Transport publiczny Wprowadzenie, historia cz. 2

Transkrypt

1 Transport publiczny Wprowadzenie, historia cz. 2 Dr inŝ. Marcin Kiciński Marcin.Kicinski@put.poznan.pl Wprowadzenie Zarys historyczny transportu publicznego Ok r. Londyn: usługi taksówkowe 1662 r. ParyŜ: pierwsze miejskie publiczne autobusy (konne) 1825 r. Stockton-Darlington (Anglia): otwarcie pierwszej linii kolejowej 1832 r. Nowy Jork pierwsza linia tramwajowa (konna) 1838 r. Londyn pierwsze podmiejskie połączenie kolejowe 1863 r. Londyn pierwsza linia transportu podziemnego 1873 r. Nowy York pierwsza linia poprowadzona nad ziemią 1881 r. Berlin pierwszy tramwaj elektryczny (Siemens) 1882 r. Berlin pierwszy trolejbus 1888 r. Richmond pierwsze sukcesy z elektryczną linią tramwajową 1890 r Londyn pierwsza elektryczna linia szybkiego transportu źródło: J. Podolski r. USA propozycja zespołu trakcyjnego Wydarzenia 2 1

2 Wprowadzenie Zarys historyczny transportu publicznego 1899 r. Wielka Brytania pierwsze autobusy silnikowe 1901 r. Fontainebleau (Francja) pierwsza linia trolejbusowa (Lombard Gerin) 1904 r. Nowy Jork otwarcie 4-linii metra Ok Anglia wykorzystanie silników diesla do napędu autobusów 1955 r. Dusseldorf - pierwszy przegubowy tramwaj 1956 r. Cleveland pierwszy system park and ride Koniec lat 50-tych XX w. pierwsze przegubowe autobusy i trolejbusy 1960 r. Hamburg integracja taryf i usług 1970 r. San Francisco komputerowy system sterowania 1979 r. Hamburg pierwsze testy autobusu niskopodłogowego Od 1980 r. Sao Paulo, São Paulo, Curitiba, Ottawa, Pittsburgh wydzielone pasy ruchu dla systemów BRT (szybki transport autobusowy) Wydarzenia 3 Wprowadzenie Zarys historyczny transportu publicznego Wydarzenia 1985 r. Genewa 60% niskopodłogowych LRT r Lyon, ParyŜ, Singapur w pełni zautomatyzowane linie metra Od 1990 r. szerokie zastosowanie systemów ITS 2000 r. pierwszy autobus na ogniwach wodorowych (MAN) 2003 r. Madryt - pierwszy autobus wodorowy uŝytkowany w transporcie regularnym 2015 r. autobus marki Yutong bez kierowcy przejeŝdŝa testowo 32 km z Zhengzhou do Kaifeng (26 skrzyŝowań) z pasaŝerami 4 2

3 Lata Dynamika zmian w zakresie planowania transportu [Litman, 2013] Opis 1900 Ekspansjalinii kolejowych, lokalne systemy transportu, drogi rowerowe, wozy konne 1910 Budowa dróg dlaruchu samochodowego 1920 Planowanie i projektowanie dróg,organizacja ruchu 1930 Kongestia ruchu miejskiego,problemy parkingowe, bezpieczeństwo w ruchu drogowym, gospodarczy transport lotniczy 1940 Wsparcie działań wojskowych,wsparcie przemysłu, rozwój produkcji samochodów, suburbanizacja 1950 Systemy planowania i finansowania,komputerowe modelowanie transportu 1960 Systemyfinansowania i planowania w odniesieniu do ruchu tranzytowego 1970 Zainteresowanie ochroną środowiska,bezpieczeństwo energetyczne, systemy zarządzania transportem, transport osób niepełnosprawnych 1980 Zarzadzanie popytem,uspakajanie ruchu, zarządzanie dostępem do transportu 1990 Zrównoważonytransport, transport niezmotoryzowany, zintegrowany transport, planowanie przestrzenne 2000 Bezpieczeństwo (zagrożenia terrorystyczne), reagowanie kryzysowe (np. podczas katastrof), innowacje w finansowaniu transportu, nowa urbanistyka Paliwa alternatywne,ist, starzejące się społeczeństwo, dostępność transportu dla każdego Transport publiczny / Marcin (bez względu Kiciński np. / na dochód), zdrowie publiczne (transport pieszy, rowerowy ) 5 Komunikacja miejska (KM) w Polsce Długość linii KM (ogółem i na wsi) w 2014 r , , ,0 Długość [km] 8 000, , , ,0 0,0 Województwo 6 3

4 Komunikacja miejska (KM) w Polsce Długość linii KM (autobusowe i tramwajowe) w 2014 r , , ,0 8000,0 6000, , ,0 autobusowe tramwajowe 0,0 7 Komunikacja miejska Wielkopolska na tle Polski w latach Dłogość linii komunikacyjnych autobusowych [km] rok Polska Wielkopolska 8 4

5 Przewozy pasaŝerów [mln. os.] Rok 2005 vs (2005 = 100%) Przewozy pasaŝerów 85% Komunikacja miejska 91% Komunikacja międzymiastowa 59% 9 Cechy popytu na transport publiczny [Wyszomirski, 2008] 1. Ograniczony obszar 2. Powszechność 3. Nierównomierność w przestrzeni 4. Nierównomierność w czasie 5. Masowość 10 5

6 1. Ograniczony obszar Powszechność 12 6

7 3. Nierównomierność w przestrzeni Źródło: Biura Rozwoju Wrocławia: Wrocławskie Badania Ruchu 2010/ Dostępność czasowa przystanków PTZ 14 7

8 4. Nierównomierność w czasie 1. Krótki horyzont czasowy W ciągu dnia / tygodnia / miesiąca / sezon letni / sezon zimowy 2. Długi horyzont czasowy Zmiany demograficzne społeczeństwa Masowość 16 8

9 Rozlewanie się miast urban sprawl Gadziński, Rozlewanie się miast Gadziński,

10 Rozlewanie się miast Gadziński, Podmioty gospodarki niematerialnej vs transport publiczny 20 10

11 21 Źródło: Krych A.: Kronika Miasta Poznania, 2/

12 23 NatęŜenie ruchu samochodowego w aglomeracji poznańskiej 24 12

13 Potoki w transporcie publicznym w aglomeracji poznańskiej 25 Wprowadzenie średnia prędkość [km/h] odległość od centrum miasta [km] Średnia prędkość w zaleŝności od odległości od centrum Wrocławia 26 13

14 Wprowadzenie Podział na strefy komunikacyjne Strefa C Strefa B Strefa A Strefa 0 Strefa 0 priorytet ruchu pieszego Strefa A sprawna komunikacja zbiorowa (priorytetowa) Strefa B współdziałanie komunikacji zbiorowej i indywidulanej Strefa C dominująca rola komunikacji indywidulanej Źródło: Szołtysek, Wprowadzenie Podział na strefy komunikacyjne Gadziński,

15 Wprowadzenie Podział na strefy komunikacyjne Gadziński, Konkurencyjność transportu publicznego i indywidulanego 30 15

16 Wprowadzenie Klasyfikacja transportu pasaŝerskiego 31 Wprowadzenie Klasyfikacja transportu pasaŝerskiego 32 16