WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-V.431.27.2015 Kraków, 1 października 2015 r. WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Pani Irena Hutniczak Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Stryszawie Na podstawie art. 2 pkt 1 oraz art. 6 ust. 4 pkt 3, w związku z art. 46 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. z 2011 r. Nr 185, poz. 1092), art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 114, z późn. zm.), art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2014 r. poz. 567), art. 31 ust. 1 ustawy dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859) oraz art. 175 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.) w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Stryszawie (GOPS), 34-205 Stryszawa 17, od 27 do 31 sierpnia 2015 r., w zespół kontrolny w składzie: - Agnieszka Górska inspektor wojewódzki, - Beata Zięcik starszy inspektor wojewódzki, działający na podstawie upoważnienia do kontroli Nr 27/2015 z 14 sierpnia 2015 r. wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Katarzynę Nowaczyńską - Kierownika Oddziału w Wydziale Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, przeprowadził kontrolę realizacji zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456), ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. Z 2014 r. poz. 567), ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859) oraz art. 175 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.), klasyfikacja wg budżetu zadaniowego: Funkcja 13. Zabezpieczenie społeczne i wspieranie rodziny; zadanie 13.4. Wspieranie rodziny; podzadanie 13.4.1. Wsparcie rodzin wychowujących dzieci; działanie 13.4.1.1. Świadczenia rodzinne. Tabela nr 1. Zestawienie kwot dotacji (wg planu) na 2014 rok Lp. Nazwa zadania Klasyfikacja budżetowa Kwota dotacji w zł 1. Świadczenia rodzinne 85212 2010 2 422 907 2. Zasiłki dla opiekunów 85212 2010 386 082 3. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego 85212 2010 281 049 4. Składka zdrowotna płacona od niektórych świadczeń rodzinnych 85213 2010 14 972 5. Rządowy program wspierania osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego 85295 2010 86 742 31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424 http://www.malopolska.uw.gov.pl
6. Razem 3 191 752 Kontrolę objęto okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2014 r.. Ustaleń kontrolnych dokonano w oparciu o dokumentację, a także pisemne i ustne wyjaśnienia złożone przez: 1. p. Irenę Hutniczak - kierownik GOPS; 2. p. Małgorzatę Surówkę pracownika GOPS; 3. p. Annę Sachę pracownika GOPS. W wyniku przeprowadzonej kontroli kontrolowaną działalność oceniam: pozytywnie z uchybieniami. Ocena powyższa wynika ze stwierdzenia uchybień, które mają charakter formalny, niemający wpływu na końcowy efekt procesu. Sformułowanie powyższej oceny nastąpiło na podstawie następujących ustaleń: 1. Sprawdzenia zapisów treści dokumentów organizacyjnych jednostki, tj.: - Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Stryszawie przyjętego Uchwałą Nr XXVIII/214/13 Rady Gminy Stryszawa z 28 czerwca 2013 r.. Obecnie trwają pracę w sprawie zmiany statutu, polegające na dodaniu do katalogu przepisów na podstawie, których działa Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Stryszawie: "Ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów". Ww. projekt został przedłożony do akceptacji prawnikowi. - Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Stryszawie wprowadzonego Zarządzeniem GOPS.20.2013 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Stryszawie z 30 października 2013 r., następnie zmienionego Zarządzeniem Nr 13/2014/GOPS z 3 czerwca 2014 r. - Jednolitego Rzeczowego Wykazu Akt wprowadzonego Zarządzeniem Nr 9/2010 z 1 lipca 2010 r. uzgodnionego z Archiwum Państwowym w Katowicach (pismem znak: II-401-207/09 z 26 kwietnia 2010 r.). Następnie zmienionego Zarządzeniem Nr 25/2010 z 15 grudnia 2010 r. (uzgodnionego z Archiwum Państwowym pismem znak: II-401-259/10 z 6 grudnia 2010 r.) oraz Zarządzeniem Nr 4/2013 z 25 stycznia 2013 r. (uzgodnionego z Archiwum Państwowych pismem znak: II.420.44.2013 z 17 kwietnia 2013 r.). 26 maja 2014 r. GOPS w Stryszawie przedłożył do zatwierdzenia Archiwum Państwowemu w Katowicach zmianę dotyczącą zasiłku dla opiekuna, do dnia zakończenia czynności kontrolnych zmian nie została zatwierdzona. 2. Sprawdzenia zakresów czynności pracowników realizujących zadania z zakresu świadczeń rodzinny, zasiłków dla opiekunów oraz funduszu alimentacyjnego. 3. Analizy kosztów obsługi świadczeń rodzinnych, zasiłków dla opiekunów oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego, wynikających z treści zapisu art. 33 ust. 2 i 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych, art. 9 ust. 1 ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów oraz art. 31 ust. 2 i 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zgodnie z przedłożona informacją wydatkowano w ramach kosztów obsługi realizacji zadań w dziale 852 Pomoc społeczna, rozdział 85212 świadczenia rodzinne, kwotę 70 582,62 zł (świadczenia rodzinne), kwotę 10 391,22 zł (zasiłki dla opiekunów) i kwotę 8 185,90 zł (świadczenia z funduszu alimentacyjnego). Środki te zostały przeznaczone m.in.: wynagrodzenia pracowników, zakup materiałów biurowych, wydatki związane z korespondencją i utrzymaniem lokalu. Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2015r., poz.114, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 2
4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2014 r., poz. 567). Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane były na podstawie wewnętrznych aktów normatywnych wydanych przez Wójta Gminy Stryszawa dla p. Ireny Hutniczak - kierownika GOPS w Stryszawie: - pełnomocnictwo nr UG-0113/1/2005 z 30 kwietnia 2005 r., - zarządzenie nr 120.17.2014 z 15 maja 2014 r. W podstawach prawnych decyzji dotyczących ustalania prawa do świadczeń rodzinnych powoływano zapisy: - ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456 z późn. zm.); - ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2014 r., poz. 567); - rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r., poz. 3); - rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 sierpnia 2012 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2012 r. poz. 959); - rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz. U. Nr 183, poz. 1234); - rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu wspierania osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 1741 z późn. zm.); - ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm.). Zespołowi kontrolnemu przedłożona została informacja dotycząca statystyki świadczeń rodzinnych i zasiłków dla opiekunów, którą włączono do akt kontroli oraz informacja dotycząca działań podejmowanych w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, z której wynika iż GOPS w Stryszawie: Kierował do ROPS zapytania czy w danej sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (14 zapytań), przekazywał wnioski do ROPS (12 wniosków), uchylał decyzje w sprawach w których mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (2 decyzje), wypłacał świadczenia przyznane przez Marszałka Województwa (3 decyzje), kierował do SKO wnioski o unieważnienie decyzji w sprawach w których mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (3 wnioski).. W trakcie kontroli poddano analizie dokumentację postępowań dotyczących świadczeniobiorców, którym wypłacono zasiłki rodzinne wraz z dodatkami z tytułu urodzenia dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, samotnego wychowywania dziecka, wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania oraz dokumentację osób, którym przyznano zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekunów, świadczenie pielęgnacyjne, dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego oraz pomoc finansową 3
realizowaną w ramach rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne. Ponadto, przeanalizowano akta spraw dotyczących jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka oraz decyzje odmowne w sprawie ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami oraz świadczeń opiekuńczych. Kontroli poddano dokumentację do następujących decyzji przyznających poszczególne świadczenia rodzinne: Zasiłki rodzinne wraz z dodatkami: GOPS.522.360.2014/2015, GOPS.522.361.2014/2015, GOPS.522.298A.2014/2015, GOPS.522.426.2013/2014, GOPS.522.82.2014/2015, GOPS.522.56.2014/2015, GOPS.522.440.2013/2014, GOPS.522.214.2014/2015, GOPS.522.441.2013/2014, GOPS.522.78.2014/2015, GOPS.522.59.2014/2015, GOPS.522.218.2014/2015, GOPS.522.17.2014/2015, GOPS.522.19.2014/2015, GOPS.522.117.2014/2015, GOPS.522.157.2014/2015, GOPS.522.114.2014/2015, GOPS.522.147.2014/2015, GOPS.522.90.2014/2015, GOPS.522.448.2013/2014, GOPS.522.359.2014/2015, GOPS.522.461.2013/2014, GOPS.522.460.2013/2014, GOPS.522.446.2013/2014, GOPS.522.152A.2013/2014, GOPS.522.429.2013/2014, GOPS.522.339A.2013/2014, GOPS.522.339A.2013/2014, GOPS.522.338A.2013/2014, GOPS.522.165.2014/2015, GOPS.522.02.2014/2015, GOPS.522.35.2014/2015, GOPS.522.272.2014/2015, GOPS.522.126.2014/2015, GOPS.522.42.2014/2015, GOPS.522.122.2014/2015, GOPS.522.68.2014/2015, GOPS.522.143.2014/2015, GOPS.522.263.2014/2015, GOPS.522.344.2014/2015, GOPS.522.93.2014/2015, GOPS.522.43.2014/2015, GOPS.522.345.2014/2015. Dodatki z tytułu: 1. Urodzenia dziecka: GOPS.522.360.2014/2015, GOPS.522.361.2014/2015, GOPS.522.298A.2014/2015, GOPS.522.426.2013/2014, GOPS.522.359.2014/2015, GOPS.522.461.2013/2014, GOPS.522.446.2013/2014, GOPS.522.152A.2013/2014, GOPS.522.429.2013/2014. 2. Opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego: GOPS.522.82.2014/2015, GOPS.522.280A.2013/2014, GOPS.522.56.2014/2015, GOPS.522.440.2013/2014, GOPS.522.214.2014/2015, GOPS.522.441.2013/2014, GOPS.522.339A.2013/2014, GOPS.522.339A.2013/2014, GOPS.522.338A.2013/2014, GOPS.522.165.2014/2015. 3. Samotnego wychowywania dziecka: GOPS.522.78.2014/2015, GOPS.522.59.2014/2015, GOPS.522.218.2014/2015, GOPS.522.17.2014/2015, GOPS.522.19.2014/2015, GOPS.522.02.2014/2015, GOPS.522.35.2014/2015, GOPS.522.126.2014/2015, GOPS.522.42.2014/2015. 4. Wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej: GOPS.522.298A.2014/2015, GOPS.522.56.2014/2015, GOPS.522.440.2013/2014, GOPS.522.218.2014/2015, GOPS.522.114.2014/2015, GOPS.522.272.2014/2015, GOPS.522.42.2014/2015, GOPS.522.93.2014/2015, GOPS.522.43.2014/2015, GOPS.522.345.2014/2015. 5. Kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego: GOPS.522.78.2014/2015, GOPS.522.117.2014/2015, GOPS.522.157.2014/2015, GOPS.522.114.2014/2015, GOPS.522.147.2014/2015, GOPS.522.90.2014/2015, GOPS.522.448.2013/2014, GOPS.522.165.2014/2015, GOPS.522.122.2014/2015, GOPS.522.68.2014/2015, GOPS.522.344.2014/2015, GOPS.522.93.2014/2015. 4
6. Rozpoczęcia roku szkolnego: GOPS.522.56.2014/2015, GOPS.522.440.2013/2014, GOPS.522.78.2014/2015, GOPS.522.59.2014/2015, GOPS.522.218.2014/2015, GOPS.522.19.2014/2015, GOPS.522.117.2014/2015, GOPS.522.157.2014/2015, GOPS.522.114.2014/2015, GOPS.522.147.2014/2015, GOPS.522.02.2014/2015, GOPS.522.35.2014/2015, GOPS.522.272.2014/2015, GOPS.522.126.2014/2015, GOPS.522.42.2014/2015, GOPS.522.122.2014/2015, GOPS.522.68.2014/2015, GOPS.522.143.2014/2015, GOPS.522.263.2014/2015, GOPS.522.344.2014/2015, GOPS.522.93.2014/2015, GOPS.522.43.2014/2015, GOPS.522.345.2014/2015. 7. Podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, w związku z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły: GOPS.522.122.2014/2015, GOPS.522.68.2014/2015, GOPS.522.143.2014/2015, GOPS.522.263.2014/2015, GOPS.522.344.2014/2015. 8. Podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły: GOPS.522.78.2014/2015, GOPS.522.59.2014/2015, GOPS.522.19.2014/2015, GOPS.522.114.2014/2015, GOPS.522.272.2014/2015, GOPS.522.42.2014/2015, GOPS.522.143.2014/2015, GOPS.522.263.2014/2015, GOPS.522.344.2014/2015, GOPS.522.93.2014/2015, GOPS.522.43.2014/2015, GOPS.522.345.2014/2015. Zasiłek pielęgnacyjny: GOPS.523.56.2014, GOPS.523.27.2014, GOPS.523.57.2014, GOPS.523.59.2014, GOPS.523.02.2014, GOPS.523.08.2014, GOPS.523.19.2014, GOPS.523.16.2014, GOPS.523.37.2014, GOPS.523.01.2014. Specjalny zasiłek opiekuńczy: GOPS.528.07.2013/2014, GOPS.528.01.2014/2015, GOPS.528.02.2014/2015, GOPS.528.03.2014/2015, GOPS.528.04.2014/2015. Świadczenie pielęgnacyjne: GOPS.524.02A.2014, GOPS.524.02.2014, GOPS.524.03A.2014, GOPS.524.03.2014, GOPS.524.07.2014, GOPS.524.01.2014, GOPS.524.01A.2014, GOPS.524.05.2014, GOPS.524.06.2014. Pomoc finansowa realizowana w ramach rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne: GOPS.524.31-POMOC.2014, GOPS.524.32-POMOC.2014, GOPS.524.36-POMOC.2014, GOPS.524.04 - POMOC.2014, GOPS.524.34 - POMOC.2014, GOPS.524.11 - POMOC.2014. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka: GOPS.527.98.2014, GOPS.527.100.2014, GOPS.527.99.2014, GOPS.527.01.2014, GOPS.527.97.2014, GOPS.527.78.2014, GOPS.527.77.2014, GOPS.527.41.2014, GOPS.527.25.2014, GOPS.527.12.2014. 5
Decyzje odmowne dotyczące świadczeń rodzinnych: GOPS.522.422.2013/2014, GOPS.522.316.2014/2015, GOPS.522.27.2014/2015, GOPS.527.55.2014, GOPS.523.13.2014. Zasiłek dla opiekunów: GOPS.529.36.2014, GOPS.529.27.2014, GOPS.529.05.2014, GOPS.529.01.2014, GOPS.529.34.2014, GOPS.529.10.2014, GOPS.529.11.2014, GOPS.529.13.2014, GOPS.529.22.2014, GOPS.529.15.2014. Decyzje odmowne dotyczące zasiłków dla opiekunów: brak Stwierdzono, iż: 1. Ośrodek ustalając, w kolejnym okresie zasiłkowym, prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego nie pobierał od wnioskodawcy zaświadczenia pracodawcy albo oświadczenia o terminie i okresie, na jaki został udzielony urlop wychowawczy, oraz o co najmniej sześciomiesięcznym okresie pozostawania w stosunku pracy bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego, o czym stanowi 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r., poz.3)., np. decyzje o nr: GOPS.522.82.2014/2015 z 3 października 2014 r., oraz decyzja o nr: GOPS.522.56.2014/2015 z 12 września 2014 r. Zalecenie: Dbałość o kompletność dokumentów dołączanych do wniosków w sprawie ustalenia prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, w trybie 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 201 3 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r., poz. 3). Termin realizacji: Zalecenie należy realizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 2. Decyzje w sprawie ustalenia prawa do poszczególnych świadczeń rodzinnych wydawano bez oznaczenia organu administracji publicznej, o czym stanowi art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 267, z późn. zm.). W myśl art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1456, z późn. zm.) zadania w zakresie świadczeń rodzinnych realizuje jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej organ właściwy, którym w świetle art. 3 pkt 11 cytowanej ustawy jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie rodzinne lub otrzymującej świadczenie rodzinne, np. decyzje o nr: GOPS.522.344.2014/2015 z 25 listopada 2014 r., oraz decyzja o nr: GOPS.523.19.2014 z 13 maja 2014 r. Uwaga pokontrolna: Sugeruje się zmianę zasady wydawania decyzji administracyjnych w zakresie świadczeń rodzinnych, które winny zawierać oznaczenie organu wydającego decyzję, tj. prezydenta miasta, burmistrza, wójta. Decyzje te winien podpisywać wójt, burmistrz, prezydent miasta lub upoważniony przez niego pracownik na podstawie art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 114, z późn. zm.). 6
3. Decyzje w sprawie ustalenia prawa do ustalania i wypłaty zasiłków dla opiekunów wydawano bez oznaczenia organu administracji publicznej, o czym stanowi art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 267, z późn. zm.). W myśl art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1456, z późn. zm.), w związku z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2014 r., poz. 567), zadania w zakresie świadczeń rodzinnych realizuje jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej organ właściwy, którym w świetle art. 3 pkt 11 cytowanej ustawy jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o zasiłek dla opiekunów, np. decyzja o nr: GOPS.529.10.2014 z 17 czerwca 2014 r. Uwaga pokontrolna: Sugeruje się zmianę zasady wydawania decyzji administracyjnych w zakresie ustalania i wypłaty zasiłków dla opiekunów, które winny zawierać oznaczenie organu wydającego decyzję, tj. prezydenta miasta, burmistrza, wójta. Decyzje te winien podpisywać wójt, burmistrz, prezydent miasta lub upoważniony przez niego pracownik na podstawie art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 114, z późn. zm.), w związku z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2014 r., poz. 567). W pozostałych skontrolowanych aktach spraw dotyczących ustalenia prawa do poszczególnych świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów znajdowały się wnioski, niezbędne zaświadczenia i oświadczenia oraz decyzje administracyjne. Wymienione dokumenty spełniały wymogi formalne, zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych oraz k.p.a. Wysokość przyznanych świadczeń była adekwatna do kwot określonych przepisami w zakresie świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów. W rozstrzygnięciu decyzji informowano stronę o wysokości przyznanego świadczenia, zasiłku i okresie jego pobierania. Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859). Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane były na podstawie wewnętrznych aktów normatywnych wydanych przez Wójta Gminy Stryszawa dla niżej wymienionych pracowników: 1. p. Ireny Hutniczak - kierownika GOPS w Stryszawie: - pełnomocnictwo Nr UG-0113/1/2008 z 30 września 2008 r., - pełnomocnictwo Nr UG-0113/2/2010 z 18 czerwca 2010 r. 2. p. Anny Sachy pracownika GOPS w Stryszawie: - pełnomocnictwo dot. wprowadzania do biura informacji gospodarczej informacji gospodarczej o zobowiązaniach dłużników alimentacyjnych. W podstawach prawnych decyzji dotyczących ustalania prawa do świadczeń funduszu alimentacyjnego powoływano zapisy: - ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.); - rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, 7
zaświadczeń i oświadczeń o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 123, poz. 836 z późn. zm.); - ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm.)ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456 z późn. zm.). Zespołowi kontrolnemu przedłożona została informacja dotycząca statystyki świadczeń z funduszu alimentacyjnego, którą włączono do akt kontroli. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego: GOPS.542.8.2014/2015, GOPS.542.34.2014/2015, GOPS.542.33.2014/2015, GOPS.542.3.2014/2015, GOPS.542.9.2014/2015, GOPS.542.32.2014/2015, GOPS.542.31.2014/2015, GOPS.542.12.2014/2015, GOPS.542.24.2014/2015, GOPS.542.23.2014/2015. Stwierdzono, iż: 1. Decyzje wydane na podstawie ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859) wydawano bez oznaczenia organu administracji publicznej o czym stanowi art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 267). W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859) postępowania w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego prowadzi organ właściwy wierzyciela, którym w świetle art. 2 pkt 10 cytowanej ustawy jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej., decyzje o nr: GOPS.544.13.2014 z 15 kwietnia 2014 r., oraz GOPS.544.13.2014 z 28 listopada 2014 r. Uwaga pokontrolna: Sugeruje się zmianę zasady wydawania decyzji administracyjnych w zakresie świadczeń z funduszu alimentacyjnego, które winny zawierać oznaczenie organu wydającego decyzję, tj. prezydenta miasta, burmistrza, wójta. Decyzje te winien podpisywać wójt, burmistrz, prezydent miasta lub upoważniony przez niego pracownik na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859). 2. Wnioski o ustalenie prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie zawierały oświadczenia wnioskodawcy o miejscu zamieszkania, wieku, zatrudnieniu i sytuacji ekonomicznej osób zobowiązanych względem osoby uprawnionej do alimentacji, o których mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859), decyzje o nr: GOPS.542.12.2014/2015 z 11 września 2014 r., oraz GOPS.542.8.2014/2015 z 29 września 2014 r. Zalecenie: Zwrócenie uwagi, na etapie oceny formalnej wniosków o ustalenie prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego, czy wnioski zawierają oświadczenie wnioskodawcy o miejscu zamieszkania, wieku, zatrudnieniu i sytuacji ekonomicznej osób zobowiązanych względem osoby uprawnionej do alimentacji, zgodnie z cytowanym powyżej art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859). Brak takiego wskazania we wniosku powoduje, iż wykorzystanie instrumentu wystąpienia z powództwem o ustalenie alimentów od innych osób jest utrudnione. Termin realizacji: 8
Zalecenie należy realizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych Zespołowi kontrolnemu przedłożona została informacja dotycząca działań podejmowanych wobec dłużników alimentacyjnych. Z przeprowadzonej w czasie kontroli analizy dokumentacji dłużników prowadzonych przez jednostkę jako organ właściwy dłużnika oraz sprawozdań przesłanych przez jednostkę do Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie dotyczących działań wobec dłużników alimentacyjnych za rok 2014 wynika, iż: 1. Nie wydawano decyzji administracyjnych o umorzeniu postępowania w sprawie uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, o czym stanowi Kodeks postepowania administracyjnego. Dłużnicy alimentacyjni nie spełniali ustawowych wymogów, aby wydać decyzje administracyjne o umorzeniu postępowania w sprawie uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych. 2. Nie kierowano wniosków do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego, o czym stanowi art. 5 ust. 3b ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859). Nie kierowano wniosków do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego ponieważ 3 dłużników nie posiadało prawa jazdy, a jeden dłużnik miał zatrzymane prawo jazdy w poprzednich latach. 3. Nie kierowano wniosków do starosty o uchylenie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, o czym stanowi art. 5 ust. 6 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859). Dłużnicy nie spełniali ustawowych warunków, aby uchylić decyzje o zatrzymaniu prawa jazdy. 4. Nie kierowano wniosków do komorników sądowych o przekazanie informacji o wywiązywaniu się dłużnika alimentacyjnego, przez okres ostatnich 6 miesięcy, ze zobowiązań alimentacyjnych, w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów, o czym stanowi art. 5 ust. 3a ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859). Tut. organ był zarazem organem wierzyciela i dłużnika, dlatego potrzebne dane sprawdzane były naszym systemie i nie było konieczności wnioskowania do komornika sądowego. 5. Nie występowano do kierownika ośrodka pomocy społecznej o udzielenie informacji, dotyczących dłużnika alimentacyjnego pochodzących z rodzinnego wywiadu środowiskowego, jeżeli są w posiadaniu ośrodka, przeprowadzonego na podstawie przepisów o pomocy społecznej, nie wcześniej niż trzy miesiące od dnia wystąpienia o udzielenie informacji, o czym stanowi art. 4 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859). Zadania z zakresu funduszu alimentacyjnego realizowane są w siedzibie GOPS, współpraca z działem pomocy społecznej odbywa się na bieżąco. 6. Nie przekazywano komornikom sądowym informacji mających wpływ na egzekucję zasądzonych świadczeń alimentacyjnych pochodzących z rodzinnego wywiadu środowiskowego, o czym stanowi art. 5 ust. 1, w związku z art. 4 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859). Zadania z zakresu funduszu alimentacyjnego realizowane są w siedzibie GOPS, współpraca z działem pomocy społecznej odbywa się na bieżąco. 7. Nie informowano sądu o bezczynności lub wszelkich przejawach opieszałości komornika sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu, o czym stanowi art. 3 ust. 8 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859). Współpraca z komornikami sądowymi przebiegała prawidłowo. 9
8. Nie występowano z powództwem o ustalenie alimentów od innych osób, o czym stanowi art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 859). Brak informacji o takich osobach lub ich sytuacja finansowa i rodzinna nie pozwalają na wystąpienie z powództwem o alimenty. Uwaga pokontrolna: Sugeruje się realizowanie działania, o którym mowa w art. 7 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, tj. występowanie z powództwem o ustalenie alimentów od innych osób. Działanie to ma bowiem na celu zwiększenie stopnia ściągalności zobowiązań od dłużników alimentacyjnych. Warunkiem poprawy skuteczności egzekucji alimentów jest pełne wykorzystanie przez gminę wszystkich instrumentów przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, również tych fakultatywnych w zakresie postępowania prowadzonego w stosunku do dłużników alimentacyjnych. Decyzje dotyczące zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego: GOPS.544.57.2014, GOPS.544.72.2014, GOPS.544.70.2014, GOPS.544.68.2014, GOPS.544.86.2014, GOPS.544.81.2014, GOPS.544.81A.2014, GOPS.544.13.2014, GOPS.544.54.2014. Decyzje dotyczące uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych: GOPS.544.72.2014, GOPS.544.13.2014. W pozostałych skontrolowanych aktach spraw dotyczących ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz postępowań prowadzonych wobec dłużników alimentacyjnych, znajdowały się wnioski, niezbędne zaświadczenia i oświadczenia oraz decyzje administracyjne. Wymienione dokumenty spełniały wymogi formalne, zgodnie z ustawą o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oraz k.p.a. Wysokość przyznanych świadczeń była adekwatna do kwot określonych przepisami w zakresie funduszu alimentacyjnego. W rozstrzygnięciu decyzji informowano stronę o wysokości przyznanego świadczenia i okresie jego pobierania. W 2014 r. w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Stryszawie wydatkował ze środków budżetu państwa na świadczenia z funduszu alimentacyjnego kwotę w wysokości 272 863,30 zł. Z tej kwoty od dłużników alimentacyjnych wpłynęło 54 067,55 zł, co stanowi 19,81% kwoty świadczeń wypłaconych. Braki w ściągalności w 2014 r. wyniosły 80,19%. W porównaniu z 2013 r. ściągalność zmalała o 0,62 %. Realizacja zaleceń pokontrolnych: W 2008 r. w ramach kontroli w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Stryszawie poddano również prawidłowości realizacji zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r., nr 139, poz.992 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych i zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. nr 86, poz. 732 z późn. zm.). Kontrola sformułowała zalecenia, które zostały zrealizowane. Na podstawie art. 49 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) zwracam się z prośbą, o poinformowanie mnie w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia o sposobie wykonania zaleceń, wykorzystaniu wniosków lub przyczynach ich niewykorzystania albo o innym sposobie usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. 10
Niezależnie od powyższego, proszę o powiadomienie mnie o wykonaniu poszczególnych zaleceń pokontrolnych w terminie 14 dni od momentu wykonania każdego z nich, jeżeli informacja o ich wykonaniu nie zostanie zawarta w zawiadomieniu o sposobie wykorzystania uwag i wykonania zaleceń pokontrolnych oraz podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań, a także jeśli wskazano inny termin wykonania zaleceń pokontrolnych. Zgodnie z art. 48 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze Z up. Wojewody Małopolskiego (-) mgr Katarzyna Nowaczyńska Kierownik Oddziału w Wydziale Polityki Społecznej Do wiadomości: Wójt Gminy Stryszawa 11