dotyczących kar pieniężnych nakładanych

Bardziej szczegółowo

Zachowanie monopolistyczne - dyskryminacja cenowa

Zachowanie monopolistyczne - dyskryminacja cenowa Zachowanie monopolistyczne - dyskryminacja cenowa Dotychczas analizowaliśmy monopolistę, który dyktował wspólną cenę dla wszystkich konsumentów Z dyskryminacją cenową mamy do czynienia wtedy, gdy różne

Bardziej szczegółowo

Adam Narkiewicz. Ćwiczenia dziewiąte, dziesiąte i jedenaste: Konkurencja doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol

Adam Narkiewicz. Ćwiczenia dziewiąte, dziesiąte i jedenaste: Konkurencja doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol Adam Narkiewicz Ćwiczenia dziewiąte, dziesiąte i jedenaste: doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol Rynek doskonale konkurencyjny to taki rynek, na którym zarówno sprzedający jak i kupujące

Bardziej szczegółowo

Ekonomia menedżerska. Struktury rynku. prof. Tomasz Bernat Katedra Mikroekonomii

Ekonomia menedżerska. Struktury rynku. prof. Tomasz Bernat Katedra Mikroekonomii Ekonomia menedżerska Struktury rynku prof. Tomasz Bernat Katedra Mikroekonomii Struktura wykładu 2 1. Struktura rynku definicja 2. Podział struktur rynkowych 3. Determinanty podziału i opisu 4. Decyzje

Bardziej szczegółowo

Monopol. Założenia. Skąd biorą się monopole? Jedna firma

Monopol. Założenia. Skąd biorą się monopole? Jedna firma Założenia Jedna firma Monopol Siłą rzeczy musi ona sama ustalić cenę Cena rynkowa zależy od ilości sprzedawanej przez firmę Produkt nie posiada substytuty Dużo kupujących (krzywa popytu opadająca) Istnieją

Bardziej szczegółowo

Dyskryminacja cenowa

Dyskryminacja cenowa Dyskryminacja cenowa Ceny liniowe za każdą jednostkę dla każdego nabywcy w każdych warunkach ustala się jednakową cenę - jednolita stawka żądana jest za jednostkę produktu niezależnie od jakichkolwiek

Bardziej szczegółowo

Podaż firmy. Zakładamy, że firmy maksymalizują zyski

Podaż firmy. Zakładamy, że firmy maksymalizują zyski odaż firmy Zakładamy, że firmy maksymalizują zyski Inne cele działalności firm: Maksymalizacja przychodów Maksymalizacja dywidendy Maksymalizacja zysków w krótkim okresie Maksymalizacja udziału w rynku

Bardziej szczegółowo

Wyjaœnienia w sprawie ustalania wysokoœci kar pieniê nych za stosowanie praktyk ograniczaj¹cych konkurencjê

Wyjaœnienia w sprawie ustalania wysokoœci kar pieniê nych za stosowanie praktyk ograniczaj¹cych konkurencjê Wyjaœnienia w sprawie ustalania wysokoœci kar pieniê nych za stosowanie praktyk ograniczaj¹cych konkurencjê Biorąc pod uwagę dotychczasowy dorobek orzeczniczy w sprawach dotyczących kar pieniężnych nakładanych

Bardziej szczegółowo

ZADANIA Z MIKROEKONOMII

ZADANIA Z MIKROEKONOMII - ZADANIA Z MIKROEKONOMII BLOK B Wybór i opracowanie: Ewa Aksman,Tomasz Kopczewski Piotr Mazurowski, Irena Topińska Poprawki: Anna Bartczak, Olga Kiuila TECHNOLOGIA 1. Czy jest możliwe, aby izokwanty:

Bardziej szczegółowo

Wstęp: scenariusz. Przedsiębiorstwa na rynkach konkurencyjnych. W tym rozdziale szukaj odpowiedzi na pytania:

Wstęp: scenariusz. Przedsiębiorstwa na rynkach konkurencyjnych. W tym rozdziale szukaj odpowiedzi na pytania: 14 rzedsiębiorstwa na rynkach konkurencyjnych R I N C I L E S O F MICROECONOMICS F O U R T H E D I T I O N N. G R E G O R Y M A N K I W oweroint Slides by Ron Cronovich 2007 Thomson South-Western, all

Bardziej szczegółowo

Analiza cen duopolu Stackelbera

Analiza cen duopolu Stackelbera Na samym początku odpowiedzmy na pytanie czym jest duopol. Jest to forma rynku w której kontrolę nad nim posiadają 2 przedsiębiorstwa, które konkurują pomiędzy sobą wielkością produkcji lub ceną. Ze względu

Bardziej szczegółowo

WYJAŚNIENIA DOTYCZĄCE USTALANIA WYSOKOŚCI KAR PIENIĘŻNYCH W SPRAWACH ZWIĄZANYCH Z NARUSZENIEM ZAKAZU PRAKTYK OGRANICZAJĄCYCH KONKURENCJĘ

WYJAŚNIENIA DOTYCZĄCE USTALANIA WYSOKOŚCI KAR PIENIĘŻNYCH W SPRAWACH ZWIĄZANYCH Z NARUSZENIEM ZAKAZU PRAKTYK OGRANICZAJĄCYCH KONKURENCJĘ WYJAŚNIENIA DOTYCZĄCE USTALANIA WYSOKOŚCI KAR PIENIĘŻNYCH W SPRAWACH ZWIĄZANYCH Z NARUSZENIEM ZAKAZU PRAKTYK OGRANICZAJĄCYCH KONKURENCJĘ Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 1 przyjmuje Wyjaśnienia

Bardziej szczegółowo

LEKCJA 11. Koszty wejścia na rynek Model Spence a. Czy monopolista może zyskownie zamknąć rynek przy wykorzystaniu zdolności produkcyjnych?

LEKCJA 11. Koszty wejścia na rynek Model Spence a. Czy monopolista może zyskownie zamknąć rynek przy wykorzystaniu zdolności produkcyjnych? LEKCJA 11 Koszty wejścia na rynek Model Spence a Czy monopolista może zyskownie zamknąć rynek przy wykorzystaniu zdolności produkcyjnych? Dwa okresy: t=1, 2 Dwie firmy (i=1, 2) wytwarzają homogeniczny

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Anna Kowalska-Pyzalska Katedra Badań Operacyjnych, Finansów i Zastosowań Informatyki Wydział Informatyki i Zarządzania

Dr inż. Anna Kowalska-Pyzalska Katedra Badań Operacyjnych, Finansów i Zastosowań Informatyki Wydział Informatyki i Zarządzania Dr inż. Anna Kowalska-Pyzalska Katedra Badań Operacyjnych, Finansów i Zastosowań Informatyki Wydział Informatyki i Zarządzania konkurencja doskonała konkurencja monopolistyczna oligopol monopol Dlaczego

Bardziej szczegółowo

Teoria gier matematyki). optymalności decyzji 2 lub więcej Decyzja wpływa na wynik innych graczy strategiami

Teoria gier matematyki). optymalności decyzji 2 lub więcej Decyzja wpływa na wynik innych graczy strategiami Teoria gier Teoria gier jest częścią teorii decyzji (czyli gałęzią matematyki). Teoria decyzji - decyzje mogą być podejmowane w warunkach niepewności, ale nie zależą od strategicznych działań innych Teoria

Bardziej szczegółowo

Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce w 2015 roku - Raport z badania klientów indywidualnych :

Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce w 2015 roku - Raport z badania klientów indywidualnych : Z ostatniej chwili 1 Wyniki badania UKE Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce w 2015 roku - Raport z badania klientów indywidualnych : Klienci indywidualni: 92% korzysta z telefonu komórkowego (wzrost

Bardziej szczegółowo

Wstęp. Monopol. W tym rozdziale szukaj odpowiedzi na pytania:

Wstęp. Monopol. W tym rozdziale szukaj odpowiedzi na pytania: 15 Monopol R I N C I L E S O F MICROECONOMICS F O U R T H E I T I O N N. G R E G O R Y M A N K I W oweroint Slides by Ron Cronovich 2007 Thomson South-Western, all rights reserved W tym rozdziale szukaj

Bardziej szczegółowo

PRODUCENT (PRZEBSIĘBIORSTWO) państwowe lokalne indywidualne zbiorowe (spółki ) 3. Jak należy rozumieć prawo zmniejszającego się przychodu?

PRODUCENT (PRZEBSIĘBIORSTWO) państwowe lokalne indywidualne zbiorowe (spółki ) 3. Jak należy rozumieć prawo zmniejszającego się przychodu? A) Pytania sprawdzające: 1. Kogo uważamy za producenta? PRODUCENT zorganizowany w formie przedsiębiorstwa. Powstał w drodze ewolucji. To podmiot sfery realnej. Aktywny uczestnik procesów rynkowych. Realizuje

Bardziej szczegółowo

EKONOMIA MENEDŻERSKA

EKONOMIA MENEDŻERSKA oraz na kierunku zarządzanie i marketing (jednolite studia magisterskie) 1 EKONOMIA MENEDŻERSKA PROGRAM WYKŁADÓW Wykład 1. Wprowadzenie do ekonomii menedŝerskiej. Podejmowanie optymalnych decyzji na podstawie

Bardziej szczegółowo

Teoria gier matematyki). optymalności decyzji 2 lub więcej Decyzja wpływa na wynik innych graczy strategiami

Teoria gier matematyki). optymalności decyzji 2 lub więcej Decyzja wpływa na wynik innych graczy strategiami Teoria gier Teoria gier jest częścią teorii decyzji (czyli gałęzią matematyki). Teoria decyzji - decyzje mogą być podejmowane w warunkach niepewności, ale nie zależą od strategicznych działań innych Teoria

Bardziej szczegółowo

MIKROEKONOMIA Struktury rynku

MIKROEKONOMIA Struktury rynku MIKROEKONOMIA Struktury rynku Katedra Mikroekonomii Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Slajd nr 2 3 Struktura wykładu 1. Struktura rynku definicja 2. Podział struktur rynkowych 3. Determinanty podziału

Bardziej szczegółowo

KOSZTY, PRZYCHODY I ZYSKI W RÓŻNYCH STRUKTURACH RYNKOWYCH. I. Koszty całkowite, przeciętne i krańcowe. Pojęcie kosztów produkcji

KOSZTY, PRZYCHODY I ZYSKI W RÓŻNYCH STRUKTURACH RYNKOWYCH. I. Koszty całkowite, przeciętne i krańcowe. Pojęcie kosztów produkcji KOSZTY, PRZYCHODY I ZYSKI W RÓŻNYCH STRUKTURACH RYNKOWYCH Opracowanie: mgr inż. Dorota Bargieł-Kurowska I. Koszty całkowite, przeciętne i krańcowe. Pojęcie kosztów produkcji Producent, podejmując decyzję:

Bardziej szczegółowo

KONKURENCJA DOSKONAŁA. dr Krzysztof Kołodziejczyk

KONKURENCJA DOSKONAŁA. dr Krzysztof Kołodziejczyk KONKURENCJA DOSKONAŁA dr Krzysztof Kołodziejczyk Agenda 1. Popyt 2. Równowaga przedsiębiorstwa 3. Opłacalność (rentowność) produkcji 4. Podaż (powyżej poziomu zamknięcia) Konkurencja doskonała słowa kluczowe

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia. Zadanie

Mikroekonomia. Zadanie Mikroekonomia Joanna Tyrowicz jtyrowicz@wne.uw.edu.pl http://www.wne.uw.edu.pl/~jtyrowicz 18.11.2007r. Mikroekonomia WNE UW 1 Funkcję produkcji pewnego produktu wyznacza wzór F(K,L)=2KL 1/2. Jakim wzorem

Bardziej szczegółowo

Publicznoprawna ochrona konkurencji i konsumentów (część 1) Stanisław Piątek PPwG 2016

Publicznoprawna ochrona konkurencji i konsumentów (część 1) Stanisław Piątek PPwG 2016 Publicznoprawna ochrona konkurencji i konsumentów (część 1) Stanisław Piątek PPwG 2016 1 Przedmiot i funkcje konkurencji Konkurencja mechanizm organizujący gospodarkę rynkową Istota konkurencji rywalizacja

Bardziej szczegółowo

10. Wstęp do Teorii Gier

10. Wstęp do Teorii Gier 10. Wstęp do Teorii Gier Definicja Gry Matematycznej Gra matematyczna spełnia następujące warunki: a) Jest co najmniej dwóch racjonalnych graczy. b) Zbiór możliwych dezycji każdego gracza zawiera co najmniej

Bardziej szczegółowo

Usługi portów lotniczych w UE i w Polsce a prawo konkurencji

Usługi portów lotniczych w UE i w Polsce a prawo konkurencji Usługi portów lotniczych w UE i w Polsce a prawo konkurencji Raport z badań Dr Agata Jurkowska Centrum Studiów Antymonopolowych i Regulacyjnych, Wydział Zarządzania UW Zakres badań I. Rynki usług portów

Bardziej szczegółowo

Czy UOKiK chroni uczciwych przedsiębiorców? Konferencja Przemysłu Materiałów Budowlanych Kraków, 27.05.2011 r.

Czy UOKiK chroni uczciwych przedsiębiorców? Konferencja Przemysłu Materiałów Budowlanych Kraków, 27.05.2011 r. Czy UOKiK chroni uczciwych przedsiębiorców? Konferencja Przemysłu Materiałów Budowlanych Kraków, 27.05.2011 r. Zwalczanie nieuczciwej konkurencji a ochrona konkurencji Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r.

Bardziej szczegółowo

Rola Prezesa UOKiK. na rynkach energetycznych. Waldemar Jurasz Radca Prezesa Delegatura UOKiK w Krakowie

Rola Prezesa UOKiK. na rynkach energetycznych. Waldemar Jurasz Radca Prezesa Delegatura UOKiK w Krakowie Rola Prezesa UOKiK Przykłady możliwych naruszeń na rynkach energetycznych Waldemar Jurasz Radca Prezesa Delegatura UOKiK w Krakowie Podstawowe kompetencje Prezesa UOKiK w obszarze energetyki Działania

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia. Joanna Tyrowicz jtyrowicz@wne.uw.edu.pl http://www.wne.uw.edu.pl/~jtyrowicz

Mikroekonomia. Joanna Tyrowicz jtyrowicz@wne.uw.edu.pl http://www.wne.uw.edu.pl/~jtyrowicz Mikroekonomia Joanna Tyrowicz jtyrowicz@wne.uw.edu.pl http://www.wne.uw.edu.pl/~jtyrowicz 17.10.2009r. Mikroekonomia WNE UW 1 Co to jest monopol? Wybór monopolisty Dlaczego nie lubimy monopoli? Dlaczego

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia. O czym dzisiaj?

Mikroekonomia. O czym dzisiaj? Mikroekonomia Joanna Tyrowicz jtyrowicz@wne.uw.edu.pl http://www.wne.uw.edu.pl/~jtyrowicz 1.12.2007r. Mikroekonomia WNE UW 1 O czym dzisiaj? Macierze wypłat, czyli ile trzeba mieć w razie się straci...

Bardziej szczegółowo

Historia ekonomii. Mgr Robert Mróz. Leon Walras

Historia ekonomii. Mgr Robert Mróz. Leon Walras Historia ekonomii Mgr Robert Mróz Leon Walras 06.12.2016 Leon Walras (1834 1910) Jeden z dwóch ojców neoklasycznej mikroekonomii (drugim Marshall) Nie był tak dobrym matematykiem jak niektórzy inni ekonomiści

Bardziej szczegółowo

Warszawa, 27 maja 2010 Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan

Warszawa, 27 maja 2010 Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan AKTUALNE PROBLEMY POLITYKI KONKURENCJI KONFERENCJA JUBILEUSZOWA Z OKAZJI XX-LECIA UOKiK KONKURENCJA JAKO FUNDAMENT GOSPODARKI WOLNORYNKOWEJ Warszawa, 27 maja 2010 Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek Polska

Bardziej szczegółowo

(aby była to nauka owocna) 23 lutego, 2016

(aby była to nauka owocna) 23 lutego, 2016 (aby była to nauka owocna) Uniwersytet Warszawski 23 lutego, 2016 1 / 21 2 / 21 3 / 21 Plan zajęć - etap (1) 1. Technologia 1 (czynniki produkcji, funkcja produkcji, krótki / długi okres, produktywność

Bardziej szczegółowo

MODEL AD-AS : MIKROPODSTAWY

MODEL AD-AS : MIKROPODSTAWY Makroekonomia II Wykład 8 MODEL AD-AS : MIKROODSTAW Wykład 8 lan MODEL AD-AS : MIKROODSTAW 1.1 Długookresowa krzywa AS 1.2 Sztywność cen 1.3 Sztywność nominalnych płac 2.1 Zagregowany popyt 2.2 Równowaga

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczna analiza drapieżnictwa cenowego

Ekonomiczna analiza drapieżnictwa cenowego Ekonomiczna analiza drapieżnictwa cenowego jako naruszenia prawa konkurencji w UE i USA? Tomasz Mielniczuk seminarium PSEAP, 16 marca 2011 r. 2 Plan prezentacji 1. Co to jest drapieżnictwo cenowe? 2. Jak

Bardziej szczegółowo