SZKOŁA PODSTAWOWA W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z MUZYKI w klasie 6 Szkoły Podstawowej str. 1
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z MUZYKI w klasie 6 Podczas ustalania oceny z muzyki brany jest pod uwagę przede wszystkim wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki zajęć. Oprócz wiedzy i umiejętności równie ważna jest pozytywna postawa wobec przedmiotu. Składają się na nią: aktywne uczestnictwo w zajęciach, przynoszenie na lekcje instrumentu pod uwagę brane są także wyniki osiągane w konkursach, przeglądach, udział w szkolnych i pozaszkolnych uroczystościach (przygotowywanie oprawy muzycznej imprez), uczestnictwo w dodatkowych zajęciach pozalekcyjnych, wykonywanie ponadobowiązkowych zadań muzycznych, nauka gry na dodatkowym instrumencie. ZAGADNIENIE PROGRAMOWE Odwołanie do PODSTAWY PROGRAMO WEJ OCENA DOPUSZCZAJĄCA OCENA DOSTATECZNA OCENA DOBRA OCENA BARDZO DOBRA 1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń: 1.1. -Potrafi wymienić niektóre elementy muzyki, omawia je na podstawie usłyszanego przykładu, w zapisie nutowym wskazuje oznaczenia tych elementów -Potrafi wymienić i omówić niektóre elementy muzyki, zna niektóre oznaczenia w zapisie nutowym, odszukuje je i omawia -Potrafi wymienić podstawowe elementy muzyki: melodia, rytm i metrum, tempo, dynamika artykulacja, opowiedzieć o nich, wyszukać oznaczenia w zapisie nutowym i nazwać je -Potrafi omówić poszczególne elementy muzyki: melodia, rytm metrum, tempo (podaje przykłady określeń polskich i włoskich), dynamika (podaje przykłady oznaczeń i ich interpretację), harmonia (akord, trójdźwięk, akompaniament), artykulacja (oznaczenia w zapisie nutowym i nazwy) oraz potrafi scharakteryzować je samodzielnie podając przykłady str. 2
1.2. Śpiewa w grupie piosenki w określonym tempie, dynamice i artykulacji rozumiejąc związek interpretacji utworu z oznaczeniami nutowymi 1.3. zapisuje i odczytuje kolejne dźwięki damy C dur, rozumie znaczenie znaków chromatycznych rozróżnia pięć podstawowych wartości rytmicznych nut i pauz oraz wskazuje na relacje pomiędzy nimi na podstawie tataizacji odczytuje niektóre oznaczenia dynamiczne, agogiczne i artykulacyjne śpiewa piosenki w grupie popełniając drobne błędy w odczytywaniu i zastosowaniu pojęcia dynamiki, tempa i artykulacji, zapisuje i odczytuje nuty w obrębie gamy C-dur popełniając drobne błędy, zna zapis oznaczeń chromatycznych rozróżnia pięć podstawowych wartości rytmicznych nut i pauz, zapisuje i odczytuje je popełniając nieliczne błędy, wskazuje na relacje pomiędzy nimi za pomocą tataizacji zapisuje i odczytuje niektóre oznaczenia dynamiczne, agogiczne i artykulacyjne Śpiewa poprawnie piosenki w grupie z określoną dynamiką, tempem i artykulacją powtarzając wzór zapisuje i odczytuje nuty w obrębie gamy C-dur; popełnia drobne błędy w określaniu nazw literowych nut, zapisuje i odczytuje znaki chromatyczne z drobnymi błędami zapisuje i odczytuje pięć podstawowych wartości rytmicznych nut i pauz popełniając drobne błędy, omawia niektóre relacje między wartościami, odczytuje sylaby rytmiczne (tataizacja) zapisuje i odczytuje podstawowe oznaczenia dynamiczne, agogiczne i artykulacyjne śpiewa piosenki solo i w grupie z określoną dynamiką, tempem i artykulacją, samodzielnie i proponuje sposób wykonania utworów swobodnie operując pojęciami i oznaczeniami tempa, dynamiki, artykulacji poprawnie zapisuje i odczytuje nuty w obrębie gamy C-dur; zna nazwy literowe nut; poprawnie odczytuje i zapisuje nazwy nut z oznaczeniami chromatycznymi poprawnie zapisuje pięć podstawowych wartości rytmicznych nut i znaki pauz na pięciolinii oraz określa relacje pomiędzy nimi; bezbłędnie używa nazw tych wartości i odczytuje sylaby rytmiczne (tataizacja) omawia na przykładzie zapis nutowy: klucz, pięciolinia, nuty, wartości rytmiczne, pauzy, kreski taktowe, znak zakończenia, wybrane str. 3
oznaczenia dynamiczne, agogiczne i artykulacyjne polskie i włoskie, 1.4. Wskazuje instrumenty dęte pośród innych, wymienia kilka nazw instrumentów dętych Wie jak zrobić model instrumentu dętego nazywa głosy męskie, żeńskie, wysokie i niskie i zna rodzaje zespołów wykonawczych (chór, orkiestra); zna nazwy kilku instrumentów dętych blaszanych i drewnianych wykonuje model instrumentu dętego według wzoru. Zna nazwy głosów ludzkich i zespołów wykonawczych ( chór, orkiestra) przyporządkowuje je Wskazuje i nazywa kilka instrumentów strunowych z grup: szarpanych, smyczkowych i uderzanych; wykonuje model instrumentu strunowego, robi doświadczenia i omawia je Wskazuje i nazywa głosy ludzkie (sopran, alt, tenor, bas) i nazwy niektórych zespołów wykonawczych (rodzaje zespołów np. duet, tercet, kwartet, kwintet, chórów, orkiestr); Omawia grupę instrumentów strunowych; Zna budowę, sposób wydobycia dźwięku, zasadę podziału na grupę instrumentów szarpanych, smyczkowych i uderzanych, wymienia nazwy instrumentów w wybranej grupie i opisuje je; wykonuje model instrumentu strunowego, robi doświadczenia, analizuje i wyciąga wnioski poprawnie rozpoznaje i nazywa głosy ludzkie (sopran, alt, tenor, bas) i nazwy zespołów wykonawczych (rodzaje zespołów np. duet, tercet, kwartet, kwintet, chórów, orkiestr); 1.5. Wymienia polskie tańce narodowe i ich kilka najważniejszych cech Podaje przykłady tańców towarzyskich Ogólnie omawia polskie tańce narodowe (nazwa, wskazuje tempo, charakter); Ogólnie omawia tańce towarzyskie - walc Omawia charakterystyczne cechy polskich tańców narodowych, Opisuje charakter walca Omawia charakterystyczne cechy polskich tańców narodowych(poloneza, krakowiaka, mazura, kujawiaka i oberka), str. 4
1.6. Wie kim był I. J. Paderewski, J. S. Bach, L. van Beethoven, Mozart, S. Moniuszko F. Chopin, W. Lutosławski, Wie kim był I. J. Paderewski, J. S. Bach, L. van Beethoven, Mozart, S. Moniuszko F. Chopin, W. Lutosławski i co tworzył Zna kilka faktów z życia I. J. Paderewskiego, J. S. Bacha, L. van Beethovena, Mozarta, S. Moniuszki F. Chopina, W. Lutosławskiego, Opisuje pochodzenie, charakter i figury taneczne walca Zna najważniejsze fakty z życia I. J. Paderewskiego, J. S. Bacha, L. van Beethovena, Mozarta, S. Moniuszki F. Chopina, W. Lutosławskiego, Potrafi rozpoznać wysłuchane utwory I. J. Paderewskiego, J. S. Bacha, L. van Beethovena, Mozarta, S. Moniuszki F. Chopina, W. Lutosławskiego, podać nazwę utworu słuchanego na lekcji 2. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń: 1.7. Rzadko korzysta z multimedialnych źródeł informacji o muzyce w szkole i w domu, lub tylko w szkole, projekty i zadania wykonuje sporadycznie 2.1. Śpiewa polski hymn narodowy, hymn Unii Europejskiej oraz hymn szkoły; w grupie i wspomagając się tekstem; korzysta z multimedialnych źródeł informacji o muzyce w szkole i w domu, wykonuje proste zadania śpiewa polski hymn narodowy, hymn Unii Europejskiej oraz hymn szkoły w grupie; zna rolę hymnów Często korzysta z multimedialnych źródeł informacji o muzyce w szkole i w domu, wykonuje zadania podstawowe śpiewa polski hymn narodowy, hymn Unii Europejskiej oraz hymn szkoły, zna okoliczności jego powstania i wykonywania tych utworów Wielokrotnie, samodzielnie korzysta z multimedialnych źródeł informacji o muzyce w szkole i w domu, wykonuje zadania i projekty obowiązkowe korzystając z dostępnych źródeł, uzupełnia wiedzę, odnajduje utwory muzyczne poprawnie śpiewa z pamięci polski hymn narodowy, hymn Unii Europejskiej oraz hymn szkoły, zna okoliczności jego powstania i wykonywania tych utworów str. 5
2.2. Śpiewa w grupie, z akompaniamentem lub podkładem oraz a cappella wspomagając się tekstem kilka piosenek poznanych na lekcji śpiewa w grupie i akompaniamentem zwrotki i refrenu 10 piosenek z określoną dynamiką, tempem i artykulacją wspomagając się tekstem Śpiewa w duecie lub samodzielnie poprawnie, popełnia drobne błędy Śpiewa wybrane pieśni patriotyczne Samodzielnie śpiewa (poprawnie, z dobrą rytmizacją oraz ze znajomością tekstu), zwrotki i refren 10 piosenek poznanych na lekcji; Podejmuje próbę recytacji słów piosenki w dwugłosowym kanonie; 2.3. Sporadycznie stosuje ćwiczenia emisyjne, wykonuje je niedbale 2.4. poprawnie trzyma flet wydobywa dźwięk, wolno wykonuje palcowanie w obrębie poznanych dźwięków (c-d1), rozumie zapis chwytów na flet recytuje słowa piosenki w dwugłosowym kanonie; Stosuje podstawowe ćwiczenia emisyjne i oddechowe, zdarza się, że wykonuje je niedbale poprawnie trzyma flet wydobywa dźwięk, wolno wykonuje palcowanie, wie jak odczytuje się chwyty, gra prostą piosenkę na flecie popełniając drobne błędy w palcowaniu i odczytywaniu chwytów śpiewa w kanonie w kilkuosobowych grupkach popełniając drobne błędy Stosuje podstawowe ćwiczenia emisyjne i oddechowe, wykonuje je poprawnie poprawnie trzyma flet wydobywa dźwięk i wykonuje palcowanie, wie jak odczytuje się chwyty (cd1wraz ze znakami chromatycznymi), gra prostą piosenkę na flecie popełniając drobne błędy Śpiewa bezbłędnie w kanonie w kilkuosobowych grupkach Śpiewa wybrane pieśni patriotyczne, pamięta okoliczności powstania pieśni wojskowych i patriotycznych (I i II wojna światowa - powstanie warszawskie) Zawsze stosuje się do zaleceń dbając o higienę głosu, ćwiczenia wykonuje z dbałością i zaangażowaniem poprawne trzyma flet, poprawnie ustawia palce na otworach fletu, poprawnie wydobywa dźwięk z fletu (zadęcie), gra wskazane piosenki na flecie, swobodnie zmienia palce na flecie w obrębie poznanych dźwięków (c-d1wraz ze znakami chromatycznymi), str. 6
samodzielne odczytuje chwyty na flet, 2.5. Wykonuje układ taneczny walca w sposób niedbały i z błędami rytmicznymi lub formalnymi wykonuje prosty układ taneczny walca w parze, prezentuje podstawowe kroki taneczne z błędami rytmicznymi lub formalnymi Aktywnie wykonuje układ taneczny walca w parze popełniając drobne błędy rytmiczne, prezentuje wybrane kroki samodzielnie Tańczy walca w parze, utrzymując rytm i tempo, przyjmując prawidłową postawę taneczną i bezbłędnie wykonując krok podstawowy. 2.6. Podejmuje próbę wyklaskania, wytupania rytmu piosenki, powtórzenia prostego rytmu według wzoru, robi to mało dokładnie, odczytuje rytm z nut pod kierunkiem nauczyciela -tworzy elementy muzyki ilustracyjnej, odtwarza wzory zaproponowane przez innych 2.7. uczestniczy w układach zaproponowanych przez innych uczniów, niedbale wykonuje swoje figury Wyklaskuje, wystukuje lub gra na flecie rytm piosenki, powtarza rytm według wzoru, odczytuje rytm z nut z korektą nauczyciela tworzy prostą ilustrację dźwiękową na zadany temat pod kierunkiem nauczyciela uczestniczy w tworzeniu układów ruchowych lub tworzy je według sugestii nauczyciela Samodzielnie Wyklaskuje, wystukuje lub gra na flecie rytm piosenki, powtarza rytm według wzoru, tworzy własny prosty rytm lub odczytuje rytm z nut z drobnymi błędami -tworzy bogatą ilustrację dźwiękową na zadany temat pod kierunkiem nauczyciela Tworzy proste improwizacje ruchowe i układy choreograficzne do wybranych utworów muzycznych tworzy własny rytm o bogatej strukturze, słuchowo rozpoznaje motyw rytmiczny, Wyklaskuje, wystukuje lub gra na flecie rytmy motywów i piosenek ze śpiewem, tworzy proste kompozycje rytmiczne i melodyczne opracowuje krótkie bogate wypowiedzi na zadany temat ilustruje je gestem, odgłosem lub na instrumencie Tworzy własne improwizacje ruchowe i układy choreograficzne do wybranych utworów muzycznych str. 7
3. Analiza i interpretacja 2.8. Tworząc akompaniamenty wystukuje podstawowy rytm piosenki lub opiera się wyłącznie na wzorach akompaniamentu przygotowanych przez nauczyciela 2.9. Odtwarza gestami wskazane elementy muzyki pracując w grupie Maluje ubogą ilustrację do muzyki 3.1. słucha utworów zwracając niewielką uwagę na wybrane cechy utworu, Wymyśla własny akompaniament do piosenki, popełnia drobne błędy rytmiczne w wykonaniu na instrumencie perkusyjnym Tworzy proste wypowiedzi opisujące cechy i charakter słuchanych utworów, odtwarza gestami wskazane elementy muzyki zgodnie ze wzorem, Maluje ilustrację do muzyki oddającą charakter utworu, dobiera kilka środków artystycznych słucha utworów nie zawsze zwracając uwagę na wybrane cechy utworu, -prezentuje prostym ruchem akcję piosenki Wymyśla własny, prosty rytmicznie akompaniament (ostinato rytmiczne) do piosenki i wykonuje go na instrumencie perkusyjnym Opisuje prostymi słowami cechy i charakter słuchanych utworów, samodzielnie odtwarza gestami wybrane elementy muzyki, Tworzy wzory graficzne ronda i wariacji Maluje ilustrację do muzyki oddającą charakter utworu, prawidłowo dobiera środki artystyczne słucha utworów zwykle zwracając uwagę na wybrane cechy utworu, sugestywnie oddaje ruchem akcję piosenki stosując rekwizyty, mimikę i gestykulację zgodnie z rozwojem akcji Wymyśla własny, bogaty rytmicznie akompaniament do piosenki(ostinato rytmiczne lub melodyczne) i wykonuje go na wybranym instrumencie Tworzy bogate wypowiedzi określające cechy i charakter słuchanych utworów, odtwarza gestami i znakami graficznymi wskazane elementy muzyki, proponuje własne środki pozamuzyczne dla opisu cech słuchanej muzyki Tworzy i omawia wzory graficzne ronda i wariacji Maluje przemyślaną kompozycję ilustrującą charakter słuchanego utworu, świadomie dobiera środki artystyczne świadomie odbiera muzykę słucha utworów zwracając str. 8
tekstów kultury. Uczeń: słucha mało uważnie wybranych dzieł reprezentatywnych dla kolejnych epok (od średniowiecza do XX w.) bez zaangażowania 3.2. umie opisać różnice między poszczególnymi częściami utworu (AB, ABA, rondo, wariacje), wskazuje kilka cech utworu muzycznego prosto określa nastrój, tempo, dynamikę, słucha wybranych dzieł literatury muzycznej dla kolejnych epok (od średniowiecza do XX w.), z małym zaangażowaniem umie odróżnić słuchowo budowę utworu (AB, ABA, rondo, wariacje), umie opisać różnicę między częściami utworu, rozpoznaje niektóre cechy i budowę utworu muzycznego określa nastrój, tempo, dynamikę, słucha raczej uważnie wybranych dzieł literatury muzycznej (w całości lub fragmentów) reprezentatywnych dla kolejnych epok (od średniowiecza do XX w.) umie rozpoznać budowę słuchanego utworu (AB, ABA rondo, wariacje), umie opisać poszczególne części utworu, rozpoznaje podstawowe cechy i budowę utworu muzycznego określa nastrój, tempo, dynamikę, dużą uwagę na wybrane cechy utworu, słucha uważnie wybranych dzieł literatury muzycznej (w całości lub fragmentów) reprezentatywnych dla kolejnych epok (od średniowiecza do XX w.) umie rozpoznać budowę słuchanego utworu (AB, ABA rondo, wariacje), umie opisać poszczególne części utworu, prawidłowo rozpoznaje cechy i budowę utworu muzycznego określa szczegółowo nastrój, tempo, dynamikę, artykulację, omawia fakturę głosową i brzmieniową (rodzaje głosów, zespołu, instrumenty) 3.3. Słuchowo rozróżnia barwy instrumentów dętych spośród innych instrumentów; rozróżnia głosy męskie, żeńskie, wysokie i niskie, Rozróżnia słuchowo brzmienie kilku instrumentów dętych i nazywa je Rozróżnia rodzaje głosów ludzkich oraz rodzaje zespołu wykonawczego (soliści, Rozpoznaje w słuchanym utworze instrumenty dęte, wyodrębnia brzmienie instrumentów dętych w słuchanym utworze i nazywa je Bezbłędnie rozpoznaje w słuchanym utworze instrumenty dęte, wyodrębnia brzmienie konkretnych instrumentów dętych w słuchanym utworze, przyporządkowując str. 9
chór, zespół wokalny lub instrumentalny 3.4. słuchowo rozróżnia niektóre tańce narodowe na podstawie wskazówek słownych; dostrzega różnicę między tańcami polskimi a innych narodów; orkiestra symfoniczna, różne typy chórów i zespołów), i przyporządkowuje je nazwom słuchowo rozróżnia poszczególne tańce narodowe na podstawie wskazówek słownych; słuchowo rozróżnia tańce polskie od innych narodów Rozpoznaje i nazywa głosy ludzkie (sopran, alt, tenor, bas) oraz rodzaje zespołu wykonawczego (soliści, orkiestra symfoniczna, różne typy chórów i zespołów), z drobnymi błędami Rozróżnia poszczególne tańce narodowe (poloneza, krakowiaka, mazura, kujawiaka i oberka) na podstawie rytmów Omawia różnicę między tańcem polskim a walcem je do określonej grupy: drewniane i blaszane, poprawnie rozpoznaje i nazywa głosy ludzkie (sopran, alt, tenor, bas) oraz rodzaje zespołu wykonawczego (soliści, orkiestra symfoniczna, różne typy chórów i zespołów), Rozpoznaje charakterystyczne cechy poszczególnych tańców narodowych (poloneza, krakowiaka, mazura, kujawiaka i oberka) na podstawie charakterystycznych rytmów; Dokonuje porównania między tańcami polskimi a walcem 3.5. dostrzega cechy słuchanej muzyki w utworach omówionych na lekcji 3.6. Wie w którym wieku tworzył I. J. Paderewski, J. S. Bach, L. van Beethoven, Mozart, S. Moniuszko F. Chopin, W. Lutosławski, Omawia cechy słuchanej muzyki w utworach omówionych na lekcji Taktuje w grupie Wie jaką epokę prezentuje I. J. Paderewski, J. S. Bach, L. van Beethoven, Mozart, S. Moniuszko F. Chopin, W. Lutosławski, wskazuje cechy słuchanej muzyki, które decydują o charakterze utworu, taktuje Wie jaką epokę prezentuje I. J. Paderewski, J. S. Bach, L. van Beethoven, Mozart, S. Moniuszko F. Chopin, W. Lutosławski, jaka jest kolejność epok wskazuje i omawia cechy słuchanej muzyki, które decydują o charakterze utworu Wie jaką epokę reprezentuje I. J. Paderewski, J. S. Bach, L. van Beethoven, Mozart, S. Moniuszko F. Chopin, W. Lutosławski, porządkuje str. 10
3.7. Jedynie z sugestiami nauczyciela lub pracując w grupie interpretuje (gra i śpiewa) utwory uwzględniając wskazówki umieszczone w nutach oraz zgodnie własnym odczuwaniem muzyki Z małym zaangażowaniem interpretuje (gra i śpiewa) utwory zgodnie ze wskazówkami wykonawczymi umieszczonymi w nutach oraz własnym odczuwaniem muzyki Raczej chętnie interpretuje (gra i śpiewa) utwory zgodnie ze wskazówkami wykonawczymi umieszczonymi w nutach oraz własnym odczuwaniem muzyki chronologicznie postacie kompozytorów Chętnie i z zaangażowaniem interpretuje (gra i śpiewa) utwory zgodnie ze wskazówkami wykonawczymi umieszczonymi w nutach oraz własnym odczuwaniem muzyki Ocena celująca Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który przejawia wyjątkowe zdolności i zainteresowania muzyką, oraz posiada umiejętności i wiadomości wymagane na ocenę bardzo dobrą. Ponadto powinien wyróżniać się przynajmniej jedną z wymienionych aktywności: aktywnie uczestniczy w życiu muzycznym szkoły lub poza szkołą (np. w chórze, różnych zespołach placówek wychowania pozaszkolnego), bierze udział w konkursach, festiwalach, przeglądach muzycznych na szczeblach gminnym, powiatowym, wojewódzkim. wykazuje zainteresowania literaturą muzyczną wykraczającą poza prezentowaną na lekcjach str. 11