Załącznik nr 1 do Zarządzenia Rektora UR Nr 4/2012 z dnia 20.01.2012r. WZÓR OPISU PRZEDMIOTU - SYLABUSA Nazwa przedmiotu Samorząd terytorialny i jego zadania Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Historii Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów Kulturoznawstwo Drugiego stopnia stacjonarne Rodzaj przedmiotu fakultatywny Rok i semestr studiów Rok I, semestr II Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu Imię i nazwisko osoby prowadzącej ( osób prowadzących) zajęcia z przedmiotu Cele zajęć z przedmiotu Student powinien zdobyć wiedzę w zakresie: 1) samorządu lokalnego podstawy prawne funkcjonowania, sposób organizacji, cele i zadania, system finansowania działalności jednostek samorządu terytorialnego, problemy oraz zasady zarządzania jednostkami lokalnymi, 2) polityki lokalnej jako domeny władz jednostek samorządowych, jej celach, sposobach realizacji, modelach i nowoczesnych rozwiązaniach, 3) zasad gospodarowania mieniem publicznym gospodarka komunalna jednostek lokalnychformy i zasady funkcjonowania przedsiębiorstw komunalnych Wymagania wstępne ogólna wiedza z zakresu systemów politycznych, administracji publicznej (ze szczególnym uwzględnieniem administracji samorządowej), podstawy wiedzy o systemie funkcjonowania i politykach sektorowych Unii Europejskiej, wiedza z zakresu wstępu do prawoznawstwa, Wiedza - potrafi dokonać charakterystyki samorządu terytorialnego w Polsce, - potrafi omówić ustrój i zasady funkcjonowania jednostek samorządu Efekty kształcenia terytorialnego poszczególnych szczebli, - zna formy współdziałania jednostek samorządu terytorialnego w płaszczyźnie krajowej i międzynarodowej, - umie przedstawić zasady i środki nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego Umiejętności - potrafi dokonać wykładni i zastosować w praktyce przepisy prawa samorządowego w zakresie wynikającym z programu przedmiotu Kompetencje społeczne (postawy) - docenia znaczenie samorządności we współczesnym państwie Wykład: Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin Wykłady 15 godz., ćwiczenia 30 godzin Treści programowe 1. Samorząd terytorialny w polskim systemie prawnym 2. Organizacja struktur samorządu terytorialnego w Polsce 3. Społeczeństwo zaangażowane. Formy uczestnictwa w życiu publicznym na szczeblu lokalnym 4. Zadania, zakres kompetencji i odpowiedzialności organów samorządu terytorialnego 5. Akty prawa miejscowego 6. Polityka społeczna jako polityka sektorowa szczebla lokalnego Ćwieczenia:
I. Zagadnienia wprowadzające 1. Pojęcie i rodzaje samorządu 2. Samorząd terytorialny w systemie władz publicznych 3. Samorząd terytorialny a zasady ustrojowe współczesnego państwa 4. Tradycje samorządu terytorialnego w Polsce 5. Źródła prawa samorządowego 6. Ogólna charakterystyka samorządu terytorialnego w III RP II. Gmina 2. Tworzenie, znoszenie, dzielenie, łączenie, zmiana granic gmin 3. Zadania gminy 4. Formy demokracji bezpośredniej (konsultacje, referendum, wybory) 5. Organy gminy (rada gminy, wójt/burmistrz/prezydent miasta) i ich aparat pomocniczy 6. Jednostki pomocnicze gmin 7. Gminy o specjalnym charakterze (miasto stołeczne Warszawa, gminy uzdrowiskowe) III. Powiat 2. Tworzenie, znoszenie, dzielenie, łączenie, zmiana granic powiatów 3. Zadania powiatu 4. Formy demokracji bezpośredniej 5. Organy powiatu (rada powiatu, zarząd powiatu, starosta) i ich aparat pomocniczy 6. Miasto na prawach powiatu jako szczególny rodzaj powiatu IV. Województwo samorządowe 2. Tworzenie, znoszenie, dzielenie, łączenie, zmiana granic województw 3. Zadania województwa samorządowego 4. Formy demokracji bezpośredniej 5. Organy województwa samorządowego (sejmik województwa, zarząd województwa, marszałek województwa) i ich aparat pomocniczy V. Przeciwdziałanie korupcji w samorządzie terytorialnym 1. Ograniczenia antykorupcyjne dotyczące radnych 2. Ograniczenia antykorupcyjne dotyczące pozostałych funkcjonariuszy 3. Obowiązek składania oświadczeń majątkowych VI. Akty prawa miejscowego samorządu terytorialnego 1. Podstawy prawne stanowienia 2. Obszar obowiązywania 3. Klasyfikacje aktów 4. Relacje między aktami 5. Zasady ogłaszania i wejścia w życie VII. Mienie samorządowe 1. Pojęcie mienia samorządowego 2. Nabywanie mienia samorządowego 3. Zasady zarządzania mieniem samorządowym VIII. Działalność gospodarcza i finanse jednostek samorządu terytorialnego - zarys problematyki IX. Samorząd terytorialny a prawo do informacji publicznej X. Formy współdziałania jednostek samorządu terytorialnego 1. Krajowe formy współdziałania (związki, stowarzyszenia i inne) 2. Międzynarodowa współpraca jednostek samorządu terytorialnego (międzynarodowe zrzeszenia społeczności lokalnych i regionalnych, międzynarodowe instytucje reprezentujące jednostki samorządu terytorialnego) XI. Obywatelskie prawo zaskarżenia uchwał organów samorządu terytorialnego XII. Nadzór nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego 1. Cele i kryteria nadzoru 2. Organy nadzoru 3. Zakres nadzoru 4. Środki nadzorcze (środki informacyjno-doradcze, korygujące i personalne) 5. Sądowa kontrola rozstrzygnięć nadzorczych Metody dydaktyczne praca z komputerem, wykład z prezentacją multimedialną; projekt, konwersacja
Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Metody i kryteria oceny Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Język wykładowy Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu Literatura Zaliczenie w formie kolokwium; wymaganej wiedzy i umiejętności z uwzględnieniem skali określonej Regulaminem Studiów UR: a) ocena bdb - powyżej 90% wymaganej wiedzy i b) ocena db+ - powyżej 80% wymaganej wiedzy i c) ocena db - powyżej 70% wymaganej wiedzy i d) ocena dst+ - powyżej 60% wymaganej wiedzy i e) ocena dst - powyżej 50% wymaganej wiedzy i umiejętności. Ponadto student aby uzyskać zaliczenie musi przygotować esej na wybrany temat oraz uczestniczyć w zajęciach (maksymalnie 1 nieobecność na wykładzie oraz 2 na ćwiczeniach). Zobacz wyżej Aktywność Liczba godzin/ nakład pracy studenta Wykłady 15 godz. Ćwiczenia 30 godz. udział w konsultacjach 5 godz. Przygotowanie do zajęć 25 godz. Przygotowanie do zaliczenia 15 godz. Przygotowanie eseju 10 godz. Przeczytanie i zaliczenie lektury 8 godz. Udział w zaliczeniu 2 SUMA GODZIN 110 LICZBA PUNKTÓW ECTS 4 polski Literatura podstawowa: Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Wolters Kluwer, Warszawa 2009. Gospodarka regionalna i lokalna, red. Z. Strzelecki, PWN, Warszawa 2008. Izdebski H., Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działania, LexisNexis, Warszawa 2006. Leoński Z.: Samorząd terytorialny w RP, wyd. C.H. Beck, Warszawa 2006. Miszczuk A., Miszczuk M., Żuk K., Gospodarka samorządu terytorialnego, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007. Miszczuk M., System podatków i opłat samorządowych w Polsce, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2009. Piasecki A.K., Samorząd terytorialny i wspólnoty lokalne, PWN, Warszawa 2009. Polityka lokalna, właściwości, determinanty, podmioty, red. E. Ganowicz, L. Rubisz, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008. Swianiewicz P., Finanse samorządowe. Koncepcje, realizacja, polityki lokalne, Municipium 2011. Zawicki M., Nowe zarządzanie publiczne, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2011 Literatura uzupełniająca: Borodo A., Samorząd terytorialny. System prawno-finansowy,
LexisNexis, Warszawa 2004. Chmielnicki P., Świadczenie usług przez samorząd terytorialny w Polsce. Zagadnienia ustrojowoprawne, Municipium, Warszawa 2005. Finanse samorządowe: narzędzia, decyzje, procesy, M. Dylewski, B. Filipiak, M. Gorzałczyńska-Koczkodaj, PWN, Warszawa 2006. Kańduła S., Przybylska J., Organizacja działalności gospodarczej samorządu terytorialnego w Polsce, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2008. Leoński Z., Samorząd terytorialny w RP, wyd. C.H. Beck, Warszawa 2006. Ofiarska M., Formy publicznoprawne współdziałania jednostek samorządu terytorialnego, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008. Pająk K., Samorząd terytorialny i jego wewnętrzna transformacja, Wydawnictwo Adam Marszalek, Toruń 2007. Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, red. G. Firlit-Fesnak, M. Szylko-Skoczny, PWN, Warszawa 2007. Potoczek A., Jachowicz S., Administracja publiczna w procesie zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Suwalsko-Mazurskiej im. Papieża Jana Pawła II w Suwałkach, Toruń Warszawa 2005. Samorząd lokalny w Polsce. Społeczno-polityczne aspekty funkcjonowania, red. S. Michałowski, A. Pawłowska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004. Samorząd w Polsce. Istota, formy, zadania, red. S. Wykrętowicz, Wydawnictwo Wyższej Szkoły bankowej, Poznań 2008. Samorządowa polityka społeczna, red. A. Frączkiewicz-Wronka, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa 2002. Sierpowska I., Prawo pomocy społecznej, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2008. Zarys ustroju samorządu lokalnego i regionalnego, red. M. Baron- Wiaterek, E. Knosala, L. Zacharko, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2009 Akty prawne: Europejska Karta Samorządu Regionalnego, przyjęta w czerwcu 1997 roku w Strasburgu. Europejska Karta Samorządu Lokalnego z 15 października 1985 roku (Strasburg), ratyfikowana przez Polskę 26 kwietnia 1993 roku, Dz. U. z 1994 r., nr 124, poz. 607. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Dz. U. z 1997, Nr 78, poz. 483. Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z 13 listopada 2003 r., Dz. U. z 2003, nr 203, poz. 1966 z późn. zm. Ustawa o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005, Dz. U. z 2005, Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.
Ustawa o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998, Dz. U. z 2001, Nr 142, poz. 1592, z późn. zm. Ustawa o samorządzie województwa z dnia 5 czerwca 1998, Dz. U. z 2001, Nr 142, poz. 1590. Ustawa o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa z 24 lipca 1998 r., Dz. U. z 1998, nr 96, poz. 603 oraz nr 104, poz. 656 z późn. zm. Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, Dz. U. z 2001, nr 124, poz. 1591 z późn. zm. Ustawa o gospodarce komunalnej z dnia 20 grudnia 1996 roku, Dz. U. z 1997 r., nr 9 Podpis koordynatora przedmiotu Podpis kierownika jednostki