WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Warszawa, 13 kwietnia 2016 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-IX.431.2.2.2016.AS Pani Zofia Berent Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie al. 600-lecia 90, 96-500 Sochaczew WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2015 r., poz. 525) w związku z art. 6 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. z 2011 r., Nr 185, poz. 1092) oraz zgodnie z Planem Kontroli Zewnętrznych MUW na rok 2016 kontroler Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, Agnieszka Strzelecka inspektor wojewódzki, przeprowadziła w dniach 22-26 lutego 2016 r. kontrolę problemową w trybie zwykłym w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Sochaczewie. Przedmiot kontroli obejmował sposób organizacji oraz realizacji przez gminę zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 114 z późn. zm.) w zakresie ustalania uprawnień do specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz zasiłku pielęgnacyjnego. Kontrolą objęto okres od dnia 1 września 2014 r. do dnia kontroli, tj. do 22 lutego 2016 r. Niniejszym, przekazuję Pani wystąpienie pokontrolne. W okresie objętym kontrolą, Wojewoda Mazowiecki ocenia działalność Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie pozytywnie z nieprawidłowościami w zakresie organizacji

2 realizacji zadań ustawy o świadczeniach rodzinnych, ustalania uprawnień do specjalnego zasiłku opiekuńczego, oraz ustalania uprawnień do zasiłku pielęgnacyjnego. 1. Organizacja realizacji zadania przez podmiot. Przedmiotem działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie, zgodnie z postanowieniami Statutu przyjęto Uchwałą nr XXVI/266/12 Rady Miejskiej w Sochaczewie z dnia 30.10.2012 r. w sprawie nadania Statutu Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Sochaczewie jest m.in. realizacja zadań gminy z zakresu ustawy o świadczeń rodzinnych. Do wykonywania ustawowych zadań organu właściwego, Burmistrz Sochaczewa upoważnił pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie: Panią Zofię Berent dyrektora oraz Panią Jadwigę Milczarek kierownika Działu Świadczeń. Upoważnienie do realizacji zadań z zakresu świadczeń rodzinnych w okresie objętym kontrolą posiadała również Pani Magdalena Żakowska pracująca w Ośrodku do 31.05.2015 r. na stanowisku zastępcy dyrektora. Zwrócono uwagę, że upoważnienia Burmistrza Sochaczewa nr Or.0113/48/2006 z dnia 01.08.2006 r., oraz nr Or. 0113/12/2004 z dnia 17.05.2004 r. do prowadzenia postępowania w sprawach świadczeń rodzinnych, a także do wydawania w tych sprawach decyzji zostały udzielone Dyrektorowi Ośrodka oraz Zastępcy Dyrektora Ośrodka na podstawie art. 143 pkt 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593 ze zm.). Natomiast możliwość przekazania na podstawie upoważnienia Burmistrza do realizacji Ośrodka prowadzenia postępowania w sprawach świadczeń rodzinnych oraz wydawania w tych sprawach decyzji określa art. 20 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zgodnie z art. 20 ust. 4 ustawy i Regulaminem organizacyjnym MOPS w Sochaczewie z dnia 28 grudnia 2012 r. w strukturze organizacyjnej Ośrodka wyodrębniono Dział Świadczeń, w skład którego wchodzi m. in. Sekcja Świadczeń Rodzinnych. Łącznie z kierownikiem Działu, zadania wynikające z ustawy o świadczeniach rodzinnych zgodnie z zakresem obowiązków bezpośrednio realizowało 5 osób, w tym 3 zatrudnione na stanowisku inspektora: Pani Joanna Maciejewska (0,5 etatu), Pan Łukasz Offerczak (0,5 etatu) i Pan Damian Pisarek (0,5 etatu) oraz 1 zatrudniona na stanowisku starszego inspektora: Pani Danuta Łapczyńska. W toku kontroli, stwierdzono że 3 pracowników wykonujących merytorycznie zadania wynikające z ustawy o świadczeniach rodzinnych posiadało upoważnienia Burmistrza Sochaczewa w myśl art. 20 ust. 3 ustawy. Natomiast 1 pracownik, Pan Damian Pisarek realizował zgodnie z zakresem obowiązków ustawowe zadania bez stosownego upoważnienia. Od 01.01.2016 r. dokumentacja z realizowanych w Ośrodku zadań z zakresu ustawy

3 o świadczeniach rodzinnych prowadzona była w oparciu o instrukcję kancelaryjną wraz z jednolitym rzeczowym wykazem akt wprowadzoną Zarządzeniem Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie nr 7/2015 z dnia 28.09.2015 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, rzeczowego wykazu akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania składnicy akt w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Sochaczewie. Instrukcja wraz z jednolitym rzeczowym wykazem akt została uprzednio tj. 15.09.2015 r. zatwierdzona przez Dyrektora Archiwum Państwowego w Warszawie. Zgodnie z postanowieniami Instrukcji Kancelaryjnej Ośrodka sprawy z zakresu świadczeń rodzinnych w przedmiocie ustalania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego i zasiłku pielęgnacyjnego były rejestrowane w spisach spraw. Do 31.12.2015 r. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Sochaczewie stosował Instrukcję Kancelaryjną wraz z Jednolitym Rzeczowym Wykazem Akt wprowadzoną Zarządzeniem Nr 3/2006 Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie z dnia 02.10.2006 r. 2. Prawidłowość ustalania uprawnień do specjalnego zasiłku opiekuńczego Na podstawie rejestru i pisemnego oświadczenia Dyrektora Ośrodka ustalono, że w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Sochaczewie w okresie zasiłkowym 2014/2015. wydano łącznie 28 decyzji administracyjnych w sprawie specjalnego zasiłku opiekuńczego, z tego 25 decyzji przyznających ww. świadczenie oraz 3 decyzje uchylające prawo do świadczeń. W okresie zasiłkowym 2015/2016 do dnia kontroli tj. 22 lutego 2016 r. wydano 28 decyzji administracyjnych w sprawie specjalnego zasiłku opiekuńczego, z tego 26 decyzji przyznających ww. świadczenie, 1 decyzję uchylającą prawo do świadczeń oraz 1 decyzję odmowną. Na dzień kontroli, specjalny zasiłek opiekuńczy wypłacano 25 osobom sprawującym opiekę. Kontroli poddano 12 spraw w przedmiocie ustalania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na okres zasiłkowy 2014/2015 oraz 2015/2016, które w okresie podlegającym kontroli były realizowane przez MOPS w Sochaczewie. We wszystkich tych sprawach przyznano prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego osobom sprawującym opiekę, na podstawie art. 16a ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych. W skontrolowanych sprawach wydano łącznie 12 decyzji administracyjnych, w tym 5 decyzji przyznających prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego w okresie zasiłkowym 2014/2015 oraz 7 decyzji przyznających prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego w okresie zasiłkowym 2015/2016. Na podstawie analizy dokumentów ustalono, że postępowanie w sprawach o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego każdorazowo zostało wszczęte na wniosek, którego wzór

4 określał załącznik nr 17 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r., poz.3). Do wniosków o przyznanie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego dołączone były orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności, wymagane na podstawie 7 ust 2 pkt 2 w/w rozporządzenia oraz dokumenty stwierdzające wysokość dochodu rodziny w szczególności dokumenty, o których mowa w 2 ust. 2 pkt 5 lit a, c, d, e, k, l, m rozporządzenia. Ponadto, w aktach spraw znajdowały się oświadczenia osób, którym przyznano specjalny zasiłek opiekuńczy o nie podejmowaniu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności. Wszystkie wnioski zawierały datę potwierdzającą ich przyjęcie. W celu weryfikacji okoliczności dotyczących spełnienia warunków, o których mowa w art. 16a ustawy, przy ustalaniu prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego, w okresie zasiłkowym 2014/2015 w 5 skontrolowanych sprawach przeprowadzono z osobami uprawnionymi rodzinny wywiad środowiskowy. W jednym uzasadnionym przypadku zachodziła konieczność przeprowadzenia aktualizacji wywiadu, której dokonano w ustawowym terminie. W okresie zasiłkowym 2015/2016 rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadzono w 2 skontrolowanych sprawach, a w 5 dokonano wyłącznie aktualizacji rodzinnego wywiadu środowiskowego, z uwagi na przeprowadzenie w tych sprawach wywiadu w okresie zasiłkowym 2014/2015. We wszystkich skontrolowanych sprawach łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę został prawidłowo ustalony na podstawie art. 5 ust.2 ustawy i nie przekroczył obowiązującej do 31 października 2015 r. kwoty 664 zł i od 1 listopada 2015 r. kwoty 764 zł. We wszystkich sprawdzonych przypadkach, prawidłowo ustalono termin i formę wypłaty przyznanych świadczeń. W 10 skontrolowanych sprawach ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego nastąpiło w miesięcznym terminie, zgodnie z art. 35 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego bądź w terminach określonych w art. 26 ust. 3 i 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Ustalono, że wszystkie skontrolowane decyzje zostały wydane zgodnie z art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego. Wydane decyzje administracyjne zawierały oznaczenie organu właściwego tj. Burmistrza Sochaczewa, datę wydania, podstawę prawną, rozstrzygnięcie, uzasadnienie prawne i faktyczne pouczenie zawierające informację o terminie i sposobie wniesienia odwołania jak również informację w przedmiocie konieczności informowania przez stronę o wszelkich zmianach w sytuacji rodzinnej mających wpływ na prawo do świadczeń. W pouczeniu znalazła się również informacja dla strony,

5 że nienależne świadczenia podlegają zwrotowi. W toku kontroli ustalono, że w 11 sprawach decyzje zawierały potwierdzenie ich odbioru przez strony ze wskazaniem daty odbioru stosownie do art. 46 1 kpa (osobiście na decyzji bądź na urzędowym dokumencie za zwrotnym potwierdzeniem odbioru). W jednej sprawie (decyzja nr MOPS.I.8127/1781/15 z dnia 29.12.2015 r.) do dnia kontroli nie było w aktach potwierdzenia odbioru decyzji przez stronę. Decyzję wysłano 08.02.2016 r. Jednocześnie, w 6 sprawach, w których przyznano prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego stwierdzono nieprawidłowości polegające na błędnym ustaleniu okresu przyznania świadczeń, a tym samym ich wysokości. Skutkowało to przyznaniem i wypłatą świadczeń w zaniżonej wysokości na rzecz świadczeniobiorców. W sprawie zakończonej wydaniem decyzji nr MOPS.I.8127/94/15 z dnia 09.02.2015 r. specjalny zasiłek opiekuńczy przyznano wnioskodawcy od 22.01.2015 r. tj. od dnia złożenia wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w MOPS w Sochaczewie. Wysokość tego świadczenia za styczeń 2015 r. ustalono na kwotę 173,40 zł. Natomiast, z dokumentacji sprawy wynika, że zachodziły przesłanki przyznania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego od 01.01.2015 r. tj. począwszy od miesiąca w którym wpłynął wniosek na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Z oświadczenia o wysokości wypłaconego specjalnego zasiłku opiekuńczego podpisanego przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie, wynika że świadczeniobiorcy za styczeń 2015 r. wypłacono kwotę 173,40 zł, co odpowiada kwocie za 10 dni miesiąca. Tym samym od ww. świadczenia za styczeń 2015 r. opłacono składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w wysokości 47,72 zł., oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 15,61 zł. W sprawie zakończonej wydaniem decyzji nr MOPS.I.8127/1587/15 z dnia 18.11.2015 r. specjalny zasiłek opiekuńczy przyznano wnioskodawcy od 19.10.2015 r. tj. od dnia złożenia wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w MOPS w Sochaczewie. Wysokość tego świadczenia za październik 2015 r. ustalono na kwotę 225,40 zł. Natomiast, z dokumentacji sprawy wynika, że zachodziły przesłanki przyznania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego od 01.10.2015 r. tj. począwszy od miesiąca w którym wpłynął wniosek na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Z oświadczenia o wysokości wypłaconego specjalnego zasiłku opiekuńczego podpisanego przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie, wynika że świadczeniobiorcy za październik 2015 r. wypłacono kwotę 225,40 zł, co odpowiada kwocie za 13 dni miesiąca.

6 W sprawie zakończonej wydaniem decyzji nr MOPS.I.8127/44/15 z dnia 20.01.2015 r. specjalny zasiłek opiekuńczy przyznano wnioskodawcy od 08.01.2015 r. tj. od dnia złożenia wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w MOPS w Sochaczewie. Wysokość tego świadczenia za styczeń 2015 r. ustalono na kwotę 416,00 zł. Natomiast, z dokumentacji sprawy wynika, że zachodziły przesłanki przyznania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego od 01.01.2015 r. tj. począwszy od miesiąca w którym wpłynął wniosek na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Z oświadczenia o wysokości wypłaconego specjalnego zasiłku opiekuńczego podpisanego przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie, wynika że świadczeniobiorcy za styczeń 2015 r. wypłacono kwotę 416,00 zł, co odpowiada kwocie za 24 dni miesiąca. Tym samym od ww. świadczenia za styczeń 2015 r. opłacono składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w wysokości 114,48 zł., oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 37,44 zł. W sprawie zakończonej wydaniem decyzji nr MOPS.I.8127/167/15 z dnia 04.03.2015 r. specjalny zasiłek opiekuńczy przyznano wnioskodawcy od 10.02.2015 r. tj. od dnia złożenia wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w MOPS w Sochaczewie. Wysokość tego świadczenia za luty 2015 r. ustalono na kwotę 329,40 zł. Natomiast, z dokumentacji sprawy wynika, że zachodziły przesłanki przyznania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego od 01.02.2015 r. tj. począwszy od miesiąca w którym wpłynął wniosek na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Z oświadczenia o wysokości wypłaconego specjalnego zasiłku opiekuńczego podpisanego przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie, wynika że świadczeniobiorcy za luty 2015 r. wypłacono kwotę 329,40 zł, co odpowiada kwocie za 19 dni miesiąca. Tym samym od ww. świadczenia za styczeń 2015 r. opłacono składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w wysokości 93,95 zł., oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 26,35 zł. W sprawie zakończonej wydaniem decyzji nr MOPS.I.8127/1564/15 z dnia 10.11.2015 r. specjalny zasiłek opiekuńczy przyznano wnioskodawcy od 05.11.2015 r. tj. od dnia złożenia wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w MOPS w Sochaczewie. Wysokość tego świadczenia za listopad 2015 r. ustalono na kwotę 450,70 zł. Natomiast, z dokumentacji sprawy wynika, że zachodziły przesłanki przyznania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego od 01.11.2015 r. tj. począwszy od miesiąca w którym wpłynął wniosek na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Z oświadczenia o wysokości wypłaconego specjalnego zasiłku opiekuńczego podpisanego przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie, wynika że świadczeniobiorcy za listopad 2015 r. wypłacono kwotę 450,70 zł, co odpowiada kwocie za 26 dni miesiąca. Tym samym od ww. świadczenia

7 za listopad 2015 r. opłacono składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w wysokości 124,04 zł., oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 40,56 zł. W sprawie zakończonej wydaniem decyzji nr MOPS.I.8127/1781/15 z dnia 29.12.2015 r. specjalny zasiłek opiekuńczy przyznano wnioskodawcy od 11.12.2015 r. tj. od dnia złożenia wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w MOPS w Sochaczewie. Wysokość tego świadczenia za grudzień 2015 r. ustalono na kwotę 364,00 zł. Natomiast, z dokumentacji sprawy wynika, że zachodziły przesłanki przyznania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego od 01.12.2015 r. tj. począwszy od miesiąca w którym wpłynął wniosek na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Z oświadczenia o wysokości wypłaconego specjalnego zasiłku opiekuńczego podpisanego przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie, wynika że świadczeniobiorcy za grudzień 2015 r. wypłacono kwotę 364,00 zł, co odpowiada kwocie za 21 dni miesiąca. Tym samym od ww. świadczenia za grudzień 2015 r. opłacono składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w wysokości 100,17 zł., oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 32,76 zł. Nieprawidłowości w prowadzonych postępowaniach dotyczących przyznania specjalnych zasiłków opiekuńczych polegały również na przyjmowaniu niekompletnie wypełnianych i dokumentowanych wniosków, a tym samym wydawaniu na ich podstawie decyzji administracyjnych. W 9 sprawach (MOPS.I.8127/739/15 z dnia 22.09.2015 r., MOPS.I.8127/1653/15 z dnia 02.12.2015 r., MOPS.I.8127/437/15 z dnia 10.06.2015 r., MOPS.I.8127/167/15 z dnia 04.03.2015 r., MOPS.I.8127/1587/15 z dnia 18.11.2015 r., MOPS.I.8127/1588/15 z dnia 10.11.2015 r., MOPS.I.8127/94/15 z dnia 09.02.2015 r., MOPS.I.8127/44/15 z dnia 20.01.2015 r.) we wnioskach o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego brak było daty i podpisu osoby uprawnionej w części III dotyczącej informacji na temat uzyskania lub utraty dochodu. W sprawie nr MOPS.I.8127/1564/15 z dnia 10.11.2015 r. w części IV wniosku brak było daty i podpisu osoby uprawnionej pod oświadczeniem służącym ustaleniu prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego. W sprawie nr MOPS.I.8127/1781/15 z dnia 29.12.2015 r. we wniosku brak było daty i podpisu osoby uprawnionej pod oświadczeniem o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń W sprawie zakończonej wydaniem decyzji nr MOPS.I.8127/1587/15 z dnia 18.11.2015 r. w tabeli 3 części II wniosku o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego brak było danych osoby wymagającej opieki.

8 W powyższych przypadkach należało zgodnie z art.24 a ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, wezwać pisemnie osobę ubiegającą się o świadczenia do uzupełnienia wniosku w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Ponadto, w 1 sprawie zakończonej wydaniem decyzji nr MOPS.I.8127/44/15 z dnia 20.01.2015 r. prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na okres zasiłkowy 2014/2015 przyznano na podstawie dołączonego zaświadczenia z urzędu skarbowego, o którym mowa w 2 ust. 2 pkt 5 lit a rozporządzenia o dochodach wnioskodawcy za 2012 r. Natomiast prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na okres 2014/2015 ustala się na podstawie dochodów uzyskanych przez członków rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy tj. w roku 2013. Nieprawidłowe ustalenie dochodu mogło skutkować przyznaniem świadczenia osobie nieuprawnionej. W powyższej sprawie, w aktach znajdowały się również niewłaściwe formularze oświadczeń członków rodziny o dochodzie niepodlegającym opodatkowaniu osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy (załącznik nr 4), które stosuje się do ustalania uprawnień do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Zwrócono także uwagę na powoływanie w podstawie prawnej skontrolowanych decyzji ustalających prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego przepisów niemających zastosowania w sprawie (w szczególności art. 5 ust 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych) oraz aktów wykonawczych do ustawy, które nie precyzowały rozstrzygnięcia sprawy. Spośród 12 skontrolowanych spraw przyznających prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, Organ w 10 opłacał składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe na podstawie art. 6 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U z 2015 r., poz. 121), ponieważ świadczeniobiorcy nie podlegali ubezpieczeniu z innego tytułu. W żadnej z tych spraw Organ nie występował do zakładu ubezpieczeń społecznych o udzielenie informacji o przebiegu ubezpieczenia społecznego w celu ustalenia okresu niezbędnego do uzyskania 25 - letniego okresu (składkowego i nieskładkowego), z zastrzeżeniem art. 87 ust 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W 2 sprawach Organ nie opłacał składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, z uwagi na uzyskanie 25-letniego okresu ubezpieczenia przez świadczeniobiorcę. W 8 spośród 10 skontrolowanych spraw Organ opłacał składkę na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 66 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U z 2015 r., poz. 581 z późn. zm.).

9 W pozostałych 2 sprawach nie zachodziła konieczność opłacania składek zdrowotnych, gdyż świadczeniobiorcy podlegali ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu. Zwrócono uwagę, że w sprawach w których opłacano składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz zdrowotne w postanowieniu decyzji przyznających prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego Organ orzekał także o przyznaniu składek na ubezpieczenie społeczne/zdrowotne. Stosownie do art. 6 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 121 z późn. zm.) oraz art. 86 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 581) wójt/burmistrz/prezydent jedynie opłaca, a nie przyznaje ww. składki od podstawy odpowiadającej wysokości specjalnego zasiłku opiekuńczego. Należy wskazać, że obowiązek opłacania za te osoby składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz zdrowotne przez organ właściwy wynika wprost z ww. ustaw, dlatego nie ma podstaw do rozstrzygania o tych uprawnieniach w drodze decyzji administracyjnych. Należało jedynie poinformować o tym fakcie osobę uprawnioną. 3. Prawidłowość ustalania uprawnień do zasiłku pielęgnacyjnego Na podstawie pisemnego oświadczenia Dyrektora Ośrodka ustalono, że w okresie podlegającym kontroli tj. od 01.09.2014 r. do 22.02.2016 r. w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Sochaczewie wydano łącznie 284 decyzje administracyjne w sprawach zasiłków pielęgnacyjnych. Na dzień kontroli, zasiłek pielęgnacyjny wypłacano 830 osobom uprawnionym. Kontroli poddano 10 spraw w przedmiocie ustalania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, które w okresie podlegającym kontroli były realizowane przez MOPS w Sochaczewie. We wszystkich tych sprawach przyznano prawo do zasiłku pielęgnacyjnego osobom uprawnionym na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 1,2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. W skontrolowanych sprawach wydano łącznie 10 decyzji administracyjnych. Na podstawie analizy dokumentów ustalono, że postępowanie w sprawach o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego każdorazowo zostało wszczęte na wniosek, którego wzór określał załącznik nr 16 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r., poz.3), oraz od 2 stycznia 2016 r. załącznik nr 12 do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2015 r., poz. 2284). Wnioski były prawidłowo wypełnione. Do wniosków o przyznanie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego dołączone były wymagane

10 na podstawie 6 ust 2 pkt 1 rozporządzenia z dnia 3 stycznia 2013 r. orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. Ponadto w aktach spraw znajdowały się kopie dowodów osobistych oraz odpisy aktów urodzenia dzieci. Wszystkie wnioski zawierały datę potwierdzającą ich przyjęcie. We wszystkich sprawdzonych przypadkach, prawidłowo ustalono wysokość przyznanych świadczeń oraz termin i formę wypłaty świadczeń. Spośród 10 skontrolowanych spraw: w 3 prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przyznano od miesiąca, w którym wpłynął wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, w 4 prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przyznano od miesiąca, w którym wpłynął wniosek do właściwej instytucji o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności zgodnie z art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych. Natomiast, w 3 sprawach zakończonych wydaniem decyzji o numerach: MOPS.ŚR.5210.7.2016 z dnia 26.01.2016 r., MOPS.I.8127/629/15 z dnia 26.08.2015 r., MOPS.ŚR.8127/3/15 z dnia 13.01.2015 r., w postanowieniu decyzji nieprawidłowo ustalono okres na jaki przyznano prawo do zasiłku pielęgnacyjnego licząc od dnia, a nie począwszy od pełnego miesiąca w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności w myśl art. 24 ust. 2a ustawy. Sytuacja taka miałaby miejsce, gdyby ustawodawca operował pojęciem dnia złożenia wniosku. Przyjęcie zwrotu począwszy od miesiąca sugeruje, że chodzi o pierwszy dzień miesiąca, w którym złożono wniosek. Nieprawidłowo ustalony okres, nie miał jednak wpływu na wysokość przyznanych i wypłaconych świadczeń. We wszystkich skontrolowanych sprawach ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego nastąpiło w miesięcznym terminie, zgodnie z art. 35 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. Stwierdzono, że wszystkie skontrolowane decyzje ustalające prawo do zasiłku pielęgnacyjnego zostały wydane zgodnie z art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego. Wydane decyzje administracyjne zawierały oznaczenie organu właściwego tj. Burmistrza Sochaczewa, datę wydania, podstawę prawną, rozstrzygnięcie, uzasadnienie, pouczenie zawierające informację o terminie i sposobie wniesienia odwołania jak również informację w przedmiocie konieczności informowania przez stronę o wszelkich zmianach w sytuacji rodzinnej mających wpływ na prawo do świadczeń. W pouczeniu znalazła się również informacja dla strony, że nienależne świadczenia podlegają zwrotowi. Jednakże zwrócono uwagę na powoływanie w podstawie prawnej decyzji przepisów, które nie miały zastosowania dla rozstrzygnięcia sprawy (w szczególności art. 19 ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych).

11 W toku kontroli ustalono również, że wszystkie skontrolowane decyzje zawierały potwierdzenie ich odbioru przez strony ze wskazaniem daty odbioru stosownie do art. 46 1 kpa (na urzędowym dokumencie za zwrotnym potwierdzeniem odbioru bądź osobiście na decyzji). Za stwierdzone nieprawidłowości odpowiedzialność ponoszą Pani Zofia Berent- Dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie, Pani Jadwiga Milczarek kierownik Działu Świadczeń oraz pracownicy Sekcji Świadczeń Rodzinnych realizujący merytorycznie zadania z zakresu świadczeń rodzinnych. Po przeprowadzonej kontroli, Pani Zofia Berent, Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie w piśmie nr MOPS.091.2.2016. z dnia 29.03.2016 r., które wpłynęło do Wydziału Polityki Społecznej w dniu 06.04.2016 r., poinformowała o podjętych działaniach zmierzających do prawidłowej realizacji kontrolowanych zadań. Została uzupełniona dokumentacja sprawy nr MOPS.I.8127/1781/15 o zwrotne potwierdzenie odbioru decyzji przez stronę. Data odbioru decyzji to 18.02.2016 r. Ponadto Burmistrz Miasta Sochaczew wydał w dniu 01.04.2016 r. nowe upoważnienie dla Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej do realizacji spraw z zakresu świadczeń rodzinnych powołując właściwą podstawę prawną, tj. art. 20 ust.3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 o świadczeniach rodzinnych. Dyrektor Ośrodka wyjaśniła również, że pracownik zatrudniony w Ośrodku w Dziale Świadczeń Rodzinnych Pan Damian Pisarek nie wykonuje zadań z zakresu świadczeń rodzinnych pomimo wykazania ich w zakresie obowiązków, a jedynie zajmuje się realizacją zadań z zakresu funduszu alimentacyjnego. Jednocześnie, zobowiązuję Panią Zofię Berent Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie do podjęcia następujących działań: 1. W sprawach zakończonych wydaniem decyzji o numerach: MOPS.I.8127/94/15, MOPS.I.8127/1587/15, MOPS.I.8127/44/15, MOPS.I.8127/167/15, MOPS.I.8127/1564/15, MOPS.I.8127/1781/15 przeprowadzić postępowanie w celu ponownego ustalenia okresu przyznania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek, na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Ponadto, po ustaleniu uprawnienia do specjalnego zasiłku opiekuńczego we wskazanym powyżej okresie dokonać wyrównania świadczenia oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne i ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

12 2. Uzupełnić wnioski, na podstawie których wydano decyzje przyznające prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego o datę i podpis osoby ubiegającej się sprawującej opiekę (sprawy nr MOPS.I.8127/739/15, MOPS.I.8127/1653/15, MOPS.I.8127/437/15, MOPS.I.8127/167/15, MOPS.I.8127/1587/15, MOPS.I.8127/1588/15, MOPS.I.8127/94/15, MOPS.I.8127/44/15, MOPS.I.8127/1564/15, MOPS.I.8127/1781/15), o dane osoby wymagającej opieki (sprawa nr MOPS.I.8127/1587/15). Ponadto rzetelnie weryfikować sposób wypełnienia wniosków o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego i rozpatrywać po dokładnym ich wypełnieniu przez wnioskodawców. 3. W sprawie nr MOPS.I.8127/44/15 z dnia 20.01.2015 r., w której przyznano prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na okres zasiłkowy 2014/2015 ponownie ustalić dochód uzyskany przez członków rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy tj. w roku 2013 na podstawie właściwych zaświadczeń i oświadczeń, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne. 4. Dokonać w trybie przewidzianym w kpa sprostowania decyzji o numerach MOPS.ŚR.5210.7.2016, MOPS.I.8127/629/15, MOPS.ŚR.8127/3/15 w zakresie terminu przyznania zasiłku pielęgnacyjnego począwszy od pełnego miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, w myśl art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych. 5. Weryfikować w zakładzie ubezpieczeń społecznych okresy składkowe i nieskładkowe niezbędne do uzyskania przez osobę uprawnioną do specjalnego zasiłku opiekuńczego 25-letniego okresu ubezpieczenia emerytalnego i rentowego z zastrzeżeniem art. 87 ust. 1 b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748). 6. Nie rozstrzygać w postanowieniu decyzji ustalających prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego o przyznaniu składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz emerytalne i rentowe z uwagi na brak podstawy prawnej do wydawania takiej decyzji przez organ. 7. Wskazywać w podstawie prawnej decyzji przyznających prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz zasiłku pielęgnacyjnego precyzyjnie przepisy prawa, mające zastosowanie w przedmiotowej sprawie, które odnoszą się bezpośrednio do sytuacji osoby uprawnionej i przyznanej formy świadczenia zgodnie.

13 Wobec powyższego, zobowiązuję Panią do przekazania do Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, pisemnej informacji o sposobie realizacji zaleceń i wniosków pokontrolnych. Ponadto, informuję że od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Wiesława Kacperek-Biegańska Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: Pan Piotr Osiecki Burmistrz Sochaczewa