Economic methodology is dead long live economic methodology: thirteen theses on the new economic methodology D. Wade Hands Dominik Komar Wprowadzenie Sukces intensyfikacja badań na polu metodologicznym oraz znacząca poprawa ich jakości Porażka w poszukiwaniu jasnych zasad metodologicznych sankcjonujących naukowość ekonomii 1
Przyczyna porażki Ogólny problem teorii nauki w zdefiniowaniu prostych reguł gry Nie znaleziono ich, bo ich nie ma Koniec starej metodologii Metodologiczna anarchia w istocie poszerzyła horyzonty poszukiwań Aktywność nie tylko w obszarze metodologii ekonomii ale również na styku ekonomii i filozofii nauki Hands a o nowej metodologii ekonomii 2
I. Podejście metodologiczne J. S. Milla jest bliższe obecnej ekonomii niż wcześniej sądzono ceteris paribus, prawa tendencji i niedokładności Porzucone wraz z pojawieniem się pozytywizmu i popperowską filozofią nauki II. Tradycja popperowska to nie tylko falsyfikacjonizm Wiele elementów jego filozofii pozostaje ciągle aktualnymi tematami rozważań Krytyczny racjonalizm Porażka idei prawdopodobieństwa [truthlikeness] wg Poppera 3
III. Pozytywizm nie jest i nigdy nie był homogenicznym stanowiskiem filozoficznym Dalsze modyfikacje empirystów Weryfikacja vs falsyfikacja Nawet wczesny pozytywizm nie był niezależny od idei filozoficznych podzielanych przez jego teoretyków IV. Nowe oblicze realizmu Porzucenie idei received view otworzyło drogę do dalszych poszukiwań 4
V. Abstrakcja, idealizacja i modelowanie są ważnymi elementami metodologii ekonomii Są w ekonomii czymś więcej niż metody wykorzystywane w fizyce VI. Bałagan w filozofii nauk obalił ideę półki filozofii nauki Metodologia ekonomii została pozbawiona źródła idei i jest skazana na siebie 5
VII. Literatura dotycząca retoryki ekonomii ciągle się rozwija Wzrost liczby i zakresu badań Wzajemna zależność retoryki ekonomii oraz retoryki nauk przyrodniczych VIII.Istnieje zgoda co do akceptacji kilku idei Antyfundamentalizm Naturalizm Społeczna natura nauki 6
IX. Literatura naukowa zetknęła się z metodologią ekonomii w dwóch miejscach: Zachowanie naukowców lub instytucji naukowych często bywa wyjaśniane za pomocą teorii ekonomii Wiele badań odnosiło się do tematów z dziedziny historii myśli ekonomicznej X. Ekonomia nauki zaczęła stanowić niezależne podłoże do studiowania wiedzy naukowej oraz instytucji naukowych Modele ekonomiczne mogą służyć wyjaśnianiu efektywności poznawczej Problem zwrotności: nauka ekonomii jest wyjaśniana przez ekonomię nauki 7
XI. Niektórzy filozofowie nauki zaczęli stosować rozwiązania z dziedziny ekonomii w badaniach nad wiedzą naukową Teoria racjonalnego wyboru, teoria gier Egoistyczni naukowcy realizując własne cele nie muszą przestrzegać zasad definiowanych przez metodologię nauki Mogą to być rozwiązania efektywne ekonomicznie XII. Ogólna tendencja w dziedzinie metodologii to kompromis pomiędzy relatywizmem i fundamentalizmem Wiedza nie może mieć postaci subiektywnych opinii Nie może być też jednak na uprzywilejowanej pozycji w teorii poznania 8
XIII.Niezależna od ekonomii politycznej półka filozofii nauk nie tylko przepadła... Tak naprawdę nigdy nie istniała Ekonomia zawsze była na półce Przykłady: Idea pozytywizmu była ściśle powiązana z ekonomią polityczną i rozważaniami o roli nauki w życiu gospodarczym i społecznym Pragmatyzm a amerykańska myśl ekonomiczna Empiryzm logiczny a ekonomia polityczna Zimnej Wojny Podsumowanie Szersze pole widzenia jest bliższe ekonomii głównego nurtu niż zawężone poszukiwanie metodologicznych reguł Nowa metodologia ekonomii nie jest zupełnie nowa zmiany już się dokonały 9
Pytania do dyskusji Czy ekonomii (nauce) potrzeba metodologicznych reguł? Czy metodologia ekonomii jest dobra na wszystko? Jaka przyszłość mogłaby spotkać ekonomię pozbawioną współczesnego metodologicznego oręża? 10