WOJEWODA MAŁOPOLSKI OK-III.431.12.2016 Kraków, dnia 20.07.2017 r. Pan Grzegorz Pióro Starosta Proszowicki ul. 3 Maja 72, 32-100 Proszowice WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2015 r., poz. 149 z późn. zm.), art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2015 r., poz. 525 z późn. zm.), art. 2 ustawy z 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) oraz art. 175 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885 z późn. zm.) w związku z art. 86 ust. 1 pkt 7 i ust. 3 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie przeprowadził w Starostwie Powiatowym w Proszowicach oraz w Powiatowym Urzędzie Pracy w Proszowicach kontrolę, której przedmiotem było rozliczenie pod kątem finansowo-księgowym wykorzystania dotacji przekazanej z budżetu Wojewody Małopolskiego w 2015 r. na opłacanie składek zdrowotnych za osoby bezrobotne niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 r. Kontrola została przeprowadzona przez Mirosława Pycińskiego starszego inspektora wojewódzkiego, pracownika Wydziału Organizacji i Kontroli Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, na podstawie upoważnienia znak: OK-III.0030.13.2016 z 22 marca 2016 r. o numerze 26/16. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 r. 31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 238 * fax 12 39 21 438 http://www.malopolska.uw.gov.pl
W związku z przeprowadzoną kontrolą działalność jednostek w zakresie objętym kontrolą ocenia się pozytywnie z uchybieniami. Powyższa ocena wynika z następujących ustaleń dokonanych w czasie kontroli. Zadania z zakresu zadań dotowanych z budżetu państwa, wynikających z przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy opłacanie składek zdrowotnych za osoby bezrobotne niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu realizował Powiatowy Urząd Pracy w Proszowicach, dalej PUP, który we własnym zakresie prowadzi obsługę finansowo-księgową. DZIAŁ 851 OCHRONA ZDROWIA Rozdział 85156 Składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz świadczenia dla osób nieobjętych obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. 2110 Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na zadania bieżące z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami realizowane przez powiat. Działanie 20.1.1.9 Opłacanie i refundacja składek na ubezpieczenie zdrowotne z budżetu państwa za osoby uprawnione. Wydział Finansów i Budżetu Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie pismem nr WF-I.3110.1.11.2014 z dnia 22 października 2014 r. poinformował Starostwo Powiatowe w Proszowicach o przyznaniu dotacji na rok 2015 w kwocie 1.406.753,00 zł w dziale 851, rozdziale 85156, 2110. Dotacja powyższa została ujęta w budżecie Powiatu Uchwałą Budżetową Powiatu Proszowickiego na 2015 rok Nr 77/299/2015 z dnia 28 grudnia 2014 r. W ciągu 2015 r. plan ten w oparciu o informacje Wojewody Małopolskiego uległ zmniejszeniu o 176.459,00 zł i na koniec roku wyniósł 1.230.294,00 zł. Kwoty dotacji na zadanie kontrolowane prawidłowo wprowadzono do budżetu Powiatu Proszowickiego i planu finansowego PUP. Środki dotacji na realizację zadania Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie przekazał na rachunek bankowy Powiatu Proszowickiego w wysokości 1.230.294,00 zł. Środki te zostały wykorzystane przez PUP w kwocie 1.229.706,58 zł w ramach działu 851, rozdziału 85156, 4130 Składki na ubezpieczenie zdrowotne. Niewykorzystana dotacja w wysokości 587,42 zł została zwrócona przelewem przez Starostwo Powiatowe w dniu 30 grudnia 2015 r., na rachunek Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. 2
Otrzymana przez PUP (za pośrednictwem Starostwa Powiatowego w Proszowicach) dotacja na opłacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne, wpływała w terminach i wysokościach umożliwiających prawidłową realizację tego zadania, stosownie do wymagań art. 79 ust. 1 i 2 oraz art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.). W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych ustalono, że miesięczna składka ubezpieczenia zdrowotnego za bezrobotnych bez prawa do zasiłku została ustalona przez PUP w prawidłowej wysokości, zgodnie z art. 79 ust. 1 i 2, art. 81 ust. 8 pkt 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w związku z art. 72 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz z pkt 2 Obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 maja 2014 r. (MP z 22 maja 2014 r. poz. 367) w sprawie wysokości zasiłku dla bezrobotnych w wysokości 9% podstawy wymiaru składki i wynosiła w 2015 r. 58,73 zł (652,60 zł x 9%). Prawidłowość ustalania wysokości składek zdrowotnych. Według sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 r. ogółem zarejestrowanych było 1 736 osób, w tym z prawem do zasiłku 123 osoby. Oznacza to, że liczba bezrobotnych bez prawa do zasiłku, a objętych ubezpieczeniem zdrowotnym wyniosła na koniec 2015 r. 1 613 osób. Celem sprawdzenia prawidłowości ustalenia wysokości składek zdrowotnych, szczegółowej kontroli poddano dokumentację 20 akt wybranych przez Wydział Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, tj. osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku o następujących numerach ewidencyjnych: 090913/00001, 20020508002, 220813/00001, 020615/00004, 240615/00001, 210814/00002, 19981117001, 140512/00003, 19940325002, 080711/00001, 120609/00002, 230807/0001, 200910/00002, 19920706003, 130709/00005, 301012/00004, 010611/00001, 050913/00004, 210515/00002 i 050912/00003. Poddane szczegółowej kontroli wydatki, wynikające z wyżej wybranych akt, jak również z raportów z list wyniosły łącznie kwotę 6.577,76 zł, co stanowiło 0,53 % wykorzystanej dotacji w wysokości 1.229.706,58 zł. Wszystkie objęte kontrolą osoby bezrobotne zostały zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego ZUS P ZZA kod tytułu ubezpieczenia 09 11 00 osoba bezrobotna niepobierająca zasiłku 3
dla bezrobotnych. Imienne raporty miesięczne o należnych składkach na ubezpieczenie zdrowotne były sporządzane na druku ZUS P RZA. Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie naliczania i opłacania składek za osoby bezrobotne objęte kontrolą, które podlegali temu ubezpieczeniu w 2015 r. Odprowadzanie składek realizowane było zgodnie z przepisami art. 79 ust. 1 i 2 i art. 81 ust. 8 pkt 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w prawidłowej wysokości i z zachowaniem zasady niepodzielności składki w pełnej wysokości za miesiąc, w którym istniał obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego. Kontrolą objęto zgodność deklaracji rozliczeniowych ZUS dotyczących przekazanych składek na ubezpieczenie zdrowotne za osoby bezrobotne za okres od stycznia do grudnia 2015 r. w porównaniu z ewidencją księgową i przelewami. W czasie prowadzonej kontroli, stwierdzono, że PUP w 2015 r. dokonał pomniejszenia wydatków o wynikające z korekt nadpłacone składki zdrowotne za lata ubiegłe (1999-2014). W 2015 r. na skutek złożonych deklaracji korygujących, przekazano bieżące składki do ZUS w pomniejszonej wysokości, co znalazło swoje potwierdzenie w składnych przez PUP comiesięcznych zapotrzebowaniach na środki finansowe w dziale 851 w rozdziale 85156 w 2110. Według deklaracji rozliczeniowych naliczone składki za 2015 r. wyniosiły kwotę 1.232.272,86 zł. Po sporządzeniu i złożeniu deklaracji korygujących pierwotne naliczenia, do ZUS odprowadzono kwotę 1.229.706,58 zł. Deklaracje korygujące dotyczyły: nadpłaconych składek za lata ubiegłe na kwotę 2.557,83 zł (-), nadpłaconych składek za rok 2015 na kwotę 6.399,45 zł (-). niedopłaty składek za rok 2015 na kwotę 6.391,00 zł (+). Na okoliczność potrącania bieżących przelewów składek, o nadpłaty z lat ubiegłych, wyjaśnienie złożyła Główna Księgowa PUP w Proszowicach cyt.: Pomniejszenia bieżących wpłat do ZUS z tytułu zapłaty składek na ubezpieczenie zdrowotne osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku lub stypendium o wysokość przesłanych do ZUS deklaracji korygujących w danym miesiącu za rok bieżący i lata ubiegłe z ww. tytułu wynika z faktu, iż w latach 2009 2013 Powiatowy Urząd pracy nie otrzymywał dotacji na opłacenie składek i borykał się z brakiem środków finansowych na opłacenie zobowiązań wymagalnych, co spowodowało, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaliczał kwoty wynikające z przekazywanych do ZUS deklaracji korygujących na poczet zaległości. 4
Taki sposób rozliczeń znalazł odzwierciedlenie w umowach o odroczenie terminu płatności składek zawieranych pomiędzy Zakładem Ubezpieczeń Społecznych a Powiatowym Urzędem Pracy i przyczyniał się do realnego pomniejszania zobowiązań wymagalnych, a tym samym wysokości naliczanych opłat prolongacyjnych, które dodatkowo obciążały dotację celową w dziale 851 rozdział 85156 2110. Ponieważ taki sposób rozliczeń wówczas był celowy i oszczędny, w kolejnych latach przyjęto również taką samą zasadę rozliczeń z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Warto dodać, że deklaracje korygujące zmniejszające dotyczące lat ubiegłych występują rzadko i stanowią niewielki odsetek zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku, a zatem w stosunku do kwoty zobowiązań nadal są kwotą nieistotną. Warto również podkreślić, iż taki sposób rozliczania deklaracji korygujących na poczet zobowiązań bieżących nie zrodziło skutków finansowych dla budżetu. Biorąc pod uwagę wyniki prowadzonej kontroli zostaną wprowadzone bezzwłocznie procedury mające na celu odprowadzenie dochodów z lat ubiegłych do roku 2015, które będą odprowadzane, jako dochód do Powiatu Proszowickiego, a korekty bieżącego roku będą pomniejszały przelewy wynikające z aktualnej deklaracji za dany miesiąc. Ustalenia w zakresie odprowadzonych składek w poszczególnych miesiącach przedstawiają się następująco: Składki opłacone w styczniu 2015 r. za grudzień 2014 r. Deklaracja nr RZA 51/12/2014 kwota 104.128,29 zł. Wysokość składki została pierwotnie prawidłowo naliczona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 1 773 osoby = 104.128,29 zł. Na skutek złożenia 7 deklaracji korygujących pierwotne naliczenia, zmniejszających wysokość składek roku bieżącego o kwotę 820,10 zł, do ZUS odprowadzono w dniu 15 stycznia 2015 r. kwotę 103.308,19 zł. (dowód księgowy WB 5). Składki opłacone w lutym 2015 r. za styczeń 2015 r. Deklaracja nr RZA 51/01/2015 kwota 116.813,97 zł. Wysokość składki została prawidłowo naliczona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 1 989 osób = 116.813,97 zł. Na skutek złożenia 5 deklaracji korygujących zmniejszających wysokość składek za lata wcześniejsze o kwotę 529,10 zł, do ZUS odprowadzono w dniu 16 lutego 2015 r. kwotę 116.284,87 zł (dowód księgowy WB 19). Składki opłacone w marcu 2015 r. za luty 2015 r. 5
Deklaracja nr RZA 51/02/2015 kwota 116.285,40 zł. Wysokość składki została prawidłowo naliczona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x1 980 osób = 116.285,40 zł. Na skutek złożenia 19 deklaracji korygujących, zmniejszających wysokość składek za 2015 r. o kwotę 176,19 zł i zwiększających składki za lata wcześniejsze o 347,24 zł, do ZUS odprowadzono w dniu 16 marca 2015 r. kwotę 116.456,45 zł (dowód księgowy WB 35). Składki opłacone w kwietniu 2015 r. za marzec 2015 r. Deklaracja nr RZA 51/03/2015 kwota 115.404,45 zł. Wysokość składki została prawidłowo naliczona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 x 1 965 osób = 115.404,45 zł. Na skutek złożenia 15 deklaracji korygujących, zmniejszających wysokość składek za 2015 r. o kwotę 352,38 zł i za lata wcześniejsze o 739,87 zł, do ZUS odprowadzono w dniu 15 kwietnia 2015 r. kwotę 114.312,20 zł (dowód księgowy WB 53). Składki opłacone w maju 2015 r. za kwiecień 2015 r. Deklaracja nr RZA 51/04/2015 kwota 111.998,11 zł. Wysokość składki została prawidłowo naliczona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 1 907 osób = 111.998,11 zł. Na skutek złożenia 9 deklaracji korygujących, zmniejszających wysokość składek za 2015 r. o kwotę 293,65 zł i zwiększających za lata wcześniejsze o 282,52 zł, do ZUS odprowadzono w dniu 15 maja 2015 r. kwotę 111.986,98 zł (dowód księgowy WB 72). Składki opłacone w czerwcu 2015 r. za maj 2015 r. Deklaracja nr RZA 51/05/2015 kwota 108.709,23 zł. Wysokość składki została prawidłowo naliczona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 1 851 osoby = 108.709,23 zł. Na skutek złożenia 10 deklaracji korygujących, zmniejszających wysokość składek za 2015 r. o kwotę 176,19 zł i zwiększających za lata wcześniejsze o 2.502,60 zł, do ZUS odprowadzono w dniu 15 czerwca 2015 r. kwotę 111.035,64 zł (dowód księgowy WB 89). Składki opłacone w lipcu 2015 r. za czerwiec 2015 r. Deklaracja nr RZA 51/06/2015 kwota 99.194,97 zł. Wysokość składki została prawidłowo naliczona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 1.689 osób = 99.194,97 zł. 6
Na skutek złożenia 18 deklaracji korygujących, zmniejszających wysokość składek za 2015 r. o kwotę 528,57 zł i zwiększających za lata wcześniejsze o 2.182,44 zł, do ZUS odprowadzono w dniu 15 lipca 2015 r. kwotę 100.848,84 zł (dowód księgowy WB 108). Składki opłacone w sierpniu 2015 r. za lipiec 2015 r. Deklaracja nr RZA 51/07/2015 kwota 96.375,93 zł. Wysokość składki została prawidłowo naliczona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 1.641 osób = 96.375,93 zł. Na skutek złożenia 9 deklaracji korygujących, zmniejszających wysokość składek za 2015 r. o kwotę 1.409,52 zł i zwiększających za lata wcześniejsze o 1.076,20 zł, do ZUS odprowadzono w dniu 17 sierpnia 2015 r. kwotę 96.042,61 zł (dowód księgowy WB 129). Składki opłacone we wrześniu 2015 r. za sierpień 2015 r. Deklaracja nr RZA 51/08/2015 kwota 94.496,57 zł. Wysokość składki została prawidłowo naliczona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 1 609 osób = 94.496,57 zł. Na skutek złożenia 15 deklaracji korygujących, zmniejszających wysokość składek w tym za 2015 r. o kwotę 822,22 zł i za lata wcześniejsze o 61,84 zł, do ZUS odprowadzono w dniu 15 września 2015 r. kwotę 93.612,51 zł (dowód księgowy WB 145). Składki opłacone w październiku 2015 r. za wrzesień 2015 r. Deklaracja nr RZA 51/09/2015 kwota 92.088,64 zł. Wysokość składki została prawidłowo naliczona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 1 568 osób = 92.088,64 zł. Składkę w kwocie 92.088,64 zł odprowadzono do ZUS w dniu 15 października 2015 r. (dowód księgowy WB 164). Składki opłacone w listopadzie 2015 r. za październik 2015 r. Deklaracja nr RZA 51/10/2015 kwota 87.977,54 zł. Wysokość składki została pierwotnie prawidłowo naliczona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 1498 osób = 87.977,54 zł. Na skutek złożenia 26 deklaracji korygujących, zmniejszających wysokość składek w tym za 2015 r. o kwotę 1.820,63 zł i za lata wcześniejsze o 1.227,02 zł, do ZUS odprowadzono w dniu 16 listopada 2015 r. kwotę 84.929,89 zł (dowód księgowy WB 180). Składki opłacone w grudniu 2015 r. za listopad 2015 r. Deklaracja nr RZA 51/11/2015 kwota 88.799,76 zł. 7
Wysokość składki została prawidłowo ustalona, tj. 9% z kwoty 652,60 zł = 58,73 zł x 1 512 osób = 88.799,76 zł. Składkę w kwocie 88.799,76 zł odprowadzono do ZUS w dniu 15 grudnia 2015 r. (dowód księgowy WB 195). W toku kontroli wykazano, że PUP pomniejszył wydatki roku 2015 o wynikające z korekt deklaracji, nadpłacone składki dotyczące składek za lat 1999-2014, przekazując bieżące składki do ZUS w pomniejszonej wysokości. Potrącenia składek za lata ubiegłe dokonywano systematycznie w ciągu roku na ogólną kwotę 2.557,83 zł. Główny księgowy PUP w tym zakresie złożył następujące wyjaśnienia cyt. PUP dokonywał rozliczenia składek do ZUS za lata ubiegłe na bieżąco, zarówno w raku 2015 jak i w latach poprzednich, na podstawie: - przysłanych przez ZUS zawiadomień o błędach w dokumentach ubezpieczeniowych, - udostępnionej urzędom pracy od 2015 r. aplikacji w Programie SYRIUSZ Integracja ZUS- PSZ: Zbiegi tytułów ubezpieczenia, - dokumentów, w tym świadectw pracy, przy ponownej rejestracji bezrobotnych, - oświadczeń osób bezrobotnych. Jednocześnie mamy świadomość tego, że zdarza się, iż osoby bezrobotne nie informują nas o zaistniałych sytuacjach, które mają wpływ w naliczaniu składek, dlatego też korekty obejmują lata ubiegłe. Uchybieniem, o którym dowiedzieliśmy się w trakcie kontroli jest fakt, iż nadpłaty składek ZUS za lata poprzednie nie były przez PUP odprowadzane na dochody budżetu państwa. Świadomi tego uchybienia zobowiązujemy się uzyskany zwrot składek z ZUS odprowadzać na dochody za pośrednictwem Starostwa do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Mając powyższe na uwadze pouczono Jednostkę o konieczności bieżącego weryfikowania uprawnień bezrobotnych do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, w celu zapobiegania powstawania nadpłat składek ZUS. Jednocześnie zalecono, aby w przypadku nadpłaty składek ZUS, dotyczącej lat ubiegłych (składka pierwotnie opłacona ze środków dotacji celowej przyznanej na lata wcześniejsze), kwotę nadpłaty przekazywać na dochody budżetu państwa, a nie kwalifikować, jako zmniejszenie wydatków bieżących jednostki. Na podstawie dowodów źródłowych (wyciągi bankowe i przelewy) stwierdzono, że przelewy należnych składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, dokonywano w terminie do 15. dnia następnego miesiąca, tj. w terminie wynikającym z art. 47 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm., a obecnie Dz. U. z 2015 r., poz. 121 z późn. zm.). 8
Kwota poniesionych wydatków na kontrolowane zadanie w wysokości 1.229.706,58 zł jest zgodna z zapisami konta 130 prowadzonego do rozdziału 85156, 4130 W-1 PUP na opłacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne za bezrobotnych bez prawa do zasiłku. Wykonanie według ewidencji księgowej wydatków prowadzonej przez PUP do rozdziału 85156, 4130 wyniosło kwotę 1.229.706,58 zł i jest zgodne ze sprawozdaniem Rb-50 o wydatkach za IV kwartał 2015 r. oraz sprawozdaniem rocznym Rb-28S za 2015 r. W sporządzonym przez Powiat sprawozdaniu Rb-50 o dotacjach za IV kwartał 2015 r. oraz w rocznym sprawozdaniu Rb-27S za 2015 r., wykazano wykonanie w dziale 851, rozdziale 85156, 2110 w kwocie 1.229.706,58 zł. Środki z budżetu Wojewody przyznane na realizację zadania objętego kontrolą zostały wykorzystane na opłacanie składek zdrowotnych za osoby bezrobotne niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, a dokumentacja źródłowa potwierdza, że dotacja celowa została wydatkowana w odpowiedniej podziałce klasyfikacji budżetowej określonej w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1053 z późn. zm.). Przedstawiając powyższe ustalenia kontroli oraz mając na uwadze, iż w trakcie trwania kontroli pouczono jednostkę kontrolowaną o sposobie wyeliminowania stwierdzonych uchybień, odstępuję od formułowania wniosków pokontrolnych. Z up. Wojewody Małopolskiego (-) Sławomir Dyl Dyrektor Wydziału Organizacji i Kontroli 9