Biochemia A. Informacje ogólne Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod Język Rodzaj Rok studiów /semestr Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Biologii Ochrona Środowiska studia pierwszego stopnia ogólnoakademicki stacjonarne przedmiot obowiązkowy, moduł podstawowy II rok / 4 semestr Student powinien posiadać podstawowe wiadomości z botaniki, zoologii, chemii organicznej, mikrobiologii. wykład 15 godz. laboratoria 15 godz. Celem wykładów jest zapoznanie się z biochemią jako nauką o chemicznych podstawach życia. Studenci poznają przemiany metaboliczne związków w powiązaniu ze strukturą komórki. Zapoznają się z charakterystyką biochemiczną podstawowych pierwiastków biogennych oraz budową i rolą biologiczną związków (węglowodany, tłuszcze, białka, witaminy, kwasy nukleinowe, enzymy). Poznają procesy biosyntezy, degradacji, utleniania i przemian podstawowych metabolitów oraz mechanizmy regulacji metabolizmu w organizmach żywych. Celem ćwiczeń jest zapoznanie studentów z biochemicznymi metodami wykrywania i oznaczania zawartości w materiale biologicznym: aminokwasów, białek, enzymów, kwasów nukleinowych, węglowodanów, lipidów i witamin. Studenci podczas zajęć zdobywają umiejętność prawidłowej interpretacji wyników badań w porównaniu ze standardami. Ćwiczenia laboratoryjne przygotowują do pracy w laboratoriach badawczych, kontrolnych i diagnostycznych w zakresie podstawowej analityki, poprzez zdobycie umiejętności właściwego pipetowania, biuretowania, ważenia, filtracji, wirowania, dokonywania pomiarów spektrofotometrycznych oraz posługiwania się inną aparaturą badawczą. Metody dydaktyczne: wykład, konsultacje, ćwiczenia laboratoryjne Formy zaliczenia : zaliczenie na ocenę ćwiczeń laboratoryjnych, pisemne sprawozdania, egzamin Efekty kształcenia i składników organicznych komórek (aminokwasy, nukleotydy, kwasy nukleinowe, białka, węglowodany, lipidy, witaminy) w organizmach żywych. kataboliczne służące do uzyskiwania energii oraz reakcje anaboliczne prowadzące do syntezy różnorodnych cząsteczek biologicznych, w tym kwasów nukleinowych i białek. 3. Student za pomocą metod laboratoryjnych stosowanych w biochemii oznacza zawartość podstawowych metabolitów w materiale biologicznym. 4. Student analizuje aktywność enzymów i określa ich rolę w przemianach komórkowych i regulacji metabolizmu. 5. Student na podstawie wyników doświadczeń laboratoryjnych prawidłowo interpretuje wyniki badań i weryfikuje je w odniesieniu do danych literaturowych. 6. Student postępuje zgodnie z zasadami BHP ponosząc odpowiedzialność za sprzęt, aparaturę oraz pracę własną i innych. Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia K_W01, K_W02, K_W03, K_U06, K_U07, K_K09 K_W01, K_W03, K_U06, K_U07, K_K09 K_U04, K_U20, K_K03, K_K04 K_U04, K_U20, K_K03, K_K04 K_W02, K_W03, K_U03, K_U06, K_U07, K_U08, K_U14 K_U04, K_U20, K_K03, K_K04, K_K09 Punkty ECTS 2 Bilans nakładu pracy studenta ii Ogólny nakład pracy studenta: 50 godz. w tym: udział w wykładach: 15 godz.; udział w zajęciach laboratoryjnych: 15 godz.; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń, egzaminów: 16 godz.; udział w konsultacjach, zaliczeniach, egzaminie: 4 godz.
Wskaźniki ilościowe Nakład pracy studenta związany z zajęciami iii : Liczba godzin Punkty ECTS wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 34 1,4 o charakterze praktycznym 35 1,4 Data opracowania: 20.06.2013 r. Koordynator : dr hab. Andrzej Bajguz
Elementy składowe sylabusu Nazwa B. Informacje szczegółowe Biochemia Kod Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Język Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący Treści merytoryczne : Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Ochrona Środowiska, studia pierwszego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii drugi rok, czwarty semestr (letni) 15 godz., wykład dr hab. Andrzej Bajguz Podstawowe pojęcia biochemiczne i metaboliczne. Pierwiastki biogenne w strukturze i metabolizmie organizmów. Metabolity i antymetabolity. Aminokwasy, peptydy, białka, ich struktura, rodzaje, funkcje. Kwasy nukleinowe, ich struktura, rodzaje, funkcje. Replikacja i transkrypcja. Translacja i modyfikacja białek. Cukry i tłuszcze, ich struktura, rodzaje i funkcje. Związki makroergiczne, ich struktura, rodzaje, funkcje. Witaminy, enzymy, koenzymy, ich struktura, rodzaje, funkcje biologiczne i metaboliczne. Metabolizm węglowodanów: glikoliza, glukoneogeneza i cykl pentozofosforanowy przebieg, energetyka i regulacja. Metabolizm lipidów: biosynteza i β-oksydacja kwasów tłuszczowych. Biosynteza ATP fosforylacja fotosyntetyczna, oksydacyjna i substratowa. Utlenianie biologiczne, rodzaje i energetyka: oksydacyjna i nieoksydacyjna dekarboksylacja pirogronianu, cykl kwasów trikarboksylowych (Krebsa) i łańcuch oddechowy. Cykl mocznikowy i jego regulacja. Efekty kształcenia: składników organicznych komórek (aminokwasy, nukleotydy, kwasy nukleinowe, białka, węglowodany, lipidy, witaminy) w organizmach żywych. kataboliczne służące do uzyskiwania energii oraz reakcje anaboliczne prowadzące do syntezy różnorodnych cząsteczek biologicznych, w tym kwasów nukleinowych i białek. 3. Student określa rolę enzymów w przemianach komórkowych i regulacji metabolizmu. Sposoby weryfikacji: 1. Egzamin pisemny podsumowujący przedmiot (pytania otwarte opisowe). 1. Obecność na zajęciach (dopuszcza się możliwość opuszczenia jednego wykładu). 2. Pozytywna ocena zaliczenia laboratoriów. 3. Pozytywna ocena egzaminu. Literatura podstawowa: 1. Berg J.M., Tymoczko J.L., Stryer L. Biochemia. PWN, Warszawa 2011. 2. Hames D.B., Hooper N.M. Krótkie wykłady. Biochemia, PWN, Warszawa 2010. 3. Kączkowski J. Podstawy biochemii. WN-T, Warszawa 2005. 4. Kłyszejko-Stefanowicz L. (red.) Ćwiczenia z biochemii. PWN, Warszawa 2011. Literatura uzupełniająca: 1. Kączkowski J. Biochemia roślin. PWN, Warszawa 1997. 2. Kłyszejko-Stefanowicz L. Cytobiochemia. Biochemia niektórych struktur komórkowych. PWN, Warszawa 2002. 3. Koolman J., Röhm K.-H. Biochemia. Ilustrowany przewodnik. Wyd. Lekarskie PZWL, 2005. 4. Minakowski W., Weidner S. Biochemia kręgowców. PWN, Warszawa 2005.. podpis osoby składającej sylabus
Elementy składowe sylabusu Nazwa C. Informacje szczegółowe Biochemia Kod Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Język Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący Treści merytoryczne : Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Ochrona środowiska, studia pierwszego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii drugi rok, czwarty semestr (letni) 15 godz., laboratoria dr Anna Pietryczuk, dr Alicja Piotrowska-Niczyporuk 1. Spotkanie organizacyjne. Regulamin pracowni, BHP i udzielanie pierwszej pomocy. Charakterystyka zagrożeń stosowanych substancji chemicznych. 2. Reakcje charakterystyczne aminokwasów i białek. Wykrywanie aminokwasów siarkowych, aromatycznych, zasadowych. Reakcje strąceniowe białek, denaturacja białek pod wpływem różnych czynników fizyko-chemicznych. Oznaczanie zawartości białek w materiale biologicznym metodą biuretową. 3. Wpływ aktywatorów i inhibitorów na kinetykę reakcji enzymatycznych. Badanie aktywności katalazy i oksydazy cytochromowej. 4. Badanie składu chemicznego kwasów nukleinowych i ich ilościowa analiza metodą orcynową. 5. Reakcje barwne cukrów i ich analiza ilościowa metodą o-toluidynową. Odróżnianie ketoz od aldoz, heksoz od pentoz, monosacharydów od disacharydów. Hydroliza skrobi i wykrywane jej produktów. 6. Właściwości fizyko-chemiczne tłuszczów. Ilościowe oznaczanie cholesterolu metodą wanilinową. 7. Ilościowe i jakościowe oznaczanie witamin w materiale biologicznym. Efekty kształcenia: składników organicznych komórek (aminokwasy, nukleotydy, kwasy nukleinowe, białka, węglowodany, lipidy, witaminy) w organizmach żywych. kataboliczne służące do uzyskiwania energii oraz reakcje anaboliczne prowadzące do syntezy różnorodnych cząsteczek biologicznych, w tym kwasów nukleinowych i białek. 3. Student za pomocą metod laboratoryjnych stosowanych w biochemii oznacza zawartość podstawowych metabolitów w materiale biologicznym. 4. Student analizuje aktywność enzymów i określa ich rolę w przemianach komórkowych i regulacji metabolizmu. 5. Student na podstawie wyników doświadczeń laboratoryjnych prawidłowo interpretuje wyniki badań i weryfikuje je w odniesieniu do danych literaturowych. 6. Student postępuje zgodnie z zasadami BHP ponosząc odpowiedzialność za sprzęt, aparaturę oraz pracę własną i innych. Sposoby weryfikacji: 1. Bieżąca kontrola stanu wiedzy studentów przed zajęciami (wejściówki). 2. Dwa kolokwia pisemne (test zamknięty, pytania otwarte). 3. Bieżąca ocena studentów (aktywność w dyskusji). 4. Zaliczenie sprawozdań z przeprowadzonych doświadczeń. 5. Obserwacja ciągła studentów podczas wykonywanych eksperymentów. 1. Obecność na zajęciach (dopuszcza się możliwość opuszczenia jednych zajęć). 2. Pozytywna ocena z dwóch kolokwiów pisemnych. 3. Pozytywna ocena z zaliczenia wejściówek. 4. Zaliczenie sprawozdań z przeprowadzonych doświadczeń. Literatura podstawowa: 1. Berg J.M., Tymoczko J.L., Stryer L. Biochemia. PWN, Warszawa 2011. 2. Hames D.B., Hooper N.M. Krótkie wykłady. Biochemia, PWN, Warszawa 2010. 3. Kączkowski J. Podstawy biochemii. WN-T, Warszawa 2005. 4. Kłyszejko-Stefanowicz L. (red.) Ćwiczenia z biochemii. PWN, Warszawa 2011.
Literatura uzupełniająca: 1. Kączkowski J. Biochemia roślin. PWN, Warszawa 1997. 2. Kłyszejko-Stefanowicz L. Cytobiochemia. Biochemia niektórych struktur komórkowych. PWN, Warszawa 2002. 3. Koolman J., Röhm K.-H. Biochemia. Ilustrowany przewodnik. Wyd. Lekarskie PZWL, 2005. 4. Minakowski W., Weidner S. Biochemia kręgowców. PWN, Warszawa 2005.. podpis osoby składającej sylabus i zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, z uwzględnieniem form zajęć. Uwzględnia się tylko efekty możliwe do sprawdzenia (mierzalne / weryfikowalne). ii Przykładowe rodzaje aktywności: udział w wykładach, ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, udział w konsultacjach, realizacja zadań projektowych, pisanie eseju, przygotowanie do egzaminu. Liczba godzin nakładu pracy studenta powinna być zgodna z przypisanymi do tego punktami ECTS wg przelicznika : 1 ECTS 25 30 h. iii Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela są to tzw. godziny kontaktowe (również te nieujęte w rozkładzie zajęć, np. konsultacje lub zaliczenia/egzaminy). Suma punktów ECTS obu nakładów może być większa od ogólnej liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.