Informacja z kontroli jakości i prawidłowości oznakowania herbat, herbatek, kawy naturalnej, zbożowej i z cykorii za I kwartał 2012 r. Kontrolą powyższych zagadnień objęto 11 placówek w tym: - 5 placówek sieci; - 6 sklepów ogólnospożywczych oferujących herbaty, herbatki, kawę naturalną, zbożową i z cykorii. Wszystkie kontrole podjęto bez uprzedniego zawiadomienia przedsiębiorców o zamiarze wszczęcia kontroli. Łącznie zbadano 136 partii produktów wartości 9957 zł w tym: 21 partii herbat czarnych; 14 partii herbat czarnych aromatyzowanych lub z dodatkami; 14 partii herbat zielonych, czerwonych, żółtych, białych ( ); 15 partii herbat owocowych; 7 partii innych herbatek (w tym ziołowych); 36 partii kawy palonej ziarnistej i mielonej (w tym aromatyzowanych); 9 partii ekstraktu kawy naturalnej; 2 partie ekstraktu cykorii; 8 partii kawy zbożowej oraz mieszanki kawy naturalnej i zbożowej; 10 partii napojów w proszku typu cappuccino, 3 w 1 ( ). I. Jakość herbat, herbatek, kawy naturalnej, zbożowej i z cykorii Badaniami laboratoryjnymi na zgodność cech organoleptycznych, fizyczno-chemicznych z obowiązującymi przepisami i deklaracjami producentów objęto łącznie 11 partii produktów z grup: herbaty i kawy naturalne, łącznej wartości 1772 zł, w tym: 2 partie herbaty czarnej wartości 40 zł, 1 partię herbaty zielonej aromatyzowanej z maliną wartości 40 zł, 6 partii kawy palonej mielonej wartości 1340 zł i 2 partie ekstraktów kawy naturalnej wartości 352 zł. W wyniku przeprowadzonych badań zakwestionowano 2 partie herbat wartości 59 zł. Przeprowadzone analizy wykazały, że: Herbata czarna granulowana India á 100g nie odpowiadała wymaganiom jakościowym z uwagi na obecność zanieczyszczeń mechanicznych (nieregularna kulka metalowa o średnicy ok. 3 mm i włókienko o barwie ciemnoniebieskiej długości ok. 10 mm), Herbata zielona z maliną aromatyzowana liściasta á 100g nie odpowiadała wymaganiom jakościowym z uwagi na obecność zanieczyszczeń mineralnych (w jednym opakowaniu 2 kamyki w drugim 1 kamyk nieregularnego kształtu, o średnicy 4-6 mm). 1z5
Kontrolowany przedsiębiorca zaakceptował wyniki analiz laboratoryjnych ww. artykułów i zrezygnował z ponownych badań zabezpieczonych prób kontrolnych. Ponadto poinformował Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej o wycofaniu z oferty handlowej sklepów należących do przedsiębiorcy 2 partii ww herbat łącznej wartości 69 zł. W związku z powyższym zostało wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie wymierzenia kary pieniężnej z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21.12.2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz z art. 30 ust.1 ustawy z dnia 15.12.2000 r. o Inspekcji Handlowej. Ponadto opracowano informacje do właściwego miejscowo Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno- Spożywczych oraz 2 pisma do organów nadzoru sanitarnego. Przeprowadzone badania laboratoryjne 27 opakowań jednostkowych herbat i kawy naturalnej łącznej wartości 140 zł, pobranych z 11 partii produktów, nie wykazały nieprawidłowości w zakresie zgodności deklarowanej masy netto umieszczonej na etykietach producentów z rzeczywistą. II. Prawidłowość oznakowania Sprawdzono prawidłowość oznakowania przez producentów 136 partii herbat i herbatek, kawy naturalnej, zbożowej i z cykorii oraz napojów w proszku typu cappuccino, łącznej wartości 9957 zł, w tym: 122 partii produktów paczkowanych wartości 8857 zł i 14 partii towarów oferowanych luzem (herbaty, kawy naturalne) wartości 1100 zł, nie stwierdzając produktów oznaczonych niezgodnie z obowiązującymi przepisami. Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów art. 16 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28.01.2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności w przedmiocie etykietowania, reklamy, prezentacji herbat, herbatek, kawy naturalnej, zbożowej i z cykorii. Z objętych badaniem 136 partii artykułów, w obrocie stwierdzono tylko 1 asortyment pochodzący z produkcji ekologicznej tj. herbatę czerwoną ekspresową. Na etykietach opakowań jednostkowych ww. produktu, niezależnie od wymagań ogólnych dotyczących znakowania żywności, umieszczone były oznaczenia zgodne z przepisami rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007r. z dnia 28 czerwca 2007r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2090/91. Nie stwierdzono przypadków stosowania chronionych nazw pochodzenia (ChNP), chronionych oznaczeń geograficznych (ChOG) w oznakowaniu konwecjonalnych środków spożywczych. 2z5
III. Przestrzeganie okresów ważności Aktualność terminów ważności sprawdzano we wszystkich kontrolowanych placówkach obejmując badaniem 136 partii towarów wartości 9957 zł. Łącznie zakwestionowano 10 partii wartości 274 zł. Nieprawidłowości stwierdzono w 2 jednostkach Zakwestionowane produkty zostały wycofane z obrotu i zniszczone. Osoby odpowiedzialne za ww. nieprawidłowości ukarano grzywnami nałożonymi w formie mandatów karnych kredytowanych z art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25.08.2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Warunki i sposób przechowywania badanych produktów zgodne były z deklaracjami producentów zamieszczonymi na etykietach opakowań jednostkowych oraz przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 852/2004 z dnia 29.04.2004r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. U. L. 139 z 30.04.2004, s. 1 sprostowanie, Dz. U. L. 153 z 12.6.2008, str. 42). IV. Identyfikalność towarów Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów art. 18 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28.01.2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności w przedmiocie posiadania przez przedsiębiorców dowodów dostaw lub innych dokumentów identyfikujących dostawców badanych partii produktów. V. Identyfikacja kontrolowanego przedsiębiorcy Wszyscy przedsiębiorcy posiadali aktualne decyzje dotyczące rejestracji i zatwierdzania zakładów przez organy nadzoru sanitarnego, a określony w nich zakres i rodzaj działalności zgodny był ze stanem faktycznym i z wpisem do ewidencji działalności gospodarczej lub rejestru sądowego. VI. Orzeczenia lekarskie do celów sanitarno-epidemiologicznych We wszystkich kontrolowanych placówkach osoby biorące udział przy obrocie i sprzedaży artykułów żywnościowych posiadały książeczki zdrowia z aktualnymi wpisami z badań lekarskich do celów sanitarnoepidemiologicznych wymaganych dla osób bezpośrednio stykających się z żywnością. 3z5
VII Wykorzystanie ustaleń kontrolnych Za stwierdzone wykroczenia nałożono 2 mandaty karne kredytowane na łączną kwotę 280 zł z art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. W związku z nieprawidłowościami stwierdzonymi w czasie kontroli tutejszy Inspektorat wystąpił ze stosownymi pismami do: właścicieli sklepów bądź jednostek nadrzędnych, którym podlegały kontrolowane placówki, informując o wynikach przeprowadzonych kontroli, z wnioskami o podjęcie działań zmierzających do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości; producentów herbat i kawy naturalnej, informując o wynikach badań laboratoryjnych oraz wnosząc o podanie przyczyn stwierdzonych nieprawidłowości i wyeliminowanie uchybień; właściwego miejscowo Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych; 2 organów nadzoru sanitarnego. W stosunku do przedsiębiorcy, zostało wszczęte postępowanie administracyjne z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w związku z wprowadzeniem do obrotu Herbaty czarnej granulowanej India á 100g i Herbaty zielonej z maliną aromatyzowanej liściastej á 100g á 400g o niewłaściwej jakości handlowej. VIII. Wnioski Poprzednie kontrole jakości handlowej herbat, herbatek i kawy naturalnej Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Lublinie przeprowadził w III kwartale 2008r., nie oceniając produktów z segmentu: kawy zbożowe, ekstrakty cykorii, napoje w proszku typu cappuccino i 3 w 1. Wyniki analiz laboratoryjnych nie wykazały niewłaściwych cech jakości handlowej badanych herbat i kaw naturalnych. Kontrole przeprowadzone w I kwartale 2012r. wykazały znaczące pogorszenie jakości handlowej herbat. W wyniku badań laboratoryjnych zakwestionowano 65% produktów z tej grupy towarowej, ze względu na obecność zanieczyszczeń. Ponadto w obrocie handlowym stwierdzono 7,3% przeterminowanych produktów z grupy: kawy, herbaty, napoje w proszku. Znaczną poprawę stwierdzono natomiast w zakresie oznaczeń handlowych produktów z grupy herbaty. W wyniku poprzednich kontroli zakwestionowano, ze względu na niewłaściwe oznakowanie 17% zbadanych herbat. Aktualnie nie wniesiono uwag w powyższym zakresie. 4z5
Z wyjaśnień osób odpowiedzialnych wynika, że najczęstszą przyczyną stwierdzonych nieprawidłowości jest niedostateczna znajomość przepisów prawa oraz zaniedbania pracowników. 5z5