Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Gubinie, ul. Pułaskiego 1 tel. 68 4558252 mail: ppp_gubin@interia.pl www.pppgubin.iap.pl PROGRAM PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNEJ Pięknie mówię mgr Magdalenę Augul Olech logopeda ze specjalnością neurologopedii
Wczesne wspomaganie rozwoju mowy u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym Wspomaganie dzieci z zaburzeniami mowy i wymowy Włączenie rodziców i nauczycieli do świadomej współpracy nad rozwojem mowy dzieci i kształtowaniem ich prawidłowej wymowy Promowanie w środowisku lokalnym działań profilaktycznych w zakresie szerszego dostępu do wczesnej diagnozy i terapii logopedycznej dla dzieci, w tym dzieci z deficytami globalnymi i parcjalnymi Podnoszenie jakości pracy szkół i przedszkoli poprzez poszerzanie możliwości współpracy z logopedą Udzielenie wsparcia rodzicom i nauczycielom dzieci niepełnosprawnych lub zagrożonych niepełnosprawnością
Przygotowanie programu w oparciu o opracowanie B. Dittfeld Realizacja programu Analiza programu
Skąd pomysł???? Inspiracją do napisania tego programu była potrzeba wczesnego wspomagania rozwoju mowy u dzieci. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, trzy miejskie przedszkola oraz Szkoła Podstawowa w Bieżycach i Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy połączyły siły by stworzyć wspólnie coś nowego. W programie uczestniczyły dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym, nauczyciele, wychowawcy i rodzice.
pedagogiczne łączyły działania logopedy i pedagoga, wiązały się z procesem dydaktycznym nauczania (uczenia się czytania i pisania, liczenia). Służyły one poznawaniu dziecka, pozyskiwaniu go do współpracy oraz stymulacji językowej; obejmowały również wychowawcze oddziaływanie na dziecko i jego otoczenie (zabawy inscenizacyjne) logopedyczne były włączane w momencie diagnozowania problemów dziecka oraz terapii dotyczyły głównie: czucia artykulatorów w powiązaniu z całym ciałem. Służyły nabywaniu nawyków językowych psychologiczne wiązały się z oddziaływaniem słownym logopedy na zachowanie i emocje dzieci. Stosowano następujące elementy: bajki terapeutyczne rysunki dziecięce
Ponadto w pracy profilaktycznej oraz diagnostyczno terapeutycznej z dziećmi stosowałam elementy następujących metod: metoda Weroniki Sherbourne, metoda Dobrego Startu metoda Bronisława Rocławskiego metoda kalifornijska (Domana) metoda Marii Montessori metoda kinezjologii edukacyjnej metoda psychostymulacji (M.S. Dyna Lingua) metoda Knillów metoda neurobiologiczna J. Cieszyńskiej
Zasady: Zasada świadomego dostosowania elementów preferowanych metod do zdiagnozowanych indywidualnych potrzeb dziecka Konsekwentne dążenie do sukcesu dziecka Zasada podmiotowości dziecka Zasada systematyczności oddziaływań Zasada stopniowania trudności
II. REALIZACJA PROGRAMU Przewidziany czas trwania programu - jeden cykl - 3 lata. Zajęcia odbywały się raz w tygodniu jedną godzinę. Jeden temat realizowany był przez 1miesiąc (3 4 spotkania). Przed rozpoczęciem programu i w czasie jego trwania pod koniec każdego roku szkolnego wykonywane były badania przesiewowe mowy dzieci biorących udział w programie. W trakcie trwania programu prowadzone były zebrania i zajęcia z rodzicami dla każdej grupy wiekowej (2 razy w roku). Pierwsze zebranie dotyczyło charakterystyki rozwoju mowy u dzieci, natomiast drugie spotkanie miało charakter warsztatowy, na których to rodzice w sposób praktyczny otrzymywali różne ćwiczenia i zabawy do pracy z dzieckiem w domu. Po skończonych zajęciach często odbywały się indywidualne konsultacje terapeutą, w celu rozwiania różnych wątpliwości i rozwiązania bieżących problemów.
Narzędzia badawcze dla dzieci 4 letnich do badania wykorzystałam kwestionariusz obrazkowy G. Bilewicz i B. Zioło, dla dzieci starszych (5 i 6 latków) Test nazywania A. Balejko. Po badaniach analizowałam jakie problemy mają dzieci i w czym mogłabym im pomóc. Na tej podstawie ułożyłam tematykę zajęć dla każdej grupy wiekowej.
1. Stroimy miny 2. Znamy głosy naszych kolegów 3. Wesołe i smutne laleczki 4. Sprzątamy mieszkanko świąteczne porządki 5. Ćwiczymy oddech 6. Malujemy własną postać 7. Jestem samodzielny w domu 8. w kuchni i w łazience 9. Jestem pilnym uczniem i dobrym kolegą 10. Odgłosy zwierząt naśladuję węża 11. Odgłosy przyrody naśladuję szum drzew
1. Odgłosy z ulicy naśladuję jadące auta 2. Odgłosy z podwórka rozmawiamy z Kaczką Dziwaczką 3. Naśladujemy ruchy naprzemienne w zabawie Łokieć kolano 4. Co to za przysłowie pozwól pomyśleć głowie? 5. Czas na relaks i długi oddech 6. Co misie robią zimą? 7. Trzy kolory 8. Wiosna 9. Urodziny Renaty 10. Wycieczka pociągiem
1. Koniec wakacji 2. W lesie 3. Moje ciało 4. W sklepie spożywczym 5. Bajki 6. Sport 7. Muzyka 8. W kwiaciarni 9. Na wiejskim podwórku 10. Na placu zabaw
Dzieci opanowały w dobrym stopniu mowę polską. Badania przesiewowe wykazały, że z grup objętych programem profilaktycznym na konsultację logopedyczną skierowano tylko pojedyncze dzieci. Były to te dzieci, które miały złożoną wadę wymowy bądź znaczny opóźniony rozwój mowy Efektywna współpraca z rodzicami i wychowawcami grup i klas w ramach wspomagania rozwoju mowy dzieci Wzrost świadomości logopedycznej rodziców i nauczycieli Wyposażenie rodziców i nauczycieli w techniki pracy z dziećmi Dzieci potrafią prawidłowo oddychać i używać artykulatorów do poprawnej wymowy, dbają o swoje wypowiedzi, przez co tempo mówienia jest wolniejsze, mowa bardziej zrozumiała, zniknął problem zacinania się Realizacja programu Pięknie mówię spotkała się z pozytywnym oddźwiękiem ze strony przedszkoli i szkół, obecnie trwa kolejna - VII edycja programu Promocja poradni na terenie miasta
warsztaty logopedyczne dla rodziców i nauczycieli dodatkowe korzyści wynikające z programu systematyczne badania przesiewowe mowy, słuchu i wzroku ułatwiony kontakt ze specjalistą