1. Nazwa przedmiotu w języku polskim SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU Filozofia 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim Philosophy 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Społecznych, Instytut Filozofii 4. Kod przedmiotu/modułu 5. Rodzaj przedmiotu obowiązkowy 6. Kierunek studiów Psychologia 7. Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie) Jednolite studia magisterskie 8. Rok studiów I 9. Semestr (zimowy lub letni), zimowy 10. Forma zajęć i liczba godzin (dotyczy nazw różnych typów zajęć) Forma zajęć: wykład, 30 godzin 11. Imiona, nazwiska, tytuły/stopnie naukowe osób prowadzących zajęcia Anna Tomkowska, dr 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu brak 13. Cele przedmiotu C1 Przekazanie podstawowej wiedzy z obszaru historii filozofii,. Stworzenie wspólnej płaszczyzny dla rozważań o miejscu jednostki w strukturze życia społecznego. (CP) C2 Pogłębienie wiedzy historyczno-filozoficznej o wiedzę z obszaru historii 1
nauki i historii kultury - główne motywy: jednostka a dziejowość; jednostka doświadczanie egzystencji i śmiertelności; jednostka a język; jednostka doświadczanie czasu; jednostka samoświadomość, myślenie o myśleniu, konstruowanie modeli poznawczych; jednostka pamięć, znaki prywatne. C3 Rozwijanie umiejętności abstrakcyjnego, metodycznego i krytycznego myślenia. Rozwijanie umiejętności rozumowania i konstruowania wypowiedzi na poziomie meta (wypowiedź o wypowiedzi, myślenie o myśleniu). C4 Doskonalenie kompetencji społecznych: - autoanaliza; - słuchanie ze zrozumieniem; - powstrzymywanie się przed postrzeganiem rozmówcy z perspektywy z góry przyjętych modeli poznawczych; - umiejętność dostrzeżenia nieuświadomionych przesłanek własnego rozumowania oraz działania. (CP) 14. Zakładane efekty kształcenia (dla przedmiotu) Symbole kierunkowych efektów kształcenia, np.: K_W01*, K_U05, K_K03 (symbole dla kierunku) EK_W_01 Student zna specyfikę wiedzy filozoficznej na tle innych form kształtowania modeli wiedzy. Zna różne strukturalizacje wiedzy filozoficznej i konstytuujące je pytania, najważniejsze opozycje ontologiczne, epistemologiczne, aksjologiczne. Rozumie problem rozstrzygalności pytań filozoficznych, pluralizmu i wartości poznawczej wiedzy filozoficznej. Zna proces konstytuowania się problematyki antropologicznej i psychologicznej w filozofii. EK_W_02 Student zna treść wybranych klasycznych i współczesnych systemów filozoficznych, rozumie stanowiska, opozycje między nimi i argumentację w zakresie zagadnień epistemologicznych, antropologicznych, etycznych, zwłaszcza propozycje teoretyczno - filozoficzne w zakresie natury i rozwoju człowieka, natury i form więzi społecznych. EK_W_03 Student rozumie zależności między założeniami filozoficznymi a koncepcjami człowieka, edukacji i wychowania. K_W01, K_W02, K_W05, K_W06, K_W07, K_W12 2
EK_U_04 Student potrafi zrozumieć ustną i pisemną prezentację problematyki filozoficznej. Potrafi posługiwać się podstawowym filozoficznym aparatem pojęciowym (w tym używanym w literaturze psychologicznej). EK_U_05 Potrafi rekonstruować tezy, założenia i argumentację zawartą w tekstach filozoficznych i pokrewnych. K_U02, K_U08, K_U09, K_U10 EK_K_10 Student dysponuje świadomością poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego. EK_K_11 Student dysponuje świadomością społeczno-moralnego wymiaru podejmowanych działań poznawczych. K_K01, K_K03 15. Treści programowe Status wiedzy filozoficznej a inne formy tworzenia wiedzy problemy definicji, przedmiotu, struktury, wzajemnych zależności. Jedność i pluralizm filozofii. Problem prawdy w filozofii i wartości poznawczej sądów filozoficznych. Kwestia rozstrzygalności pytań filozoficznych. Podstawowe działy i subdyscypliny filozofii ich przedmiot, konstytuujące go pytania i opozycje ontologiczne, epistemologiczne, aksjologiczne. Spór o uniwersalia, o granice wiedzy, o źródła wiedzy. Metafizyczny realizm a metafizyczny idealizm. Zagadnienie duszy i ciała: dualizm skrajny, dualizm umiarkowany, materializm i spirytualizm. Zagadnienie stosunku zjawisk psychicznych do zjawisk fizycznych: interakcjonizm, paralelizm, okazjonalizm, epifenomenalizm, fizykalizm, behawioryzm, superweniencja i funkcjonalizm. Determinizm, indeterminizm, finalizm. Panorama myśli presokratejskiej i jej znaczenie dla konstytuowania się obrazu filozofii. Systemy klasyczne Platon, Arystoteles, ich recepcje, Kartezjusz, Locke, Hume, Kant podstawowe tezy ontologiczne, epistemologiczne i antropologiczne oraz ich znaczenie dla koncepcji jednostki i życia zbiorowego. Historyzm XIX wieku Hegel, Marks, Comte rozumienie wiedzy, społeczeństwa, historii. Nietzschego próba fundowania nowego rozumienia człowieka, języka, poznania, moralności. Program filozofii pragmatycznej, egzystencjalnej oraz hermeneutycznej - sens filozofii, rozumienie świadomości, poznania, prawdy. Postmodernistyczna krytyka języka, podmiotu, społeczności konsekwencje dla pojmowania więzi społecznych i wartości. Program filozofii analitycznej oraz mapa sporów filozoficznych XX/XXI w. 16. Zalecana literatura 3
Obowiązkowa: 1. Hartman J. (2005) Wstęp do filozofii (część I), Warszawa: PWN. 2. Gawor L., Stachowski Z. (red.) (2006), Filozofia współczesna. Bydgoszcz-Warszawa: Branta. 3. Martens E., Schnädelbach H. (red.), (1995), Filozofia. Podstawowe pytania. Warszawa: Wiedza Powszechna. 4. Jeden z następujących podręczników: Tyburski W., Wachowiak A. (2000, 2002). Historia filozofii i etyki do współczesności. Toruń: DO. Russell B. (2000). Dzieje filozofii Zachodu; Warszawa: Aletheia lub (2012) Dzieje zachodniej filozofii. Warszawa: Aletheia. Uzupełniająca: 1. Copleston F. (1989). Historia filozofii (t.1-9), Warszawa: PAX. 2. Gilson E. (1987). Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich. Warszawa: PAX. 3. Kunzmann P., Burkard F. P., Wiedmann F. (1999). Atlas Filozofii. Warszawa: Prószyński i S-ka. 4. Reale G. (1994). Historia filozofii starożytnej (t.1-4). Lublin: RW KUL. 17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia - wykład: egzamin pisemny - wykład fakultatywny:. - ćwiczenia:. - laboratorium:. - konwersatorium:. - warsztat:. - zajęcia fakultatywne:. - inne:. 18. Język wykładowy polski 19. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 4
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem: - wykład: 30 godzin - wykład fakultatywny:. godzin - ćwiczenia: godzin - laboratorium:. godzin - konwersatorium:. godzin - warsztat:. godzin - zajęcia fakultatywne:. godzin - inne:. godzin 30 godzin Praca własna studenta np.: - przygotowanie do zajęć: godzin - opracowanie wyników:. godzin - czytanie wskazanej literatury: 35 godzin - napisanie raportu z zajęć:. godzin - przygotowanie do egzaminu: 35 godzin - przygotowanie do kolokwium:. godzin 70 godzin Suma godzin 100 godzin Liczba punktów ECTS 4 5