Urlop bezpłatny pracownika 10 praktycznych przykładów obowiązków
Kierownik grupy wydawniczej: Agnieszka Konopacka-Kuramochi Wydawca: Marlena Prószyńska Redaktor naczelny: Krystyna Trojanowska Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Korekta: Zespół Skład i łamanie: Studio Raster, N. Bogajczyk ISBN: 978-83-269-4444-4 Informacje o prenumeracie: tel.: 22 518 29 29, e-mail: cok@wip.pl Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a Tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: ksiegowy@wip.pl NIP: 526-19-92-256 Numer KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy. Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Wszelkie prawa do niniejszej publikacji, w tym do jej tytułu oraz do treści zawartych w zamieszczonych w niej artykułach, podlegają ochronie prawnej przewidzianej w szczególności prawem autorskim. Ich przedruk oraz rozpowszechnianie bez wiedzy i zgody redakcji są zabronione. Zakaz ten nie dotyczy cytowania ww. materiałów w granicach dozwolonego użytku, z powołaniem się na źródło. Wszelkie materiały zawarte w niniejszej publikacji mają charakter wyłącznie popularyzacyjno- -informacyjny i nie mogą być traktowane w sposób prawnie wiążący pomiędzy Czytelnikiem a wydawcą lub redakcją. Redakcja dokłada wszelkich starań, aby informacje i dane zamieszczone w tych materiałach były poprawne merytorycznie i aktualne, jednakże informacje te nie mają charakteru porady czy opinii prawnej, jako że wydawca ani redakcja nie świadczą żadnych usług prawnych. Nie mogą być one również traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. Zastosowanie tych informacji w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji lub opinii prawnej. Wobec powyższego wydawca, redakcja, redaktorzy ani autorzy ww. materiałów nie ponoszą odpowiedzialności prawnej, w szczególności za skutki zastosowania lub wykorzystania w jakikolwiek sposób informacji zawartych w tych materiałach.
Spis treści Raporty za pracownika na urlopie bezpłatnym 4 Ubezpieczenie zdrowotne pracownika na urlopie bezpłatnym 5 Umowa z NFZ 5 Umowa o dzieło na urlopie bezpłatnym 6 Umowa zlecenia na urlopie bezpłatnym 6 Prowadzenie działalności przez pracownika na urlopie bezpłatnym 7 Choroba pracownika na urlopie bezpłatnym 7 Po zakończeniu urlopu świadczenia na ogólnych zasadach 8 Okres zasiłkowy bez skracania 9 Koniec urlopu bezpłatnego wraz z końcem zatrudnienia 9 W czasie urlopu bezpłatnego możliwa praca u innego pracodawcy 10 O przerwach i świadczeniach trzeba poinformować ZUS 11 3
URLOP BEZPŁATNY PRACOWNIKA 10 PRAKTYCZNYCH PRZYKŁADÓW OBOWIĄZKÓW PŁATNIKA SKŁADEK Pracodawca może udzielić pracownikowi, na jego pisemny wniosek, urlopu bezpłatnego. Pracownik, któremu zostaje udzielony urlop bezpłatny w tym okresie z umowy o pracę nie podlega zarówno ubezpieczeniom społecznym jak i zdrowotnemu. Wprawdzie w dalszym ciągu pozostaje w stosunku pracy, nie świadczy jednak pracy a pracodawca nie wypłaca mu wynagrodzenia. Mimo tego pracodawca jako płatnik składek musi składać za pracownika przebywającego na urlopie bezpłatnym składać odpowiednie dokumenty do ZUS. Raporty za pracownika na urlopie bezpłatnym Płatnik składek ma obowiązek składać za pracownika przebywającego na urlopie bezpłatnym imienny raport ZUS RSA z kodem pracowniczym (01 10 xx) o okresie przerwy w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z kodem świadczenia przerwy 111. Raport ten należy składać za każdy miesiąc przebywania pracownika na urlopie bezpłatnym. Okres przerwy od do wykazany na raporcie nie może wykraczać poza miesiąc kalendarzowy za który raport jest sporządzany. Nie może być ani wcześniejszy, ani późniejszym, musi więc dotyczyć wyłącznie miesiąca za który składany jest raport. PRZYKŁAD 1. Raport za miesiąc urlopu bezpłatnego Pracownik Eryk L. w okresie od 1 września do 30 listopada 2015 r. będzie przebywał na urlopie bezpłatnym. Pracodawca za wrzesień powinien złożyć za niego raport ZUS RSA (z kodem tytułu do ubezpieczeń 01 10 xx) w którym winien podać okres 01.09.2015 30.09.2015 i kod świadczenia/przerwy 111 (urlop bezpłatny). Jeżeli pracodawca nie złożyłby tego raportu składając dokumenty rozliczeniowe za wrzesień nie mógłby wrześniowego urlopu bezpłatnego wykazać w raporcie RSA składanym za październik. Wówczas musiałby złożyć raport RSA za wrzesień w trybie korekty. Oczywiście raport ZUS RSA należy również złożyć za październik i listopad. Jeżeli pracownik przez cały miesiąc przebywał na urlopie bezpłatnym i w tym miesiącu nie otrzymał od pracodawcy wynagrodzenia, pracodawca składa za niego tylko raport ZUS RSA, nie składa natomiast raportu ZUS RCA, z zerową podstawą wymiaru i zerowymi kwotami składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. 4
Raport ZUS RCA należy złożyć gdy urlop trwa przez niepełny miesiąc albo w trakcie tego urlopu pracownik otrzymuje wynagrodzenie od którego istnieje obowiązek opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. PRZYKŁAD 2. Wypłata wynagrodzenia w trakcie urlopu bezpłatnego Pan Michał Z. ma 35 lat. Jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Polbruk spółce z o.o. w pełnym wymiarze czasu pracy. Od 1 września do 30 listopada 2015 r. przebywa na urlopie bezpłatnym. W październiku pracodawca wypłacił panu Michałowi zaległe wynagrodzenie za sierpień w wysokości 1000 zł. Za październik 2015 r. pracodawca powinien był za pana Michała złożyć następujące dokumenty rozliczeniowe: ZUS RSA z kodem 01 10 xx (pracownik) i wykazać okres 1 października 2015 31 października 2015 kod 121 (urlop bezpłatny), ZUS RCA z kodem 01 10 xx w którym składki na ubezpieczenia społeczne zostały naliczone od kwoty 1000 zł, a na ubezpieczenie zdrowotne od kwoty 862,90 zł (1000 zł 137,10 zł składki finansowane ze środków pracownika). Od wypłaconego wynagrodzenia pracodawca powinien również naliczyć składkę na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Ubezpieczenie zdrowotne pracownika na urlopie bezpłatnym Należy pamiętać, że prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego ustaje po upływie 30 dni od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia. Tym samym jeszcze przez okres 30 dni pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym zachowuje prawo do świadczeń zdrowotnych. Po tym okresie nie ma prawa do ochrony ubezpieczeniowej z umowy o pracę. Wraz z nim prawo to tracą członkowie rodziny których zgłosił do ubezpieczenia zdrowotnego. Aby w dalszym ciągu mieć prawo do tych świadczeń pracownik na urlopie bezpłatnym powinien zostać zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny albo przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego. Umowa z NFZ Jeżeli osoba na urlopie bezpłatnym nie może być zgłoszona jako członek rodziny (np. przez współmałżonka), bo jest np. osobą samotną, to może ubezpieczyć się dobrowolnie na podstawie pisemnego wniosku złożonego w oddziale NFZ. Wiąże się to jednak z koniecznością opłacania za każdy miesiąc składki na ubezpieczenie zdrowotne. Objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym następuje z dniem określonym w umowie zawartej przez tę osobę z Funduszem, a przestaje być nim objęta z dniem rozwiązania umowy lub po upływie miesiąca nieprzerwanej zaległości w opłacaniu składek. 5
Umowa o dzieło na urlopie bezpłatnym Jeżeli pracownik zawrze umowę o dzieło na urlopie bezpłatnym, nie jest ona tytułem do żadnych ubezpieczeń tj. zarówno ubezpieczeń społecznych, jak i ubezpieczenia zdrowotnego. Nie ma również znaczenia to, że umowa ta jest zawarta z własnym pracodawcą lub wykonywana na rzecz własnego pracodawcy. Od wypłacanego wynagrodzenia żadne składki nie są naliczane. Umowa zlecenia na urlopie bezpłatnym Pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym nie podlega w tym okresie żadnym ubezpieczeniom. Jeżeli więc zawrze umowę zlecenia będzie to jego jedyny tytuł do ubezpieczeń. Z tytułu tej umowy podlega wówczas obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. Oczywiście obowiązkowo podlega także ubezpieczeniu zdrowotnemu. Warto dodać, że obowiązkowe ubezpieczenia z tytułu umowy zlecenia obejmują zarówno pracowników własnych jak i zatrudnionych u obcego pracodawcy, korzystających w tym czasie z urlopów bezpłatnych. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód otrzymywany w związku z wykonywaniem umowy zlecenia. WNIOSKI DLA PŁATNIKA Ponieważ w okresie urlopu bezpłatnego umowa zlecenia zawarta z własnym pracownikiem przebywającym na urlopie bezpłatnym nie jest dla celów opłacania składek na ubezpieczenia społeczne traktowana jak umowa o pracę, lecz jak umowa zlecenia, zleceniobiorca powinien zostać zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 04 11 xx. Jeżeli umowa zlecenia zostanie zawarta na okres dłuższy np. 4 miesięcy, a urlop bezpłatny był udzielony na okres np. 3 miesięcy i po upływie tego okresu pracownik wraca do pracy, ale nadal wykonuje (równocześnie) umowę zlecenia (na rzecz innego podmiotu niż własny pracodawca), mamy do czynienia ze zbiegiem tytułów do ubezpieczeń tj. umowy o pracę oraz umowy zlecenia. PRZYKŁAD 3. Zlecenie w trakcie urlopu bezpłatnego Pracownik Maciej P., zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w spółce A, od 1 sierpnia do 31 października 2015 r. przebywał na urlopie bezpłatnym. W okresie urlopu bezpłatnego zawarł umowę zlecenia od 10 sierpnia do 31 grudnia 2015 r. ze spółką B. Tym samym w okresie od 1 sierpnia do 31 października 2015 r. pan Maciej podlegał 6
z tytułu umowy zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu, oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Mógł również przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Natomiast od 1 listopada do 31 grudnia 2015 r. obowiązkowo podlega ubezpieczeniom z tytułu umowy o pracę, zaś z tytułu umowy zlecenia ubezpieczenia emerytalne i rentowe mają charakter dobrowolny. Obowiązkowa jest tylko składka na ubezpieczenie zdrowotne. W takim przypadku płatnik składek (zleceniodawca), powinien zgłosić zleceniobiorcę do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZUA z kodem 04 11 xx, od 10 sierpnia 2015 r. a następnie powinien go wyrejestrować z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA podając jako datę ustania ubezpieczeń 1 listopada 2015 r. Od 1 listopada 2015 r. zleceniobiorca powinien zostać zgłoszony: na druku ZUS ZZA do ubezpieczenia zdrowotnego, jeżeli z tytułu umowy zlecenia nie będzie chciał podlegać dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, na druku ZUS ZUA do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, ubezpieczenia wypadkowego oraz do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego (gdy z tytułu umowy zlecenia będzie chciał przystąpić do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych). Pan Maciej nie może z tytułu umowy zlecenia przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Prowadzenie działalności przez pracownika na urlopie bezpłatnym Również w przypadku, gdy pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym rozpoczyna w tym okresie prowadzenie działalności gospodarczej, podlega z tytułu tej działalności: obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu, a dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. Oczywiście ubezpieczenia te mają charakter obowiązkowy wyłącznie w okresie, gdy nie ma innego tytułu do ubezpieczeń. Gdy urlop bezpłatny się skończy i pracownik wróci do pracy, a działalność gospodarcza będzie w dalszym ciągu prowadzona, wówczas z tytułu tej działalności składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe staną się dobrowolne (gdy wynagrodzenie pracownika będzie równe co najmniej minimalnemu), a obowiązkowa będzie wyłącznie składka na ubezpieczenie zdrowotne. Choroba pracownika na urlopie bezpłatnym W czasie urlopu bezpłatnego następuje swoiste zawieszenie ubezpieczeń pracowniczych, w tym ubezpieczenia chorobowego. Za okres urlopu bezpłatnego nie są opłacane składki na 7
ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Oznacza to, że w trakcie pobytu na takim urlopie pracownikowi nie przysługują żadne świadczenia chorobowe. Nie ma więc on prawa ani do wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego, ani do zasiłku opiekuńczego. Powyższe zasady znajdują potwierdzenie w art. 92 kp oraz art. 12 ust. 2 pkt 1 i art. 35 ust. 2 ustawy chorobowej. PRZYKŁAD 4. Choroba w całości na urlopie bezpłatnym Pracownik Kamil J. przebywał na urlopie bezpłatnym od 3 do 27 listopada 2015 r. W czasie tego urlopu zachorował, przedkładając pracodawcy zwolnienie lekarskie obejmujące dni od 10 do 20 listopada. W przedstawionej sytuacji pracodawca odmówi wypłaty wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku. Niezdolność do pracy z powodu choroby wystąpiła bowiem w trakcie pobytu na urlopie bezpłatnym, kiedy to pracownik nie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu i nie były za niego odprowadzane składki na wspomniane ubezpieczenie. Po zakończeniu urlopu świadczenia na ogólnych zasadach Jeżeli pracownik zachoruje w czasie pobytu na urlopie bezpłatnym i jego niezdolność do pracy będzie trwała także po zakończeniu tegoż urlopu, za okres po planowanym powrocie do pracy (po zakończeniu urlopu) przysługują mu świadczenia chorobowe na ogólnych zasadach. Dotyczy to również prawa do zasiłku opiekuńczego PRZYKŁAD 5. Choroba w części na urlopie bezpłatnym Pani Alina S. od 1 października 2015 r. przebywa na urlopie bezpłatnym który do 30 listopada 2015 r. Od 25 listopada pani Alina zachorowała i była chora do 16 grudnia. W takiej sytuacji, za okres od 25 do 30 listopada pani Alina nie otrzyma zasiłku chorobowego. Natomiast za okres choroby od 1 grudnia będzie miała prawo do wynagrodzenia za czas choroby lub zasiłku chorobowego w zależności od tego czy w 2015 r. pracodawca za okres 33. dni (lub 14. dni, gdy Pani Anna ukończyła 50 lat) wypłacił jej już wynagrodzenie chorobowe. PRZYKŁAD 6. Prawo do opieki na urlopie bezpłatnym i po nim Pracownik Jonatan D. przebywał na urlopie bezpłatnym od 6 października do 20 listopada 2015 r. Natomiast 17 listopada przedłożył pracodawcy zwolnienie lekarskie potwierdzające 8
konieczność sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem w wieku 6 lat, obejmujące okres od 17 do 27 listopada. Za dni od 17 do 20 listopada pracownikowi nie przysługuje zasiłek opiekuńczy, ponieważ przypadały one na okres urlopu bezpłatnego. Natomiast zasiłek ten powinien być wypłacony panu Jonatanowi (jeśli zostaną spełnione warunki z ustawy chorobowej) za dni przypadające po zakończeniu urlopu bezpłatnego, tj. za okres od 21 do 27 listopada. Okres zasiłkowy bez skracania Fakt, że pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym nie nabywa prawa do świadczeń chorobowych, rodzi często pytanie, czy okres takiej niezdolności do pracy ma wpływ na okres zasiłkowy. Otóż nie. Wynika to wprost z art. 12 ust. 3 ustawy chorobowej. W okresie zasiłkowym należy natomiast uwzględnić dni choroby przypadające po zakończeniu urlopu bezpłatnego, za które pracownikowi zostały wypłacone świadczenia chorobowe. Dokładnie takie same zasady obowiązują w sytuacji ustalania okresu 33. lub 14. dni, za które pracownikom przysługuje wynagrodzenie chorobowe, jak również liczby dni, przez które ubezpieczeni zachowują prawo do zasiłku opiekuńczego. PRZYKŁAD 7. Zmniejszony limit opieki Pracownica Jolanta B. od 3 do 20 listopada 2015 r. przebywała na urlopie bezpłatnym. Dnia 17 listopada przedłożyła pracodawcy zwolnienie lekarskie potwierdzające konieczność sprawowania przez nią opieki nad chorą córką w wieku 15 lat, obejmujące okres od 17 do 27 listopada.za dni przypadające na czas urlopu bezpłatnego pani Jolanta nie nabyła prawa do zasiłku opiekuńczego i tym samym dni te nie zmniejszają limitu 14 dni, za które zasiłek ten przysługuje. Zasiłek opiekuńczy został natomiast wypłacony za dni przypadające po zakończeniu urlopu, tj. za okres od 21 do 27 listopada, i te dni zmniejszą wspomniany limit. W roku bieżącym pracownica będzie więc mogła otrzymać zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad chorym członkiem rodziny, w tym dzieckiem w wieku powyżej 14 lat, jeszcze przez 6 dni (14 dni limitu 8 dni wykorzystanych). Koniec urlopu bezpłatnego wraz z końcem zatrudnienia Gdy koniec urlopu bezpłatnego pokrywa się z końcem zatrudnienia i pracownik staje się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie pobytu na tym urlopie, a sama choroba trwa jeszcze po jego zakończeniu, osobie tej będzie przysługiwał zasiłek chorobowy za dni po ustaniu 9
stosunku pracy (zakończeniu urlopu bezpłatnego). Będzie go wypłacał ZUS, chyba że wystąpią przesłanki (określone w art. 13 ustawy chorobowej) pozbawiające prawa do zasiłku. Jak już wspomniano, w takiej sytuacji pracownikom nie przysługuje wynagrodzenie chorobowe. ZUS wypłaca wówczas zasiłek chorobowy, nawet jeśli przed ustaniem zatrudnienia dany pracownik nie wykorzystał jeszcze limitu 33. albo 14. dni wynikającego z Kodeksu pracy. Organ ten nie podejmie też wypłaty zasiłku opiekuńczego. W czasie urlopu bezpłatnego możliwa praca u innego pracodawcy Urlop bezpłatny może też być udzielony w celu podjęcia przez pracownika pracy u drugiego pracodawcy (art. 174 1 kp ). Wówczas możemy mieć do czynienia z dwiema sytuacjami. Pierwsza sytuacja, gdy urlop bezpłatny kończy się wraz z końcem zatrudnienia u drugiego pracodawcy. Jeżeli w takiej sytuacji pracownik zachoruje, nabędzie prawo do świadczeń chorobowych u pracodawcy, u którego podjął zatrudnienie, ponieważ będzie tam podlegał ubezpieczeniom pracowniczym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu. Natomiast świadczenia te nie będą mu przysługiwały u pracodawcy, który udzielił urlopu. Jeżeli niezdolność do pracy będzie trwała po zakończeniu urlopu bezpłatnego, pracownik będzie miał prawo do świadczeń u pierwszego pracodawcy, a utraci prawo do nich u drugiego. PRZYKŁAD 8. Zasiłek chorobowy u drugiego pracodawcy Na wniosek pracownika Dariusza K. został udzielony mu urlop bezpłatny od 1 do 31 października 2015 r. w celu podjęcia w tym okresie pracy u drugiego pracodawcy. Pracownik zachorował i otrzymał zwolnienie lekarskie na okres od 29 października do 9 listopada. Pan Dariusz wykorzystał już limit dni, przez które przysługuje wynagrodzenie chorobowe. Za czas aktualnej niezdolności do pracy nabędzie prawo do zasiłku chorobowego, przy czym: za dni od 29 do 31 października zasiłek ten będzie przysługiwał u pracodawcy, u którego pracownik podjął zatrudnienie (nie będzie mu przysługiwało żadne świadczenie u pracodawcy, który udzielił urlopu bezpłatnego), za dni od 1 do 9 listopada zasiłek chorobowy będzie przysługiwał u pracodawcy, u którego zakończył się urlop bezpłatny, a nie będzie przysługiwał u pracodawcy, u którego świadczona była praca w czasie tego urlopu. 10
Druga sytuacja zachodzi, gdy urlop bezpłatny trwa dłużej niż zatrudnienie u drugiego pracodawcy. Wówczas za okres między zakończeniem zatrudnienia a końcem urlopu bezpłatnego pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy płatny przez ZUS. Jeśli niezdolność do pracy będzie trwała nadal po zakończeniu urlopu, świadczenie to będzie przysługiwało wówczas u pracodawcy, który udzielał urlopu. PRZYKŁAD 9. Zasiłek chorobowy płatny przez ZUS Od 6 października do 20 listopada 2015 r. pracownik Fabian S. przebywał na urlopie bezpłatnym. Od 6 października do 10 listopada podjął pracę u drugiego pracodawcy. Dnia 3 listopada zachorował i otrzymał zwolnienie lekarskie od 3 listopada do 4 grudnia. Pan Fabian wyczerpał limit dni, przez które przysługuje wynagrodzenie chorobowe. Pracodawca jest płatnikiem świadczeń chorobowych. Pracownik nabył prawo do zasiłku chorobowego. Świadczenie to wypłaca: za dni od 3 do 10 listopada pracodawca, u którego pracownik podjął pracę w czasie urlopu bezpłatnego, za dni od 11 do 20 listopada ZUS w związku z ustaniem tytułu do ubezpieczeń, jakim była praca świadczona u drugiego pracodawcy, ponieważ okres ten przypada na trwający jeszcze urlop bezpłatny, za dni od 21 listopada do 4 grudnia pracodawca udzielający urlopu bezpłatnego, ponieważ okres ten przypada już po zakończeniu urlopu. O przerwach i świadczeniach trzeba poinformować ZUS Jeżeli okres niezdolności do pracy z powodu choroby albo opieki przypada w całości na czas urlopu bezpłatnego i tym samym pracownikowi nie przysługują żadne świadczenia chorobowe, nie trzeba składać w ZUS dodatkowych dokumentów rozliczeniowych. Za pracownika należy przekazać wówczas raport ZUS RSA z kodem świadczenia/przerwy 111, oznaczającym urlop bezpłatny, i ewentualnie raport ZUS RCA, jeśli w danym miesiącu pracownik otrzymał jakieś oskładkowane wypłaty. Złożenie dodatkowego dokumentu będzie natomiast wymagane, jeśli niezdolność do pracy trwa również po zakończeniu urlopu bezpłatnego i pracownik nabędzie prawo do świadczeń chorobowych za okres po zakończeniu urlopu. W takim przypadku, oprócz wykazania przerwy w opłacaniu składek z powodu urlopu bezpłatnego, trzeba jeszcze rozpisać w raporcie ZUS RSA przerwę spowodowaną pobytem na zwolnieniu lekarskim. 11
PRZYKŁAD 10. Dwa raporty za pracownika Pracownik Olgierd O. od 3 września do 12 października 2015 r. przebywał na urlopie bezpłatnym, w czasie którego zachorował, otrzymując zwolnienie lekarskie od 8 do 26 października. Za dni przypadające po zakończeniu urlopu bezpłatnego (13 26 października) panu Olgierdowi przysługuje zasiłek chorobowy. Zarówno zasiłek (w kwocie 2.456,12 zł), jak i wynagrodzenie za przepracowane w październiku dni (w kwocie 876,32 zł) zostały wypłacone 30 października. Pracownik powinien być wykazany w październikowych dokumentach rozliczeniowych w następujący sposób: w raporcie ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od cyfr 01 10, gdzie zostaną rozliczone składki na wszystkie rodzaje ubezpieczeń społecznych od kwoty 876,32 zł, a na ubezpieczenie zdrowotne od 756,18 zł (876,32 zł 120,14 zł), w raporcie ZUS RSA z takim samym kodem tytułu ubezpieczenia, cyfrą 111 jako kodem świadczenia/przerwy, okresem od 1 października 2015 r. do 12 października 2015 r., cyfrą 12, w raporcie ZUS RSA z pracowniczym kodem tytułu ubezpieczenia, cyfrą 313 jako kodem świadczenia/przerwy, okresem od 13 października 2015 r. do 26 października 2015 r., cyfrą 14 jako liczbą dni zasiłkowych/liczbą wypłat oraz kwotą 2.456,12 zł. Podstawa prawna: art. 92 kp,art.174, art. 174 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 poz. 1502 ze zm.), oraz art. 12 ust. 2 pkt 1, ust.3, art.13 i art. 35 ust. 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz.159 ze zm.), 1 ust. 1 pkt 12 i 14 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 1844 ze zm.). Anna Michalska specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych 12
2BC30 ISBN 978-83-269-4444-4