Wstęp ( ) granice twojego języka są granicami twojego świata, szukaj sposobów powiększania i rozwoju twoich zasobów językowych. ( ) Rozbudowa słownictwa jest poszerzaniem świata. (John Stewart, Mosty zamiast murów, PWN, Warszawa 2002) Obecnie, w epoce globalnej komunikacji, języki obce przestają być tylko dodatkową umiejętnością, a stają się umiejętnością niezbędną dla pełnego funkcjonowania w świecie, również zawodowym. Nie wystarczy już płynnie posługiwać się językiem angielskim, niemieckim czy francuskim. Coraz bardziej popularne, a zatem poszukiwane, stają się połączenia języków angielskiego i rosyjskiego czy niemieckiego i rosyjskiego, czego potwierdzeniem jest niesłabnąca popularność filologii rosyjsko-angielskiej na wyższych uczelniach. Język rosyjski, kiedyś traktowany nazbyt emocjonalnie, dziś wraz z otwarciem się rynku rosyjskiego na kontakty handlowe ze zjednoczoną Europą powraca do łask jako język pożądany. Znajomość tego języka, oprócz angielskiego, niemieckiego czy francuskiego, może stać się atutem w rozmowach z przyszłym pracodawcą. Jak się z pewnością przekonasz, jest to niezbędna inwestycja w przyszłość. Zacznijmy więc naszą podróż w świat języka i kultury rosyjskiej. Na kursie dowiesz się wielu interesujących rzeczy. Czy wiesz na przykład, że słowo bistro, które zupełnie nie wygląda na rosyjskie, według niektórych pochodzi z języka rosyjskiego od słowa быстро, czyli szybko. Ponoć pierwsze bistra powstały w czasie rosyjskiej okupacji Paryża w latach 1816 1818, kiedy to niecierpliwi żołnierze sotni kozackich mieli zwyczaj pokrzykiwać na powolnych francuskich kelnerów: Bystro, bystro!. Albo czy orientujesz się, że moskiewskie metro przewozi dziennie około 9 mln pasażerów? Na to i wiele innych ciekawych pytań znajdziesz odpowiedź w kursie języka rosyjskiego. Gwarantujemy, że czas przeznaczony na naukę spędzisz w bardzo ciekawy i pożyteczny sposób. Kurs ESKK to fascynująca przygoda z językiem rosyjskim. Będziemy poruszać ciekawe, współczesne tematy, dzięki czemu osiąganie postępów w nauce przyjdzie Ci lekko i niezauważalnie, bez mozołu kojarzonego z monotonnym uczeniem się słówek. Opanowanie gramatyki zapewni Ci zestaw różnorodnych ćwiczeń. W ten sposób sam będziesz mógł odkrywać reguły gramatyczne i przekonasz się, jakie są proste. W sekcji dotyczącej komunikacji poznasz nowe słownictwo z różnych dziedzin i przećwiczysz wszyst kie cztery sprawności językowe czytanie (чтение), słuchanie (аудирование), mówienie (говорение) i pisanie (письмо). Nauczymy Cię praktycznych wyrażeń z życia codziennego będziesz wiedział, jakim rosyjskim posługiwać się w pracy, a jakim na spotkaniach towarzyskich. Przedstawimy Ci też rosyjskie tradycje i zwyczaje. Dowiesz się, co jest podobne do polskiego savoir-vivre u, a co odmienne, tak by nic w zachowaniu Rosjan Cię nie dziwiło i aby Twoje zachowanie nie dziwiło Rosjan. Cieszymy się, że i Ty zdecydowałeś się poszerzyć swoje życiowe możliwości. Pomożemy Ci osiągnąć ten cel! Efektywną naukę na naszym kursie gwarantuje stała struktura zeszytów lekcyjnych w każdym zeszycie znajdują się dwie lekcje składające się z powtarzalnych sekcji. Na początku pierwszego zeszytu omówiliśmy dodatkowo alfabet i zasady wymowy. Zanim rozpoczniesz naukę, przestudiuj schemat struktury zeszytu zamieszczony na następnej stronie. Ucząc się samodzielnie, sam decydujesz o tym, gdzie i jak często się uczyć. Materiał całego zeszytu zaplanowany jest na miesiąc pracy. Zamieszczony na marginesie symbol wskazuje moment, w którym możesz odpocząć od nauki i powrócić do niej później, bez uszczerbku dla spójności procesu uczenia się. Aby zwiększyć skuteczność Twojej nauki, proponujemy, byś materiałowi oddzielonemu symbolem poświęcał 30 45 minut. Radzimy także, aby przerwa między kolejnymi sesjami nauki nie była dłuższa niż 2 dni. Jeśli będziesz systematyczny, efekty Twojej pracy będą znacznie lepsze i szybciej osiągniesz zamierzone cele. W samodzielnej nauce pomocny będzie załączony do kursu czerwony filtr. Używaj go tam, gdzie spotkasz tekst na czerwono, np. w niektórych ćwiczeniach lub podczas nauki słówek. Filtrem zasłaniasz wybrane fragmenty, a po udzieleniu samodzielnej odpowiedzi odkrywasz go i sprawdzasz poprawność swoich rozwiązań. Każdemu zeszytowi towarzyszy płyta CD, na której nagrane są fragmenty lekcji oraz wybrane ćwiczenia do pracy domowej i słownik końcowy. Nagrania są w zeszycie oznaczone symbolem słuchawek 1. Towarzysząca im liczba odpowiada numeracji kolejnych fragmentów na płycie. Lektor odczytuje taki symbol jako запись нæмер один, два, три... (nagranie numer 1, 2, 3...). Częste słuchanie nagrań i powtarzanie słówek, zwrotów czy pełnych zdań pozwoli Ci na szybkie oswojenie się z brzmieniem dźwięków i intonacją w języku rosyjskim. 2
Struktura lekcji Cele edukacyjne Языковàя зарãдка Грàммики Произношáние Речевàя прàктика Лáксика Коммуникâтвные нàвыки и умáния (аудâрование, чтáние, говорáние, письмæ) Россâя знакæмьтесь! Грамм-площàдка Домàшнее задàние Ключâ Зàписи Словàрь Zanim rozpoczniesz naukę, sprawdź, jakie umiejętności zdobędziesz po przerobieniu materiału lekcji. Później możesz do nich wrócić i zaznaczyć zagadnienia, które opanowałeś. Każdą lekcję zaczynasz rozgrzewką, która płynnie wprowadzi Cię w tematykę lekcji lub nawiązuje do lekcji poprzedniej. Prezentuje elementy gramatyki języka rosyjskiego, na której bazują następne sekcje lekcji. Zawiera nowe zagadnienia i struktury gramatyczne oraz ćwiczenia utrwalające ich znajomość. Podsekcja z informacjami i ćwiczeniami dotyczącymi wymowy (w pierwszych lekcjach będzie bardziej rozbudowana). Sekcja poświęcona komunikacji: Wprowadza nowe słownictwo i ćwiczy jego użycie w odpowiednim kontekście. Ćwiczenia rozwijające umiejętności językowe: słuchanie, czytanie, mówienie i pisanie, czyli wykorzystanie poznanych zagadnień w praktyce. Często umiejętności te będą rozwijane razem, np.: słuchanie i mówienie (аудирование и говорение), czytanie i pisanie (чтение и письмо). W każdej drugiej lekcji zeszytu. Przedstawia różnorodne aspekty kulturowe niezbędne do świadomego posługiwania się językiem rosyjskim. Zestawienie gramatyczne podsumowujące informacje gramatyczne wprowadzone w danej lekcji. Praca domowa pozwalająca na sprawdzenie i utrwalenie wiadomości z obu lekcji, do wykonania po przerobieniu zeszytu. Jest ona powtórzona na formularzu w środku zeszytu. Pracę domową odrobioną na formularzu możesz przesłać swojemu osobistemu nauczycielowi do sprawdzenia. Prace domowe możesz również odrabiać, korzystając z Internetu. Klucz odpowiedzi do ćwiczeń. Zapis nagrań pozwalający na dokładne prześledzenie wypowiedzi i rozmów, które nie są zapisane w lekcji, a znajdują się na towarzyszącej zeszytowi płycie CD. Słownik zawierający nowe słówka i wyrażenia znajdujące się w zeszycie i ich tłumaczenie wraz z podaniem akcentów i liczby mnogiej (w przypadku rzeczowników). Na kartach kursu ESKK spotkasz się także z następującymi oznaczeniami ułatwiającymi przyswajanie wiedzy: szare tło wyróżnia nowe zagadnienia gramatyczne i leksykalne! taka ramka prezentuje szczegóły warte zapamiętania Узнàй-ка Узнай-ка to wskazówki dotyczące technik uczenia się matrioszka ciekawostki; bank dobrych rad Мâни-словàрь w ramce Мâни-словàрь znajdziesz nowe słówka i wyrażenia niezbędne do opanowania danego fragmentu lekcji Życzymy Ci przyjemnej nauki i satysfakcji z poznawania języka rosyjskiego na kursie ESKK! 3
PROGRAM KURSU Pakiet 1 Lekcje 1 2 Słownictwo: Formy powitania i pożegnania. Pytania o przedmioty i osoby. Przedstawianie się, określanie zainteresowań (wstęp). Wybrane nazwy narodowości. Gramatyka: Zapoznanie się z alfabetem rosyjskim (wykorzystanie podobieństw między językami polskim i rosyjskim). Rozpoznawanie słów brzmiących podobnie w językach polskim i rosyjskim. Formy zaimków pytających: кто, что i wskazujących: этот, эта, это. Wybrane formy zaimków osobowych. Odmiana czasownika читать. Zwrot: что тебя интересует. Intonacja zdania twierdzącego i pytającego. Pakiet 2 Lekcje 3 4 Słownictwo: Rodzina. Członkowie rodziny. Określanie wieku, różnic w wieku. Przedstawienie rodziny, krewnych. Opisywanie wzajemnych relacji (podstawy). Gramatyka: Kontynuacja wprowadzania alfabetu. Liczebniki od 1 do 100. Pytania o wiek: Cколько Вам / тебе лет? i odpowiedzi (Mне лет). Konstrukcja: cтарше / моложе кого на dla określenia różnic w wieku. Czasowniki: любить, встречаться, жить. Liczebniki w połączeniu z rzeczownikiem год. Wybrane rzeczowniki I, II i III deklinacji. Pakiet 3 Lekcje 5 6 Słownictwo: Plan dnia. Nazwy dni tygodnia. Określanie godzin (pełnych i połówek). Opisywanie obowiązków, czynności (przyzwyczajeń) powtarzalnych i niepowtarzalnych. Gramatyka: Czasowniki вставать в, идти / ложиться спать, принимать душ, завтракать i inne. Przysłówki częstotliwości: по понедельникам, обычно, всегда, никогда. Konstrukcje: мне надо, нужно dla wyrażenia powinności. Pakiet 4 Lekcje 7 8 Słownictwo: Pytania o drogę, określanie drogi i miejsca docelowego. Podawanie adresu. Środki transportu. Proponowanie. Wybór sposobu dotarcia do wyznaczonego miejsca. Słownictwo związane z miastem (ulice, place), określanie dokładnego czasu. Gramatyka: Przyimki до, в, на w połączeniu z rzeczownikiem w bierniku i dopełniaczu. Określanie miejsca i kierunku: там / туда, здесь / сюда. Konstrukcja давай(те). Czasowniki: повернуть, подождать, проехать две остановки, сойти с трамвая, ехать (на автобусе / автобусом). Pakiet 5 Lekcje 9 10 Słownictwo: Opisywanie rozkładu pomieszczeń w mieszkaniu / domu. Opis umeblowania pomieszczeń, rozmieszczenia mebli w pomieszczeniach. Gramatyka: Określenia miejsca położenia: рядом с, слева, справа от. Określenie typu трёхкомнатная квартира. Formy mianownika, dopełniacza i narzędnika dla niektórych rzeczowników I, II i III deklinacji. Określenie miejsca z przyimkami: на, в (на полу, на шкафу). Odmiana czasowników: находиться, стоять, висеть. Czas przeszły wybranych czasowników. Pakiet 6 Lekcje 11 12 Słownictwo: Nazwy wybranych sklepów. Nazwy ubrań i dodatków damskich oraz męskich. Kolorystyka odzieży. Doradzanie w trakcie zakupów. Uzasadnianie wyboru ubrań oraz ich kolorystyki. 315 Gramatyka: Czasowniki dokonane, niedokonane, częstotliwe: купить, покупать i выбрать / выбирать. Konstrukcje: ходить по магазинам, зайти, пойти, идти в агазин за покупками 4 oraz мне / тебe / ему / нам (не) по кармaну. Konstrukcja: Mне / ей пойдёт / идёт. Czasowniki: одевaться / одeться (как). Krótkie formy przymiotników (wybrane). Pakiet 7 Lekcje 13 14 Słownictwo: Nazwy podstawowych produktów żywnościowych. Nazwy sklepów i działów sklepowych. Rozmieszczenie towarów w sklepach (powtórzenie przyimków określających miejsce). Nazwy potraw, opisywanie ich przygotowania. Gramatyka: Określenia objętości i opakowań, np. стакан чаю, пачка мaсла. Tryb rozkazujący. Pytania w mowie zależnej. Wybrane rzeczowniki występujące tylko w liczbie mnogiej (pluralia tantum): брюки, духи, макароны, чернила. Czasowniki: барить, жарить, готовить, приготовить, показать / взвесить. Odmiana rzeczownika z przymiotnikiem: вкусное блюдо. Pakiet 8 Lekcje 15 16 Słownictwo: Nazwy popularnych dyscyplin sportowych i niektórych sprzętów. Nazwy wybranych specjalizacji lekarskich. Nazwy podstawowych chorób, ich objawów i sposobów leczenia. Słownictwo związane z zainteresowaniami. Gramatyka: Rzeczowniki mające inny rodzaj w języku polskim i rosyjskim, np. тренировка, диагноз, рецепт. Czasownik играть, заниматься (чем); интересоваться, увлекаться, за/ болеть (чем), жаловаться (на что), идти к (кому). Konstrukcje: у меня ангина i у меня болит желудок. Przyimki: за i через. Zdania przyczynowe z przyimkami: благодаря (кому, чему) oraz из-за (чего). Pakiet 9 Lekcje 17 18 Słownictwo: Nazwy miesięcy i pór roku. Słownictwo związane z opisem pór roku, ich wad i zalet. Czynności wiążące się z określoną porą roku (pogodą), zmiany zachodzące w krajobrazie w różnych porach roku. Prognoza pogody. Gramatyka: Konstrukcje służące do porównywania: гораздо холоднее; не так холодно, как; всё теплее и теплее, теплeе, чем. Połączenie liczebników z rzeczownikiem: градус, градуса, градусов. Stopień wyższy przymiotnika, przymiotniki miękkotematowe (wybrane). Pakiet 10 Lekcje 19 20 Słownictwo: Opisywanie postaci. Liczebniki w zwrotach umożliwiających podanie wzrostu, przedstawianie siebie lub innej osoby. Wygląd zewnętrzny i cechy charakteru. Gramatyka: Stopniowanie przymiotników. Odmiana rzeczowników z przymiotnikami. Połączenia liczebników od 1 do 4 z przymiotnikami i rzeczownikami. Rzeczowniki żywotne i nieżywotne. Pakiet 11 Lekcje 21 22 Słownictwo: Słownictwo i zwroty związane z wycieczkami uwzględniające program, środki transportu, bazę noclegową, cennik, wyżywienie, obsługę, dopłaty oraz organizację i przebieg wyjazdów grupowych. Zwroty typowe dla listu-reklamacji. Gramatyka: Odmiana w czasie teraźniejszym czasowników заказать, забронировать. Wybór miejsca (где, куда). Czas przyszły. Tryb warunkowy. Odmiana rzeczownika путь i jego znaczenie. Pakiet 12 Lekcje 23 24 Słownictwo: Nazwy świąt, uroczystości rodzinnych i innych ważnych wydarzeń w życiu człowieka. Zwroty służące do formułowania życzeń z okazji uroczystości rodzinnych i nie tylko. Gramatyka: Konstrukcje zdań złożonych współrzędnie ze spójnikami и, а, но, или. Wyrażenie zaimkowe друг друга i zaimek себя.
Åто я Oto ja Zaznacz, kiedy nauczysz się: w najprostszy sposób przedstawić się, pytać innych, jak mają na imię, zadawać pytania o osobę i przedmiot, zapisywać połączenia liter i całe wyrazy, wymawiać z prawidłową intonacją zdania twierdzące i pytania. Языковàя зарãдка Rozgrzewka 3 Упражнáние 5 Posłuchaj nagrania liter (głosek) alfabetu rosyjskiego. Powtarzaj je za lektorem, śledząc zapis. А а, В в, Г г, Д д, Е е, З з, К к, М м, Н н, О о, Т т, У у, Ч ч, ы, Э э, Я я 4 Упражнáние 6 a. Posłuchaj minidialogów. Powtórz je za lektorem. Następnie spróbuj przeczytać je samodzielnie. 1. A: Кто åто? Kto to (jest)? B: Åто Àня. To (jest) Anna. 2. A: А åто кто? A to kto (jest)? B: Åто Антæн. To (jest) Antoni. 3. A: Что åто? Co to (jest)? B: Åто дом. To (jest) dom. 4. A: А åто что? A to co? B: Åто окнæ. To (jest) okno. 5. A: А кто åто? A to kto? B: Åто кот Тæчка. To (jest) kot Kropka. 6. A: А кто åто? A to kto? B: А åто я! A to ja! b. Zakryj rosyjski tekst czerwonym filtrem i spróbuj samodzielnie odtworzyć zdania rosyjskie. Następnie sprawdź poprawność swojego rozwiązania, odkrywając filtr. 1 2 3 4 5 6 miejsce na Twoje zdjęcie! Literę ч w zaimku pytającym что czytamy jako sz. 5
Грàммики* * Gramatyczne Grammy nazwa tej sekcji nawiązuje do znanej nagrody muzycznej Grammy Award ; będziesz tu zdobywać szlify, by stać się niepokonanym! Słowo to stworzone zostało specjalnie dla Ciebie! W języku rosyjskim gramatyka to граммàтика. W języku rosyjskim o ludzi i zwierzęta pytamy: Ктo åто?, a o przedmioty Что åто? Чтo czytamy szto. Упражнáние 7 a. Spytaj o osoby, zwierzęta lub przedmioty. Zwróć uwagę na prawidłową intonację. Zapisz pytania i odpowiedzi. 1. (Àнна ) 2. (Антæн) 3. (кот) 4. (дом) 5. (окнæ) Кто åто? Åто Àнна. 5 b. Wysłuchaj nagrania. Упражнáние 8 W podanym wężu literowym znajdź 11 słówek poznanych dotychczas w lekcji. Odnalezione słówka zapisz poniżej. Ктоэтоантонэтоаняэтокотчтоэтоокноточка 1. Кто 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Упражнáние 9 Zadaj odpowiednie pytanie do zdjęć i odpowiedz na nie. 1 2 3 4 5 Ка фá Ба р Кàсс сса Àн на Ан тæ н Что åто? Åто кафá. 6
Произношáние Wymowa Na pewno zwróciłeś uwagę na kreseczki nad samogłoskami w dialogach na stronie 7. W ten sposób oznaczamy akcent. W tekstach oryginalnych akcentu się nie zaznacza, podaje się je jedynie w podręcznikach. 6 W języku rosyjskim, inaczej niż w polskim, akcent jest ruchomy oznacza to, iż nie ma on stałego miejsca w wyrazie, np. na przedostatniej sylabie. Ucząc się nowych słówek, zwróć uwagę na miejsce akcentu, gdyż może on całkowicie zmienić znaczenie słowa lub wskazywać na inny przypadek gramatyczny czy liczbę. Porównaj słówka: мукà mąka дæма w domu мçка męka домà domy (liczba mnoga) W języku rosyjskim miejsce akcentu wpływa na to, jak wymówimy samogłoski w sylabie przed i po tej, która jest akcentowana. Узнàй-ка Wskazówka do nauki Aby utrwalić sobie prawidłowe akcentowanie, możesz początkowo zapisywać słowa z akcentem. W akcentowanej sylabie samogłoska wymawiana jest dłużej i wyraźniej, np. sylaba -нæ w słowie oкнæ (okno) akcentowane o wymawia się tak jak jest zapisane, czyli jak o. Natomiast w sylabie oк- w tym samym słowie występującej przed sylabą akcentowaną o wymawia się jak dźwięk zbliżony do a. Jednak gdy o występuje po sylabie akcentowanej, wymawiamy je jako dźwięk pomiędzy a i y, np. o w słowie åто. 7 8 9 Упражнáние 10 Posłuchaj nagrania, zwracając uwagę na wymowę samogłosek akcentowanych i nieakcentowanych. Powtarzaj słówka za lektorem. дæма домà oкнæ æкна тæчка åтo Упражнáние 11 Samogłoski rosyjskie wymawiane są nieco inaczej niż ich polskie odpowiedniki. Posłuchaj, jak lektor wymawia zestawione słówka rosyjskie i polskie. Następnie sam odczytaj tylko słówka rosyjskie. кот дом кто мàма kot dom kto mama Упражнáние 12 Posłuchaj nagrania zapisanych poniżej słów. Najpierw podkreśl samogłoski, a słuchając ponownie, zaznacz miejsce akcentu. Антæн это Аня дом дома окно окна кота точка Анна дома 7
W procesie komunikacji ważną rolę odgrywa intonacja, czyli melodia mowy, tempo mówienia. W języku rosyjskim intonacja w zdaniu twierdzącym oraz w pytaniu ze słowem pytającym кто lub что jest opadająca. Graficznie można to przedstawić w następujący sposób: Кто åто? Åто Àнна. 10 Упражнáние 13 Posłuchaj pytań i odpowiedzi. Powtarzaj je za lektorem, starając się naśladować jego wymowę i intonację. Кто åто? Что åто? Кто åто? А åто кто? Åто Àнна. Åто кот. Åто Антæн. Åто Ян. 11 Intonacja nadaje naszej wypowiedzi znaczenie zgodne z naszą intencją, dlatego takie samo zdanie może być raz stwierdzeniem, innym razem pytaniem. Àнна дæма. Anna jest w domu. Åто Àнна. To Anna. (stwierdzenia, intonacja opadająca) дæма? Àнна? Àнна Åто Да, åто Нет, åто Àнна. Кàтя. Czy Anna jest w domu? (Czy) To Anna? Tak, to Anna. Nie, to Katja. (pytanie, intonacja wznosząca) Jeśli zadajemy pytanie bez słowa pytającego, wówczas osoba czy przedmiot, o które pytamy, jest wymawiana niejako wyżej od reszty pytania. 12 Упражнáние 14 Posłuchaj zdań czytanych przez lektora, a następnie powtórz je z zachowaniem intonacji rosyjskiej. Вàнда дæма. Åто Вàнда. Вàнда дæма? Åто Ян? Да, åто Ян. Нет, åто Антæн. Åто Нàдя. Åто Нàдя? Нàдя дæма? Jak już zauważyłeś, cyrylica różni się znacznie w swoim zapisie od języków posługujących się alfabetem łacińskim. Tak jak w przypadku języka angielskiego uczysz się nowych słów i ich wymowy, to w języku rosyjskim należy też nauczyć się nowego zapisu. Pomogą Ci w tym ćwiczenia kaligraficzne. Zatem czas poćwiczyć kaligrafię! 8
Упражнáние 15 Przepisz kilka razy podane litery. В в Г г Д д Е е З з К к М м Н н О о Т т У у Ч ч ы Э э Я я Упражнáние 16 Połącz litery pisane z drukowanymi. З Г В М Д Е К Т Ч Я Н Э О У з в к г н д о е м э ч я т у ы 9
Упражнáние 17 Przepisz kilkakrotnie sylaby, zwracając uwagę na połączenia między literami. Упражнáние 18 Przepisz poniższe dialogi. Кто åто? Åто Àня. А åто кто? Åто Антæн Что åто? Åто дом. А åто что? Åто окнæ. А кто åто? Åто кот Тæчка. 10
Речевàя прàктика Komunikacja W tej części zajmiemy się ćwiczeniem poznanego materiału i jego praktycznym zastosowaniem oraz poszerzeniem słownictwa. Аудâрование и говорáние Słuchanie i mówienie 13 Упражнáние 19 a. Posłuchaj nagrania. Dopasuj kolejne dialogi do zdjęć, zapisując przy każdym z nich numer dialogu. 1. Как тебã зовçт? Менã зовçт Антæн. Ян 2. Как тебã зовçт? Менã зовçт Àнна. 3. Как егæ зовçт? Егæ зовçт Ян. 4. Åто ты? Да, åто я. 1 Антæ н Àн на 5. Åто онà? Нет, åто не онà. Åто он. 6. Тебã зовçт Антæн? Нет, менã зовçт Том. b. Powtarzaj dialogi za lektorem. Лáксика Słownictwo Toм Упражнáние 20 Zapoznaj się teraz z minisłowniczkiem. Znajdziesz tu tłumaczenie części zdań z ćwiczenia 19. Aby lepiej zapamiętać zdania, po dwukrotnym przeczytaniu zakryj je czerwonym filtrem i spróbuj samodzielnie odtworzyć. 14 Мâни-словàрь Minisłowniczek Как тебã зовçт? Менã зовçт Антæн. Как тебã зовçт? Менã зовçт Àнна. Как егæ зовçт? Егæ зовçт Ян. Åто ты? Да, åто я. Åто онà? Нет, åто не онà. Åто он. Тебã зовçт Антæн? Нет, менã зовçт Том. Jak masz na imię? Mam na imię Anton. Jak masz na imię? / Jak się nazywasz? Mam na imię Anna. Jak on ma na imię? On ma na imię Jan. To ty? Tak, to ja. To ona, nie to nie ona, to on. Masz na imię Antoni? Nie, mam na imię Tom. 11
15 Aby się przedstawić i spytać kogoś o imię czy nazwisko, używamy konstrukcji: zaimek osobowy w dopełniaczu + зовçт Кто? Zaimek osobowy w mianowniku Kto? Когæ? Zaimek osobowy w dopełniaczu Kogo? Imię Я ja Менã mnie Àнна. Ты ty Тебã ciebie + зовçт Антæн. Он on Егæ jego Ян. Powyższej konstrukcji używamy, by pytać o imiona, nazwiska ludzi, bardzo rzadko o zwierzęta. 14 Упражнáние 21 Zakryj kolumnę z rosyjskim tekstem czerwonym filtrem. Spróbuj sam odtworzyć dialogi, zwracając uwagę na poprawną wymowę. W razie potrzeby odsłuchaj jeszcze raz nagranie. Как тебã зовçт? Менã зовçт Антæн. Как тебã зовçт? Менã зовçт Àнна. Как егæ зовçт? Егæ зовçт Ян. Åто ты? Да, åто я. Åто онà? Нет, åто не онà. Åто он. Тебã зовçт Антæн? Нет, менã зовçт Том. Jak masz na imię? Mam na imię Anton. Jak masz na imię? / Jak się nazywasz? Mam na imię Anna. Jak on ma na imię? On ma na imię Jan. To ty? Tak, to ja. To ona, nie to nie ona, to on. Masz na imię Antoni? Nie, mam na imię Tom. Письмæ и чтáние Pisanie i czytanie Упражнáние 22 a. Przeczytaj trzy minidialogi, a następnie uzupełnij je. Swoje imię możesz wpisać alfabetem łacińskim lub cyrylicą, korzystając z alfabetu na marginesach. Узнàй-ка By kogoś przedstawić, można też skorzystać z prostszego sposobu: Åто Антæн. To (jest) Аntoni. Oto Аntoni. 1. Как егæ зовçт? Егæ Антæн. 2. Егæ зовçт Ян? Нет, Антæн. 3. Как зовçт? Менã зовçт (wpisz własne imię). 16 b. Po wykonaniu ćwiczenia wysłuchaj nagrania. 12
Упражнáние 23 A: Что åто? A: Что åто? a. Dopisz pytania lub odpowiedzi, tak aby powstały minidialogi. 1 2 B: Åто окнæ. B: A: A: Кто åто? A: 3 4 5 Ян B: Åто Àнна. B: B: Åто кот. 17 b. Wysłuchaj nagrania. Упражнáние 24 Znajdź w rozsypance literowej (w pionie i w poziomie) 10 słów poznanych dotychczas w lekcji i zapisz je. к о т к т о 1. окно л к м е н я 6. 2. 3. 4. 5. о н ч т о т д о м а е е т е б я а г т о ч к а о з о в у т в 7. 8. 9. 10. 18 Упражнáние 25 Przetłumacz zdania na język rosyjski. Po udzieleniu odpowiedzi wysłuchaj nagrania. 1. Czy Anna jest w domu? 2. To jest okno. 3. Jak on ma na imię? 4. On ma na imię Antoni. 5. To Anna? 6. Nie, to ja. Àнна дæма? 13
Грамм-площàдка 1* Lekcja próbna * Nazwa sekcji nawiązuje do słowa спорт-площàдка, czyli po polsku boisko; w lekcjach zdobywasz грàммики, by tu umieścić je w szerszym kontekście i wygrać znajomość języka rosyjskiego na placu gramatycznym. 1. Pytanie o osobę W języku rosyjskim o ludzi i zwierzęta pytamy: Кто åто? Kto to? To pytanie pomoże nam również w najprostszy sposób spytać kogoś o imię: Я Гæся, а ты кто? Я Пàвел, а ты кто? 2. Pytanie o przedmiot O przedmioty pytamy: Что åто? Co to? Pytanie to może okazać się bardzo pomocne, gdy nie wiemy, jak po rosyjsku nazywa się jakiś przedmiot. Wystarczy spytać: Что åто? Co to? Чтo czytamy szto. 3. Intonacja zdania oznajmującego W języku rosyjskim intonacja zdania oznajmującego jest najczęściej intonacją opadającą. Strzałką na schemacie zaznaczono słowo, które wypowiadamy niżej. Åто Åто окнæ. Àнна. 4. Intonacja zdania pytającego Intonacja zdania pytającego ze słowem pytającym кто?, что? jest intonacją opadającą. Słowo pytające wymówimy nieco wyżej. Что åто? 14
Zamów ju dziœ! 801 101 909 (koszt po³¹czenia 1 impuls wg taryfy operatora) 61 879 32 67 edukacja na odleg³oœæ @ www.eskk.pl