RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 201869 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 361378 (22) Data zgłoszenia: 21.07.2003 (51) Int.Cl. A61K 31/047 (2006.01) A61K 31/19 (2006.01) A61K 31/715 (2006.01) A61K 31/717 (2006.01) A61P 15/02 (2006.01) (54) Kompozycja farmaceutyczna na bazie metylocelulozy, kwasu mlekowego i alkoholu wielowodorotlenowego oraz sposób wytwarzania tej kompozycji (43) Zgłoszenie ogłoszono: 24.01.2005 BUP 02/05 (73) Uprawniony z patentu: Akademia Medyczna im.piastów Śląskich we Wrocławiu,Wrocław,PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 29.05.2009 WUP 05/09 (72) Twórca(y) wynalazku: Katarzyna Małolepsza- Jarmołowska,Wrocław,PL Aleksander A. Kubis,Wrocław,PL Lidia Hirnle,Wrocław,PL PL 201869 B1 (57) 1. Kompozycja farmaceutyczna na bazie metylocelulozy, kwasu mlekowego i alkoholu wielowodorotlenowego, znamienna tym, że zawiera od 55 do 85 części masowych metylocelulozy, od 0,5 do 5 części masowych kwasu mlekowego, od 0,5 do 5 części masowych polimeru zasadowego, korzystnie eudragitu lub chitozanu lub poliwinylopirolidonu lub ich mieszaniny oraz od 5 do 20 części masowych alkoholu wielowodorotlenowego, korzystnie glicerolu lub glikolu propylenowego-1,2 lub glikolu polioksyetylenowego 200-6000 lub ich mieszaniny oraz od 0,5 do 5 części masowych liofilizatu bakterii Lactobacillus, korzystnie Lactobacillus crispatis, Lactobacillus jenseni, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus gasseri, Lactobacillus helveticus, przy czym stosunek stechiometryczny kwasu mlekowego do polimeru zasadowego zawiera się w granicach od 1 : 1 do 8 : 1. 3. Sposób wytwarzania kompozycji farmaceutycznej na bazie metylocelulozy, kwasu mlekowego i alkoholu wielowodorotlenowego, z użyciem alkoholu etylowego, znamienny tym, że sporządza się dwuskładnikową komponentę przez rozpuszczenie w roztworze kwasu mlekowego polimeru zasadowego, korzystnie eudragitu lub chitozanu lub poliwinylopirolidonu, w stosunku stechiometrycznym do wolnych grup aminowych w polimerze zasadowym w granicach od 1 : 1 do 8 : 1, mieszając do całkowitego rozpuszczenia polimeru zasadowego oraz równolegle sporządza się roztwór solwatujący przez rozpuszczenie, w co najmniej 5 częściach masowych 95% alkoholu etylowego, licząc w stosunku do sumy składników, alkoholu wielowodorotlenowego, korzystnie glicerolu lub glikolu propylenowego-1,2 lub glikolu polioksyetylenowego 200-6000 lub ich mieszaniny i oba wytworzone roztwory miesza się ze sobą do pełnej jednorodności, po czym tak przygotowaną mieszaniną spryskuje się metylocelulozę i miesza, aż do uzyskania równomiernego zwilżenia metylocelulozy, a otrzymany produkt poddaje się suszeniu, podczas którego odparowuje alkohol etylowy, natomiast do tak uzyskanego suchego proszku dodaje się liofilizat bakterii Lactobacillus, korzystnie Lactobacillus crispatis, Lactobacillus jenseni, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus gasseri, Lactobacillus helveticus i po wymieszaniu dozuje się do opakowań lub poddaje dalszej obróbce do żądanej postaci.
2 PL 201 869 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest kompozycja farmaceutyczna na bazie metylocelulozy, kwasu mlekowego i alkoholu wielowodorotlenowego oraz sposób wytwarzania tej kompozycji. Kompozycja przeznaczona jest do stosowania w ginekologii i położnictwie, jako środek regulujący kwasowość środowiska pochwy oraz jako lek przeciwbakteryjny, przeciwgrzybiczy i przeciwpierwotniakowy. Z polskiego opisu patentowego nr 177390 znany jest sposób wytwarzania kompleksu na bazie metylocelulozy z kwasem mlekowym, o takim samym przeznaczeniu. Sposób polega na solwatacji metylocelulozy roztworem składającym się z 5-20 części masowych kwasu mlekowego, co najmniej 5 części masowych alkoholu etylowego i 5-20 części masowych glicerolu lub glikolu propylenowego-1,2 lub polietylenoglikolu lub ich mieszaniny. Roztworem tym spryskuje się, przy ciągłym mieszaniu, 4-90 części masowych metylocelulozy, a następnie poddaje suszeniu, podczas którego odparowuje alkohol etylowy i powstaje proszek, który dozuje się do pojemników lub poddaje tabletkowaniu. Dla uzyskania żelu dodaje się wody oczyszczonej do wysuszonego produktu w ilości 60-90 części masowych. Następuje solwatacja metylocelulozy dwoma składnikami, co zapewnia dobrą przyczepność i szybkie wiązanie wody podczas wytwarzania żelu w pochwie pod wpływem płynów ustrojowych. Narząd rodny, podobnie jak inne obszary anatomiczne człowieka, ma liczne nisze ekologiczne, w następstwie czego inna jest flora bakteryjna sklepienia pochwy, kanału szyjki macicy, ściany zewnętrznej szyjki macicy i dolnego odcinka pochwy. Skład drobnoustrojów w wydzielinie z pochwy jest zatem mieszaniną mikroorganizmów pochodzących z różnych miejsc anatomicznych. Należy zaznaczyć, że u zdrowych kobiet często w skład flory pochwy wchodzą drobnoustroje uważane przez klinicystów za patogenne w pochwie w warunkach fizjologicznych, jak Staphylococcus aureus, Streptococcus agalactiae (grupy B), Enterococcus species, Gardnerella vaginalis, Escherichia coli, Bacteroides fragilis czy Mobiluncus. Dominującym rodzajem bakterii względnie beztlenowych u większości kobiet jest Lactobacillus, reprezentowany przez wiele gatunków. Uważa się, że bakterie te chronią biocenozę pochwy przed przerostem innych składników flory, potencjalnie bardziej patogennych. Pochwę zasiedla około 50 gatunków Lactobacillus. Występują one w różnym stężeniu i umiejscowieniu. Celowe jest zatem podawanie bakterii Lactobacillus dopochwowo, aby zapewnić możliwość pełnego odtworzenia warunków fizjologicznych panujących w pochwie. Ze stosowania znany jest środek farmaceutyczny o nazwie Lactovaginal, który zawiera 10 miliardów bakterii Lactobacillus rhamnosus. Liofilizowana zawiesina, konfekcjonowana w szklanych ampułkach lub kapsułkach, przeznaczona jest do bezpośredniego lokowania w pochwie i ma na celu przywracanie i pomoc w utrzymaniu prawidłowego składu flory bakteryjnej pochwy, zwłaszcza po leczeniu lekami przciwbakteryjnymi, przeciwrzęsistkowymi i przeciwgrzybiczymi. Ze względu na swą postać Lactovaginal może być podawany tylko na noc lub w pozycji leżącej pacjentki, bo inaczej wypływa, wskutek czego następuje przerwa w jego działaniu i nawrót rozwoju drobnoustrojów. Podany natomiast podczas stanu zapalnego pochwy, charakteryzującego się wysokim ph, nie może się rozwijać i ginie. Znana postać Lactovaginalu nie ma odpowiedniej adhezji, co powoduje że kapsułki słabo przylegają, zaś po rozpuszczeniu otoczki kapsułki bakterie Lactobacillus szybko wypływają z pochwy, co niweczy ich spodziewany efekt, gdyż skuteczność środka zależy od czasu przylegania leku, tak by nie było przerw w działaniu i nie następowało ponowne namnażanie drobnoustrojów chorobotwórczych. Wynalazek dotyczy kompozycji farmaceutycznej na bazie metylocelulozy, kwasu mlekowego i alkoholu wielowodorotlenowego. Istota wynalazku polega na tym, że kompozycja zawiera od 55 do 85 części masowych metylocelulozy, od 0,5 do 5 części masowych kwasu mlekowego, od 0,5 do 5 części masowych polimeru zasadowego, korzystnie eudragitu lub chitozanu lub poliwinylopirolidonu lub ich mieszaniny oraz od 5 do 20 części masowych alkoholu wielowodorotlenowego, korzystnie glicerolu lub glikolu propylenowego-1,2 lub glikolu polioksyetylenowego 200-6000 lub ich mieszaniny oraz od 0,5 do 5 części masowych liofilizatu bakterii Lactobacillus, korzystnie Lactobacillus crispatis, Lactobacillus jenseni, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus gasseri, Lactobacillus helveticus, przy czym stosunek stechiometryczny kwasu mlekowego do polimeru zasadowego zawiera się w granicach od 1 : 1 do 8 : 1. Korzystne jest, gdy kompozycja zawiera pożywkę w ilości od 5 do 10 części masowych, w postaci cukrów prostych lub wielocukrów. Wynalazek dotyczy także sposobu wytwarzania kompozycji farmaceutycznej na bazie metylocelulozy, kwasu mlekowego i alkoholu wielowodorotlenowego, z użyciem alkoholu etylowego. Istota wynalazku polega na tym, że sporządza się dwuskładnikową komponentę przez rozpuszczenie w roztworze kwasu mlekowego polimeru zasadowego, korzystnie eudragitu lub chitozanu lub
PL 201 869 B1 3 poliwinylopirolidonu, w stosunku stechiometrycznym do wolnych grup aminowych w polimerze zasadowym w granicach od 1 : 1 do 8 : 1, mieszając do całkowitego rozpuszczenia polimeru zasadowego. Równolegle sporządza się roztwór solwatujący przez rozpuszczenie, w co najmniej 5 częściach masowych 95% alkoholu etylowego, alkoholu wielowodorotlenowego, korzystnie glicerolu lub glikolu propylenowego-1,2 lub glikolu polioksyetylenowego 200-6000 lub ich mieszaniny. Oba wytworzone roztwory miesza się ze sobą do pełnej jednorodności i tak przygotowaną mieszaniną spryskuje się metylocelulozę i miesza, aż do uzyskania równomiernego zwilżenia metylocelulozy. Otrzymany produkt poddaje się suszeniu, podczas którego odparowuje alkohol etylowy, zaś do tak uzyskanego suchego proszku dodaje się liofilizat bakterii Lactobacillus, korzystnie Lactobacillus crispatis, LactobaciIlus jenseni, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus gasseri, Lactobacillus helveticus i po wymieszaniu dozuje się do opakowań lub poddaje dalszej obróbce do żądanej postaci. Stosuje się od 55 do 85 części masowych metylocelulozy, od 0,5 do 5 części masowych kwasu mlekowego, od 0,5 do 5 części masowych polimeru zasadowego, od 5 do 20 części masowych alkoholu wielowodorotlenowego oraz od 0,5 do 5 części masowych liofilizatu bakterii Lactobacillus. Korzystne jest, gdy razem z liofilizatem dodaje się pożywkę w postaci cukrów prostych lub wielocukrów, w ilości od 5 do 10 części masowych. Kompozycja zgodna z wynalazkiem przeznaczona jest do stosowania w profilaktyce i lecznictwie, gdyż charakteryzuje się wysoką skutecznością działania dzięki wieloskładnikowości, przy czym substancje czynne jak kwas mlekowy i bakterie Lactobacillus, mogą być jeszcze wspomagane typowymi lekami przeciwko bakteriom lub pierwotniakom bądź grzybom chorobotwórczym. zakwasza pochwę tworząc barierę dla drobnoustrojów wrażliwych na kwaśne środowisko. Jednocześnie kwaśne środowisko jest fizjologiczne dla rozwoju bakterii Lactobacillus. Zaletą jest to, że lek podany w tej postaci spełnia swoje zadanie, jednocześnie nie naruszając prawidłowej biocenozy, nie niszczy fizjologicznej flory. Zapewnia to kwas mlekowy, który służy rozwojowi prawidłowej flory. Zastosowanie dobranych gatunków bakterii Lactobacillus, zwłaszcza tych które produkują nadtlenek wodoru czy substancje przypominające bakteriocyny, chroni pochwę przed przerostem patogennych składników flory, np. gonokoków lub Staphylococcus aureus. Dodatek pożywki pozwala na namnażanie się bakterii Lactobacillus, a co za tym idzie, podtrzymywanie ich obecności w pochwie. W tradycyjnym leku jakim jest np antybiotyk, substancja lecznicza niszczy florę patogenną, ale jednocześnie i fizjologiczną. Kompozycja farmaceutyczna zgodna z wynalazkiem, dzięki obecności kwasu mlekowego zakwasza środowisko i wspomaga rozwój już istniejących bakterii Lactobacillus. W ten sposób przebiegające leczenie jest bardzo skuteczne, a zarazem nie zaburza fizjologicznej biocenozy, nie wywołuje skutków ubocznych i nawrotów choroby. W kompozycji według wynalazku istnieje możliwość precyzyjnego doboru wartości ph, dzięki regulacji stosunku kwasu mlekowego do polimeru zasadowego. Można uzyskać szeroki zakres ph, najkorzystniej w zakresie od 2,76 do 5,06, w zależności od potrzeby, stosownie do zaawansowania stanu zapalnego. Jeżeli stan zapalny jest bardzo znaczny, co oznacza wysokie ph pochwy, można dobierać niskie ph kompozycji, np 2,76 czy 3,40, w celu zneutralizowania rezerwy alkalicznej w wydzielinie pochwowej i doprowadzenia w rezultacie do fizologicznego ph. Jeżeli pacjentka ma fizjologiczne ph, a istnieje konieczność zastosowania leczenia ogólnego antybiotykiem, po którym flora środowiska pochwy może ulec zniszczeniu, wystarczy podać kompozycję o ph fizjologicznym, wraz z bakteriami Lactobacillus, aby utrzymać ten stan i zapobiec zniszczeniu tego co już jest, czyli stanu fizjologicznego. Leczenie może się odbywać jakby jednocześnie z ochroną prawidłowej biocenozy. Można dobrać lek o profilowanym działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwgrzybiczym lub przeciwpasożytniczym i od razu wytworzyć odpowiednie dla leczenia ph. Kompozycja może też mieć dobrane odpowiednie ph, właściwe dla rozwoju bakterii Lactobacillus, nie za kwaśne i niezbyt zasadowe, co pozwala na wykorzystywanie jej nie tylko do leczenia stanów chorobowych, lecz także w celach profilaktycznych. Otrzymany sposobem według wynalazku sypki proszek, służy do bezpośrednich zabiegów ginekologicznych jako zasypka, albo do sporządzania różnych postaci leku, takich jak żel, po dodaniu dobranej ilości wody oczyszczonej lub do wytwarzania tabletek, po zmieszaniu ze znanymi substancjami umożliwiającymi tabletkowanie lub globulek dopochwowych, po dodaniu znanych substancji hydrofilizujących. Wszystkie postacie leku mogą być uzupełniane substancjami leczniczymi takimi jak antybiotyki, leki przeciwgrzybicze czy przeciwpierwotniakowe. Sposobem według wynalazku uzyskuje się kompozycję zapewniającą stopniowe uwalnianie kwasu mlekowego wskutek buforującego działania polimerów zasadowych. Dzięki temu żądany odczyn kwasowości pochwy może być utrzymywany na jednakowym poziomie przez dłuższy czas, co nie było możliwe przy stosowaniu kompleksu znanego z patentu
4 PL 201 869 B1 177390 lub stosowaniu Lactovaginalu. Dodatek alkoholu wielowodorotlenowego pozwala na regulację lepkości dynamicznej kompleksu, mającej wpływ na przyczepność i zdolność przemieszczania się oraz rozprzestrzeniania na śluzówce, a także zdolność pęcznienia zaaplikowanej tabletki lub zasypki pod wpływem płynów ustrojowych. Wytworzona sposobem według wynalazku kompozycja zapewnia dobre przyleganie leku do śluzówki, co wydłuża czas utrzymywania się jej w pochwie i zapewnia równomierność oddziaływania składników leczniczych, a zatem skuteczność leczenia. Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykładach wykonania. P r z y k ł a d I. Skład kompozycji: Chitozan 0,83 części masowych (1 mol) Glicerol 20,0 części masowych 73,67 części masowych Lactobacillus crispatus Kompozycję wytwarza się rozpuszczając polimer zasadowy w kwasie mlekowym, w wymienionym w składzie kompozycji stosunku stechiometrycznym, w mieszalniku wyposażonym w mieszadło śmigłowe, mieszając przez czas 20 minut i pozostawia na 24 godziny. Równolegle sporządza się roztwór solwatujący przez rozpuszczenie alkoholu wielowodorotlenowego w 10 częściach masowych 95% alkoholu etylowego, licząc w stosunku do sumy składników. Tak otrzymane roztwory miesza się ze sobą do pełnej jednorodności i przygotowaną mieszaniną spryskuje się przez dyszę metylocelulozę, umieszczoną w mieszalniku rozpylacza dyszowego i miesza do czasu, aż metyloceluloza ulegnie równomiernemu zwilżeniu, nie krócej niż 10 minut. Wilgotny produkt poddaje się suszeniu w temperaturze 25 C, w suszarce z wymuszonym przepływem powietrza i skraplaczem rozpuszczalników, podczas którego odparowuje alkohol etylowy. Otrzymuje się sypki proszek, do którego dodaje się liofilizat określonego gatunku bakterii Lactobacillus, miesza do pełnego ujednolicenia i dozuje do pojemników z tworzywa sztucznego lub do opakowań szklanych. Otrzymany proszek zakwaszający środowisko wodne do ph = 3,86 przeznaczony jest do stosowania jako zasypka, w celu doprowadzenia wartości ph do odczynu fizjologicznego pochwy oraz zasiedlenia naturalnej flory bakteryjnej tego środowiska, przy leczeniu zaawansowanych stanów chorobowych, spowodowanych niedoborem kwasu mlekowego w pochwie i brakiem w niej własnych bakterii Lactobacillus. Zasypka przeznaczona jest do stosowania zarówno w warunkach szpitalnych, jak też ambulatoryjnych. P r z y k ł a d II. Skład kompozycji: 1,0 części masowych (2 mole) Eudragit E-100 1,5 części masowych (1 mol) Glikol polioksyetylenowy-200 20,0 części masowych 71,5 części masowych Lactobacillus jenseni 1,0 części masowych Dodatek: 20 części masowych w stosunku do sumy składników. Kompozycję wytwarza się analogicznie jak w przykładzie I, dodając na końcu do wysuszonego produktu laktozę, a następnie wodę oczyszczoną, miesza i pozostawia na czas 30 minut. Wytworzony w ten sposób żel dozuje się do pojemników plastikowych z aplikatorem. Żel o ph = 3,62 przeznaczony jest do stosowania głównie w warunkach ambulatoryjnych, w celu podtrzymania fizjologicznych warunków środowiska pochwy. P r z y k ł a d III. Skład kompozycji: 1,5 części masowych (3 mole) Poliwinylopirolidon K-90 (1 mol) Glikol propylenowy-1,2 10,0 części masowych 76,5 części masowych Lactobacillus rhamnosus 1,0 części masowych Sacharoza 6,0 części masowych Dodatki, licząc do sumy składników kompozycji: Chlorchinaldin 2,0 części masowych 30 części masowych
PL 201 869 B1 5 Kompozycję wytwarza się analogicznie jak w przykładzie II, dodając do suchego produktu sacharozę, a następnie wodę oczyszczoną, miesza, pozostawia na 30 minut, po czym dozuje do pojemników. Żel o ph = 3,86 stosowany jest do leczenia stanów zapalnych pochwy. P r z y k ł a d IV. Skład kompozycji: 2,0 części masowych (4 mole ) Chitozan 0,83 części masowych (1 mol) Glicerol 81,67 części masowych Lactobacillus gasseri 0,5 części masowych Glukoza 10,0 części masowych Dodatki: Nystatyna 100 000 jednostek na jedną tabletkę Kompozycję wytwarza się podobnie jak w przykładzie I, dodając do suchego produktu laktozę i nystatynę, a następnie proszek tabletkuje się w dozach leczniczych, znanym sposobem, z dodatkiem znanych substancji stosowanych przy tabletkowaniu. Otrzymane tabletki zakwaszające środowisko wodne do ph = 2,76 przeznaczone są głównie do stosowania ambulatoryjnego, w leczeniu grzybicy pochwy. P r z y k ł a d V. Skład kompozycji: Chitozan 0,83 części masowych (1 mol ) Glicerol Sorbitol 5,0 części majowych 79,67 części masowych Lactobacillus helveticus 4,0 części masowych Dodatki: Metronidazol 0,5 części masowych w stosunku do sumy składników Kompozycję wytwarza się jak w przykładzie IV. Otrzymane tabletki zakwaszające środowisko wodne do ph = 4,10 przeznaczone są do ambulatoryjnego leczenia rzęsistkowicy. P r z y k ł a d VI. Skład kompozycji: Poliwinylopirolidon K-90 (1 mol) Glikol propylenowy-1,2 1 70,5 części masowych Lactobacillus jenseni 3,0 części masowych 6,0 części masowych Dodatki: Nystatyna 100 000 jednostek na globulkę Żelatyna 20 części masowych 30 części masowych Wytworzony jak w przykładzie I sypki proszek, uzupełnia się dodatkiem laktozy i nystatyny, rozpuszcza się w części wody i otrzymuje żel, do którego dodaje się wodny roztwór żelatyny, sporządzony z resztą wody, podgrzany do temperatury 90 C, miesza i wylewa do form, otrzymując globulki. Otrzymane globulki zakwaszające środowisko wodne do ph = 3,96 przeznaczone są głównie do stosowania ambulatoryjnego w leczeniu grzybicy pochwy. P r z y k ł a d VII. Skład kompozycji: Eudragit E -100 1,5 części masowych (1 mol) Glikol polioksyetylenowy-200 1 77,5 części masowych Lactobacillus rhamnosus 0,5 części masowych Dodatki liczone w stosunku do sumy składników: Metronidazol 0,5 części masowych Żelatyna 20 części masowych 20 części masowych
6 PL 201 869 B1 Kompozycję wytwarza się jak w przykładzie VI, dodając metronidazol zamiast nystatyny. Otrzymane globulki zakwaszające środowisko pochwy do ph = 5,06 przeznaczone są głównie do stosowania ambulatoryjnego, w leczeniu rzęsistkowicy pochwy. Zastrzeżenia patentowe 1. Kompozycja farmaceutyczna na bazie metylocelulozy, kwasu mlekowego i alkoholu wielowodorotlenowego, znamienna tym, że zawiera od 55 do 85 części masowych metylocelulozy, od 0,5 do 5 części masowych kwasu mlekowego, od 0,5 do 5 części masowych polimeru zasadowego, korzystnie eudragitu lub chitozanu lub poliwinylopirolidonu lub ich mieszaniny oraz od 5 do 20 części masowych alkoholu wielowodorotlenowego, korzystnie glicerolu lub glikolu propylenowego-1,2 lub glikolu polioksyetylenowego 200-6000 lub ich mieszaniny oraz od 0,5 do 5 części masowych liofilizatu bakterii Lactobacillus, korzystnie Lactobacillus crispatis, Lactobacillus jenseni, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus gasseri, Lactobacillus helveticus, przy czym stosunek stechiometryczny kwasu mlekowego do polimeru zasadowego zawiera się w granicach od 1 : 1 do 8 : 1. 2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera pożywkę w ilości od 5 do 10 części masowych, w postaci cukrów prostych lub wielocukrów. 3. Sposób wytwarzania kompozycji farmaceutycznej na bazie metylocelulozy, kwasu mlekowego i alkoholu wielowodorotlenowego, z użyciem alkoholu etylowego, znamienny tym, że sporządza się dwuskładnikową komponentę przez rozpuszczenie w roztworze kwasu mlekowego polimeru zasadowego, korzystnie eudragitu lub chitozanu lub poliwinylopirolidonu, w stosunku stechiometrycznym do wolnych grup aminowych w polimerze zasadowym w granicach od 1 : 1 do 8 : 1, mieszając do całkowitego rozpuszczenia polimeru zasadowego oraz równolegle sporządza się roztwór solwatujący przez rozpuszczenie, w co najmniej 5 częściach masowych 95% alkoholu etylowego, licząc w stosunku do sumy składników, alkoholu wielowodorotlenowego, korzystnie glicerolu lub glikolu propylenowego-1,2 lub glikolu polioksyetylenowego 200-6000 lub ich mieszaniny i oba wytworzone roztwory miesza się ze sobą do pełnej jednorodności, po czym tak przygotowaną mieszaniną spryskuje się metylocelulozę i miesza, aż do uzyskania równomiernego zwilżenia metylocelulozy, a otrzymany produkt poddaje się suszeniu, podczas którego odparowuje alkohol etylowy, natomiast do tak uzyskanego suchego proszku dodaje się liofilizat bakterii Lactobacillus, korzystnie Lactobacillus crispatis, Lactobacillus jenseni, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus gasseri, Lactobacillus helveticus i po wymieszaniu dozuje się do opakowań lub poddaje dalszej obróbce do żądanej postaci. 4. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że stosuje się od 55 do 85 części masowych metylocelulozy, od 0,5 do 5 części masowych kwasu mlekowego, od 0,5 do 5 części masowych polimeru zasadowego, od 5 do 20 części masowych alkoholu wielowodorotlenowego oraz od 0,5 do 5 części masowych liofilizatu bakterii Lactobacillus. 5. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że razem z liofilizatem dodaje się pożywkę w postaci cukrów prostych lub wielocukrów, w ilości od 5 do 10 części masowych. Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.