Wnioski z rankingu globalnej konkurencyjno?ci Date : 2 Pa?dziernik 2014?wiatowe Forum Ekonomiczne (WEF) opublikowa?o niedawno swój coroczny raport na temat globalnej konkurencyjno?ci, zawieraj?cy szczegó?owe informacje na temat mocnych i s?abych punktów 144 krajów w rozmaitych obszarach, takich jak edukacja, infrastruktura, ochrona zdrowia i technologie. Je?eli chodzi o rynki rozwini?te, oby?o si? bez wi?kszych niespodzianek, a wi?kszo?? krajów utrzyma?a wzgl?dnie stabilne pozycje w porównaniu z rokiem poprzednim. Kilka interesuj?cych zmian odnotowano natomiast w?ród rynków wschodz?cych: niektóre kraje wyra?nie awansowa?y, a inne zanotowa?y znacz?ce spadki. Cho? koncentrujemy si? na indywidualnych analizach spó?ek i podejmujemy decyzje inwestycyjne dotycz?ce pojedynczych papierów niezale?nie od tego typu rankingów, warto przyjrze? si? ogólnym warunkom, w jakich przedsi?biorstwa prowadz? sw? dzia?alno?? oraz potencjalnym problemom, z jakimi mog? zmierzy? si? spó?ki w poszczególnych krajach. Analizy globalnej konkurencyjno?ci przedstawione w raporcie WEF opieraj? si? na 12 filarach :[1] Instytucje Infrastruktura Warunki makroekonomiczne Opieka zdrowotna i kszta?cenie podstawowe Szkolnictwo wy?sze i szkolenia Wydajno?? rynku towarowego Wydajno?? rynku pracy Rozwój rynku finansowego Poziom gotowo?ci technologii Rozmiary rynku Z?o?ono?? biznesu Innowacje W raporcie szczegó?owo omówiono dane dotycz?ce ka?dego z tych filarów. Przyk?adowo, w odniesieniu do Instytucji, analizie poddano, na przyk?ad, obci??enie regulacjami administracyjnymi, biznesowe koszty przest?pczo?ci i przemocy, ochron? interesów udzia?owców mniejszo?ciowych czy prawa w?asno?ci. W obszarze Wydajno?ci rynku towarowego omówiono takie czynniki, jak bariery handlowe, w?asno?? po stronie podmiotów zagranicznych czy te? czas potrzebny na zarejestrowanie dzia?alno?ci gospodarczej. Te zagadnienia s? dla nas, jako inwestorów, szczególnie interesuj?ce. W wielu przypadkach, wi?ksze znaczenie ni? same bariery przeszkadzaj?ce w prowadzeniu dzia?alno?ci biznesowej ma sposób, w jaki przedsi?biorcy sobie z nimi radz?. Przyk?adowo, zawodno?? zasilania energi? elektryczn? stanowi du?y problem w wielu cz??ciach Afryki, w zwi?zku z czym wiele firm korzysta z w?asnych generatorów pr?du. Z kolei telefony komórkowe ograniczaj? zapotrzebowanie na fizyczn? infrastruktur?, tak? jak naziemne 1 / 8
sieci telefoniczne czy tradycyjne sklepy i oddzia?y banków, oferuj?c tym samym nowe sposoby dotarcia do konsumentów w odleg?ych lokalizacjach. Szczegó?owa analiza rankingów konkurencyjno?ci Kraje rozwini?te znajduj?ce si? najwy?ej w globalnym rankingu konkurencyjno?ci generalnie utrzyma?y stabilne pozycje. Interesuj?co wygl?daj? natomiast zmiany w?ród rynków wschodz?cych i jeszcze s?abiej rozwini?tych nowych rynków wschodz?cych ( frontier markets ). Algieria, b?d?ca w?a?nie jednym z takich nowych rynków wschodz?cych, awansowa?a o 21 pozycji na miejsce 79 (z 100 w roku ubieg?ym). Perspektywy rysuj?ce si? przed nowymi rynkami wschodz?cymi, w szczególno?ci w Afryce, s? dla nas wyj?tkowo ekscytuj?ce, a awans tych krajów w rankingu daje powody do optymizmu. Rumunia, jeden z europejskich nowych rynków wschodz?cych, awansowa?a na miejsce 59, w porównaniu z pozycj? 76 w 2013 r. Indonezja, Chiny i Rosja tak?e posz?y w gór? w globalnym rankingu konkurencyjno?ci, natomiast Brazylia, Turcja, RPA i Indie zanotowa?y spadki. Przyjrzyjmy si? bli?ej zmianom dotycz?cym kilku krajów w omawianym rankingu w 2014 r. Rumunia Rumunia zanotowa?a post?py na ró?nych frontach i awans tego kraju w rankingu konkurencyjno?ci nie jest dla nas zaskoczeniem. Rumunia zdo?a?a zniwelowa? niekorzystny wp?yw kryzysu zad?u?enia bud?etowego w strefie euro kilka lat temu, jak i niedawnych napi?? pomi?dzy Ukrain?, Rosj? a Zachodem. W pierwszym kwartale 2014 r., rumu?ski PKB wzrós? o 3,8% rok do roku, osi?gaj?c tym samym jeden z najlepszych wyników w?ród wszystkich gospodarek Unii Europejskiej (UE).[2] Cho? dane o wzro?cie za drugi kwarta? 2014 r. by?y ju? nieco bardziej umiarkowane (1,4%), Rumunia nadal rozwija?a si? szybciej ni? UE w uj?ciu ogólnym.[3] Dynamiczny rozwój by? stymulowany popytem krajowym, a styczniowe podwy?szenie p?acy minimalnej mia?o wa?ny wp?yw na wzrost konsumpcji. Moim zdaniem, przestrzeganie przez Rumuni? warunków narzuconych przez Mi?dzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) na przestrzeni ostatnich lat prze?o?y?o si? na wi?ksz? stabilno?? finansów publicznych. Inne pozytywne czynniki to niskie bezrobocie, niskie stopy procentowe oraz rosn?ce poziomy dochodów rozporz?dzalnych. Post?py nie by?y jednak jak dot?d zbyt szybkie; krajowa konsumpcja by?a bardzo zani?ona od 2008 r. i dopiero teraz zaczyna rosn??. Rumunia kroczy do przodu, jednak od globalnej konkurencyjno?ci dzieli j? jeszcze d?uga droga. Obywatele tego kraju nie wydawali jak dot?d zbyt du?o pieni?dzy, zatem popyt krajowy to obszar, w którym mo?na spodziewa? si? kolejnej si?y nap?dowej wzrostu gospodarczego, poza rosn?c? produkcj? 2 / 8
przemys?ow? i eksportem. Nasza organizacja zarz?dza najwi?kszym funduszem inwestycyjnym w tym kraju o nazwie Fondul Proprietatea, inwestuj?cym w szerokim spektrum rumu?skiej gospodarki. Fundusz zosta? za?o?ony w celu zapewnienia odpowiedniej rekompensaty obywatelom, którzy stracili swe maj?tki w okresie rz?dów komunistycznych. Portfel funduszu zasilono akcjami ró?nych spó?ek skarbu pa?stwa. Naszym zadaniem by?a pomoc w zapewnieniu rentowno?ci tych przedsi?biorstw poprzez wspó?prac? z ich zarz?dami i rumu?skim rz?dem przy wdra?aniu reform w duchu gospodarki rynkowej. Gdy przej?li?my obowi?zki zarz?dzaj?cego funduszem we wrze?niu 2010 r., zacz?li?my od pracy nad wej?ciem funduszu na Gie?d? Papierów Warto?ciowych w Bukareszcie. By? to najwi?kszy fundusz inwestycyjny notowany na tym rynku. Inwestuj?c w Rumunii, uwa?nie przygl?damy si? wdra?aniu w?a?ciwych standardów?adu korporacyjnego, co uwa?amy za niezb?dny warunek konkurencyjno?ci i rentowno?ci przedsi?biorstw. Ponadto, rumu?ski rz?d rozwa?a sprzeda? wi?kszej ilo?ci udzia?ów w spó?kach skarbu pa?stwa, co oceniamy pozytywnie. Wed?ug naszych obserwacji, wysoki poziom?adu korporacyjnego zwykle prowadzi do lepszych wyników i powinien przynosi? korzy?ci zarówno akcjonariuszom, jak i ca?emu krajowi. Indonezja W lipcu, w Indonezji odby?y si? wybory prezydenckie, które przynios?y nadziej? na korzystne zmiany i popraw? nastrojów inwestorów w tej najwi?kszej gospodarce w Azji Po?udniowo- Wschodniej, podobnie jak mia?o to miejsce w Indiach. Wybory wygra? gubernator D?akarty Joko Widodo, cho? nie oby?o si? bez kontrowersji, a wynik wyborczy by? podwa?any przed s?dem. Podobnie jak w Indiach, reakcja rynków na werdykt elektoratu by?a pozytywna, przynajmniej bezpo?rednio po wyborach. Sygna?y wysy?ane z obozu politycznego Joko Widodo pozwalaj? mie? nadziej? na prorynkow? polityk? gospodarcz?, która mog?aby poprawi? d?ugoterminowe wyniki ekonomiczne i rentowno?? przedsi?biorstw. Widodo deklaruje koncentracj? na edukacji, infrastrukturze i opiece zdrowotnej, a tak?e zapowiada ograniczenie dop?at do paliw, które stanowi? du?? cz??? wydatków bud?etowych. Czas poka?e, czy zaufanie inwestorów do nowego prezydenta jest uzasadnione. Indonezja od dawna boryka si? z powszechn? korupcj? i ograniczeniami biurokratycznymi, które musz? zosta? wyeliminowane, a pewnym problemem jest tak?e polaryzacja sceny politycznej. Przekonanie oponentów do niepopularnych, ale potrzebnych zmian polityki mo?e by? nie?atwym zadaniem, ale mamy nadziej? na skuteczne wdro?enie pewnych korzystnych reform. 3 / 8
Je?eli chodzi o sytuacj? regionaln?, aktualnie negocjowane s? wa?ne umowy handlowe pomi?dzy krajami Azji Po?udniowo-Wschodniej, w szczególno?ci dotycz?ce Partnerstwa Transpacyficznego, które mo?e znacz?co zwi?kszy? dynamik? wymiany handlowej w regionie i poza jego granicami, jak równie? dodatkowo podnie?? globaln? konkurencyjno??. Chiny D??enia reformatorskie w Chinach wydaj? si? nabiera? tempa. Ci?g?e d??enie rz?du do przesuni?cia?rodka ci??ko?ci gospodarki od eksportu i inwestycji w kierunku konsumpcji krajowej oraz wzrost p?ac o 20% na przestrzeni ostatnich lat uznajemy za korzystn? kombinacj?. Uwa?amy,?e zapowiadane reformy mog? przynie?? bardzo dobre d?ugofalowe rezultaty zarówno w gospodarce, jak i na chi?skich rynkach akcji. Warto zwróci? uwag? na dobre efekty dotychczasowych reform rynków finansowych, takich jak dopuszczenie dwukierunkowych inwestycji pomi?dzy gie?dami w Szanghaju i Hongkongu oraz rozszerzenie wide?ek dopuszczalnych waha? kursu yuana. Kolejne zapowiedzi w?adz mog? okaza? si? katalizatorami wyników rynków akcji. Nowe porozumienie z Gie?d? Papierów Warto?ciowych w Hongkongu umo?liwiaj?ce notowanie krajowych akcji chi?skich spó?ek (poprzez Shanghai-Hong Kong Stock Connect) powinno zwi?kszy? zainteresowanie inwestorów chi?skimi akcjami. Zagraniczni inwestorzy zyskaj? mo?liwo?? sk?adania zlece? kupna i sprzeda?y na szanghajskim rynku akcji klasy A za po?rednictwem maklerów z Hongkongu, natomiast chi?scy inwestorzy b?d? mogli inwestowa? na hongko?skim rynku akcji klasy H za po?rednictwem krajowych biur maklerskich. Uwa?amy,?e w?redniej i d?u?szej perspektywie, wi?ksze zaanga?owanie zagranicznych inwestorów mo?e zmieni? dynamik? rynkow? oraz jako?? zarz?dzania na poziomie pojedynczych spó?ek. S?dzimy, ponadto,?e wszystkie wspomniane reformatorskie inicjatywy b?d? przek?ada?y si? na stopniowy wzrost zainteresowania chi?skimi akcjami klasy A w?ród inwestorów krajowych. Ich celem jest sprawienie,?e chi?skie rynki kapita?owe b?d? znacznie bardziej ró?norodne, pouk?adane i transparentne. To bardzo wa?ne, bior?c pod uwag? du?e ilo?ci prywatnych oszcz?dno?ci Chi?czyków, które mog?yby zosta? zainwestowane. Taki rozwój rynków kapita?owych umo?liwi spó?kom zbieranie kapita?u z rynku poprzez emisj? akcji, bez konieczno?ci polegania wy??cznie na zdominowanym przez instytucje pa?stwowe systemie bankowym. Chiny s? nie tylko jedn? z najwi?kszych gospodarek na?wiecie, ale tak?e typowym rynkiem 4 / 8
wschodz?cym, na którym rozpowszechnienie dost?pu do rynków kapita?owych nadal jest niewielkie. Dla inwestorów koncentruj?cych si? na warto?ci, taka sytuacja stanowi?ród?o mo?liwo?ci, bior?c pod uwag? zani?one pod wp?ywem s?abych nastrojów rynkowych wyceny. Niemniej jednak, zapowiedzi planów reformy rynków kapita?owych przez chi?skie w?adze wywo?a?y wzrost optymizmu w?ród inwestorów. Liczymy na kontynuacj? dotychczasowej dynamiki rynkowej do ko?ca roku lub nawet d?u?ej oraz na jeszcze wi?kszy wzrost konkurencyjno?ci Chin w skali globalnej. Indie Spadek Indii w globalnym rankingu konkurencyjno?ci WEF móg? by? pewnym rozczarowaniem, ale z pewno? ci? nie by? nadmiernym zaskoczeniem. Od dawna mówi?em o pilnej potrzebie reform w tym kraju, które obni?y?yby bariery ograniczaj?ce dost?p do krajowego rynku dla nowych firm oraz poprawi?yby klimat dla inwestorów zagranicznych. Po tegorocznych wyborach, które wy?oni?y nowe w?adze o reformatorskim nastawieniu, mamy jednak nadziej?,?e sytuacja ulegnie zmianie w nadchodz?cych latach. Inwestycje w infrastruktur?, opiek? zdrowotn? i edukacj? mog? znacz?co poprawi? pozycj? Indii w rankingach konkurencyjno?ci. Optymizm inwestorów po wyborze premiera Narendry Modiego w maju 2014 r. znalaz? odzwierciedlenie w sytuacji na indyjskim rynku, podobnie jak przyspieszenie wzrostu gospodarczego. W drugim kwartale 2014 r., indyjska gospodarka rozwija?a si? w najszybszym tempie od ponad dwóch lat; wzrost PKB przyspieszy? do 5,7% rok do roku, w porównaniu z 4,6% rok do roku w kwartale poprzednim.[4] Korzystny wp?yw na wzrost mia?a poprawa sytuacji w górnictwie, produkcji i sektorze us?ug finansowych. Nasze prognozy dla Indii ju? od pewnego czasu s? optymistyczne, pomimo faktu,?e poprzedni rz?d nie pracowa? nad post?pem gospodarczym tak szybko, jak by?my sobie tego?yczyli. Ponadto, ca?y czas czekamy na popraw? w obszarze?adu korporacyjnego i skuteczniejsz? ochron? interesów udzia?owców mniejszo?ciowych. Utworzenie nowego rz?du mo?e oznacza? now? kart? w historii Indii. Trzymaj?c si? tej analogii, ten kraj to teraz czysta karta, na której mo?na jeszcze wiele zapisa?. Uwa?am,?e Modi ma wszelkie cechy osoby, która mo?e zapisa? kolejny rozdzia? lepszej przysz?o?ci Indii. Nie stanie si? to jednak z dnia na dzie?, zatem nale?y uzbroi? si? w cierpliwo??. Z inwestycyjnego punktu widzenia, Indie oferuj? atrakcyjne stopy wzrostu PKB, solidn? kultur? przedsi?biorczo?ci oraz dost?p do 5 / 8
p?czniej?cego rynku konsumenckiego. Brazylia W tym roku, sytuacja ekonomiczna Brazylii budzi obawy, których nie uspokoi? nawet entuzjazm zwi?zany z organizacj? mistrzostw?wiata w pi?ce no?nej. Brazylijski PKB skurczy? si? w drugim kwartale 2014 r. o 0,9% rok do roku, w porównaniu ze skorygowanym wzrostem w pierwszym kwartale na poziomie 1,9% rok do roku. [5]G?ównymi przyczynami spowolnienia by?y spadki w sektorach produkcji i budownictwa po zako?czeniu mundialu. W uj?ciu kwarta? do kwarta?u, PKB zanotowa? drugi z rz?du kwarta? spadkowy, a tym samym gospodarka krajowa wesz?a w techniczn? recesj?. Ostatnie dane sygnalizuj? tak?e niepo??dany wzrost inflacji. Wi?kszo?? obserwatorów rynku zastanawia si?, czy zbli?aj?ce si? wybory w Brazylii przynios? pozytywne zmiany. Tragiczna?mier? kandydata na prezydenta Eduardo Camposa w katastrofie lotniczej w sierpniu wstrz?sn??a kampani? wyborcz?. Now? kandydatk? Socjalistów zosta?a reprezentuj?ca Parti? Zielonych Marina Silva, która w sonda?ach zbli?y?a si? do urz?duj?cej prezydent Dilmy Rousseff. Silva jest postrzegana jako polityk o przychylniejszym nastawieniu do biznesu w porównaniu z obecnie urz?duj?cymi w?adzami, w zwi?zku z czym perspektywa pokonania przez ni? prezydent Rousseff zainspirowa?a w sierpniu wzrosty na brazylijskiej gie?dzie. Aby zwi?kszy? sw? konkurencyjno?? w skali globalnej, Brazylia musi wprowadzi? zmiany w kilku wa?nych obszarach, w tym, mi?dzy innymi, usprawni? infrastruktur?, bez nadmiernego uszczuplania rz?dowych finansów. Rozwój sytuacji w Brazylii ma ogromny wp?yw na ca?? Ameryk??aci?sk?. W ostatnich miesi?cach zacz??y pojawia? si? sygna?y sugeruj?ce,?e w?adze rozwa?aj? zmian? obecnej polityki charakteryzuj?cej si? daleko posuni?tym interwencjonizmem. Dostrzegamy d?ugofalowe czynniki fundamentalne, które czyni? Brazyli? oraz ca?? Ameryk??aci?sk? potencjalnie atrakcyjnymi rynkami dla inwestorów. Kontynent ten ma pot??ne zasoby surowców mineralnych i rolnych, a wzgl?dnie m?oda populacja pozwala mie? nadziej? na korzy?ci p?yn?ce ze sprzyjaj?cych warunków demograficznych. Blisko?? ogromnego rynku USA przek?ada si? na du?y popyt na eksport, a post?puj?ce o?ywienie ameryka?skiej gospodarki powinno okaza? si? korzystne dla wszystkich gospodarek latynoameryka?skich, w??cznie z Brazyli?. Mo?liwo?ci mo?na znale?? zawsze, je?li si? wie gdzie ich szuka? 6 / 8
To oczywi?cie tylko krótkie omówienie zaledwie kilku spo?ród licznych krajów, w których dzi? inwestujemy. Gdy rynki na ca?ym?wiecie zyskuj? i trac? zainteresowanie inwestorów pod wp?ywem rozmaitych czynników, wyj?tkowo wa?na staje si? dywersyfikacja[6]. Nikt nie chcia?by trzyma? wszystkich swych jajek w niew?a?ciwym koszyku w niew?a?ciwym czasie. Mo?liwo?ci mo?na znale?? zawsze, je?li si? wie gdzie nale?y ich szuka?. Komentarze, opinie i analizy dr. Mobiusa wyra?aj? wy??cznie jego osobiste pogl?dy, s? przedstawione wy??cznie w celach informacyjnych i nie stanowi? indywidualnych porad inwestycyjnych ani zach?ty do kupna, sprzeda?y ani utrzymywania jakichkolwiek papierów warto?ciowych czy stosowania jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie maj? charakteru porad prawnych ani podatkowych. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie s? aktualne wy??cznie na dzie? publikacji, mog? ulec zmianie bez uprzedniego powiadomienia i nie stanowi? kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotycz?cych jakiegokolwiek kraju, regionu, rynku czy inwestycji. Informacja natury prawnej Wszelkie inwestycje wi??? si? z ryzykiem, w??cznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapita?u. Z inwestowaniem na rynkach zagranicznych zwi?zane jest okre?lone ryzyko, m.in. ryzyko waha? kursów walut i ryzyko niestabilnej sytuacji gospodarczej i politycznej. Inwestycje na rynkach wschodz?cych, do których nale?? tak?e nowe rynki wschodz?ce, obarczone s? wi?kszym ryzykiem wynikaj?cym z powy?szych czynników, oprócz typowych dla nich ryzyk zwi?zanych z wzgl?dnie niewielkimi rozmiarami, mniejsz? p?ynno?ci? i brakiem odpowiednich ram prawnych, politycznych, biznesowych i spo?ecznych dla rynków papierów warto?ciowych. Poniewa? wspomniane ramy prawne, polityczne, biznesowe i spo?eczne s? zwykle jeszcze s?abiej rozwini?te na nowych rynkach wschodz?cych, a wyst?puj? tak?e rozmaite inne czynniki, takie jak podwy?szony potencja? skrajnych waha? kursów, braku p?ynno?ci, barier ograniczaj?cych transakcje oraz mechanizmów kontroli gie?d, ryzyka zwi?zane z rynkami wschodz?cymi s? nasilone w przypadku nowych rynków wschodz?cych. Dane pochodz?ce z zewn?trznych?róde? mog?y zosta? wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego dokumentu. Takie dane nie zosta?y odr?bnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments (FTI). FTI nie ponosi?adnej odpowiedzialno?ci za jakiekolwiek straty wynikaj?ce z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym dokumencie; inwestor mo?e opiera? swe decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wy??cznie na w?asne ryzyko. Produkty, us?ugi i informacje mog? nie by? dost?pne pod niektórymi jurysdykcjami i s? oferowane przez podmioty powi?zane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zale?no?ci od lokalnie obowi?zuj?cych przepisów. Aby dowiedzie? si?, czy dane produkty i us?ugi s? dost?pne pod okre?lon? jurysdykcj?, nale?y skonsultowa? si? z profesjonalnym doradc? finansowym. 7 / 8
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Inwestowanie na rynkach wschodz?cych [1]?ród?o:?wiatowe Forum Ekonomiczne (WEF), Raport dot. globalnej konkurencyjno?ci, 2013 2014. [2]?ród?o: Eurostat, 14.08.2014. [3] Ibid. [4]?ród?o: Centralny Urz?d Statystyczny, rz?d Indii. [5]?ród?o: Banco Central Do Brasil. [6] Dywersyfikacja nie gwarantuje zysków ani nie eliminuje ryzyka strat. 8 / 8