ORGANIZACJA I FINANSOWANIE TRANSPORTU PUBLICZNEGO WE FRANCJI
I. Dane ogólne II. Wielkie przemiany i globalne wyniki finansowe transportu miejskiego III. Transport publiczny w Ile-de-France IV. Miejski transport publiczny w aglomeracjach na prowincji
I. Dane ogólne
Transport pasażerski we Francji - prywatne samochody : 83,7 % - pociąg: 9,9 % - autobus: 5,0 % - samolot: 1,4 %
Transport towarowy we Francji - ciężarówki: 83,4 % - pociąg: 9,4 % - drogi wodne : 2,2 % - rurociąg naftowy: 5,0 %
Francuska sieć kolejowa 33 000 km linii Z czego: 15 000 km zelektryfikowane 2 100 km linii dużych prędkości
Transport pasażerski we Francji Pociągi międzynarodowe (Eurostar, Thalys ) Pociągi krajowe (w tym TGV) TER (pociągi ekspresowe regionalne) Autobusy międzymiastowe Publiczny transport miejski (RER, metro, tramwaje, autobusy, ) Inne (taksówki, statki ) Uwaga: regulacja przewozów taksówkami jest w gestii Ministerstwa Spraw Wewnętrznych
4 poziomy decyzyjności 4 szczeble władz Państwo Regiony (22) Departamenty (100) Gminy i struktury międzygminne Uwaga: brak kontroli jednego szczebla odpowiedzialności nad kolejnym
Państwo jest odpowiedzialne za: Pociągi równomiernie obsługujące terytorium
Regiony
Regiony są odpowiedzialne za : Pociągi regionalne (TER) Autobusy między departamentami
Departamenty
Departamenty są odpowiedzialne za: Transport szkolny (w ramach przewozów specjalnych i na liniach regularnych) Autobusy międzymiastowe w ramach departamentów, poza zasięgiem komunikacji miejskiej
Rola Państwa Jest odpowiedzialne za transport kolejowy na całym obszarze kraju Definiuje publiczną politykę transportową (kierunki) Definiuje normy (bezpieczeństwo, warunki pracy, ) Ma udział w finansowaniu transportu publicznego (dopłaty dla departamentów i regionów z tytułu przeniesienia kompetencji, dotacje do urządzeń)
II. Wielkie przemiany i globalne wyniki finansowe transportu miejskiego
Ważne etapy i początek XX wieku 1- Koniec XIX wieku: pierwsze tramwaje i następnie metro 2-1945 1973 : zmierzch z uwagi na rozwój komunikacji samochodowej 3-1973 2003 : renesans dzięki polityce Państwa 4- Dziś : system oparty na decentralizacji i poszukiwaniu nowych zasobów
1. Na początku Pojawienie się tramwajów pod koniec XIX wieku i metro na początku XX wieku
2. Zmierzch: 1945 1973 Znaczne zwiększenie się liczby prywatnych samochodów Zmierzch transportu publicznego tylko w Seuls Lille, St-Etienne i Marseille zachowały linie tramwajowe
3. Renesans: od 1973 Wzięcie pod uwagę aspektów środowiskowych Reforma transportu publicznego (pojęcie władzy organizującej, stworzenie podatku transportowego, Loi d Orientation des Transports Intérieurs)
Obecna sytuacja Pociągi regionalne RER Metro Tramwaje na szynach i na gumowych kołach Autobusy Nowe systemy
Klucz do renesansu Reforma systemu komunikacji miejskiej: 1- Nowa organizacja 2- Duże zachęty ze strony Państwa 3- Znaczna mobilizacja finansowa
Nowa organizacja AOTU : jednostka organizująca transport miejski PTU : strefa transportu miejskiego VT : podatek transportowy
VT : podatek płacony przez pracodawców Źródło finansowania transportu publicznego miejskiego : W PTU Płacony przez pracodawców (państwowych i prywatnych) zatrudniających powyżej 9 pracowników do 2,6% pensji ogółem Władza organizująca pobiera VT
Szczebel władzy odpowiedzialny za transport miejski Tworzy PTU (obszar międzygminny gdzie transport jest zaliczany do transportu miejskiego i finansowany ze specjalnego podatku transportowego) Organizuje publiczny transport miejski w PTU
Szczebel władzy odpowiedzialny za transport miejski Organizuje miejski transport publiczny w PTU : Określa poziom oferty transportu miejskiego Ustala poziom podatków i dochodów z VT Wybiera najbardziej konkurencyjnego operatora Podpisuje umowę z operatorem Ustala taryfy Finansuje cały system: zasoby lokalnych podatników, podatek transportowy, użytkownicy
Operatorzy Wybierani przez AO (przetargi z wyjątkiem Ilede-France) Podpisanie umowy z AO Eksploatacja jako monopolista w ramach PTU w czasie trwania umowy
Delegowanie służby publicznej Cele: - Lepsze wykorzystanie funduszy publicznych - Zaangażowanie odpowiedzialności operatora - Zapewnienie lepszej jakości usługi dla klientów
Plan transportu miejskiego Wizja globalna i długoterminowa polityki transportowej w ramach aglomeracji z programowaniem odpowiednich inwestycji Cele: Zmniejszenie ruchu samochodowego Rozwój transportu miejskiego Redystrybucja dróg Polityka parkingowa Planowanie przewozów towarowych Ograniczenie: kompatybilność z systemami spójności terytorialnej
4 źródła finansowania Klienci (bilety i abonamenty) Pracodawcy (VT) Budżety lokalne i pożyczki Dotacje ze strony Państwa
Wybór środka transportu Metro : aglomeracja > 400 000 mieszkańców Wydajność: 6 000 60 000 pasażer/czas/sens Tramwaj: aglomeracja > 200 000 mieszkańców Wydajność : 2 500 5 000 pasażer/czas/sens Autobus : Wydajność : 600 2 000 pasażer/czas/sens
Środki finansowe Aktualne środki mogą być zwiększone : Klienci (podwyżka opłat, zmniejszenie ulg społecznych) Pracownicy (zwiększenie strefy poboru VT) Pożyczki (korzystniejsza stopa procentowa, dłuższy okres spłaty) Podatki lokalne (priorytet polityki)
Inne potencjalne środki Dotacje unijne Podatek od produktów ropopochodnych Podatek od gruntów i nieruchomości Polityka parkowania (depenalizacja płatnego parkowania na drogach publicznych) Taryfikacja przejazdów miejskich (opłata wjazdowa na teren miasta)
III. TRANSPORT PUBLICZNY W ILE-DE-FRANCE
Organizacja instytucjonalna w rejonie Ile-de-France 8 Departamentów (Paris jest jednocześnie gminą i departamentem) 1 281 Gmin
Ile-de-France 11 millionów mieszkańców 5 millionów zatrudnionych 12 000 km²
Szczebel władzy organizujący transport miejski Jeden AO : usługi transportowe Ile-de- France (STIF)
Gęsta sieć transportowa Linie kolejowe regionalne : 1 397 Km 5 linii RER 16 linii metro: 211 Km 3 linii tramwajowych : 35 Km 1 371 linii autobusowych: 23 242 Km 110 000 miejsc na parkingach P&R
Opłata ryczałtowa Navigo Zintegrowany system taryfowy Abonamenty oparte na systemie strefowym
Eksploatacja Ponad 90 operatorów: RATP (Przedsiębiorstwo państwowe 40 000 zatrudnionych) : 50% przewozów SNCF (Przedsiębiorstwo państwowe 20 000 zatrudnionych w Ile-de-France) : 40% przewozów OPTILE (Federacja 90 przedsiębiorstw autobusowych prywatnych 5 000 zatrudnionych): 10% przewozów (głównie na przedmieściach)
IV. MIEJSKI TRANSPORT PUBLICZNY W AGLOMERACJACH NA PROWINCJI
235 jednostek odpowiedzialnych za transport miejski 3 PTU 10 PTU 33 PTU 189 PTU > 1 mln mieszk. : Lyon, Lille, Marsylia > 400 000 tys. mieszk. > 200 000 tys. mieszk. < 200 000 tys. mieszk.