---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT tel (042) 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź fax (042) 636-85-50 NIP 727-11-49-261 Regon 000136886 e-mail: sekretariat@wiih.lodz.pl PU.832.43.2013 Łódź, dn. 22.07.2013 r. INFORMACJA Z KONTROLI BEZPIECZEŃSTWA ROWERÓW DZIECIĘCYCH I PRZYCZEP ROWEROWYCH Zgodnie z wytycznymi Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zawartymi w programie nr DNR-70-38(3)/13/AKL Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadził w II kwartale 2013r., na terenie województwa łódzkiego 6 kontroli w zakresie bezpieczeństwa rowerów dziecięcych i przyczep rowerowych. CEL KONTROLI Celem kontroli była ocena bezpieczeństwa rowerów dziecięcych i przyczep rowerowych (typu C) oraz eliminowanie z rynku produktów, które mogą stwarzać zagrożenie dla zdrowia i życia użytkowników. PODMIOTOWY ZAKRES KONTROLI Kierując się wymienioną w programie kolejnością statusu przedsiębiorców u których należy przeprowadzić kontrolę, dokonano rozeznania jednostek tej branży na terenie Łodzi i województwa łódzkiego. Kontrole przeprowadzono w 6 placówkach (importer, producent, hurtownia, sklepy detaliczne), tj.: u 1 producenta, w 1 hurtowni, w 4 placówkach handlu detalicznego. W wyniku rozeznań przeprowadzonych przed wytypowaniem placówek do kontroli w sklepach, występujących na terenie Łodzi i województwa łódzkiego, ustalono, iż sprzedawcy oferują jedynie rowery dziecięce. W trakcie kontroli w wytypowanych jednostkach ustalono, iż przyczepy rowerowe mogą być dostępne tylko na zamówienie. PRZEDMIOTOWY ZAKRES KONTROLI. 1
Przeprowadzone kontrole obejmowały następujące zagadnienia: I. Ogólne wymagania bezpieczeństwa rowerów i części rowerowych. 1. Badania organoleptyczne 2. Bezpieczeństwo produktów badania laboratoryjne 3. Prawidłowość oznakowania w zakresie ogólnego bezpieczeństwa rowerów dziecięcych. II. Dodatkowe zagadnienia kontroli. Ogółem skontrolowano w 6 placówkach 23 partie rowerów dziecięcych. - 12 partii wyrobów z Polski, - 11 partii wyrobów z importu - kraje trzecie. W wyniku dokonanej oceny produktów w zakresie bezpieczeństwa i prawidłowości oznakowania zakwestionowano w 2 placówkach 11 partii rowerków dziecięcych tj.: z uwagi na badania organoleptyczne w 2 placówkach 8 partii rowerów dziecięcych (12 Leopard YGB 16-6; 12 Firebolt B 1289-12; 12 Fantastic YGB 16-5; 12 Alba C 1258-9; 12 Donk YGB 12-11; Mexller Yogi 16 niska rama; Scout Sports 16 ; Mexller Yogi 16 wysoka rama), z uwagi prawidłowości oznakowania w zakresie bezpieczeństwa zakwestionowano w 2 placówkach 9 partii rowerów dziecięcych (12 Leopard YGB 16-6; 12 Firebolt B 1289-12; 12 Fantastic YGB 16-5; 12 Alba C 1258-9; 12 Donk YGB 12-11; Rock Kids 16 Starlet; Scout 16 ; Scout Sports 16 ; Scout 12 ). USTALENIA Z KONTROLI I. Ogólne wymagania bezpieczeństwa rowerów i części rowerowych. 1. Badania organoleptyczne Badaniami organoleptycznymi objęto ogółem w 6 jednostkach 23 partie rowerów dziecięcych. Oceny bezpieczeństwa rowerów dokonano w oparciu o przepisy art. 6 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2003r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275 z późn. zm.) oraz posiłkowano się normą PN-EN 14765:2007 +A1:2008 Rowery dziecięce. Wymagania bezpieczeństwa i metody badań. W toku kontroli sprawdzono czy produkty posiadają cechy mogące stwarzać zagrożenie, a w szczególności: - występowanie ostrych krawędzi, - zastosowanie zabezpieczeń wytrzymałości elementów złączonych oraz śrub, 2
- występowanie mechanizmów szybkomocujących, - występowanie odkrytych elementów wystających, urządzeń ochronnych i gwintów śrub. W wyniku przeprowadzonych badań organoleptycznych rowerów dziecięcych stwierdzono w 2 placówkach (z 6 kontrolowanych), 8 partii rowerów dziecięcych o znacznym prawdopodobieństwie, że produkty mogą nie być bezpieczne. Zakwestionowano: 1. w placówce w Piotrkowie Trybunalskim, 5 partii rowerów dziecięcych ze względu na: występowanie ostrych krawędzi w 3 partiach rowerów dziecięcych (12 Leopard YGB 16-6; 12 Alba C 1258-9; 12 Donk YGB 12-11) w postaci ostrych śrub zabezpieczających przy mocowaniu lusterka co było nie zgodne z pkt. 4.3 ww. normy, braku drugiego układu hamulcowego działającego na koło przednie w 4 partiach rowerów dziecięcych (12 Leopard YGB 16-6; 12 Firebolt B 1289-12; 12 Fantastic YGB 16-5; 12 Donk YGB 12-11) co było niezgodne z pkt. 4.7.1 ww. normy, zastosowanie niepełnych osłon łańcucha w 3 partiach rowerów dziecięcych (12 Firebolt B 1289-12; 12 Fantastic YGB 16-5; 12 Donk YGB 12-11) oraz w 1 partii (12 Fantastic YGB 16-5) brak jakiejkolwiek osłony łańcucha co było niezgodne z pkt. 4.15 ww. normy, 2. w placówce w Łowiczu, zakwestionowano 3 partie rowerów dziecięcych ze względu na: zastosowania na końcach kierownicy gumowych uchwytów i zakończone pogrubieniem o średnicy 35mm, zamiast średnicy 40mm w 2 partiach rowerów dziecięcych (Mexller Yogi 16 niska rama; Mexller Yogi 16 wysoka rama), co było niezgodne z pkt. 4.8.2.1 ww. normy, brak jakiejkolwiek osłony łańcucha w 1 partii rowerów dziecięcych (Scout Yogi 16 ) co było niezgodne z pkt. 4.15 ww. normy. Kwestionowane rowery dziecięce zostały wycofane przez przedsiębiorców ze sprzedaży. W 15 partiach rowerów dziecięcych do sposobu działania, prawidłowości regulacji i parametrów konstrukcyjnych: - układów hamulcowych - położenia dźwigni hamulca, mocowań zespołu hamulca i linek, nastawienia hamulca nożnego układu hamulcowego, - układu kierowniczego - wymiarów kierownicy, uchwytów, korków kierownicy, - kół i zespołów koło-opona, prześwit pomiędzy oponą a elementem ramy, czy nie zastosowano mechanizmów szybko mocujących do kół, 3
- powierzchni oporowych pedałów utrzymujących but, prześwitów pod pedałem oraz prześwitów przed pedałem, - wsporników siodełka, - łańcuchów napędowych, osłon łańcucha, zastrzeżeń nie wniesiono. Ponadto przeprowadzono kontrolę u importera celem sprawdzenia wykonania decyzji Prezesa UOKiK w stosunku do rowerka dziecięcego BMX 12 cali, model WZD-TC-121. Kontrolę przeprowadzono w inspektoracie WIIH, ze względu na brak możliwości przeprowadzenia jej w magazynie firmy, gdzie znajdują się przedmiotowe rowery. W trakcie kontroli przedstawiono fakturę nr 555/G/09/2012 z dnia 04.09.2012r na zakup osłon łańcucha oraz fakturę nr 113/09/2012 z dnia 12.09.2012r na zakup nakrętek. Elementy te zostały wykorzystane do doposażenia kwestionowanych rowerów dziecięcych BMX 12 cali, model WZD-TC-121. Ustalono również, że do dnia rozpoczęcia kontroli zostało sprzedanych 240 sztuk rowerów dziecięcych (152 sztuki do firmy PAPUŚ, 88 sztuk sprzedano na paragon, a w niedostępnym dla niego magazynie pozostaje 36 sztuk rowerków pochodzących z reklamacji). Ze względu, na brak możliwości dostępu do magazynu inspektorzy nie mieli możliwości potwierdzić stanu faktycznego. 2. Bezpieczeństwo produktów badania laboratoryjne. W wyniku badań organoleptycznych stwierdzono w 2 placówkach zastrzeżenia do 8 partii rowerów dziecięcych w odniesieniu do wymagań bezpieczeństwa, które nie wymagały potwierdzenia badaniami laboratoryjnymi. Wobec powyższego nie zachodziła konieczność pobierania prób do badań laboratoryjnych. 3. Prawidłowość oznakowania w zakresie ogólnego bezpieczeństwa rowerów dziecięcych. W 6 placówkach sprawdzono 23 partii rowerów dziecięcych w odniesieniu do wymagań art. 10 ustawy z dnia 12 grudnia 2003r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275 z późn. zm.) zgodnie z którym producent jest zobowiązany wprowadzać na rynek wyłącznie produkty bezpieczne oraz dostarczać konsumentom informacje w języku polskim umożliwiające ocenę zagrożeń związanych z produktem w czasie jego zwykłego używania oraz informacje dotyczące możliwości przeciwdziałania tym zagrożeniom. W 2 placówkach: 1. w Piotrkowie Trybunalskim, (12 Leopard YGB 16-6; 12 Firebolt B 1289-12; 12 Fantastic YGB 16-5; 12 Alba C 1258-9; 12 Donk YGB 12-11), 4
2. w Łowiczu, (Rock Kids 16 Starlet; Scout 16 ; Scout Sports 16 ; Scout 12 ) zakwestionowanych zostało 9 partii rowerów dziecięcych ze względu na: brak rodzaju użytkownika, dla którego rower został zaprojektowany z uwzględnieniem terenu użytkowania oraz z ostrzeżeniem o niebezpieczeństwie w przypadku nieprawidłowego użytkowania co było niezgodne z postanowieniami art. 10 ust.2 pkt.1 i 2 cytowanej wyżej ustawy oraz niezgodne z postanowieniami pkt. 5a deklarowanej ww. normy, (12 Leopard YGB 16-6; 12 Firebolt B 1289-12; 12 Fantastic YGB 16-5; 12 Alba C 1258-9; 12 Donk YGB 12-11, Scout 16, Scout Sports 16, Scout 12 ) 8 partii brak wskazania roli rodziców lub opiekunów, którzy nauczą dzieci, jak użytkować rower dziecięcy, w szczególności jak bezpiecznie używać hamulców (zwłaszcza hamulca nożnego), co było niezgodne z postanowieniami art. 10 ust.2 pkt.1 i 2 w/w ustawy oraz niezgodne z postanowieniami pkt.5b deklarowanej ww. normy, (12 Leopard YGB 16-6; 12 Firebolt B 1289-12; 12 Fantastic YGB 16-5; 12 Alba C 1258-9; 12 Donk YGB 12-11, Rock Kids 16 Starlet, Scout 16, Scout Sports 16, Scout 12 ) 9 partii brak zaleceń dotyczących bezpiecznej jazdy stosowanie kasku rowerowego, regularne sprawdzanie hamulców, opon, układu kierowniczego, obręczy co było niezgodne z postanowieniami art. 10 ust.2 pkt.1 i 2 w/w ustawy oraz niezgodne z postanowieniami pkt.5f deklarowanej ww. normy, (12 Leopard YGB 16-6; 12 Firebolt B 1289-12; 12 Fantastic YGB 16-5; 12 Alba C 1258-9; 12 Donk YGB 12-11, Rock Kids 16 Starlet) - 6 partii brak określenia dopuszczalnej masy całkowitej rowerzysty oraz maksymalnej masy całkowitej co było niezgodne z postanowieniami art. 10 ust.2 pkt.1 i 2 w/w ustawy oraz niezgodne z postanowieniami pkt.5g deklarowanej ww. normy, (12 Leopard YGB 16-6; 12 Firebolt B 1289-12; 12 Fantastic YGB 16-5; 12 Alba C 1258-9; 12 Donk YGB 12-11, Scout 16, Scout Sports 16, Scout 12 ) 8 partii brak umieszczenia na ramie roweru w sposób widoczny i trwały kolejnego numeru ramy oraz nazwy producenta lub jego przedstawiciela oraz numeru odpowiedniej normy, co było niezgodne z pkt. 6 deklarowanej ww. normy. (12 Leopard YGB 16-6; 12 Firebolt B 1289-12; 12 Fantastic YGB 16-5; 12 Alba C 1258-9; 12 Donk YGB 12-11, Rock Kids 16 Starlet) - 6 partii W pozostałych 14 partiach rowerów dziecięcych nieprawidłowości w oznakowaniu nie stwierdzono. W związku z nieprawidłowościami w oznakowaniu rowerów, do przedsiębiorców wprowadzających zakwestionowane wyroby do obrotu skierowano pisma z wnioskiem 5
o usunięcie nieprawidłowości w ww zakresie oraz wprowadzanie do obrotu wyrobów prawidłowo oznakowanych, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Do dnia dzisiejszego odpowiedzi nie uzyskano. W celu ustalenia pochodzenia rowerów dziecięcych (12 Leopard YGB 16-6; 12 Firebolt B 1289-12; 12 Fantastic YGB 16-5; 12 Alba C 1258-9; 12 Donk YGB 12-11), do spółki MADEJ Sp. z o. o., 02-672 Warszawa, ul. Domaniewska 37 b skierowano pismo z wnioskiem o przekazanie dokumentów zakupu. Spółka w piśmie z dnia 7 czerwca 2013 r. wskazała, że obecnie nie dysponuje dowodami zakupu przedmiotowych rowerów dziecięcych, z uwagi na upływ okresu przedawnień zobowiązań podatkowych. W piśmie spółka wyjaśnia, iż ww. rowery zostały zakupione przez nią w 2005r. II. Dodatkowe zagadnienia kontroli Działalność gospodarcza kontrolowanych podmiotów została zarejestrowana w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (5 podmiotów) i w Krajowym Rejestrze Sądowym (1). Ustalono, że faktycznie wykonywana działalność gospodarcza w kontrolowanych placówkach była zgodna z zakresem określonym w CEIDG i wpisie do KRS. WYKORZYSTANIE USTALEŃ KONTROLI W związku z ustaleniami kontroli: Dla: 6 partii rowerów dziecięcych - 12 Leopard YGB 16-6, 12 Firebolt B 1289-12, 12 Donk YGB 12-11, 16 Mexller Yogi niska rama, 16, Scout Sports, 16 Mexller Yogi wysoka rama sporządzone zostały karty szacowania ryzyka ryzyko określono jako średnie, 1 partii rowerów dziecięcych - 12 Fantastic YGB 16-5 sporządzona została karta szacowania ryzyka ryzyko określono jako poważne, 1 partii rowerów dziecięcych 12 - Alba C 1258-9 sporządzona została karta szacowania ryzyka ryzyko określono jako wysokie, 6
W odniesieniu do 8 partii rowerów dziecięcych nie spełniających wymagań bezpieczeństwa w zakresie cech konstrukcyjnych (badania organoleptyczne) skierowane zostały 3 wnioski do Prezesa UOKiK o wszczęcie postępowania administracyjnego wobec importerów, Skierowano 2 wystąpienia pokontrolne do importerów z wnioskiem o usunięcie nieprawidłowości w zakresie oznakowania i wprowadzanie do obrotu wyrobów prawidłowo oznakowanych zgodnie z obowiązującymi przepisami; W 2 jednostkach, w których kwestionowano wyroby, przedsiębiorcy w czasie trwania kontroli podjęli działania mające na celu usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. WNIOSKI Celem kontroli była ocena, czy wprowadzone do obrotu rowery dziecięce spełniają wymagania bezpieczeństwa oraz nie stwarzają zagrożenia dla życia i zdrowia użytkowników. Cel kontroli został zrealizowany w wyniku przeprowadzonej kontroli 11 partii rowerów dziecięcych nie spełniających wymagań bezpieczeństwa zostało wycofanych przez przedsiębiorców z oferty handlowej. Zakwestionowanie 11 z 23 partii wyrobów stanowi 48% ogółu skontrolowanych partii rowerów dziecięcych. Oceniając ogólną sytuację na rynku kontrolowanych wyrobów można stwierdzić, iż oznakowanie i budowa dostępnych na rynku rowerów dziecięcych budzi wiele zastrzeżeń. W związku z powyższym sprawdzanie stanu bezpieczeństwa sprzedawanych rowerów dziecięcych jest nadal bardzo wskazane. 7