Temat: Procesy logistyczne prof. PO dr hab. inż. A. Szymonik www.gen-prof.pl 2012 1
Istota procesu logistycznego 2
def. procesu: proces to wszelkiego rodzaju czynności w ramach, których dodaje się wartość do zasobów początkowych i przekazuje się produkt klientowi wewnętrznemu lub zewnętrznemu. 3
cd. def. procesu: zestaw logicznie powiązanych zadań lub czynności wykonywanych w celu osiągnięcia wyniku biznesowego. 4
cd. def. procesu: ciąg (sekwencja) logicznie uporządkowanych czynności, w wyniku, których powstaje określony efekt (rezultat) działania (produkt, usługa). 5
Analiza procesu: jakie operacje są wykonywane? w jakiej kolejności? która operacja nie może się zacząć, dopóki inne nie zostaną skończone diagram pierwszeństwa; jak długo trwa każda operacja? czy istnieje jakiś moment bezczynności i czy produkty podlegają przemieszczeniu? 6
Def. procesu logistycznego: Następujące po sobie w określonym czasie i miejscu fakty (zjawiska przeszłe i przyszłe) w dziedzinie fizycznego przepływu wyrobów i usług oraz informacji, a także ryzyka, które towarzyszy każdemu działaniu. 7
Podział procesów logistycznych I wariant bezpośrednio tworzące wartość dodaną, pośrednio tworzące wartość dodaną; relatywnie związane z tworzeniem wartości dodanej; nie tworzące wartości dodanej. 8
Podział procesów logistycznych II wariant wykonawcze; wspierające; rozwojowe. 9
Podstawowe składniki procesów logistycznych: procesy przepływu dóbr rzeczowych; procesy informacyjno-decyzyjne; utrzymanie zapasów; infrastruktura strumieni logistycznych; koszty procesów logistycznych. 10
Sposoby realizacji procesów: prognozowanie zaopatrzenia; dokonywanie zamówień; zaopatrzenie, magazynowanie i zarządzanie zapasami; zasilanie stanowisk pracy w materiały, surowce, podzespoły; pakowanie i konfekcjonowanie; transport; 11
cd. Sposoby realizacji procesów: gospodarowanie opakowaniami; gospodarowanie odpadami produkcyjnymi; przepływ informacji; serwis; gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji związanych z powyższymi czynnościami. 12
Procesy przepływu dóbr rzeczowych 13
Przedmiot logistyki Pierwszy obejmuje strumienie zasilania łańcucha logistycznego, tj. materiały, części, zespoły i podzespoły konieczne do produkcji określonego wyrobu. Drugi obejmuje zakres wymieniony jako pierwszy, a ponadto energię elektryczną, gaz, środki pieniężne, stany osobowe, wodę. Trzeci obejmuje zakres wymieniony jako drugi, a ponadto infrastrukturę i eksploatację. Czwarty obejmuje zakres wymieniony jako trzeci, a ponadto zaopatrzenie w maszyny i urządzenia do produkcji. 14
Cel przemieszczania dóbr: właściwy produkt (right product); właściwa ilość (right quantity); właściwa jakość (right quality); właściwy czas (right time); właściwe miejsce (right place); właściwa informacja (right information); właściwy koszt realizacji zleceń (right cost). 15
Funkcje zarządzania w przepływie dóbr: planowanie; organizowanie; motywowanie; kontrola; koordynowanie; decydowanie. 16
Klasyfikacja przepływów fizycznych - kryterium instytucjonalne mikrologistycznych; metalogistycznych; mezalogistycznych; makrologistycznych; zewnętrznych (między dostawcami a odbiorcami). 17
Klasyfikacja przepływów fizycznych kryterium fazowe: zaopatrzenia; produkcji; dystrybucji. 18
Klasyfikacja przepływów fizycznych kryterium funkcjonalne: transportu (gałęzi transportu); kształtowania zapasów; magazynowe (gospodarki magazynowej); obsługi zamówień i klienta; opakowań. 19
W przedsiębiorstwach usługowych i handlowych W przedsiębiorstwach przemysłowych Przepływy dóbr produkcyjnych Przepływy dóbr konsumpcyjnych Przepływy rodzajowe Przepływy według przeznaczenia PODZIAŁ PRZEPŁYWÓW FIZYCZNYCH Przepływy wg faz technologicznych Przepływy wg asortymentów Przepływy wg zasięgu terytorialnego Przepływy zaopatrzeniowe Przepływy surowców Przepływy wewnątrz przedsiębiorstwa Przepływy produkcyjne Przepływy materiałów Przepływy między przedsiębiorstwami Przepływy dystrybucyjne Przepływy wyrobów gotowych Przepływy krajowe Przepływy odpadów Przepływy międzynarodowe 20
Procesy informacyjnodecyzyjne 21
Składniki procesów informacyjnych logistyki : systemy kodowania i identyfikacji produktów; dokumentacja przepływu; systemy kodowania dokumentów, kontrahentów; przetwarzanie informacji; gromadzenie, przesyłanie informacji. 22
Etapy procesu podejmowania decyzji: identyfikacja sytuacji decyzyjnej; identyfikacja i projekt wariantów decyzji; ocena zaprojektowanych wariantów i wybór wariantu racjonalnego; stworzenie warunków realizacji decyzji; kontrola efektów podjętej decyzji. 23
Podział problemów decyzyjnych: pewności; ryzyka; niepewności. 24
Procesy utrzymania zapasów rzeczowych 25
Przyczyny utrzymywania zapasów: niepewność dostaw i ich opóźnienia; większe potrzeby rynkowe niż przewidywane; uzyskanie niższej ceny zakupu; sezonowość dostaw; konieczność zapewnienia rytmiczności produkcji; korzyść skali produkcji; korzyść skali dostaw; 26
cd. Przyczyny utrzymywania zapasów: sezonowość popytu; zapewnienie pełnej obsługi klienta; zapewnienie opłacalności transportu; wymagania klienta. 27
Def. Zapasu (I): Zasoby towarów wykorzystywanych w procesie produkcji (surowców i produktów w toku), w działalności pomocniczej (materiałów konserwacyjnych, naprawczych i operacyjnych) oraz w obsłudze klienta (produktów gotowych i części zamiennych). 28
Def. Zapasu (II): Faza przepływu dóbr przez kanał logistyczny. (nowoczesne ujęcie) 29
Zasady dla II def.: zapasy należy składować w tym obszarze łańcucha logistycznego, w którym wiąże się to z optymalizacją kosztów całkowitych; miejsce składowania, ilość oraz rodzaj zapasów powinny umożliwiać pełną synchronizację popytu z podażą; aktualny i przewidywany poziom, koszty oraz tempo przepływu zapasów powinny być znane wszystkim podmiotom w systemie logistycznym. 30
Podział zapasów: bieżące; cykliczne; bezpieczeństwa; spekulacyjne. 31
Topologia zapasów i odpadów M zapasy magazynowe w przedsiębiorstwie; MZ zapasy zaopatrzeniowe (surowce, materiały, półprodukty); MP zapasy produkcyjne (produkcja w toku); MD zapasy dystrybucyjne (wyroby gotowe); O odpady w przedsiębiorstwie; OZ odpady w sferze zaopatrzenia; OP odpady w sferze produkcji; OD odpady w sferze dystrybucji. 32
Metody gospodarowania zapasami: reguła 80/20; metoda ABC; metoda XYZ. 33
Infrastruktura strumieni logistycznych 34
Def. Infrastruktury logistycznej: Infrastruktura logistyczna to system dróg lądowych, wodnych, portów lotniczych, portów morskich i/lub sieci telekomunikacyjnych znajdujących się na określonym terenie. 35
Trzy składowe infrastruktury logistycznej: liniowa istniejąca w państwie sieć rozumiana jako każdy wydzielony pas terenu, przeznaczony do ruchu lub postoju środków transportu wraz z leżącymi w jego ciągu obiektami inżynierskimi; 36
cd. Trzy składowe infrastruktury logistycznej: punktowa wyodrębnione obiekty służące stacjonarnej obsłudze ładunków oraz środków przewozowych transportu; infrastruktura komunikacyjna środki przekazu, standardy wymiany danych i środki zapewniające ich przepływ. 37
Infrastruktura liniowa oraz punktowa: samochodowa punktowa (w jej skład wchodzą obiekty służące stacjonarnej obsłudze pasażerów, ładunków oraz środków przewozowych w transporcie samochodowym), liniowa (chodzi o istniejącą w państwie sieć drogową; 38
cd. Infrastruktura liniowa oraz punktowa: kolejowa punktowa (bocznice, stacje, punkty przeładunkowe), liniowa (ogół linii kolejowych, które można podzielić wg kilku kryteriów); 39
cd. Infrastruktura liniowa oraz punktowa: morsko/wodna śródlądowa punktowa ( terytorium portowe, portowa sieć dróg kolejowych, kołowych), liniowa (szlaki wodne); lotnicza punktowa (porty lotnicze, międzynarodowe porty lotnicze, lotniska, lądowiska), liniowa (drogi lotnicze). 40
Def. infrastruktury telekomunikacyjnej Zespół wszystkich środków technicznych, za pomocą których realizowane są różnorodne usługi takie jak: sieci inteligentne, mobilna telefonia, przesył danych, dostęp do sieci Internetowej, transmisja sygnałów telewizyjnych, tworzenie wirtualnych sieci korporacyjnych, dostęp radiowy oraz przewodowy, usługi głosowe itp. 41
Infrastrukturę telekomunikacyjną kable i przewody; tworzą: linie telekomunikacyjne kablowe; kanalizacje kablowe; linie radiowe; słupy, wieże, maszty; urządzenia przetwarzające i przesyłające sygnały telekomunikacyjne. 42
Koszty procesów logistycznych 43
Def. Koszt logistyczny: To wyrażone w jednostkach pieniężnych celowe zużycie zasobów systemu gospodarczego oraz wydatki finansowe wynikające z przepływu dóbr materialnych, utrzymywania zapasów oraz przetwarzania informacji związanych działaniami logistycznymi systemu gospodarczego i jego łańcucha dostaw. 44
Podział kosztów logistyki: Pierwszy. Koszty logistyki sensu stricte stanowią główny ciężar w strukturze kosztów i związane są bezpośrednio z realizacją określonych procesów logistycznych. 45
cd. Podział kosztów logistyki: Drugi. Koszty zdarzeń nadzwyczajnych strat oraz ubytku majątku i środków gospodarczych z tytułu prowadzenia działalności logistycznej. 46
cd. Podział kosztów logistyki: Trzeci. Koszty (materialne i niematerialne) utraconych korzyści są najczęściej wynikiem braków zapasów magazynowych. 47
Podział kosztów logistyki (II): koszty fizycznego przepływu materiałów; koszty zapasów; koszty procesów informacyjnych. 48
Koszty fizycznego przepływu materiałów: koszty amortyzacji; koszty pracy; koszty zużycia materiałów, paliw i energii; koszty transportu; inne koszty przepływu. 49
Koszty zapasów: tworzenia zapasów; utrzymania zapasów; wyczerpania zapasów. 50
Koszty procesów informacyjnych 51
Koszty SIT koszty stworzenia SIT (30%) koszty użytkowania SIT (70%) koszty projektowania (25%) koszty sprzętu (5%) poprawianie błędów konserwacja naprawcza (15%) adaptacja konserwacja dopasowująca (15%) udoskonalanie konserwacja doskonaląca (40%) 52
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!!! 53