Sprawozdanie z działalności Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej we Wrocławiu za rok 2012 Inspekcja Handlowa jest wyspecjalizowanym organem kontroli powołanym do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa. Inspekcja działa na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.). Działalność Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej we Wrocławiu w roku 2012 wytyczały ustalone przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie kierunki działania Inspekcji Handlowej oraz kwartalne plany pracy. Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej we Wrocławiu przeprowadzał kontrole następujących zagadnień: - bezpieczeństwa produktów w zakresie dyrektywy o ogólnym bezpieczeństwie produktów, - spełniania wymagań zasadniczych określonych w dyrektywach nowego podejścia, - jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, - kontrole w zakresie innych produktów nieżywnościowych i usług, - jakości paliw. Priorytetowe znaczenie miało wykonywanie ustawowych zadań Inspekcji Handlowej, jako organu wyspecjalizowanego w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. o systemie oceny zgodności (tekst jednolity: Dz. U. z 2010r. Nr 138, poz. 935 ze zm.), wyrażające się zintensyfikowaniem działań kontrolnych w zakresie spełniania przez wyroby zasadniczych wymagań, określonych w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy o systemie oceny zgodności, implementujących dyrektywy nowego podejścia. W działalności kontrolnej w 2012r. przeprowadzano kontrole produktów pod względem spełniania ogólnych wymagań bezpieczeństwa. Kontrolowano bezpieczeństwo m.in. sprzętu sportowego, rowerów, wyposażenia samochodów, mebli ogrodowych oraz wyrobów włókienniczych. W zakresie artykułów nieżywnościowych kontrolą objęto m.in. prawidłowość oznakowania detergentów, substancji i preparatów niebezpiecznych oraz produktów biobójczych oferowanych w placówkach hurtowych i detalicznych, produktów włókienniczych, wyrobów pod względem zawartości niektórych substancji chemicznych, prawidłowość obrotu akumulatorami samochodowymi i bateriami, prawidłowość oznakowania i obrotu kosmetykami, jakość wyrobów włókienniczych konfekcyjnych dla dzieci i młodzieży o wzroście do 164 cm. Kontrolowano placówki detaliczne pod kątem przestrzegania przepisów dotyczących uwidaczniania cen oraz przedsiębiorców świadczących usługi w zakresie sprzedaży przez Internet. Kontrole artykułów żywnościowych kładły nacisk na przestrzeganie przepisów prawa wspólnotowego, dotyczącego jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych. Szczególną wagę w omawianym roku, Inspekcja Handlowa przypisywała kontrolom artykułów żywnościowych, w tym niewłaściwej jakości lub zafałszowanych m.in.: masła (tłuszczem innym niż mleczny), produktów z mleka koziego i owczego (mlekiem krowim i tłuszczami roślinnymi), mięsa i wyrobów mięsnych niepoddanych obróbce termicznej (innymi 1
gatunkami). W związku z organizacją mistrzostw piłkarskich Euro 2012 Inspekcja Handlowa przeprowadziła kontrole prawidłowości funkcjonowania usług gastronomicznych i placówek detalicznych zlokalizowanych na stacjach paliw oraz przy trasach szybkiego ruchu, a także kontrole pubów i restauracji w rejonach związanych z mistrzostwami. Dodatkowo Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej we Wrocławiu podejmował działania w zakresie monitorowania sytuacji i przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu napojów alkoholowych z Czech zawierających alkohol metylowy. W toku przeprowadzanych kontroli Inspekcja Handlowa sprawdzała respektowanie przez przedsiębiorców prowadzących obrót napojami alkoholowymi decyzji Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 16 września 2012 r. o sygnaturze GIS PR-073-35/MB/12 o zakazie wprowadzania do obrotu przez okres jednego miesiąca wyrobów o zawartości powyżej 20% alkoholu wyprodukowanych na terytorium Republiki Czeskiej. Równocześnie inspektorzy tut. Inspektoratu zwracali szczególną uwagę na wszelkie nieprawidłowości w oznakowaniu znakami akcyzy, zważywszy na ewentualne ryzyko, że czeski alkohol mógł być nielegalnie wprowadzany do obrotu jako alkohol krajowy. Zakres przeprowadzonych kontroli obejmował również prawidłowość oznakowania wprowadzanych do obrotu wyrobów. Kontrole przyczyniły się do zwiększenia ochrony interesów ekonomicznych konsumentów poprzez eliminowanie z obrotu produktów niewłaściwej jakości lub zafałszowanych, jak również wymusiły na przedsiębiorcach rzetelną i prawidłową informację o oferowanych produktach. Dobór tematów do kontroli produktów żywnościowych, nieżywnościowych oraz usług, a także przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą związaną z produkcją, handlem i usługami wynikał z przekazanych przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie planów kontroli na rok 2012 z podziałem na kwartały, analiz zjawisk występujących na rynku, napływających informacji od konsumentów i przedsiębiorców oraz rozeznania własnego. W 2012 r. w ramach regularnych kontroli sprawdzano przestrzeganie przez przedsiębiorców, których działalność polega na sprzedaży odbiorników telewizyjnych, przepisów art. 6 ust. 1, 2 i 5 ustawy z dnia 30 czerwca 2011 r. o wdrożeniu naziemnej telewizji cyfrowej. Celem wprowadzenia ustawy było stworzenie formalno prawnych podstaw, które umożliwiają wyłączenie analogowej telewizji naziemnej do dnia 31 lipca 2013r. i wprowadzenie naziemnej telewizji cyfrowej. Obowiązki nałożone na sprzedawców odbiorników telewizyjnych przepisem art. 6 ust. 1, 2 i 5 ww. ustawy mają na celu ochronę słusznego interesu nabywców odbiorników telewizyjnych, poprzez uświadomienie ich, że odbiór naziemnej telewizji cyfrowej możliwy jest jedynie przy wykorzystaniu odbiorników przystosowanych technicznie do odbioru cyfrowych transmisji telewizyjnych. W efekcie przeprowadzonych kontroli Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej we Wrocławiu, na podstawie art. 19 ust. 1 i 3 ustawy o wdrożeniu naziemnej telewizji cyfrowej, nałożył na dwóch przedsiębiorców kary pieniężne, na łączną kwotę 4000,00 zł, w związku z niewykonaniem obowiązku, o którym mowa w art. 6 ust. 2 ww. ustawy. W roku 2012 kontynuowano kontrole w oparciu o ustawę z dnia 25 sierpnia 2006r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. Nr 169, poz. 1200 ze zm.). Niezależnie od powyższego, Inspekcja Handlowa realizowała działania w zakresie podejmowania mediacji i prowadzenia stałych polubownych sądów konsumenckich oraz poradnictwa konsumenckiego. Jednym z celów Inspekcji Handlowej jest propagowanie wśród 2
konsumentów, a także przedsiębiorców tych form niesienia pomocy w rozstrzyganiu sporów i zaznajamianiu z obowiązującymi przepisami prawa. Realizując swoje zadania ustawowe w 2012r. Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej we Wrocławiu współpracował z licznymi instytucjami takimi jak: Urzędy Miar, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Państwowa Inspekcja Pracy, Inspekcja Sanitarna, Urzędy Skarbowe, Urząd Kontroli Skarbowej, Urząd Komunikacji Elektronicznej, Inspekcja Ochrony Środowiska, Prokuratury, Urzędy Miast i Gmin, Dolnośląski Urząd Wojewódzki. Aktywność inspektoratu przejawiała się ponadto w innych działaniach. W dniu 12 kwietnia 2012r. w siedzibie Społem SDH Feniks we Wrocławiu przedstawiciele Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej we Wrocławiu przeprowadzili szkolenie w zakresie rzetelności organizowania promocji, a w szczególności zasad uwidaczniania i ustalania cen promocyjnych. Przedmiotem dyskusji były także zagadnienia związane z prawidłowym oznakowaniem towarów oferowanych do sprzedaży oraz wymierzaniem kar pieniężnych i ich wysokością w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Ponadto w dniu 28 marca 2012r. na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego odbyła się konferencja na temat Jak skuteczniej chronić rynek czas na zmiany w prawie? z udziałem Prezes UOKiK p. Małgorzaty Krasnodębskiej Tomkiel oraz Dyrektor Departamentu Prawnego UOKiK p. Doroty Podsiedzik Malec, w której uczestniczyli także przedstawiciele tutejszego inspektoratu. W ramach współpracy z zagranicą w 2012r. na terenie tutejszego Inspektoratu w dniu 10 maja 2012r. odbyła się robocza wizyta przedstawicieli Ustecko-Libereckiego Obwodowego Inspektoratu Handlowego odpowiednika polskiego wojewódzkiego inspektoratu obejmującego swym obszarem działania tereny przygraniczne z Polską, tj. miejscowości Liberec, Harrachov i okolic, w toku której omawiano możliwości wzajemnej współpracy w roku 2012. Ponadto przedstawiciele czeskiego inspektoratu byli zainteresowani wymianą doświadczeń w zakresie kontroli jakości paliw, a zwłaszcza techniki pobierania prób paliw w hurtowniach. Kontrola wyrobów objętych dyrektywami nowego podejścia w zakresie zgodności z zasadniczymi wymaganiami: W trybie nadzoru rynku w 2012r. Inspekcja Handlowa prowadziła regularne kontrole wyrobów pod kątem spełniania wymagań przepisów krajowych wdrażających dyrektywy nowego podejścia. Kontrolą objęto wyroby podlegające m.in. taki dyrektywom jak: bezpieczeństwa zabawek 88/378 (TOYS), po 20.07.11r. 2009/48; sprzętu elektrycznego 2006/95 (LVD); bezpieczeństwa maszyn 2006/42 (MD); sprzętu ochrony osobistej 89/686 (PPE); wyrobów pirotechnicznych 2007/23 oraz ekoprojektu 2005/32 (zm. 2009/125). Działania kontrolne prowadzono na terenie całego Dolnego Śląska. W ramach współpracy z organami celnymi Inspekcja Handlowa wydała 4 opinie o produktach, dotyczące spełniania zasadniczych wymagań przez wyroby sprowadzane spoza Unii Europejskiej. Ścisła współpraca w omawianym zakresie umożliwia zatrzymanie na granicy wyrobów, które nie spełniają przepisów obowiązujących we Wspólnocie. W 2012r. w oparciu o programy kontroli opracowane przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie realizowano następujące tematy kontrolne: 3
1. Kontrola środków ochrony indywidualnej (m.in. ubrania ochronne, środki ochrony oczu, środki ochrony uszu, akcesoria ochronne związane z piłką nożną, kaski ochronne). 2. Kontrola sprzętu elektrycznego (m.in. małe AGD, oprawy oświetleniowe, przedłużacze, zasilacze, ładowarki). 3. Kontrola maszyn (elektronarzędzia i narzędzia spalinowe). 4. Kontrola zabawek (m.in. zabawki wypchane miękkie, dla niemowląt do oglądania, chwytania, i/lub ściskania, zabawki rozwijające umiejętności). 5. Kontrola bezkierunkowych lamp do użytku domowego /ekoprojekt/. 6. Kontrola urządzeń chłodniczych, pralek i zmywarek /ekoprojekt/. 7. Kontrola lampek choinkowych, girland świetlnych i podobnych wyrobów. 8. Kontrola opraw oświetleniowych (oprawy oświetleniowe w tym również dla dzieci). 9. Kontrola wyrobów pirotechnicznych (wyroby pirotechniczne widowiskowe używane przez kibiców). Celem kontroli wyrobów objętych dyrektywami nowego podejścia jest głównie kontrola w zakresie oznakowania CE oraz dołączania niezbędnych dla konsumenta instrukcji i ostrzeżeń. Efektem przeprowadzonych kontroli było stwierdzenie różnych nieprawidłowości tj.: - niezgodności z zasadniczymi wymaganiami, - nieprawidłowego oznakowania CE lub jego braku, - nieprawidłowo sporządzonej deklaracji zgodności lub jej braku, - innych brak wymaganych informacji, ostrzeżeń itp. Zgodnie z ustawą z dnia 30 sierpnia 2002r. o systemie oceny zgodności (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935 ze zm.) w toku kontroli pobierane były próbki wyrobów do badań laboratoryjnych. W dalszym ciągu barierą w tego rodzaju kontrolach są niewystarczające środki na pokrycie kosztów tych badań, które w przypadku pozytywnych ich wyników pokrywane są ze środków własnych Inspektoratu. W związku z ustaleniami kontroli wydano 23 decyzje na podstawie art. 40k ust. 1 cytowanej ustawy, zakazujące udostępniania wyrobów niespełniających zasadniczych wymagań na okres nie dłuższy niż 2 miesiące. Materiały kontrolne przekazywano Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie, jako organowi wyspecjalizowanemu w celu prowadzenia dalszego postępowania administracyjnego, kierowano zawiadomienia o popełnieniu przestępstw określonych w ustawie o systemie oceny zgodności do właściwych miejscowo prokuratur, jak również zgłaszano kwestionowane wyroby do ogólnokrajowego systemu informatycznego HERMES. Kontrola wyrobów pod kątem spełniania ogólnych wymagań bezpieczeństwa: W 2012r. Inspekcja Handlowa, realizując założenia strategii polityki konsumenckiej, swoje działania skoncentrowała także na prowadzeniu kontroli w zakresie spełniania przez produkt ogólnych wymagań bezpieczeństwa. Ich efektem było eliminowanie z obrotu tych produktów, które stwarzają zagrożenie dla zdrowia lub życia użytkowników. Ponadto kontrolą z zakresu ogólnego bezpieczeństwa produktów objęte zostały wyroby wymienione 4
w systemie RAPEX (System Szybkiego Ostrzegania Rapid Alert System). W ubiegłym roku kontrolowano następujące zagadnienia: 1. Bezpieczeństwo zimowych płynów do spryskiwaczy. 2. Bezpieczeństwo pomocniczych urządzeń wypornościowych do nauki pływania. 3. Bezpieczeństwo sprzętu sportowego do użytku domowego (trenażery eliptyczne, rowery treningowe). 4. Bezpieczeństwo rowerów dla dorosłych. 5. Bezpieczeństwo wyposażenia samochodów (linki holownicze, uchwyty do przewożenia rowerów, pasy mocujące, haki). 6. Bezpieczeństwo dekoracyjnych lamp ozdobnych. 7. Bezpieczeństwo mebli ogrodowych. 8. Bezpieczeństwo wyrobów włókienniczych (szale, szaliki, chusty z nadrukami dla kibiców, wyroby włókiennicze z nadrukami dla dzieci do lat 3 oraz powyżej 3 lat, odzież dziecięca - sznurki). 9. Bezpieczeństwo papierosów RIP. 10. Bezpieczeństwo artykułów dla dzieci (chodziki, łóżeczka, wysokie krzesełka, kojce). Oceniając bezpieczeństwo produktów uwzględniono: cechy produktu, w tym jego skład, opakowanie, instrukcje montażu i uruchomienia, a także biorąc pod uwagę rodzaj produktu instrukcje instalacji i konserwacji, oddziaływanie na inne produkty, jeżeli można w sposób uzasadniony przewidzieć, że będzie on używany łącznie z innymi produktami, wygląd produktu, jego oznakowanie, ostrzeżenia i instrukcje dotyczące jego użytkowania i postępowania z produktem zużytym oraz wszelkie inne udostępniane konsumentowi wskazówki lub informacje dotyczące produktu, kategorie konsumentów narażonych na niebezpieczeństwo w związku z używaniem produktu, w szczególności dzieci i osoby starsze. Kontrole stacji paliw: Przeprowadzone w 2012r. w ramach Systemu Monitorowania i Kontrolowania Jakości Paliw Ciekłych i Biopaliw Ciekłych kontrole jakości paliw potwierdziły, że wskazane są dalsze systematyczne kontrole rynku paliwowego. Szczegółowe dane z tej tematyki zostały zawarte w odrębnym sprawozdaniu pt. Sprawozdanie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej we Wrocławiu z kontroli jakości paliw ciekłych w ramach Systemu Monitorowania i Kontrolowania Jakości Paliw Ciekłych i Biopaliw Ciekłych w roku 2012 na terenie województwa dolnośląskiego (w załączeniu). Inne kontrole: W 2012r. Inspekcja Handlowa objęła również kontrolą produkty, pod względem zgodności z deklarowaną przez producentów szczegółową charakterystyką, a także z informacjami zamieszczonymi na opakowaniach jednostkowych lub reklamach. W toku każdej kontroli sprawdzano także oznakowanie produktów czy spełnia wymagania określone prawem oraz czy nie wprowadza konsumentów w błąd. Przy doborze tematów kontroli uwzględniono obszary, w których występują największe zagrożenia naruszeń interesów 5
konsumentów takie jak: nieuczciwa promocja produktów, fałszowanie żywności, niewłaściwa informacja o towarach i ich cenach oraz inne praktyki naruszające interesy konsumentów. Kontrolą objęto także legalność i rzetelność działania przedsiębiorców, sprawdzając m.in. posiadanie zezwoleń na działalność gospodarczą, prawidłowość stosowania cen oraz sposób ich uwidaczniania. W toku kontroli prawidłowości świadczenia usług sprawdzano jakość i rzetelność ich wykonania przez usługodawcę, a także umowy, czy nie zawierają niedozwolonych klauzul i warunków ograniczających prawa konsumenta. W przypadku podejrzenia stosowania czynów nieuczciwej konkurencji naruszających interesy konsumentów oraz ujawnienia stosowania nieuczciwych praktyk rynkowych naruszających zbiorowe interesy konsumentów sprawy były kierowane do Prezesa UOKiK, jako organu właściwego. Wśród zagadnień objętych kontrolą w 2012r. znalazły się: Artykuły rolno-spożywcze, w tym: 1. Jakość i prawidłowość oznakowania mięsa i wyrobów mięsnych (tj. nie poddanych obróbce termicznej) w tym głównie w kierunku zafałszowań innymi gatunkami. 2. Jakość i prawidłowość oznakowania przetworów mlecznych pod kątem ujawniania zafałszowań masła. 3. Prawidłowość obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi. 4. Jakość i prawidłowość oznakowania produktów z mleka koziego i owczego w kierunku zafałszowań mlekiem krowim i tłuszczami roślinnymi. 5. Jakość i prawidłowość oznakowania wyrobów spirytusowych. 6. Jakość i prawidłowość oznakowania oliwy z oliwek. 7. Jakość i prawidłowość oznakowania ryb i przetworów rybnych w opakowaniach jednostkowych. 8. Prawidłowość funkcjonowania usług gastronomicznych w rejonach o nasilonym ruchu turystycznym w sezonie letniego wypoczynku. 9. Prawidłowość funkcjonowania usług gastronomicznych i placówek detalicznych zlokalizowanych na stacjach paliw oraz przy trasach szybkiego ruchu w rejonach mistrzostw piłkarskich Euro 2012. 10. Kontrola pubów i restauracji w rejonach związanych z mistrzostwami Europy w piłce nożnej Euro 2012. 11. Prawidłowość funkcjonowania placówek detalicznych i gastronomicznych funkcjonujących w szkołach, na uczelniach, w klubach studenckich, internatach i akademikach. 12. Przestrzeganie przepisów dotyczących znakowania i prezentacji środków spożywczych w miejscu ich sprzedaży konsumentom (z wyłączeniem znakowania opakowań jednostkowych), warunków przechowywania oraz uwidaczniania cen). 13. Prawidłowość obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi. 14. Jakość i prawidłowość oznakowania przetworów mięsnych (konserwy, wędliny). 15. Rzetelność organizowanych promocji. 16. Jakość i prawidłowość oznakowania produktów zbożowych oraz mąki ziemniaczanej w kierunku ujawniania zafałszowań. 17. Jakość i prawidłowość oznakowania mrożonych środków spożywczych (mrożonych wyrobów kulinarnych, owocowych i warzywnych). 18. Prawidłowość oznakowania i wprowadzania do obrotu karmy dla zwierząt towarzyszących. 6
W czynnościach kontrolnych w obszarze wyrobów żywnościowych wykorzystywane były sankcje dla przedsiębiorców oferujących artykuły rolno spożywcze niewłaściwej jakości lub zafałszowane, wynikające z treści art. 40a ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r., Nr 187, poz. 1577 ze zm.) nadającym uprawnienia organom Inspekcji Handlowej do nakładania kar pieniężnych, w przypadku: uniemożliwiania przeprowadzenia kontroli art. 40a ust. 1 pkt 1 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, utrudniania przeprowadzenia kontroli art. 40a ust. 1 pkt 2 w/w ustawy, wprowadzania do obrotu artykułów rolno-spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej art. 40a ust. 1 pkt 3 w/w ustawy, wprowadzania do obrotu artykułów rolno-spożywczych zafałszowanych art. 40a ust. 1 pkt 4 w/w ustawy, ponownego wprowadzenia do obrotu artykułu o niewłaściwej jakości handlowej w tym zafałszowanego art. 40a ust. 3 w/w ustawy. Zgodnie z wyżej cyt. ustawą o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, ustalając wysokość kary, Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnia pięć przesłanek, określonych w art. 40 a ust. 5 tej ustawy, tj.: stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów. Zapisy o karach pieniężnych stanowią dogodny instrument prawny eliminowania z obrotu wyrobów niespełniających wymagań jakościowych, zaś posługiwanie się kwotami określonymi, jako wielokrotność wartości zakwestionowanych towarów bądź procent przychodu, z uwagi na fakt, iż kontrole odbywają się zarówno u dużych jak i małych przedsiębiorców, stanowią dobre rozwiązanie, zważywszy na brzmienie art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd do Spraw Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w sprawie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. WE L 31 z 01.02.2002 r., str. 1), który stanowi, że kary pieniężne mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Artykuły nieżywnościowe i usługi, w tym: 1. Oznakowanie detergentów (w tym chemii gospodarczej). 2. Prawidłowość obrotu akumulatorami samochodowymi i bateriami. 3. Prawidłowość oznakowania i obrotu kosmetykami. 4. Kontrola produktów włókienniczych. 5. Legalność działania przedsiębiorców świadczących usługi w zakresie sprzedaży przez Internet. 6. Kontrola realizacji przez przedsiębiorców dokonujących sprzedaży nowych samochodów obowiązków w zakresie uwidaczniania informacji wymaganych art. 167 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o ochronie środowiska. 7. Prawidłowość oznakowania substancji i preparatów niebezpiecznych oraz produktów biobójczych. 8. Kontrola wyrobów pod względem zawartości niektórych substancji chemicznych. 7
9. Kontrola legalności i rzetelności działania przedsiębiorców świadczących usługi w zakresie sal zabaw. Kontrole własne. W roku 2012 tutejszy Inspektorat prowadził także działania w formie kontroli własnych oraz interwencyjnych, w oparciu o skargi uzyskiwane od konsumentów i przedsiębiorców oraz w oparciu o informacje otrzymywane z pozostałych organów nadzoru rynku i organizacji konsumenckich. Kontynuowano kontrole prawidłowości funkcjonowania placówek handlowych, w szczególności w zakresie: uwidaczniania cen i innych informacji przewidzianych przepisami, warunków przechowywania środków spożywczych, przestrzegania terminów przydatności do spożycia i dat minimalnej trwałości, w szczególności w sklepach wiejskich, rzetelności odmierzania produktów, przestrzegania przez sprzedawców detalicznych i hurtowych przepisów art. 41 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, realizacji przez przedsiębiorców obowiązku zamieszczenia na stacjach paliw czytelnych informacji dot. zawartości biokomponentów w paliwach ciekłych wprowadzanych do obrotu na tych stacjach określonego w art. 9a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, realizacji przez przedsiębiorców obowiązku oznakowania dystrybutorów oraz umieszczenia informacji o dostępności biopaliw na stacjach paliw określonego w art. 25 i 26 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych. Wybrane dane statystyczne dotyczące przeprowadzonych kontroli: Liczba kontroli ogółem 1348: Sprawy o wykroczenia: - liczba wniosków o ukaranie ogółem 20; - liczba nałożonych mandatów karnych 423; - wartość grzywien nałożonych w drodze mandatu 70,45 tys. zł; - kwota grzywien orzeczonych przez sądy 6,67 tys. zł. W 71 przypadkach wobec sprawców wykroczeń na zasadzie art. 41 kw odstąpiono od ich ukarania poprzestając na pouczeniu. Liczba zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa skierowanych do organów ścigania 29. Liczba czynności dochodzeniowych prowadzonych przez Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektora w trybie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie określenia organów uprawnionych obok Policji do prowadzenia dochodzeń oraz organów uprawnionych do wnoszenia i popierania oskarżenia przed sądem pierwszej instancji w sprawach podlegających rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, jak również zakresu spraw zleconych tym organom (Dz. U. Nr 108, poz. 1019 ze zm.) 2 dochodzenia. 8
W 2012r. wydano łącznie 541 decyzji administracyjnych. Były to decyzje na podstawie następujących przepisów prawa, na mocy których Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ma umocowanie do ich wydawania, w szczególności: art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r., Nr 151, poz. 1219 ze zm.) polegających na wycofaniu z obrotu produktów lub niezwłocznym usunięciu stwierdzonych nieprawidłowości ze względu na bezpieczeństwo lub interes konsumentów albo interes gospodarczy państwa; art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r., Nr 151, poz. 1219 ze zm.) polegających na zarządzeniu w toku kontroli niezwłocznego usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w przypadku stwierdzenia naruszenia art. 20 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej; art. 40k ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. o systemie oceny zgodności (tekst jednolity: Dz. U. z 2010r. Nr 138, poz. 935 ze zm.) polegających na zakazie udostępniania wyrobu niespełniającego zasadniczych, szczegółowych lub innych wymagań, przez okres nie dłuższy niż 2 miesiące (w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie wprowadzenia do obrotu wyrobu niezgodnego z zasadniczymi wymaganiami okres obowiązywania zakazu może zostać przedłużony do czasu zakończenia tego postępowania, w przypadku gdy organ stwierdzi, że wyrób spełnia zasadnicze wymagania decyzja, o której mowa wyżej zostaje uchylona); art. 40a ust. 1 pkt 3, 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.) wymierzających karę pieniężną w związku z wprowadzeniem do obrotu artykułu rolno-spożywczego nieodpowiadającego jakości handlowej artykułów rolno spożywczych lub zafałszowanego. W trybie art. 16 ust. 1 pkt 5 cyt. wyżej ustawy o Inspekcji Handlowej wydano 432 żądania o usunięcie uchybień porządkowych i organizacyjnych. Poradnictwo konsumenckie, sądownictwo polubowne: W 2012r. Wojewódzki Inspektorat, tak jak w latach ubiegłych, niósł pomoc konsumentom przy rozwiązywaniu sporów z przedsiębiorcami. Działając z upoważnienia art. 36 cyt. wyżej ustawy o Inspekcji Handlowej prowadzono działania mediacyjne w celu polubownego zakończenia sporu cywilno-prawnego między konsumentem a przedsiębiorcą. Liczba rozpatrzonych wniosków o mediację i informacji na różne nieprawidłowości w handlu, gastronomii i usługach wyniosła 2156. Podania rozpatrywane były w formie mediacji, kontroli oraz porad i informacji prawnych. Zakres tematyczny wniosków o mediację związany jest z ustawowymi zadaniami Inspekcji Handlowej w zakresie działań interwencyjnych mających na celu ochronę interesów konsumentów oraz kontrole jakości, oznaczeń handlowych i bezpieczeństwa towarów i usług. Szczegółowe dane dotyczące tej problematyki zawarto w sprawozdaniu Analiza zbiorcza z przyjmowania i załatwiania wniosków o mediację w roku 2012 przez Wojewódzki 9
Inspektorat Inspekcji Handlowej we Wrocławiu oraz Delegatury w Legnicy, Jeleniej Górze i Wałbrzychu, które przekazane zostały Panu Wojewodzie odrębnym pismem w dniu 20 stycznia 2012r. Działalność Stałego Polubownego Sądu Konsumenckiego przy Dolnośląskim Wojewódzkim Inspektorze oraz działania mediacyjne są alternatywnym sposobem rozstrzygania sporów konsumenckich. Sądy polubowne działają na podstawie art. 37 ustawy o Inspekcji Handlowej. Sądy rozpatrują spory o prawa majątkowe wynikłe z umów sprzedaży i świadczenia usług zawartych pomiędzy konsumentami a przedsiębiorcami na podstawie regulaminu. Warunkiem rozpoznania sporu przez sąd polubowny jest zgoda obu stron. Liczba wniosków złożonych do Stałego Polubownego Sądu Konsumenckiego w 2012r. wyniosła 78 wniosków. Łączna wartość roszczeń stanowiła kwotę 61335,00zł. Wnioski dotyczyły: sprzętu RTV i AGD - 4 wnioski, sprzętu elektronicznego 5 wniosków, odzieży - 5 wniosków, obuwia - 33 wnioski, mebli - 5 wniosków, innych 16 wniosków, usług remontowo-budowlanych - 6 wniosków, usług innych 4 wnioski. W omawianym okresie 26 przedsiębiorców nie wyraziło zgody na rozpatrzenie spraw przez sąd polubowny, odmawiając zapisu na Sąd, natomiast 23 przedsiębiorców nie odpowiedziało na propozycję zapisu na sąd polubowny, zachowując milczenie. Z powodu braku właściwości rzeczowej Sądu, bądź nie uzupełnienia braków formalnych wniosków 7 wniosków pozostawiono bez rozpatrzenia. W postępowaniu sądowym wydanych zostało 5 wyroków zasądzających na rzecz konsumentów oraz 2 wyroki oddalające roszczenie konsumenta. Ponadto strony postępowań zawarły 15 ugód, w tym 3 w postępowaniu wstępnym i 12 przed Sądem. W 3 przypadkach zdarzyło się, iż przedsiębiorcy w odpowiedzi na wniosek, oprócz wyrażenia zgody na sąd polubowny, jednocześnie złożyli propozycję ugodowego zakończenia sporu. We wszystkich tych przypadkach konsumenci wyrażali zgodę na te propozycje. Bardzo istotnym elementem sprawowanej przez Inspekcję Handlową ochrony interesów konsumentów jest poradnictwo konsumenckie. Sieć poradnictwa konsumenckiego obejmuje teren działania Inspektoratu (Wrocław oraz Delegatury w Jeleniej Górze, Legnicy i Wałbrzychu) i umożliwia konsumentom oraz przedsiębiorcom uzyskanie informacji o obowiązujących przepisach w zakresie reklamacji i obrotu handlowego. Porady i instruktaże udzielane są bezpośrednio, telefonicznie oraz pisemnie. 10
W 2012 roku udzielono ogółem 12680 porad i instruktaży, z czego: - konsumentom 10002, - przedsiębiorcom 2678. Podsumowując, w roku 2012 Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej we Wrocławiu zrealizował swoje ustawowe zadania, stojąc na straży interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa. Działalność tut. Inspektoratu przyczyniła się do poprawy sytuacji konsumentów względem działalności przedsiębiorców, m.in. poprzez eliminowanie z obrotu wyrobów niezgodnych z zasadniczymi wymaganiami lub niespełniających wymogów bezpieczeństwa oraz polubowne rozstrzyganie sporów reklamacyjnych, jak również przysporzyła dochodów budżetowi państwa, w szczególności z tytułu wymierzonych grzywien w drodze mandatów karnych oraz kar pieniężnych wymierzonych przedsiębiorcom z tytułu wprowadzenia do obrotu artykułów rolno spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej lub zafałszowanych. 11