Doradztwo edukacyjno-zawodowe w szkole zawodowej Prowadzenie: Barbara Matusik Doradca metodyczny ds. doradztwa zawodowego Gorzów Wlkp., 29.08.2016
WARTO WIEDZIEĆ - Doradztwo edukacyjno-zawodowe w dokumentach, regulacje prawne - Podstawowe pojęcia - Wewnątrzszkolny System Doradztwa Edukacyjno-Zawodowego - Obszary doradztwa edukacyjno-zawodowego w szkole zawodowej - Źródła informacji w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego
Poradnictwo zawodowe zajmuje bardzo ważne miejsce w dokumentach europejskich. Istotny jest w nich przede wszystkim system poradnictwa przez całe życie dostępnego zarówno dla dzieci, młodzieży w okresie edukacji, jak i osób dorosłych, osób starszych. Na każdym bowiem etapie ma swoje zadania, niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania jednostki. Memorandum dotyczące kształcenia ustawicznego z Lizbony z 2000 r. (Memorandum on lifelong learning) Rezolucja Rady Unii Europejskiej z 28 maja 2004 o wzmocnieniu polityki, systemów i praktyki w dziedzinie całożyciowego doradztwa kariery. Rezolucja Rady Unii Europejskiej o potrzebie zwiększenia roli całożyciowego doradztwa kariery w strategii uczenia się przez całe życie z 21 listopada 2008 r. Strategia UE 2020 na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu
Doradztwo edukacyjno-zawodowe stan obecny W Polsce poradnictwo zawodowe realizowane jest w ramach instytucji ustawowych w czterech sektorach: RESORT EDUKACJI Ministerstwo Edukacji Narodowej RESORT PRACY Ministerstwo Rodziny, Pracy, Polityki Społecznej RESORT SZKOLNICTWA WYŻSZEGO Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego RESORT MINISTERSTWA OBRONY NARODOWEJ Oprócz wyżej wymienionych resortów poradnictwo zawodowe jest realizowane także przez instytucje prywatne, a także liczne stowarzyszenia.
Regulacje prawne ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach zawiera definicję pomocy pedagogiczno-psychologicznej w odniesieniu do doradztwa zawodowego: rozpoznawanie potencjalnych możliwości oraz indywidualnych potrzeb ucznia i umożliwianie ich zaspokojenia, wspieranie uczniów, aktywnymi metodami, w dokonywaniu wyboru kierunku dalszego kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej oraz udzielanie informacji w tym zakresie, wspieranie nauczycieli w organizowaniu wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu. [... ]
12.1. Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu organizuje się w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych Orientacja i zawodowych, przy zawodowa wykorzystaniu aktywnych metod pracy. 2. Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu prowadzone są w grupach odpowiadających liczbie uczniów w oddziale 3. Zajęcia, o których mowa w ust. 1, prowadzą: doradca zawodowy lub nauczyciel, wychowawca, psycholog albo pedagog, posiadający przygotowanie do prowadzenia zajęć związanych wyborem kierunku kształcenia [... ] 15.1. Pomoc psychologiczno-pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki. [... ]
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U., z 2001 r. Nr 61, ze zm.) wprowadza funkcjonowanie wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego 2.1.Statut określa w szczególności: 11) organizacje wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia
PODSTAWOWE POJĘCIA
Poradnictwo zawodowe - długofalowe i wieloetapowe działania wychowawcze, towarzyszące jednostce w trakcie jej rozwoju zawodowego. Obejmuje ono udzielanie pomocy uczniom i dorosłym w planowaniu, tworzeniu i rozwoju kariery zawodowej, przynoszącej jednostce satysfakcję i zawodowy sukces. Doradca zawodowy - osoba udzielająca pomocy w formie grupowych i indywidualnych porad zawodowych, młodzieży i osobom dorosłym w wyborze zawodu, kierunku kształcenia i szkolenia, uwzględniając ich możliwości psychofizyczne i sytuację życiową a także potrzeby rynku pracy oraz możliwości systemu edukacyjnego; - powinien posiadać kompetencje społeczne, do których należą: cechy osobowościowe, uzdolnienia i zainteresowania, warunkujące powodzenie pracy z ludźmi.
METODY PORADNICTWA ZAWODOWEGO Poradnictwo indywidualne proces, podczas którego doradca zawodowy w sposób świadomy i celowy wykorzystuje procedury i techniki rozmowy doradczej motywując klienta do swobodnego wypowiadania się oraz aktywnego współdziałania w rozwiązaniu jego problemów (m.in. rozmowy doradcze, testy, diagnozy, praca z przewodnikami po zawodach) Poradnictwo grupowe sposób pracy z ludźmi, którzy jako członkowie grupy, w atmosferze akceptacji i otwartości, mają możliwość zbadania i zdefiniowania własnego problemu zawodowego, dokonania adekwatnej oceny siebie oraz rozwijania umiejętności podejmowania decyzji dotyczących planowania własnej kariery zawodowej (m.in. zajęcia warsztatowe, gry zespołowe, praca z przewodnikami po zawodach, wycieczki zawodoznawcze)
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Edukacyjno-Zawodowego Obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu prawidłowego przygotowania uczniów do wyboru zawodu lub specjalności zawodowej i kierunku dalszego kształcenia. Umożliwia uczniom zdobycie wiedzy i umiejętności niezbędnych do: poznania siebie i określenia własnych predyspozycji zawodowych oraz rozpoznawania rynku pracy i zasad nim rządzących, co niewątpliwie przyczyni się do efektywnego zaplanowania ich karier edukacyjno-zawodowych. System powinien określać: - metody i formy pracy zawodoznawczej - role i zadania nauczycieli w ramach rocznego planu działań - czas i miejsce realizacji zadań - oczekiwane efekty, metody pracy
Po co to doradztwo Pomaga uczniowi w: - zaplanowaniu własnej kariery zawodowej - określeniu predyspozycji do konkretnych zawodów i samopoznaniu - nabyciu umiejętności poruszania się po rynku pracy - uzyskać wiedzę nt.: możliwości zatrudnienia w zawodzie, w jakim się kształci wymagań współczesnego rynku pracy, bieżącej koniunkturze na rynku zapotrzebowania na konkretne zawody możliwości rozwoju w wymarzonym zawodzie możliwości dalszego kształcenia (oferta szkół, kierunki studiów) innych zawodów (zawodoznawstwo)
Obszary doradztwa edukacyjno-zawodowego w szkole zawodowej Technikum Zasadnicza Szkoła Zawodowa Rozwijanie aktywności poznawczej uczniów w kierunku właściwej samooceny Poznawanie i rozwijanie swoich możliwości psychofizycznych Przygotowanie uczniów do zakładania realistycznych planów kariery edukacyjno-zawodowej Kształtowanie świadomych decyzji w wyborze zawodu i szkoły Aktywizowanie uczniów do poznawania różnych grup zawodowych Rozwijanie umiejętności pracy zespołowej Poznawanie rynku pracy oraz zjawisk reorientacji, mobilności zawodowej i bezrobocia Poznawanie zawodów przyszłości w kraju i w Unii Europejskiej Uświadomienie uczniom zmian, które zaszły na rynku pracy, i ich konsekwencji Kształcenie umiejętności samodzielnego poszukiwania pracy zachowania na rozmowie kwalifikacyjnej, pisania dokumentów aplikacyjnych Uświadomienie uczniom roli kształcenia przez całe życie i potrzeby ciągłego doskonalenia się, Przekazanie informacji dotyczących prawnego aspektu zatrudnienia, w tym zatrudnienia osób młodocianych Wsparcie informacją zawodową o dostępnych dodatkowych szkoleniach w obszarze zainteresowań zawodowych uczniów rozszerzenie kwalifikacji i zmiana dotychczasowego zawodu
Doradztwo edukacyjno-zawodowe Technikum Zasadnicza Szkoła Zawodowa Formy realizacji spotkania ze specjalistami, wycieczki do lokalnych zakładów pracy, instytucji, targi edukacyjne, praktyki zawodowe, spotkania z rodzicami reprezentującymi różne zawody, pogadanki, dyskusje, warsztaty, prezentacje, konsultacje (doradca zawodowy, przedstawiciele PUP). Wychowawca klasy realizuje swoje zadanie głównie poprzez: prowadzenie lekcji na podstawie autorskiego programu, grupowe doradztwo dla uczniów dostępne testy na zdolności, predyspozycje zawodowe, dokumenty aplikacyjne, rozmowa z pracodawcą, koordynowanie Dnia Przedsiębiorczości, Ogólnopolski Tydzień Kariery, uczestnictwo w targach edukacyjnych i pracy, dostęp uczniów do publikacji (m.in. Informatory, książki, poradniki, Przewodniki po zawodach ) zapraszanie przedstawicieli instytucji rynku pracy, szkół (wyższych, policealnych, liceów dla dorosłych), pracodawców na spotkania z młodzieżą w szkole, wsparcie dla rodziców: organizowanie warsztatów, prowadzenie pogadanek.
Skutecznie prowadzone zajęcia z doradztwa edukacyjno-zawodowego motywują do nauki i mogą zapobiec nieprzemyślanym decyzjom dotyczącym dalszej ścieżki edukacji i kariery.
Źródła informacji w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego: filmy i teczki o zawodach przewodniki po zawodach informatory czasopisma media Internet broszury i foldery promujące szkoły ulotki programy komputerowe
Przydatne linki: Strony edukacyjne: http://www.perspektywy.pl - Wydawnictwo PERSPEKTYWY http://www.oke.poznan.pl - Okręgowa Komisja Egzaminacyjna http://www.koweziu.edu.pl- Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej http://www.ohp.pl - Ochotnicze Hufce Pracy http://www.sdsiz.pl - Stowarzyszenie Doradców Szkolnych i Zawodowych Czasopisma edukacyjne: http://www.koweziu.edu.pl/edukator/index.php - Edukator Zawodowy http://www.dlaczego.com.pl - DLACZEGO-Portal studencki http://www.frps.org.pl - Fundacja Realizacji Programów Społecznych http://www.wybieramzawod.pl - Wybieram Zawód Strony związane z rynkiem pracy: http://www.pfp.com.pl - Polska Fundacja Przedsiębiorczości http://www.bip.gov.pl - Biuletyn Informacji Publicznej http://www.psz.praca.gov.pl - Publiczne Służby Zatrudnienia http://www.careerjet.pl - Oferty pracy http://pl.jobbaloon.com - Oferty pracy Wyszukiwarka ofert pracy - w podanej wyszukiwarce wybierz "zawód" i "urząd pracy" i kliknij WYSZUKAJ KATALOG ZAWODÓW http://www.koweziu.edu.pl/index2.php?id=strefa_ucznia_zawod http://www.uczelnie.info.pl/index.php?mod=zawody
Z a p r a s z a m do udziału w szkoleniu w ramach wojewódzkich grantów edukacyjnych Lubuskiego Kuratora Oświaty: Skuteczne doradztwo zawodowe w gimnazjum realizacja zadań doradcy zawodowego oraz Skuteczne doradztwo zawodowe w szkole ponadgimnazjalnej realizacja zadań doradcy zawodowego Szkolenia uruchamiane będą od połowy września 2016. O przyjęciu zdecyduje kolejność zgłoszeń. Zgłoszenia przyjmowane są wyłącznie drogą elektroniczną.
Zapraszam do współpracy Kontakt: Barbara Matusik doradca metodyczny ds. doradztwa zawodowego Wojewódzki Ośrodek Metodyczny w Gorzowie Wlkp. ul. Łokietka 23 tel. 95/721-61-10, 721-61-11 fax 95/721-61-12 e-mail: wom@womgorz.edu.pl www.womgorz.edu.pl
Dziękuję za uwagę