OGÓLNA POSTAĆ RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT: A. Przychody podstawowej działalności operacyjnej B. Koszty podstawowej działalności operacyjnej C. Zysk / strata ze sprzedaży (A - B) D. Pozostałe przychody operacyjne E. Pozostałe koszty operacyjne F. Zysk /strata z działalności operacyjnej (C + D - E) G. Przychody finansowe H. Koszty finansowe I. Zysk /strata z działalności gospodarczej (F + G - H) J. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych K. Zysk /strata brutto (I +/ - J) L. Podatek dochodowy i inne obciążenia zysku M. Zysk / strata netto (K - L) Główną działalnością każdej jednostki jest różnego typu działalność operacyjna. Działalność ta obejmuje podstawową, zasadniczą działalność operacyjną o charakterze produkcyjnym, handlowym, czy usługowym. Z tą działalnością powinny być związane główne przychody i koszty jednostki. Do działalności operacyjnej, pośrednio związanej z podstawową działalnością operacyjną zaliczamy pozostałą działalność operacyjną. Jest to różnorodna działalność, która uwidacznia się w rozbudowanej strukturze tej grupy przychodów i kosztów. Działalność finansowa obejmuje gospodarowanie majątkiem finansowym jednostki. W rachunku zysków i strat ta kategoria kosztów i przychodów obejmuje koszty i przychody związane przede wszystkim z lokowaniem środków w innych jednostkach, czyli dokonywaniem inwestycji. Operacje nadzwyczajne to zyski i straty nadzwyczajne powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, głównie losowych. Obciążenie wyniku finansowego podatkiem dochodowym ( i innymi obowiązkowymi zmniejszeniami) jest pomniejszeniem zysku brutto w celu ustalenia zysku netto. Agnieszka Tłaczała SGH Strona 1
Rachunek zysków i strat (wariant kalkulacyjny) A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, I. Przychody netto ze sprzedaży produktów II. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, I. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów II. Wartość sprzedanych towarów i materiałów C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A-B) D. Koszty sprzedaży E. Koszty ogólnego zarządu F. Zysk (strata) ze sprzedaży (C-D-E) (wariant porównawczy) A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi, I. Przychody netto ze sprzedaży produktów II. Zmiana stanu produktów (zwiększenie - wartość dodatnia, zmniejszenie - wartość ujemna) III. Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki IV. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów B. Koszty działalności operacyjnej I. Amortyzacja II. Zużycie materiałów i energii III. Usługi obce IV. Podatki i opłaty, w tym: - podatek akcyzowy V. Wynagrodzenia VI. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia VII. Pozostałe koszty rodzajowe VIII. Wartość sprzedanych towarów i materiałów C. Zysk (strata) ze sprzedaży (A-B) G. Pozostałe przychody operacyjne H. Pozostałe koszty operacyjne I. Zysk (strata) z działalności operacyjnej (F+G-H) D. Pozostałe przychody operacyjne E. Pozostałe koszty operacyjne F. Zysk (strata) z działalności operacyjnej (C+D-E) J. Przychody finansowe K. Koszty finansowe L. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (I+J-K) G. Przychody finansowe H. Koszty finansowe I. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (F+G-H) M. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (M.I.-M.II.) N. Zysk (strata) brutto (L±M) J. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (J.I.-J.II.) K. Zysk (strata) brutto (I±J) O. Podatek dochodowy P. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty) R. Zysk (strata) netto (N-O-P) L. Podatek dochodowy M. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty) N. Zysk (strata) netto (K-L-M) Agnieszka Tłaczała SGH Strona 2
Schemat 1. Schemat ustalania wyniku finansowego w wariancie kalkulacyjnym: Koszt wytworzenia sprzedanych produktów Wynik finansowy Przychody ze sprzedaży produktów Wartość sprzedanych towarów Przychody ze sprzedaży towarów Koszty sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Pozostałe koszty operacyjne Pozostałe przychody operacyjne Koszty finansowe Przychody finansowe Straty nadzwyczajne Zyski nadzwyczajne Podatek dochodowy Agnieszka Tłaczała SGH Strona 3
Schemat 2. Schemat ustalania wyniku finansowego w wariancie porównawczym (bez obrotów wewnętrznych): Amortyzacja WYNIK FINANSOWY Przychody ze sprzedaży produktów Zużycie materiałów i energii Rozliczenie kosztów Usługi obce Obroty wewnętrzne Podatki i opłaty Wynagrodzenia Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia Pozostałe koszty rodzajowe Wartość sprzedanych towarów Przychody ze sprzedaży towarów Pozostałe koszty operacyjne Pozostałe przychody operacyjne Koszty finansowe Przychody finansowe Straty nadzwyczajne Zyski nadzwyczajne Podatek dochodowy Agnieszka Tłaczała SGH Strona 4
Schemat 3. Wyliczenie zmiany stanu produktów na koncie rozliczenie kosztów (bez obrotów wewnętrznych): Koszt wytworzenia sprzedanych wyrobów gotowych Rozliczenie kosztów Koszty rodzajowe rozliczone według miejsc powstawania kosztów Koszty ogólnego zarządu Koszty sprzedaży Agnieszka Tłaczała SGH Strona 5
Księgowania kosztów rodzajowych i funkcjonalnych w pełnym kręgu kosztów przy założeniu ustalania wyniku w wariancie porównawczym 1. Księgowanie kosztu w układzie rodzajowym, 2. Rozliczenie kosztów rodzajowych (Ct) drugostronnie ujęte po stronie (Dt) na koncie kosztów w układzie funkcjonalnym 3. Kalkulacja kosztów produkcji wyrobów gotowych 4. Księgowanie kosztu sprzedanych wyrobów gotowych 5. Przeniesienie na wynik finansowy kosztów rodzajowych 6. Ustalenie zmiany stanu produktów na koncie rozliczenie kosztów rodzajowych 7. Przeksięgowywanie zmiany stanu produktów na wynik finansowy (po stronie przychodów). Schemat 4.Księgowania kosztów w pełnym kręgu kosztów Koszty rodzajowe (1) Różne konta np. umorzenie Wynik finansowy (5) Rozliczenie kosztów rodzajowych Koszty produkcji (układ funkcjonalny) (2a) (3) Wyroby gotowe (4) (2b) ) (6a) (6b) Koszty sprzedaży, ogólnego zarządu (układ funkcjonalny) Koszt wytworzenia sprzedanych wyrobów gotowych (7) Agnieszka Tłaczała SGH Strona 6
Zadanie 1. W danym miesiącu zaewidencjonowano następujące koszty według rodzaju: 1. amortyzacja 15 000 koszty produkcyjne 9 000 koszty ogólnego zarządu 5 000 koszty sprzedaży 1 000 2. zużycie materiałów 20 000 koszty produkcyjne 18 000 koszty ogólnego zarządu 2 000 3. wynagrodzenia 12 000 koszty produkcyjne 7 000 koszty ogólnego zarządu 4 000 koszty sprzedaży 1 000 4. ubezpieczenia społeczne 2 500 koszty produkcyjne 1 400 koszty ogólnego zarządu 900 koszty sprzedaży 200 5. usługi obce 600 koszty produkcyjne 600 6. Jednostka wytworzyła 250 szt. wyrobów gotowych oraz 100 sztuk produktów przetworzonych z punktu widzenia poniesionych kosztów w 50 %. Sporządzono kalkulację kosztów produkcji i przyjęto wyroby do magazynu. 7. Wyceniono produkcję w toku w koszcie wytworzenia, 8. W bieżącym miesiącu sprzedano 150 sztuk produktów gotowych, w cenie jednostkowej sprzedaży 150 zł netto (VAT 22%). Rozchód wyceniany jest według metody LIFO, Przeksięgować przychody i koszty na wynik finansowy w wariancie porównawczym. Agnieszka Tłaczała SGH Strona 7
Zadanie 4 Ustalanie wyniku finansowego Na koniec okresu poszczególne konta wykazywały następujące stany: amortyzacja 5 000 zużycie materiałów 10 000 wynagrodzenia 8 000 ubezpieczenia społeczne 1 600 usługi obce 2 400 rozliczenie kosztów rodzajowych (Dt) 28 000 rozliczenie kosztów rodzajowych (Ct) przychody ze sprzedaży produktów 30 000 pozostałe przychody operacyjne 5 000 pozostałe koszty operacyjne 3 000 przychody finansowe 1 500 koszty finansowe 500 straty nadzwyczajne 1 000 podatek dochodowy (Dt) 2 000 Ustalić: zmianę stanu produktów, wynik finansowy netto. Agnieszka Tłaczała SGH Strona 8