SYLABUS Nazwa przedmiotu: Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot: Katedra: Kierunek: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Liczba punktów ECTS za zaliczenie przedmiotu: Wybrane zagadnienia z historii teatru Wyższa Szkoła Artystyczna w Warszawie Malarstwa Malarstwo Studia pierwszego stopnia Praktyczny I semestr 2 ECTS Studia Kierunek studiów Specjalność Forma studiów Malarstwo kostium i rekwizyt niestacjonarne sceniczny, malarstwo w scenografii, malarstwo sztalugowe Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł zawodowy, imię i nazwisko prowadzącego przedmiot: mgr Monika Mokrzycka-Pokora Założenia i cele przedmiotu Zajęcia mają na celu: - zapoznanie studenta z najważniejszymi aspektami istnienia teatru w kulturze na podstawie przykładów z historii teatru i teatru współczesnego; - zapoznanie studenta z przykładami konwencji teatralnych; - namysł nad znaczeniem religijnym i społecznym teatru oraz zagadnieniami związanymi ze sposobami funkcjonowania słowa w teatrze i metodami pracy z aktorem; - przedstawienie zagadnień związanych z kształtowaniem przestrzeni teatralnej, scenografią oraz kostiumem i charakteryzacją aktora; - zwrócenie uwagi na związki pomiędzy scenografią, kostiumem i charakteryzacją a epoką i typem wystawianego repertuaru, całością inscenizacji, jej stylem, technikami aktorskimi i metodą pracy z aktorem; - kształtowanie umiejętności samodzielnego myślenia i analizy przeczytanych tekstów dotyczących doktryn teatralnych, dramatów i przedstawień teatralnych; - kształtowanie zdolności przedstawiania zdobytej wiedzy i umiejętności formułowania oraz obrony swoich poglądów.
Wymagania wstępne Klasyfikacja na pierwszy rok studiów. Zamierzony efekt kształcenia Symbol efektu Opis efektu kształcenia na poziomie przedmiotu Weryfikacja efektu kształcenia kształcenia na poziomie kierunku K_W03 Ma wiedzę na temat swobodnego posługiwania się obejrzenie przedstawień teatralnych fachową terminologią związaną z historią teatru. podanych w programie, K_W08 Rozumie i umie wykorzystać poznane aspekty istnienia teatru w kulturze na podstawie przykładów z historii teatru i teatru współczesnego do dalszego rozwoju własnej osobowości artystycznej. znajomość tekstów ujętych w programie, pozytywna ocena z egzaminu. K_W09 Ma wiedzę na temat swobodnego poruszania się w obrębie podstawowych zagadnień związanych z historią teatru. K_W10 Rozumie znaczenie dorobku artystycznego twórców teatru. K_W16 K_U01 K_U17 K_K02 Ma i potrafi poddać krytycznej lekturze teksty źródłowe, a także dokonać szczegółowej analizy obejrzanych przedstawień teatralnych. Ma umiejętność uczenia się, krytycznej lektury, potrafi dokonać szczegółowej analizy przeczytanych tekstów i obejrzanych przedstawień teatralnych. Ma umiejętność krytycznej lektury, potrafi dokonać szczegółowej analizy przeczytanych tekstów i obejrzanych przedstawień teatralnych i świadomie wykorzystać je do realizowania zadań projektowych i twórczych. Rozumie, jaki wpływ na ostateczny kształt przedstawienia teatralnego mają scenografia, kostium oraz charakteryzacja oraz w jaki sposób przekaz plastyczny i przekaz werbalny wzajemnie się w teatrze uzupełniają. K_K03 Jest zdolny do twórczego, otwartego podejścia w podejmowanych na zajęciach zagadnieniach; rozumie potrzebę doskonalenia umiejętności przedstawiania zdobytej wiedzy, a także uczenia się przez całe życie formułowania i obrony swoich poglądów. 2
Liczba godzin dydaktycznych i formy zajęć i punkty ECTS: Przedmioty Liczba godzin dydaktycznych (w tym): Wybrane zagadnienia z historii teatru Forma zajęć: (W - wykład, Razem W Ć K Ć - ćwiczenia, K - konwersatorium) W+Ć 18 12 6 Rok I Rok II Rok III Rok IV Semestr I Semestr II Semestr III Semestr IV Semestr V Semestr VI Semestr VII W Ć K ECTS R W Ć K ECTS R W Ć K ECTS R W Ć K ECTS R W Ć K ECTS R W Ć K ECTS R W Ć K ECTS R 12 6 2 E R rygor (egzamin E, zaliczenie z ocen ą Zo, zaliczenie Z) Treści programowe nauczania [treść zajęć] Szczegółowy plan spotka ń* : NR / FORMA ZAJĘĆ Wykład 1-2 Wykład 3-4 Wykład 5 Ćwiczenie 1 Wykład 6 Ćwiczenie 2 Wykład 7-8 TEMAT ZAJĘĆ Wprowadzenie do nauki o teatrze Objaśnienie podstawowych terminów, takich jak konwencja teatralna, iluzja, teatr w teatrze, etc. w oparciu o przykłady z historii teatru i teatru współczesnego. Funkcja publiczności w teatrze. Religijny wymiar teatru Religijna, społeczna i artystyczna funkcja teatru w starożytnej Grecji. Arystotelesowska definicja tragedii. Arystoteles, Definicja tragedii w: Teatr w kulturze w: Wiedza o kulturze, tom III, red. W. Dudzik i L. Kolankiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996 Włodzimierz Lengauer, Teatr starożytnych Greków: poeta, obrzęd, widowisko w: Wielki Teatr Świata. Wykłady otwarte na scenie przy Wierzbowej, Teatr Narodowy, Warszawa 2003 Słowo w teatrze Teatr elżbietańskiej Anglii jako teatr do słuchania. William Szekspir, Hamlet (wiele wydań) Społeczny wymiar teatru Dziady Adama Mickiewicza w reżyserii Kazimierza Dejmka i polski Marzec 68. Teatr Jana Klaty. H. na podstawie Hamleta Williama Szekspira, reż. Jan Klata, Teatr Wybrzeże w Gdańsku (do obejrzenia na stronie ninateka.pl) Przestrzeń teatralna Krąg i scena pudełkowa. Przestrzeń tragedii klasycznej. Przestrzeń naturalistyczna. Przestrzeń symboliczna projekty scenograficzne Adolphe a Appi. 3
Wykład 9 Ćwiczenie 3 Wykład 10 Ćwiczenie 4 Wykład 11 Ćwiczenie 5 Adolphe Appia, Żywa przestrzeń w: Adolphe Appia, Dzieło sztuki żywej i inne prace, WAiF, Warszawa 1974 Scenografia, kostium i rekwizyt Włoska commedia dell arte. Pojęcie maski. Allardyce Nicoll, Komedia sprawności w: Allardyce Nicoll, W świecie Arlekina, PIW, Warszawa 1967 Carlo Goldoni, Sługa dwóch panów, reż. Giorgio Strehler, Piccolo Teatro di Milano (fragmenty) Scenografia, kostium i rekwizyt Prace scenograficzne Małgorzaty Szczęśniak Hanoch Levin, Krum, reż. Krzysztof Warlikowski, TR Warszawa, Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie Aktor Metoda aktorska Konstantego Stanisławskiego. Efekt obcości Bertolta Brechta Konstanty Stanisławski, Praca aktora nad sobą w: Przeciw konwencjom. Antologia tekstów o teatrze polskim i obcym pod redakcją Marty Fik, Wydawnictwo KRĄG, Warszawa 1994 Bertolt Brecht, Krótki opis nowej techniki sztuki aktorskiej w: Przeciw konwencjom. Antologia tekstów o teatrze polskim i obcym pod redakcją Marty Fik, Wydawnictwo KRĄG, Warszawa 1994 Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara, reż. Andrzej Wajda, Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie (fragmenty) Bertolt Brecht, Matka Courage i jej dzieci, reż. Michał Zadara, Teatr Narodowy Wykład 12 Ćwiczenie 6 Reżyser Teatr Tadeusza Kantora. Tadeusz Kantor, Umarła klasa (do obejrzenia na stronie ninateka.pl) * Obowiązkiem każdego studenta jest posiadanie i znajomość sylabusa, w tym harmonogramu pracy, oraz szybkie zgłaszanie wszelkich niejasności. Zagadnienia programowe nauczania: Narzędzie/ metody dydaktyczne: Studenci są zobowiązani przygotowywać się na zajęcia (czytają teksty oraz oglądają przedstawienia teatralne wszystkie te pozycje podane są w planie pracy). Zajęcia mają formę wykładów lub ćwiczeń. Wykłady, w niektórych wypadkach, uzupełnione są pokazem ikonografii oraz fragmentów przedstawień teatralnych. Ćwiczenia polegają na wspólnej ze studentami analizie tekstów oraz przedstawień teatralnych, a także na dyskusji nad zawartymi w nich problemami. 4
Forma i sposób zaliczenia oraz wymagania egzaminacyjne: Metody i kryteria oceny: Warunkiem zaliczenia semestru I jest: a) obejrzenie przedstawień teatralnych podanych w programie b) znajomość tekstów ujętych w programie c) pozytywna ocena z egzaminu. Egzamin przeprowadzany jest w formie ustnej. Student otrzymuje na egzaminie dwa pytania. Jeśli student ma więcej niż dwie nieusprawiedliwione nieobecności, zobowiązany jest do odpowiedzi na dwa dodatkowe pytania. Nieobecności: Studenci mają prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności. Jeżeli nieobecności będzie więcej, wówczas student otrzyma na egzaminie dwa dodatkowe pytania. Skala ocen: 2 (brak zaliczenia); 3; 3 +; 4; 4 +; 5; 6 Ocena z egzaminu ustnego stanowi 100 % oceny końcowej. Egzamin ustny sprawdza wiedzę oraz umiejętność jej przedstawienia, a także sposób formułowania poglądów i umiejętność ich obrony. Sprawdza również zdolności analityczne i interpretacyjne, a także zachęca studentów do osobistej refleksji. Wymagania końcowe: Wymaganiem końcowym jest zaliczenie semestru I. Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych Wybrane zagadnienia z historii teatru Liczba godzin (kontaktow Ł ączna liczba e i punktów samodzieln a 1 punkt 1 punkt Średnia Liczba ECTS z praca ECTS= ECTS= arytmetyczn punktó wyrównanie efektów w godzinach oraz punktach ECTS studenta) 25h 30h a 25h-30h w ECTS m Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim 18 0,60 1 1. Uczestnictwo w zajęciach dydaktycznych Samodzielna praca studenta 42 1,40 1 1. Przygotowanie do zaliczeń i egzaminów 15 0,50 1 2. Przygotowanie się do zajęć 12 0,40 0 3. Zapoznanie się ze wskazana literaturą 15 0,50 1 Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia efektów kształcenia w godzinach oraz punktach ECTS 60 2,40 2,00 2,20 2,00 2 Formy weryfikacji osiągnięcia składowe oceny w %] Język wykładowy Literatura Ocena z egzaminu ustnego stanowi 100% oceny końcowej. polski Literatura podstawowa: teksty i przedstawienia teatralne podane w planie pracy oraz: Denis Bablet, Rewolucje sceniczne XX wieku, PIW, Warszawa 1980 Margot Berthold, Historia teatru, WAiF, Warszawa 1980 Historia teatru, red. John Russel Brown, Diogenes, Świat Książki, Warszawa 1999 5
Patrice Pavis, Słownik terminów teatralnych, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław (etc.) 1998 Patrice Pavis, Współczesna inscenizacja: źródła, tendencje, perspektywy, PWN, Warszawa 2011 Zenobiusz Strzelecki, Kierunki scenografii współczesnej, PWN, Warszawa 1970 Literatura uzupełniająca: Podpis prowadzącego przedmiot: Ajschylos, Tragedie, Wydawnictwo Homini, Kraków 2005 Adolphe Appia, Dzieło sztuki żywej i inne prace, WAiF, Warszawa 1974 Arystoteles, Poetyka, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław (etc.) 1989 Stephen Greenblatt, Shakespeare: stwarzanie świata, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2007 Małgorzata Grzegorzewska, Kamienny ołtarz. Horyzonty metafizyczne w tragedii antycznej i dramacie Williama Szekspira, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007 Krystian Lupa rozmowy, Notatnik Teatralny 54-55/2009 Allardyce Nicoll, W świecie Arlekina, PIW, Warszawa 1967 Magdalena Raszewska, Dziady Dejmka, Teatr Narodowy, Warszawa 2008 Warlikowski, Notatnik Teatralny 62-63/2011 Podpis prorektora do spraw dydaktycznych: Oświadczenie i podpis prowadzącego zajęcia Oświadczam, że treści programowe zawarte w niniejszym sylabusie są rezultatem mojej indywidualnej pracy twórczej wykonywanej w ramach stosunku pracy/współpracy wynikającej z umowy cywilnoprawnej oraz że osobom trzecim nie przysługują z tego tytułu autorskie prawa majątkowe. Dnia:.... 6