Newsletter / 10 stycznia 2014 r.

Newsletter / 10 stycznia 2014 r. Str.2. Zwrot pracownikowi wydatków na wyżywienie w podróży służbowej nie podlega PIT Str.4. Dla określenia skutków podatkowych czynności znaczenie ma jej charakter na gruncie prawa cywilnego Str.6. Zmiany w prawie pracy w 2014 r. Str.8. Odliczenie VAT od zakupu samochodów w 2014 r.

Zwrot pracownikowi wydatków na wyżywienie w podróży służbowej nie podlega PIT W dniu 3 października 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 937/13) wydał ważne orzeczenie dotyczące opodatkowania PIT zwrotu pracownikowi wydatków na wyżywienie w trakcie podróży służbowej. W ocenie Sądu w sytuacji, w której pracownicy odbywają podróże służbowe i nabywają w imieniu i na rzecz pracodawcy posiłki, które spożywają w trakcie podróży, po stronie pracowników nie wystąpi przychód opodatkowany PIT. Jednocześnie wydatki te mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodu pracodawcy. W przedmiotowej sprawie pracodawca zrezygnował z wypłaty diet i zobowiązał się do ponoszenia całości kosztów związanych z wyżywieniem pracowników odbywających podróż służbową. Zwrot wydatków poniesionych przez pracowników w trakcie podróży służbowej dokonywany był na podstawie faktur wystawionych na pracodawcę. Dotychczas w podobnych okolicznościach przeważało podejście, że zwrot wydatków na wyżywienie poniesionych w trakcie podróży służbowej pracownika, w części, w jakiej przekracza wysokość diety, podlega opodatkowaniu PIT, jako przychód pracownika ze stosunku pracy. W ocenie organów bez znaczenia pozostaje m.in. to, iż faktura dokumentująca zakup usług gastronomicznych wystawiana jest na pracodawcę, a pracownik ponosi koszt jedynie tymczasowo. W omawianym wyroku WSA w Warszawie uznał natomiast, że ogół udokumentowanych przez pracownika kosztów ponoszony był przez pracodawcę i tym samym nie może stanowić przychodu pracownika i dlatego ewentualna nadwyżka zwracanych kosztów wyżywienia ponad wartość diety nie będzie podlegała opodatkowaniu jako przychód ze stosunku pracy, a pracodawca nie będzie obowiązany do poboru zaliczki na PIT. Jednocześnie, w ocenie WSA, wydatki ponoszone na wyżywienie pracownika pozostają w związku z osiągnięciem przychodów lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów pracodawcy i tym samym mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów pracodawcy. 2

Zwrot pracownikowi wydatków na wyżywienie w podróży służbowej nie podlega PIT Ponoszone wydatki muszą zostać jednak odpowiednio udokumentowane fakturami lub rachunkami wystawionymi na pracodawcę, a w razie braku takiej możliwości paragonami fiskalnymi. Wyrok WSA w Warszawie jest wyjątkowo korzystnym rozstrzygnięciem dla podatników. Należy jednak mieć na uwadze, iż jest to wyrok nieprawomocny i wydany w indywidualnej sprawie podatnika. W związku z tym pracodawcy, którzy chcieliby rozliczać wydatki na wyżywienie pracowników, zgodnie z tezami omawianego wyroku powinni rozważyć wystąpienie z wnioskiem o udzielenie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego. więcej informacji: Joanna Pokryszka, tel. 71 75 00 763 Konrad Misiewicz, tel. 71 75 00 760 3

Dla określenia skutków podatkowych czynności znaczenie ma jej charakter na gruncie prawa cywilnego Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 4.10.2013 r. (m.in. II FSK 2805/11) zajął stanowisko, zgodnie z którym dla określenia skutków podatkowych czynności znaczenie ma jej charakter na gruncie prawa cywilnego, a nie nazwa, jakiej używa dla określenia przedmiotu opodatkowania ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: ustawa o PCC) lub ustawa o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT). W rozpatrywanych przez NSA sprawach chodziło o ustalenie, czy pożyczka udzielona spółce w 2002 r. przez jej udziałowca może podlegać opodatkowaniu PCC, w sytuacji, gdy jako usługa pośrednictwa finansowego (obecnie wprost jako usługa udzielania pożyczek pieniężnych), podlega ona zwolnieniu z VAT. Wątpliwości dotyczyły interpretacji dwóch przepisów ustawy o PCC: - art. 2 pkt 4, zgodnie z którego zarówno ówczesnym, jak i obecnym brzmieniem, czynności cywilnoprawne co do zasady nie podlegają PCC, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności na podstawie odrębnych przepisów jest opodatkowana VAT lub jest zwolniona z VAT; - art. 1 ust. 3 ustawy o PCC, zgodnie z którym pożyczka udzielona spółce przez wspólnika traktowana jest na równi ze zmianą umowy spółki. W oparciu o powyższe przepisy organy podatkowe uznały, że w sytuacji, gdy ustawa o PCC traktuje pożyczkę od wspólnika jak zmianę umowy spółki, to aby art. 2 pkt 4 ustawy o PCC znalazł zastosowanie, opodatkowaniu VAT lub zwolnieniu z VAT podlegać musi nie pożyczka, ale zmiana umowy spółki. Ocena pożyczki na gruncie VAT miałaby zatem dotyczyć nie czynności według jej cywilnoprawnego charakteru, ale czynności, z którą została ona zrównana w ustawie o PCC, czyli fikcji prawnej. A ponieważ zmiana umowy spółki na gruncie VAT jest czynnością neutralną, organy podatkowe uznały, że pożyczki udzielone spółce przez udziałowca będą podlegały opodatkowaniu PCC. 4

Dla określenia skutków podatkowych czynności znaczenie ma jej charakter na gruncie prawa cywilnego Z tym stanowiskiem nie zgodził się na szczęście NSA. Sąd uznał, że ustawodawca wyłączył skutki podatkowe danej czynności cywilnoprawnej w PCC, gdy ta sama czynność cywilnoprawna, niezależnie od jej nazwy, wywołała w stosunku do jednej ze stron tej czynności skutki podatkowe w postaci opodatkowania bądź zwolnienia w VAT. Nie ma przy tym znaczenia, że dla potrzeb PCC pożyczka udzielona spółce przez jej wspólnika uznawana jest za zmianę umowy spółki, a dla potrzeb podatku VAT - za odpłatne świadczenie usług. Istotne jest to, że każda z tych ustaw wiąże z udzieleniem pożyczki (w rozumieniu prawa cywilnego) określone skutki podatkowe. Zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy o PCC pożyczki udzielane przez wspólników spółkom kapitałowym podlegają zwolnieniu z PCC. Przedstawiona przez NSA argumentacja może jednak nadal znajdować zastosowanie m.in. do pożyczek udzielonych spółkom osobowym. Orzeczenie przywraca także nadzieję, że przepisy będą interpretowane zgodnie z ich celem i rozsądnym rozumieniem, a nie wyłącznie pod kątem wykładni profiskalnej. więcej informacji: Magdalena Tyrakowska, tel: 71-75-00-712 Natalia Mosur, tel: 71-75-00-785 5

Zmiany w prawie pracy w 2014 r. Nowy rok przyniósł pracodawcom i pracownikom kolejne zmiany w prawie pracy. Najważniejsze z nich przedstawiamy poniżej: Wzrost płacy minimalnej Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2013 r. (Dz. U. z 2013 r., poz. 1074), które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2014 r., określa minimalne wynagrodzenie za pracę w roku 2014 na poziomie 1.680 zł brutto, co daje przy obecnie obowiązujących stawkach wynagrodzenie netto w wysokości 1.237,20 zł. Kwota minimalnego wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy w roku 2014 wzrośnie zatem o 80 zł brutto w stosunku do roku 2013. Zmiana płacy minimalnej wpłynie na wysokość m.in. świadczeń pracowniczych ustalanych na jej podstawie (w tym na minimalną wysokość dodatku za pracę w porze nocnej, czy też maksymalną wysokość odprawy pieniężnej wypłacanej pracownikowi w razie rozwiązania stosunku pracy z przyczyny niedotyczącej pracownika). Zmiany w dofinansowaniu wynagrodzeń pracowników z PFRON W wyniku przyjętej przez Sejm i Senat ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (tzw. ustawa okołobudżetowa), nastąpi zmiana kwot dofinansowania wypłacanego z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Ustawa ta zmieni bowiem m.in. art. 26a ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r., nr 127, poz. 721, ze zm.). Dotychczas wysokość dofinansowania (zróżnicowana w zależności od stopnia niepełnosprawności pracownika) stanowiła odpowiedni procent minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu roku poprzedniego - 180% minimalnego wynagrodzenia (w 2013-2.700 zł) dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, 100% (1.500 zł) dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz 40% (600 zł) dla osób z lekkim stopniem niepełnosprawności. 6

Zmiany w prawie pracy w 2014 r. Po wejściu w życie zmian kwoty dofinansowania nie będą już uzależnione od wysokości minimalnego wynagrodzenia, lecz zostaną określone wprost kwotowo i wyniosą odpowiednio: 1.800 zł, 1.125 zł oraz 450 zł. W przypadku osób niepełnosprawnych, w odniesieniu do których orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych powyższe kwoty zostaną zwiększone o 600 zł. Zaznaczyć należy także, że powyższe kwoty dofinansowania będą takie same zarówno dla zakładów pracy chronionej, jak i dla zakładów na otwartym rynku pracy (dotychczas zakładom pracy chronionej przysługiwało wyższe dofinansowanie w stosunku do zakładów pracy na rynku otwartym). Powyższe zmiany wejdą w życie w dniu 1 kwietnia 2014 r. więcej informacji: Piotr Klepuszewski, tel. 71 75 00 750 7

Odliczenie VAT od zakupu samochodów w 2014 r. Od 1 stycznia 2014 r. podatnicy mają możliwość odliczenia w całości VAT naliczonego przy zakupie (najmie i leasingu) tzw. samochodów z kratką, które posiadają homologację ciężarową. Planowana jest jednak nowelizacja ustawy o VAT, która ma ponownie ograniczyć prawo podatnika do odliczenia VAT w tym zakresie. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące planowanych zmian. Planowane zmiany ustawy o VAT Pod koniec 2013 r. Rada UE wydała decyzję derogacyjną umożliwiającą Polsce wprowadzenie na lata 2014-2016 kolejnych ograniczeń w odliczeniu VAT w stosunku do wydatków związanych z samochodami wykorzystywanym przez podatników w działalności gospodarczej. Wprowadzenie tych ograniczeń wymaga jednak znowelizowania ustawy o VAT do czasu zmiany tej ustawy obowiązywać będą przepisy umożliwiające podatnikom odliczenie całego VAT od wydatków związanych z tzw. samochodami z kratką (więcej na ten temat w poprzednim wydaniu Newslettera). Opublikowany został już projekt ustawy nowelizującej ustawę o VAT z dnia 23 grudnia 2013 r., który wprowadza ograniczenia prawa do odliczenia VAT w stosunku do wydatków ponoszonych w związku z nabyciem i korzystaniem przez podatników z pojazdów samochodowych. Zgodnie z założeniami, zmiany ustawy o VAT mają wejść w życie w trakcie 2014 r. W projekcie nie jest wskazana żadna konkretna data, Ministerstwo Finansów zakłada jednak, że nowelizacja powinna wejść w życie od 1 marca 2014 r. Ograniczenie prawa do odliczenia VAT Najważniejsza z planowanych zmian to ograniczenie prawa od odliczenia VAT do 50% VAT naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony (nie zostało wprowadzone ograniczenie kwotowe). Ustawa nowelizująca określa przykładowy katalog takich wydatków. Co istotne, w praktyce, ograniczenie prawa do odliczenia VAT zostanie istotnie rozszerzone i obejmie towary i usługi nabywane w związku z użytkowaniem samochodów, w stosunku do których podatnicy obecnie co do zasady mają pełne prawo do odliczenia VAT, takie jak: części składowe samochodów, usługi naprawy i konserwacji pojazdów oraz inne towary i usługi nabywane w związku z eksploatacją samochodów. 8

Odliczenie VAT od zakupu samochodów w 2014 r. Dobrą informacją jest natomiast to, że prawo do odliczenia VAT zostanie rozszerzone w stosunku do nabycia paliw podatnik będzie miał prawo do odliczenia 50% VAT naliczonego przy ich nabyciu. Samochody wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej Omawiane ograniczenia w prawie do odliczenia VAT nie znajdą zastosowania m.in. do samochodów wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Ustawa o VAT w sposób szczególny definiuje przy tym pojęcie samochodu wykorzystywanego wyłącznie do działalności gospodarczej. I tak, abstrahując od faktycznego sposobu wykorzystywania samochodów, pojazdy te mogą być uznane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej wyłącznie jeśli: 1) okoliczności ich wykorzystywania potwierdzone obowiązkową, prowadzoną dla tych pojazdów ewidencją ich przebiegu, wykluczającą możliwość ich użycia do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub 2) konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne. Powyższa regulacja budzi daleko idące wątpliwości co do zgodności z przepisami dyrektywy VAT. Ministerstwo Finansów chce uzależnić prawo do odliczenia VAT od obiektywnego braku możliwości wykorzystania samochodów do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, tymczasem prawo do odliczenia VAT przysługuje podatnikowi już jeśli zgodnie z jego subiektywnym przekonaniem zakłada on, że samochody posłużą jedynie działalności gospodarczej (niezależnie od czynników obiektywnych). Z tego też względu dyrektywa VAT i w ślad za nią ustawa o VAT zawiera regulacje dotyczące korekty odliczenia VAT (jeśli pierwotne założenie co do wykorzystania samochodu jedynie do działalności gospodarczej się nie ziści, podatnik ma możliwość i obowiązek - dokonania korekty pierwotnie odliczonego VAT). 9

Odliczenie VAT od zakupu samochodów w 2014 r. Przepisy przejściowe Warto również wspomnieć, że ww. ustawa nowelizująca wprowadza przepisy przejściowe znajdujące zastosowanie w stosunku do umów najmu, leasingu itp. W przypadku samochodów będących przedmiotem ww. umów, w stosunku do których podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT, podatnicy zachowają prawo do odliczenia VAT od rat leasingowych (czynszu najmu) po wejściu w życie ustawy nowelizującej, jeśli: 1) pojazdy samochodowe będące przedmiotem umów zostaną wydane podatnikowi przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej oraz 2) umowa na podstawie, której podatnik używa pojazdu samochodowego zostanie zarejestrowana we właściwym urzędzie skarbowym do dnia 30 marca 2014 r. Nowelizacja znajduje się w początkowych stadiach procesu legislacyjnego, a ostateczny kształt nowych przepisów może odbiegać od opisanego projektu. więcej informacji: Katarzyna Czekajło-Zajkowska, tel. 71 75 00 720 Konrad Misiewicz tel. 71 75 00 760 10

Jeśli są Państwo zainteresowani uzyskaniem szerszych informacji, prosimy o kontakt z doradcami Kancelarii, z których porad zazwyczaj Państwo korzystają lub kontakt z wyżej wskazanymi autorami tekstów. Niniejszy Newsletter nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii. Olesiński & Wspólnicy KANCELARIA ADWOKACKA, Adwokat Rafał Olesiński ul. Powstańców Śląskich 2-4, Tel. +48 (71) 75 00 700 53-333 Wrocław Fax: +48 (71) 75 00 789 www.olesinski.com kancelaria@olesinski.com 11