INFORMACJA Z KONTROLI PRZETWORÓW MLECZNYCH W KIERUNKU UJAWNIANIA KONSERWANTÓW (BEZ MASŁA) Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Poznaniu, przeprowadził na terenie Województwa Wielkopolskiego w III kwartale 2010 roku 14 kontroli w tym : 5 w hurtowniach 5 w sklepach sieci handlowych ( markety, supermarkety ) 4 w sklepach spożywczych, nabiałowych ( sklepy firmowe, spółdzielcze ) Celem kontroli było zbadanie i ocena jakości produktów z mleka pod kątem przestrzegania przepisów i deklaracji producentów zamieszczonych w oznakowaniu tych produktów, ze szczególnym zwróceniem uwagi na deklaracje odnośnie stosowanych konserwantów oraz ocena prawidłowości oznakowania wymaganego prawem żywnościowym. W wyniku podjętych działań kontrolnych nieprawidłowości stwierdzono w 71 proc. skontrolowanych placówek. Ogółem w kontrolowanych placówkach oględzinom poddano 74 partie przetworów mlecznych w tym: 10 partii mleka, 8 partii serów dojrzewających,
25 partii serów twarogowych, 6 partii serów topionych, 18 partii napojów mlecznych fermentowanych, 7 partii śmietany i śmietanki, z czego zakwestionowano 18 partii ( 24,3 proc.) produktów w tym: 5 partii mleka, 1 partię sera dojrzewającego, 8 partii serów twarogowych, 1 partię sera topionego, 2 partie napojów mlecznych fermentowanych, 1 partię śmietanki. Kwestionowania dotyczyły : nieprawidłowego oznakowania - 9 partii tj. 12,2 proc. ilości badanych produktów, niewłaściwej jakości - 5 partii tj. 17,9 proc. ilości produktów poddanych ocenie jakościowej, wprowadzenia do obrotu przeterminowanych produktów - 4 partie tj. 5,4 proc. produktów objętych kontrolą. Ustalenia w zakresie poszczególnych badanych zagadnień przedstawiają się następująco : Ocena laboratoryjna przetworów mlecznych Sprawdzenia zgodności cech jakościowych w odniesieniu do wymagań wynikających z obowiązujących przepisów i deklaracji producenta dokonano w 11 placówkach poddając badaniom laboratoryjnym łącznie 28 partii produktów, w tym 22 partie w kierunku ujawnienia dodatku konserwantów. Ocenie jakościowej w poszczególnych grupach asortymentowych poddano : sery dojrzewające 3 partie (w tym 2 partie na obecność konserwantów), sery twarogowe 14 partii (w tym 12 partii na obecność konserwantów), sery topione 3 partie (w tym 3 partie na obecność konserwantów), napoje mleczne fermentowane 4 partie (w tym 3 partie na obecność konserwantów), śmietanę i śmietankę 4 partie (w tym 2 partie na obecność konserwantów), 2
z czego zakwestionowano 5 partii (17,9 proc.) niżej wymienionych przetworów mlecznych : 4 partie serów twarogowych - twarożek truskawkowy a 100g partia 217 opakowań, która nie odpowiadała deklaracji producenta z uwagi na zawyżenie zawartości tłuszczu o 0,5 proc. (deklarowana zawartość tłuszczu 4,5% ), - serek truskawkowy homogenizowany a 125g partia 80 opakowań, która nie odpowiadała deklaracji producenta z uwagi na zawyżenie zawartości tłuszczu o 0,3 proc. (deklarowana zawartość tłuszczu 4,5% ), - twarożek kanapkowo-sernikowy a 200g partia 23 opakowania, która nie odpowiadała deklaracji producenta z uwagi na zawyżenie zawartości tłuszczu o 5,1 proc. (deklarowana zawartość tłuszczu 24%), - twarożek kanapkowo-sernikowy a 200g partia 26 opakowań, która nie odpowiadała deklaracji producenta z uwagi na zawyżenie zawartości tłuszczu o 2,3 proc. (deklarowana zawartość tłuszczu 24%), 1 partię sera topionego - ser topiony kremowy z szynką a 100g partia 12 opakowań, która nie odpowiadała deklaracji producenta zawartej w nazwie,,..z szynką ze względu na niewłaściwe cechy organoleptyczne - widoczne cząstki pochodzące z białkowej osłonki pokrywającej powierzchnię szynki : twarde, włókniste, suche o brązowej barwie oraz ścięgniste fragmenty o białej barwie, twarde, niekonsumpcyjne. Prawidłowość oznakowania produktów Ocenie poddano ogółem 74 partie przetworów mlecznych, w tym: 10 partii mleka, 3
8 partii serów dojrzewających, 25 partii serów twarogowych, 6 partii serów topionych, 18 partii napojów mlecznych fermentowanych, 7 partii śmietany i śmietanki, z czego zakwestionowano 9 partii ( 12,2 proc. ) w tym: mleko 5 partii, sery dojrzewające 1 partia, sery twarogowe 2 partie, napoje mleczne fermentowane 1 partia Stwierdzone uchybienia w oznakowaniu dotyczyły : niepodania na opakowaniach mleka spożywczego informacji o zawartości tłuszczu za pomocą zwrotu,,zawartość tłuszczu % 4 partie, użycia nazwy środka spożywczego nieadekwatnej do jego składu 1 partia braku poprzedzenia terminu przydatności do spożycia określeniem,,należy spożyć do 1 partia, podania informacji o nazwie środka spożywczego w innym polu widzenia niż termin przydatności do spożycia i pojemność 1 partia, podania informacji o masie netto w innym polu widzenia niż nazwa środka spożywczego i termin przydatności do spożycia 1 partia, niepodania informacji o nazwie środka spożywczego, terminie przydatności do spożycia i zawartości netto w tym samym polu widzenia oraz warunkach przechowywania w sąsiedztwie terminu przydatności do spożycia 1 partia, podania nieprawidłowej nazwy dozwolonej substancji dodatkowej 1 partia. Aktualność daty minimalnej trwałości, terminów przydatności do spożycia oraz warunki i sposób przechowywania : 4
a) Wraz z oceną prawidłowości oznakowania przetworów mlecznych sprawdzono przestrzeganie deklarowanych na opakowaniach przez producentów dat minimalnej trwałości i terminów przydatności do spożycia poddając oględzinom łącznie 74 partie. W 2 placówkach (14,3 proc. ogółu) ujawniono w obrocie 4 partie produktów po upływie terminów przydatności do spożycia tj. : - 2,4 kg sera twarogowego chudego po upływie terminu przydatności do spożycia o 3 dni, - 6 opakowań a 200g homogenizowanego serka po upływie terminu przydatności do spożycia o 2 dni, - 3 opakowania a 500ml maślanki spożywczej po upływie terminu przydatności do spożycia o 2 dni, - 3 opakowania a 250ml śmietanki pasteryzowanej kremowej po upływie terminu przydatności do spożycia o 2 dni. Przeterminowane produkty zostały wycofane z obrotu. b) Oferowane w kontrolowanych placówkach przetwory mleczne przechowywane były w warunkach zgodnych z zaleceniami producentów oraz przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 852/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych, za wyjątkiem 2 placówek a mianowicie : - na ladzie sprzedażowej w temperaturze powyżej 20 C wyeksponowane były przetwory mleczne takie jak : jogurty, serki homogenizowane i smażone. Zgodnie z opisem podanym na opakowaniach temperatura przechowywania tych produktów powinna wynosić dla jogurtu 2-6 C, dla serów 1-8 C. - w dwóch ladach chłodniczych w temperaturze + 15 C przechowywane były przetwory mleczne takie jak: jogurty, sery dojrzewające, sery smażone i masło. Zgodnie z opisem podanym na opakowaniach temperatura przechowywania tych produktów powinna wynosić dla jogurtu 2-6 C, dla serów do + 10 C, dla masła 2-8 C. 5
O powyższych nieprawidłowościach powiadomiono Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Lesznie i Kościanie. Prawidłowość uwidaczniania informacji cenowych Kontrolę w tym zakresie przeprowadzono w 1 sklepie spożywczym,w którym stwierdzono niżej wymienione nieprawidłowości : przy oferowanych do sprzedaży 13 partiach przetworów mlecznych (jogurty, śmietanki, napoje fermentowane, sery dojrzewające) nie uwidoczniono wywieszek zawierających informacje dotyczące nazwy handlowej, ceny, jednostki miar, ceny jednostkowej, na wywieszkach cenowych uwidocznionych przy pozostałych towarach nie podano informacji o cenach jednostkowych. W toku kontroli uwidoczniono brakujące informacje cenowe. Przestrzeganie postanowień ustawy z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach W 1 sklepie spożywczym ustalono,że przy sprzedaży towarów stosowano wagę elektroniczną oznaczoną nieaktualną cechą legalizacji tj. z cechą,,viii 05. Przedmiotowa waga została poddana ponownej legalizacji. Ustalenia kontroli dały podstawę do : nałożenia 2 mandatów karnych za wykroczenia popełnione z art. 100 ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, art.111 2 k.w., art.137 1 k.w., art.26 ust.1 pkt.2 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach, przesłania 11 informacji do właściwych miejscowo Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, powiadomienia 2 organów nadzoru sanitarnego, 6
skierowania 11 pism do producentów kwestionowanych produktów, wycofania z obrotu 4 partii produktów. Do przedsiębiorców kwestionowanych produktów skierowano zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kar pieniężnych wynikających z art. 40 a ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych. 7