Sportowe dziedzictwo i wyniki ekonomiczne Republiki Po?udniowej Afryki

Transkrypt

1 Sportowe dziedzictwo i wyniki ekonomiczne Republiki Po?udniowej Afryki Date : 13 Pa?dziernik 2015 W 1994 r., gdy nadszed? kres polityki apartheidu, obywatele Republiki Po?udniowej Afryki, nazywani wówczas t?czowym narodem, mieli wiele powodów do nadziei. Wzrost zainteresowania inwestorów tym krajem przyszed? w 2010 r., gdy RPA sta?o si? pi?tym cz?onkiem grupy BRICS skupiaj?cej gospodarki wschodz?ce (pozostali cz?onkowie tej grupy to Brazylia, Rosja, Indie i Chiny). Pomimo pewnych ró?nic ekonomicznych i demograficznych, kraj ten ma z pewno?ci? jedn? cech? wspóln? z Brazyli?, Rosj? i Chinami: w przesz?o?ci by? gospodarzem du?ych imprez sportowych o znaczeniu mi?dzynarodowym. Pi?? lat temu w RPA zorganizowano mistrzostwa?wiata w pi?ce no?nej, a 20 lat temu - mistrzostwa?wiata w rugby, które zreszt? wygra?a reprezentacja po?udniowoafryka?ska. Podobnie jak dru?yny sportowe, obiecuj?ce gospodarki czasem nie realizuj? swego pe?nego potencja?u, a gospodarka po?udniowoafryka?ska od kilku lat zmaga si? z pewnymi problemami. Poprosi?em Johana Meyera, naszego starszego wiceprezesa i dyrektora zarz?dzaj?cego rezyduj?cego w Kapsztadzie, by podzieli? si? z nami swymi przemy?leniami na temat wyzwa? i mo?liwo?ci, przed jakimi stoi dzi? RPA. Johan Meyer Starszy wiceprezes, dyrektor zarz?dzaj?cy, RPA Templeton Emerging Markets Group Dla mieszka?ców Republiki Po?udniowej Afryki, sport jest ogólnonarodow? obsesj?; wielu obserwatorów twierdzi,?e mi?dzynarodowy bojkot RPA w?wiecie sportu w latach 70. i 80. ubieg?ego wieku odegra? decyduj?c? rol? w doprowadzeniu walki z apartheidem do szcz??liwego ko?ca. Dla wielu osób mieszkaj?cych w RPA, symbolicznym zako?czeniem epoki znienawidzonego apartheidu by? moment, w którym nowo ustanowiony prezydent Nelson Mandela ubrany w bluz? klubow? Springboks wr?czy? puchar mistrzostw?wiata w rugby kapitanowi zwyci?skiej dru?yny. W tym roku mija 20 lat od tego wa?nego wydarzenia i cho? mo?na mie? obawy o wyniki narodowej reprezentacji w tegorocznych zmaganiach o puchar?wiata w rugby, trudno jednocze?nie przeceni? znaczenie sportu dla tego kraju. RPA organizowa?a ju? ca?y szereg mi?dzynarodowych imprez sportowych, w tym mistrzostwa?wiata w krykiecie w 2003 r. (wspólnie z Keni? i Zimbabwe) oraz mistrzostwa?wiata w pi?ce no?nej w 2010 r. W zwi?zku z budow? nowej i modernizacj? istniej?cej infrastruktury, w tym stadionów, sieci transportowych czy obiektów hotelowych, kraj zyska? liczne mo?liwo?ci zatrudnienia oraz rozleg?? wiedz? i bezcenne do?wiadczenie w organizacji tego typu wydarze? rangi?wiatowej. Dotychczasowe imprezy potwierdzi?y zdolno?? Republiki Po?udniowej Afryki do organizacji pot??nych wydarze? o globalnym znaczeniu, a tak?e wyeksponowa?y wiele wspania?ych zalet 1 / 5

2 tego kraju przed mi?dzynarodow? publiczno?ci?, która w innym wypadku raczej nie zwróci?aby wi?kszej uwagi na RPA. Z punktu widzenia gospodarki, owocami tych wydarze? s? nowe mo?liwo?ci dla sektora turystyki. Przyk?adowo, Kapsztad jest prawdziwie?wiatowej klasy destynacj? turystyczn? z wieloma czaruj?cymi atutami, takimi jak pi?kna przyroda, wykwintna kuchnia, a nawet mo?liwo?ci uprawiania sportów ekstremalnych. Powrót na?cie?k? zrównowa?onego wzrostu Wed?ug prognoz, wzrost produktu krajowego brutto (PKB) Republiki Po?udniowej Afryki ma si?gn?? w tym roku niezmiennego od 2014 r. poziomu 1,5%.[1] Cho? taki wynik nale?y uzna? za dobry, uwa?amy,?e kraj ma niezb?dne atuty i potencja?, by jego gospodarka rozwija?a si? jeszcze szybciej. Jednym z czynników, które zak?ócaj? tegoroczny wzrost, jest kryzys energetyczny - kontrolowane przerwy w zasilaniu maj?ce na celu odci??enie sieci energetycznej ograniczaj? dynamik? produkcji, w szczególno?ci w przemy?le. Republika Po?udniowej Afryki oraz kraje z ni? s?siaduj?ce (w tym Namibia, która równie? b?dzie w tym roku walczy? o Puchar?wiata w Rugby) maj? bogate zasoby surowców naturalnych, takich jak z?oto, diamenty, a nawet uran. W RPA, sektor górnictwa wypracowa? w 2013 r. 8,3% PKB (w uj?ciu nominalnym), a udzia? minera?ów w ca?ym po?udniowoafryka?skim eksporcie si?gn?? 22,7%. [2] Sektor ten ma zatem ewidentnie kluczowe znaczenie dla kondycji ca?ej krajowej gospodarki. Niemniej jednak, w ostatnich latach, przemys? wydobywczy zmaga si? ze spadkiem zdolno?ci produkcyjnych zwi?zanym z produkcj? energii elektrycznej i starzeniem si? infrastruktury wielu kopalni, które zwi?ksza koszty wydobycia. W okresach ni?szych cen surowców, przedsi?biorstwa szukaj? mo?liwo?ci ograniczenia kosztów, czego przejawem jest wi?ksza koncentracja na wydajno?ci. Ponadto, niektóre obiekty górnicze po prostu nie s? w stanie si? utrzyma? w warunkach niskich cen, co niestety zwi?ksza presj? na ograniczanie zatrudnienia. Uporczywie wysokie bezrobocie (ok. 25%) jest bez w?tpienia najpowa?niejszym wyzwaniem, przed jakim stoi dzi? RPA oraz du?? przeszkod? na drodze do poprawy jako?ci?ycia sporej cz??ci populacji. Jednocze?nie, baza przychodów podatkowych znalaz?a si? pod presj? w efekcie ni?szych zysków spó?ek, zatem wi?ksze obci??enie zwi?zane z zapewnieniem finansowania rozmaitych rz?dowych programów?wiadcze?, takich jak zasi?ki na dzieci czy wsparcie finansowe dla najstarszych obywateli, spada na podatki dochodowe i konsumpcyjne. Bior?c pod uwag? spadek dynamiki na rynku surowcowym, wiele spó?ek dzia?aj?cych w tym obszarze musi efektywniej zarz?dza? kosztami, co z kolei ma negatywne konsekwencje dla zatrudnienia. W mojej ocenie, absolutnie kluczowe znaczenie ma wspó?praca pomi?dzy rz?dem, zwi?zkami zawodowymi oraz pracownikami na rzecz stworzenia bardziej elastycznych warunków na rynku pracy, k?ad?c najwi?kszy nacisk nie na wysokich p?acach, ale na poprawie ogólnego poziomu zatrudnienia. Uwa?am,?e przywódcy RPA musz? pochyli? si? nad konstruktywn? krytyk? i wykaza? si? wi?ksz? 2 / 5

3 sk?onno?ci? do przyznawania si? do b??dów i ich naprawiania. Dobrym przyk?adem w tym kontek?cie s? wprowadzone w ostatnim czasie regulacje wizowe. Tury?ci przybywaj?cy do Republiki Po?udniowej Afryki z tak wa?nych rynków, jak Chiny, musz? dzi? sk?ada? wnioski wizowe osobi?cie w celu umo?liwienia rejestracji danych biometrycznych, przez co ta procedura staje si? bardziej czasoch?onna i kosztowna, szczególnie, gdy potencjalni go?cie musz? odbywa? d?ugie podró?e do placówek zajmuj?cych si? obs?ug? tych wniosków. Co wi?cej, rodziny podró?uj?ce z dzie?mi musz? posiada? zupe?ne odpisy aktów urodzenia dzieci (poza tak?e obowi?zkowymi paszportami), w?wietle wprowadzonych w tym roku przepisów, które z jednej strony maj? zapobiega? handlowi dzie?mi na kontynencie, ale z drugiej strony oznaczaj? dodatkowe utrudnienia i procedury biurokratyczne dla turystów. Obecnie, gdy s?aby kurs po?udniowoafryka?skiej waluty (randa) powinien uczyni? z RPA bardzo atrakcyjn? destynacj? turystyczn? dla zagranicznych go?ci, kraj ten notuje spadek liczby przybywaj?cych turystów. Niwelowanie skutków rynkowych waha? Po?udniowoafryka?ski rynek akcji radzi sobie w tym roku ca?kiem nie?le (wzrost o 5,6% od pocz?tku roku[3]), w?wietle ostatnich wzmo?onych waha? na rynku?wiatowym i pomimo s?abych fundamentów gospodarki krajowej. Przygl?daj?c si? spó?kom, których akcje w ostatnich miesi?cach notuj? dobre wyniki, dostrzegamy jedn? wspóln? cech?: ekspozycj? na rynki zagraniczne poprzez prowadzon? dzia?alno??. Wraz ze spadkiem kursu po?udniowoafryka?skiego randa w stosunku do dolara ameryka?skiego i innych najwa?niejszych walut, wi?kszego znaczenia dla spó?ek nabra?y przychody generowane poza RPA, stanowi?ce pewnego rodzaju zabezpieczenie przed wahaniami na rynkach walutowych. W po??czeniu z generalnie solidnymi bilansami i sprawnymi zarz?dami, ta cecha podnios?a atrakcyjno?? inwestycji po?udniowoafryka?skich w oczach wielu inwestorów, szczególnie na tle takich rynków, jak Brazylia, gdzie panuj? skrajne wahania. Republika Po?udniowej Afryki w du?ej mierze uchroni?a si? przed ostatni? globaln? fal? wzmo?onej zmienno?ci, pomimo znacz?cego os?abienia randa w stosunku do USD i innych najwa?niejszych walut. Niedawny spadek cen ropy okaza? si? prawdziwym darem od losu, poniewa? ograniczy? wp?yw inflacji w RPA. Wydatki konsumentów s? wzgl?dnie stabilne, szczególnie w?ród lepiej zarabiaj?cych obywateli. Osoby pracuj?ce na dobrze p?atnych stanowiskach otrzymuj? podwy?ki przewy?szaj?ce stop? inflacji, co przek?ada si? na wy?sze wydatki. Notujemy spadek dynamiki w obszarze sprzeda?y dóbr konsumenckich trwa?ego u?ytku, takich jak nowe pojazdy, poniewa? finansowanie takich zakupów staje si? coraz trudniejsze wraz z wzrostem stóp procentowych. Uwa?amy jednak,?e te warunki mog? mie? pewien krótkoterminowy pozytywny wp?yw na popyt na nietrwa?e dobra konsumpcyjne. Wed?ug naszych analiz, spó?ki w RPA s? generalnie zarz?dzane do?? konserwatywnie i rzadko maj? du?e zad?u?enie, zatem perspektywa dalszych wzrostów stóp procentowych nie powinna mie? powa?niejszego wp?ywu na sytuacj? finansow? lokalnych przedsi?biorstw. Wp?yw cen ropy na Afryk? 3 / 5

4 Je?eli chodzi o inne obszary kontynentu afryka?skiego, rynki importuj?ce produkty ropopochodne, np. Kenia, mog? odczuwa? mniejsz? presj? inflacyjn?, dzi?ki spadkom cen ropy na ca?ym?wiecie. Kenia notuje jednocze?nie mniejsze zyski w walutach obcych w zwi?zku ze spadkiem liczby turystów, obawiaj?cych si? o swe bezpiecze?stwo, a tak?e spadkiem eksportu najwa?niejszych towarów, takich jak kawa. Ogólnie rzecz bior?c, kondycja bud?etowa Kenii wci?? wydaje nam si? do?? stabilna, a bank centralny rozwa?niej podchodzi do kwestii podnoszenia stóp procentowych w porównaniu z poprzednim cyklem podwy?ek, kiedy to zarówno konsumenci, jak i przedsi?biorcy byli zaskoczeni nag?ymi i pot??nymi wzrostami stóp. Sytuacja wygl?da inaczej w przypadku afryka?skich eksporterów ropy, takich jak Nigeria czy Angola. Ni?sze ceny surowca prze?o?y?y si? na solidny spadek zysków generowanych w walutach obcych, a je?eli obecne warunki utrzymaj? si?, rz?dy b?d? musia?y zmierzy? si? z rozd?tymi deficytami bud?etowymi. Nigeria usilnie stara si? broni? swej waluty, ale zadanie to okazuje si? coraz trudniejsze. Niekorzystny wp?yw na nastroje inwestorów mia?o tak?e d?ugie oczekiwanie na og?oszenie sk?adu gabinetu przez prezydenta Buhariego. Sytuacja ta zaowocowa?a jednak interesuj?cymi okazjami w?ród akcji nigeryjskich spó?ek zwi?zanych z rynkiem konsumenckim oraz banków, których wyceny sta?y si? ca?kiem atrakcyjne. Oczywi?cie nale?y liczy? si? z du?ym prawdopodobie?stwem tymczasowych trudno?ci, ale bior?c pod uwag? korzystne czynniki demograficzne oraz potencja? do ogólnego wzrostu zamo?no?ci w d?u?szej perspektywie, wci?? uwa?amy Nigeri? za ekscytuj?cy rynek dla inwestorów. Komentarze, opinie i analizy Marka Mobiusa i Johana Meyera wyra?aj? wy??cznie ich osobiste pogl?dy, s? przedstawione wy??cznie w celach informacyjnych i nie stanowi? indywidualnych porad inwestycyjnych ani zach?ty do kupna, sprzeda?y ani utrzymywania jakichkolwiek papierów warto?ciowych czy stosowania jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie maj? charakteru porad prawnych ani podatkowych. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie s? aktualne wy??cznie na dzie? publikacji, mog? ulec zmianie bez uprzedniego powiadomienia i nie stanowi? kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotycz?cych jakiegokolwiek kraju, regionu, rynku czy inwestycji. Dane pochodz?ce z zewn?trznych?róde? mog?y zosta? wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego dokumentu. Takie dane nie zosta?y odr?bnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments ( FTI ). FTI nie ponosi?adnej odpowiedzialno?ci za jakiekolwiek straty wynikaj?ce z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym dokumencie; inwestor mo?e opiera? swe decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wy??cznie na w?asne ryzyko. Produkty, us?ugi i informacje mog? nie by? dost?pne pod niektórymi jurysdykcjami i s? oferowane przez podmioty powi?zane z FTI i/lub przez dystrybutorów, w zale?no?ci od lokalnie obowi?zuj?cych przepisów. Aby dowiedzie? si?, czy dane produkty i us?ugi s? dost?pne pod okre?lon? jurysdykcj?, nale?y skonsultowa? si? z profesjonalnym doradc? finansowym. Jakie jest ryzyko? 4 / 5

5 Powered by TCPDF ( Inwestowanie na rynkach wschodz?cych Wszelkie inwestycje wi??? si? z ryzykiem, w??cznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapita?u. Z inwestowaniem na rynkach zagranicznych zwi?zane jest okre?lone ryzyko, m.in. ryzyko waha? kursów walut i ryzyko niestabilnej sytuacji gospodarczej i politycznej. Inwestycje na rynkach wschodz?cych, do których nale?? tak?e nowe rynki wschodz?ce, obarczone s? wi?kszym ryzykiem wynikaj?cym z powy?szych czynników, oprócz typowych dla nich ryzyk zwi?zanych z wzgl?dnie niewielkimi rozmiarami, mniejsz? p?ynno?ci? i brakiem odpowiednich ram prawnych, politycznych, biznesowych i spo?ecznych dla rynków papierów warto?ciowych. Poniewa? wspomniane ramy prawne, polityczne, biznesowe i spo?eczne s? zwykle jeszcze s?abiej rozwini?te na nowych rynkach wschodz?cych, a wyst?puj? tak?e rozmaite inne czynniki, takie jak podwy?szony potencja? skrajnych waha? kursów, braku p?ynno?ci, barier ograniczaj?cych transakcje oraz mechanizmów kontroli gie?d, ryzyka zwi?zane z rynkami wschodz?cymi s? nasilone w przypadku nowych rynków wschodz?cych. [1]?ród?o: po?udniowoafryka?ski urz?d statystyczny Stats SA (Statistics South Africa). Realizacja jakichkolwiek prognoz lub szacunków nie jest w?aden sposób gwarantowana. [2]?ród?o: Izba Górnicza RPA, dane za 2013/2014 r. [3]?ród?o: FTSE JSE All-Shares Index; Bloomberg LP, gie?da papierów warto?ciowych w Johannesburgu. Dane na dzie? 7 pa?dziernika 2015 r. Indeksy nie s? zarz?dzane, a bezpo?rednia inwestycja w indeks nie jest mo?liwa. Wyniki historyczne nie gwarantuj? wyników przysz?ych. Dodatkowe informacje dotycz?ce podmiotów dostarczaj?cych dane mo?na znale?? na stronie 5 / 5