Informacja o wynikach kontroli wprowadzonych do obrotu zabawek pod kątem spełniania zasadniczych wymagań Zgodnie z planem kontroli o znaczeniu krajowym za I kwartał 2009 r. w 15 placówkach przeprowadzono kontrole zabawek pod kątem spełniania wymagań zasadniczych. Kontrolą objęto 3 polskich producentów z Częstochowy i Zabrza, 8 hurtowni w Częstochowie, Bielsku - Białej, Żorach, Wodzisławiu Śląskim i Sosnowcu oraz 4 placówki detaliczne na terenie Częstochowy, Myszkowa i Bielska - Białej. Sprawdzono 84 rodzaje zabawek, w tym: - 24 produkcji krajowej, - 59 pochodzących z importu, a wyprodukowanych w Chinach. - 1 nie ustalając kraju pochodzenia wyrobu. Ogółem nieprawidłowości stwierdzono w 22 rodzajach produktów, w tym w: - 4 produkcji krajowej, - 18 pochodzących z importu (Chiny). W 21 zabawkach nieprawidłowości dotyczyły nieprzestrzegania rozporządzenia MGPiPS z dn. 14.11.2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek. Natomiast w przypadku 1 zabawki krajowej dotyczyły nieprzestrzegania rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 03.06.2008 r. w sprawie wprowadzenia środków przewidzianych przepisami o ogólnym bezpieczeństwie produktów w odniesieniu do zabawek magnetycznych wydanego na podstawie art.28 ust.2 ustawy z dnia 12 grudnia 2003r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz.U. Nr 105 poz.668 z 2008r.). Przedmiot kontroli stanowiły zabawki wprowadzone do obrotu po 1 maja 2004 r. Prawidłowość oznakowania znakiem CE. Na wszystkich produktach objętych kontrolą znak CE umieszczono w sposób widoczny, czytelny i trwały o prawidłowych wymiarach tj. zgodnie z 32 ust.1 ww. rozporządzenia. Informacje" dotyczące wprowadzającego zabawkę do obrotu. Na wszystkich zabawkach lub ich opakowaniach umieszczono informację zawierającą nazwę i adres producenta, upoważnionego przedstawiciela albo importera. Natomiast w przypadku 4 produktów stwierdzono brak informacji o celowości zachowania opakowań, etykiet zawierających informacje istotne dla klientów. Powyższe dotyczyło : 3 produktów z importu tj. - Ciągadło z klockami, - Walec dmuchany FUNNY BABY, - zabawka naczynia dla lalek 1 produktu krajowego tj: - układanka piramida, Sprawdzanie prawidłowości dołączonych do zabawek informacji i ostrzeżeń określonych w 33 ust.1 pkt.1 i 5 oraz ust.2. Nieprawidłowości w powyższym zakresie ujawniono w przypadku 3 zabawek z importu, w których stwierdzono brak krótkiej informacji o szczególnym ryzyku związanym z ograniczeniem wiekowym wynikającym z 33 ust.2 rozp. MGPiPS tj: 1
- Zabawki przytulanka (lalka), - Lalki Sally Ann Collection, - zabawki naczynia dla lalek Niezależnie od powyższego w stosunku do trzech rodzajów zabawek tj: - zabawka pluszowa słoń Oskar duży" - zabawka pluszowa pies R" - zabawka pluszowa misiu Kuba średni" wniesiono zastrzeżenia co do określenia grupy wiekowej, dla której zabawki zostały przeznaczone, gdyż wszystkie zostały zakwalifikowane przez kontrolowanego producenta dla dzieci powyżej 3 lat. Biorąc pod uwagę punkt 1 normy PN-EN 71-1:2006 Bezpieczeństwo zabawek. Część 1: Właściwości mechaniczne i fizyczne" oraz normę PKN-CEN/CR 14379;2007 Klasyfikacja zabawek- wytyczne", w/wym. zabawki jako zabawki wypychane miękkie o prostej budowie powinny być przeznaczone dla dzieci w wieku poniżej 36 miesięcy. Wprowadzający do obrotu dostosował oznakowanie w/wym. zabawek klasyfikując je dla dzieci poniżej 36 m-cy. Nieprawidłowości wynikające z norm zharmonizowanych i rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 03.06.2008 r. w sprawie wprowadzenia środków przewidzianych przepisami o ogólnym bezpieczeństwie produktów w odniesieniu do zabawek magnetycznych. W tym zakresie zakwestionowano łącznie 6 produktów (5 zabawek z importu i 1 zabawka wyprodukowana w kraju) z uwagi na nieprzestrzeganie: - pkt. 7.17 normy PN-EN 71-1:2006 Bezpieczeństwo zabawek. Część 1: Właściwości mechaniczne i fizyczne". Powyższe stwierdzono w 3 rodzajach zabawek pluszowych (lalka), gdzie brak było ostrzeżenia "Ostrożnie! Nieodpowiednie dla dzieci w wieku poniżej 10 miesięcy ze względu na długie włosy". - pkt. 7.1.1 normy PN-EN 62115:2005 (U) Bezpieczeństwo zabawek elektrycznych". Powyższe stwierdzono w zabawce bateryjnej - Telefon na baterie, gdzie w przedziale dla baterii nieprawidłowo oznaczono ich biegunowość. - pkt. 7.12 normy PN-EN 71-1:2006 Bezpieczeństwo zabawek. Część 1: Właściwości mechaniczne i fizyczne". Powyższe stwierdzono w zabawce - Gryzak wodny "SMIKI". gdzie uwidoczniono niezgodny zapis w instrukcji użycia - podano : schładzać w lodówce", winno być schładzać tylko w domowej chłodziarce, nie wkładać do komory" - 3.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 03.06.2008 r. w sprawie wprowadzenia środków przewidzianych przepisami o ogólnym bezpieczeństwie produktów w odniesieniu do zabawek magnetycznych. Powyższe stwierdzono w o przypadku zabawki cyferki magnetyczne do nauki liczenia, gdzie brak było ostrzeżenia o treści: Uwaga! Zabawka zawiera magnesy lub części magnetyczne. Magnesy przyciągnięte do siebie lub przywierające do przedmiotu metalowego w organizmie mogą być przyczyną poważnych, a nawet śmiertelnych obrażeń. W przypadku połknięcia magnesów lub wprowadzenia ich do dróg oddechowych należy natychmiast zwrócić się o pomoc lekarską". Zgodność badanych zabawek z wymaganiami określonymi w 21-27 ww. rozporządzenia. Nieprawidłowości wynikające z naruszenia 21 (całkowity lub częściowy brak instrukcji niezbędnej ze względów bezpieczeństwa) stwierdzono w odniesieniu do 3 zabawek bateryjnych tj: - Zestaw kuchenny - ekspres do kawy, - Miecz, - Muzyczna układanka. 23 ust.2 został naruszony w odniesieniu do zabawki Zestaw do zabawy - deska do prasowania będącej miniaturą urządzeń sprzętu przeznaczonego dla dorosłych, gdzie ujawniono brak instrukcji używania zabawki, w której umieszczone powinny być ostrzeżenia o potrzebie zachowania środków ostrożności wraz z pouczeniem o następstwach ich niezachowania. Nie stwierdzono naruszenia 22, 24-27 rozporządzenia MGPiPS z dnia 14.11.2003r. w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek. Procedura oceny zgodności. Przeprowadzając kontrolę u producentów zweryfikowano dokumenty związane z oceną zgodności. Od producenta z 2
Zabrza, gdzie kwestionowano organoleptycznie dwie zabawki pluszowe ze względu na długość wstążek, zażądano przedstawienia na badane zabawki sprawozdań z badań potwierdzających spełnienie przez nie zasadniczych wymagań, a tym samym zasadność umieszczenia znaku CE. Do chwili obecnej nie otrzymano odpowiedzi od producenta. Badania laboratoryjne Do badań laboratoryjnych w zakresie wymagań zasadniczych pobrano łącznie 14 zabawek, z których 7 przekazano do Specjalistycznego Laboratorium Badania Zabawek UOKiK w Lublinie tj: - Zestaw do zabawy - deska do prasowania, - Grzechotkę, - Gryzak wodny, - Telefon na baterie, - Walec dmuchany, - Pluszowe zwierzątko z grzechotką, - Kule sorter Funny Ball, Pozostałe 7 zabawek przekazano do Specjalistycznego Laboratorium Produktów Włókienniczych w Łodzi, Pracownia analizy Instrumentalnej UOKiK tj: - My Sweet Pony - konik, - Nature World (nosorożec), - Piłeczki piszczące, - Zestaw zabawek do kąpieli, - Zestaw do zabawy, - Lalkę Sally Ann Collection, - Bajkowy Świat - kaczuszka. Dodatkowo zabawkę Układanka edukacyjna EVA PUZZLE MATS, przekazano do Instytutu Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników w Zgierzu celem przeprowadzenia badań pod kątem zawartości acetofenonu i innych substancji niebezpiecznych wymienionych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem. (Dz.U. Nr 201, poz.1674). Powyższa układanka EVA PUZZLE MATS wyszczególniona została w systemie RAPEX jako produkt niebezpieczny (występowanie acetofenonu) - notyfikacje 1398/08, 1412/08, 1427/08, ujęta w piśmie GIIH w Warszawie nr BK/NR-431-21/08/MK z 16.12.2008r. Na 7 przekazanych zabawek do Specjalistycznego Laboratorium w Lublinie zakwestionowano 5 zabawek tj: - Zestaw do zabawy - deska do prasowania z uwagi na uszkodzenie - złożenie się zabawki w wyniku złamania się jej blatu ( 8.1 rozporządzenia MGPiPS) oraz braku instrukcji używania wymaganej dla zabawek funkcjonalnych. ( 23.2 rozporządzenia MGPiPS). W związku z powyższym wydano decyzję z art.40k ustawy o systemie oceny zgodności, a akta sprawy przekazano do UOKiK w Warszawie. - Grzechotkę z uwagi na przekroczony dopuszczalny przyrost długości linki obciążonej w stosunku do jej długości swobodnej (wynik stwierdzony 133,8% wg. normy do 40%), co niezgodne jest z 9.2 w/wym. rozporządzenia. - Telefon na baterie ze względu na przekroczony dopuszczalny poziom ciśnienia akustycznego emisji, wynik stwierdzony 94dB, wg, normy do 80dB, co niezgodne jest z 7.1 w/wym. rozporządzenia - Walec dmuchany ze względu na zaniżoną grubość folii opakowania, wynik stwierdzony arkusz I-0,0357mm, arkusz II-0,0347mm, wg. normy 0,038mm. - Pluszowe zwierzątko z grzechotką z uwagi na pojawienie się w wyniku próby rozciągania małego elementu (grzechotki) mieszczącego się całkowicie w cylindrze do badania małych części ( 7.1 w/wym. rozporządzenia). We wszystkich przypadkach wydano stosowne decyzje, a akta spraw zostaną przekazane do UOKIK w Warszawie. Do chwili obecnej nie otrzymano jeszcze wyników badań ze Specjalistycznego Laboratorium Produktów Włókienniczych w Łodzi, Pracownia Analizy Instrumentalnej UOKiK. Przeprowadzone badania laboratoryjne układanki edukacyjnej EVA PUZZLE MATS, (ujętej w systemie RAPEX) potwierdziły występowanie niebezpiecznych substancji tj. acetofenon w ilości 0,45% i 2-fenylo-2 propanol w ilości 3
0,10%, które mogą być szkodliwe dla bezpieczeństwa i zdrowia dziecka, co naruszyło przepisy 17 ust.3 rozporządzenia MGPiPS z dnia 14.11.2003r. w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek. W związku z powyższym wydano stosowną decyzję administracyjną, a sprawę przekazano do UOKiK w Warszawie. Badania organoleptyczne W trakcie kontroli przeprowadzonej u producenta Zabawek w Zabrzu, stwierdzono 3 partie zabawek tj: - zabawka pluszowa słoń Oskar duży", - zabawka pluszowa pies R", - zabawka pluszowa misiu Kuba średni", do których producent zastosował błędną klasyfikacje wiekową (powyżej 3 lat). Zgodnie z punktem 1 normy PN-EN 71-1:2006 Bezpieczeństwo zabawek. Część 1: Właściwości mechaniczne i fizyczne" oraz normą PKN-CEN/CR 14379;2007 Klasyfikacja zabawek- wytyczne", w/wym. zabawki jako zabawki wypychane miękkie o prostej budowie powinny być przeznaczone dla dzieci w wieku poniżej 36 miesięcy. W związku z powyższym omawiane pluszaki pobrano do badań organoleptycznych. W wyniku przeprowadzonych badań organoleptycznych zakwestionowano 2 zabawki tj: - zabawka pluszowa słoń Oskar duży", - zabawka pluszowa misiu Kuba średni", z uwagi na występowanie w każdej z nich wstążki o długości 840mm, co narusza 9.2 w/wym. rozporządzenia w sprawie zasadniczych wymagań dla zabawek i stanowi nadmierne ryzyko uduszenia dla dzieci w wieku poniżej 3 lat, dla której to grupy wiekowej przedmiotowe zabawki powinny być przeznaczone. W toku kontroli przedsiębiorca podjął dobrowolne działania naprawcze polegające na zmianie kategorii wiekowej zabawek oraz trwałym usunięciu dołączonych wstążek. Łącznie na 18 zabawek poddanych badaniom, laboratoryjnym(15) i organoleptycznym (3) do chwili sporządzenia niniejszej informacji otrzymano 11 wyników badań z czego 8 negatywnych (6 laboratoryjnych i 2 organoleptyczne). Główną przyczyną kwestionowania były wady konstrukcyjne stwarzające zagrożenie zranienia, uduszenia i uszkodzenia słuchu (7 zabawek) oraz szkodliwe związki chemiczne, niebezpieczne dla dróg oddechowych (1 zabawka). Reasumując nieprzestrzeganie wymagań zasadniczych zawartych w 7-27 rozporządzenia MGPiPS wady ujawniono w 11 zabawkach, co stanowi 13,1% w stosunku do wszystkich zabawek objętych kontrolą, z czego: - niedołączenie ostrzeżeń i instrukcji wymaganych ze względów bezpieczeństwa stwierdzono w 4 przypadkach, co narusza 21-27 w/wym. rozporządzenia, - wady konstrukcyjne typu akustyka, małe elementy, złamanie się zabawki, zbyt długie linki oraz obecność niebezpiecznych związków w 8 przypadkach, co narusza w 7-20 w/wym. rozporządzenia. Należy dodać, że wskaźnik wadliwości w zakresie niespełniania wymagań zasadniczych liczony w stosunku do zabawek poddanych badaniom laboratoryjnym i organoleptycznym wynosi w chwili sporządzenia niniejszej informacji 44,4% ( w stosunku do 7 partii brak jeszcze wyników badań). Działania dobrowolne W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami w ocenionych zabawkach do 11 przedsiębiorców (3 producentów krajowych i 8 importerów) zwrócono się o podjęcie działań naprawczych mających na celu usunięcie mniej istotnych nieprawidłowości z zasadniczymi wymaganiami (5) i innymi wymaganiami (10). Do chwili opracowania niniejszej informacji otrzymano odpowiedzi od wszystkich przedsiębiorców, z których wynikało, że działania dobrowolne zostały wykonane. Pozostałe ustalenia Przedsiębiorcy prowadzili działalność na podstawie aktualnych wpisów i zgodnie z zakresami w nich określonymi. 4
W trakcie kontroli u producenta w Zabrzu stwierdzono brak umieszczenia na kontrolowanych zabawkach, ich opakowaniach, etykiecie lub dostarczenia w inny zwyczajowo przyjęty sposób, pisemnych informacji umożliwiających identyfikację towaru co niezgodne jest z art.20 ust.1 pkt.2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U.Nr 155, poz.1095 z 2007r. ze zm.). Osobę odpowiedzialną ukarano mandatem karnym kredytowanym w kwocie 200 zł za popełnienie wykroczenia z rt.60' 3 kw. W zakresie przestrzegania ustawy z dn. 07.10.1999 o języku polskim (Dz.U. Nr 90 poz. 999 ze zm.) nieprawidłowości nie stwierdzono. Podsumowując wyniki kontroli należy stwierdzić, że na objęte kontrolą 84 zabawki zakwestionowano 22 zabawki, co stanowi 26,2% w stosunku do zbadanych i jest to najniższy wskaźnik na przestrzeni 2007 r. (44%-59%) i 2008 r. (34%-61%). Na 22 kwestionowane zabawki, aż 11 zabawek tj. 50% kwestionowano z uwagi na niezgodność z zasadniczymi wymaganiami określonymi w 7-26 rozporządzenia stanowiące bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia dzieci (zranienie, uszkodzenie słuchu, uduszenie, podrażnienie dróg oddechowych itp.). Wprawdzie oznakowanie wytypowanej grupy zabawek nie jest rażąco nieprawidłowe to wysoko niepokojącym jest fakt kwestionowania jej z uwagi na zasadnicze wymagania wpływające bezpośrednio na bezpieczeństwo zabawy. Konieczne okazuje się kontynuowanie kontroli grup zabawek dla najmłodszych dzieci, zwiększając przy tym ilość badań laboratoryjnych. Podmiot udostępniający inf.: Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Katowicach Odpowiada za treść: Katarzyna Kielar Wprowadza dane: Katarzyna Kielar Data wytworzenia inf.: 2011.02.10 Data udostępnienia inf.: 2011.02.10 5