ebhi Górą, I^egri^BBMhrzvch Wroclw. Zielon Gór!lllll I illliiiiiiim STATYSTYCZNE I XjCIX. S4 ' ' F.' TiRYSTYlAIlY MAKkORFGIONTF WALBRHMB ii«
ZNAKI UMOWNE: Zero (0) - zjwisko istnieje, jednkże w ilościch mniejszych od licz które mogłyy yć wyrżone uwidocznionymi w tlicy znkmi cyfrowymi, np. jeżeli produkcj wyrżon jest w tys. t (w liczch cłkowitych znk 0 ozncz, że produkcj w dnym przypdku nie osiągnęł 0,5 tys. t). Kropk ( ) - zupełny rk informcji, lo rk informcji wirygodnych. Kresk (-) - zjwisko nie wystąpiło. Znk (x) - wypełnienie ruryki jest niemożliwe lu niecelowe. W tym - ozncz, że nie podje się wszystkich skłdników sumy. Przy pulikowniu dnych Urzędu Sttystycznego prosi się o podnie źródł.
URZĘDY STATYSTYCZNE Jeleni Gór, Legnic, Włrzych Wrocłw, Zielon Gór INFORMACJE I OPRACOWANIA STATYSTYCZNE TURYSTYKA W MAKROREGIONIE POŁUDNIOWO-ZACHODNIM W LATACH 996-997 WAŁBRZYCH 998
Pulikcję od strony koncepcyjnej i redkcyjnej oprcowł Urząd Sttystyczny w Włrzychu przy współprcy urzędów w: Jeleniej Górze Legnicy Wrocłwiu Zielonej Górze Redkcj pulikcji: Zespół w skłdzie: Izel Bigosińsk, Mri Czekj, Jnin Jrząek, Ann Jskulsk, Teres Jurczyńsk, Brr Kozłowsk, Iren Nowck-Fimowicz, Emili Rpcik, Młgorzt Sdowsk, Hlin Urnek, Ew Wilczyńsk, Ew Zstrowsk, Jolitt Zwisz Skłd i łmnie komputerowe: Wydził Koordyncji Bdń i Oprcowń US w Włrzychu - zespół pod kierunkiem Jrosłw Suchockiego Druk: Wydził Poligrfii - Urząd Sttystyczny w Legnicy zm. 74/98, nkłd 70 egz. Cen 0,00 zł
PRZEDMOWA Turystyk w mkroregionie południowo-zchodnim jest kolejną informcją oprcowną wspólnie przez Urzędy Sttystyczne w Jeleniej Górze, Legnicy, Włrzychu, Wrocłwiu i Zielonej Górze, le pierwszą z zkresu turystyki. Zestwienie dnych dl mkroregionu ogółem i dl poszczególnych województw pozwl n przedstwienie szerszego zkresu zgdnieni, tkże n ukznie różnic i podoieństw pomiędzy województwmi. Pulikcj skłd się z części zwierjącej uwgi metodyczne i komentrz nlityczny orz z części telrycznej podzielonej n trzy dziły temtyczne. W dzile I znjdują się informcje o liczie oiektów noclegowych turystyki i ich wykorzystniu według województw mkroregionu. Dził II przedstwi sezonowość wykorzystni oiektów noclegowych turystyki orz dne 0 turystch zgrnicznych przeywjących n terenie mkroregionu według oywtelstw. W dzile III zwrto informcje o oiektch noclegowych turystyki i ich wykorzystniu według mist i gmin orz o osoowym ruchu grnicznym. Dne prezentowne w pulikcji pochodzą z dń sttystycznych Głównego Urzędu Sttystycznego i dotyczą lt 996 i 997. Autorzy mją ndzieję, że niniejsze oprcownie ędzie użyteczne dl wielu osó instytucji, liczą też n uwgi i sugestie pozwljące n wzogcenie ewentulnych kolejnych edycji. Dyrektor Urzędu Sttystycznego w Jeleniej Górze Kzimierz Żurwski Dyrektor Urzędu Sttystycznego w Legnicy Stnisłw Kuicz Dyrektor Urzędu Sttystycznego w Włrzychu Elżiet Młeck Dyrektor Urzędu Sttystycznego we Wrocłwiu Bożen Kodeniec Dyrektor Urzędu Sttystycznego w Zielonej Górze Stefn Ogrodowicz
SPIS TREŚCI Przedmow... Uwgi metodyczne... Turystyk w 997 r... Wlory turystyczne mkroregionu... Ogólne dne o oiektch noclegowych turystyki w ltch 99, 994-997... I. Oiekty noclegowe turystyki i ich wykorzystnie według województw mkroregionu południowozchodniego Oiekty noclegowe turystyki według rodzjów oiektów... Pokoje w oiektch noclegowych turystyki według rodzjów oiektów... Miejsc noclegowe w oiektch noclegowych turystyki... Korzystjący z oiektów noclegowych turystyki... Turyści zgrniczni korzystjący z oiektów noclegowych turystyki... Wynjęte pokoje i udzielone noclegi orz stopień wykorzystni... Oiekty noclegowe turystyki i ich wykorzystnie według gestorów... Plcówki gstronomiczne w oiektch noclegowych turystyki według rodzjów oiektów... II. Sezonowość wykorzystni oiektów noclegowych turystyki orz turyści zgrniczni według oywtelstw * Wykorzystnie oiektów noclegowych turystyki według miesięcy... Struktur wykorzystni oiektów noclegowych turystyki według miesięcy... Turyści zgrniczni w oiektch noclegowych turystyki według oywtelstw... Struktur wykorzystni oiektów noclegowych turystyki przez turystów zgrnicznych według oywtelstw... Struktur udziłu turystów zgrnicznych według oywtelstw w oiektch noclegowych turystyki... III. Oiekty noclegowe turystyki i ich wykorzystnie według mist i gmin orz osoowy ruch grniczny według przejść grnicznych Oiekty noclegowe turystyki według mist i gmin... Oiekty noclegowe turystyki i ich wykorzystnie w miejscowościch o znczeniu turystycznym międzynrodowym i ogólnokrjowym w okresie X 996 r. - IX 997 r... Osoowy ruch grniczny według przejść grnicznych w 997 r... Spis wykresów i mp Oiekty noclegowe turystyki i ich wykorzystnie w mkroregionie południowo-zchodnim (Polskmi00)... Oiekty noclegowe turystyki i ich wykorzystnie w mkroregionie południowo-zchodnim (99 r.= 00)... Korzystjący z oiektów noclegowych według miesięcy... Oywtele wyrnych krjów korzystjący z noclegów w województwch... Miejscowości o znczeniu turystycznym międzynrodowym i ogólnokrjowym w mkroregionie południowo-zchodnim...
UWAGI METODYCZNE Bz noclegow turystyki Informcje o stnie i wykorzystniu zy noclegowej turystyki w Polsce pochodzą ze stłych dń sttystycznych Głównego Urzędu Sttystycznego. Rz w roku oiekty świdczące usługi noclegowe dl turystów są zoowiązne do sporządzni sprwozdni n formulrzu oznczonym symolem K-Tl. Oejmuje ono okres od pździernik roku poprzedniego do 0 wrześni roku dnego. W sprwozdniu tym dl kżdego oiektu podje się dokłdną jego loklizcję, rodzj oiektu, dl niektórych jednostek tkże ktegorię, włściciel, gestor oiektu, liczę pokoi ogółem orz liczę pokoi z włsną łzienką i wc, tkże miejsc noclegowych (cłorocznych i sezonowych) orz liczę plcówek gstronomicznych. Pondto podje się dne o wykorzystniu oiektu w poszczególnych miesiącch, tj. o liczie dni dziłlności oiektu, nominlnej liczie noclegów lu pokoi, tkże o liczie osó zmeldownych orz udzielonych noclegów i wynjętych pokoi (z wyodręnieniem turystów zgrnicznych). Od 994 r podwne są tkże dne o oywtelstwie turystów zgrnicznych nocujących w oiekcie. Informcje te podwne są ziorczo dl cłego okresu sprwozdwczego (X-IX). Oprócz podstwowego okresu sprwozdwczego przy pulikowniu dnych z turystyki nj częściej używnym przedziłem czsowym j est okres styczeń-wrzesień. Innym okresem, dl którego pulikowne są niektóre dne, jest okres roku klendrzowego (styczeń-grudzień), dl którego informcje powstją z połączeni dnych z dwóch kolejnych okresów sprwozdwczych. Począwszy od 994 roku zostrzono kryteri klsyfikcji tkich oiektów jk: hotele, motele, pensjonty, domy wycieczkowe orz schronisk. Oprcowno listę minimlnych stndrdów, jką oiekt musił spełnić y zostł zklsyfikowny do tego rodzju oiektu jk i ktegorii. Przyjęto, że: Hotel - to oiekt posidjący stłe urządzeni ogrzewcze, dysponujący co njmniej 9 pokojmi. Licz miejsc noclegowych n pokój nie jest większ niż,8. Hotele -, 4- i 5-gwizdkowe pondto posidją pokoje z włsną łzienką i wc orz resturcję. Hotele -gwizdkowe posidją pokoje z włsną łzienką i wc orz inną plcówkę gstronomiczną (inną niż resturcj). Hotele -gwizdkowe to oiekty, które nie posidją pokoi z włsną łzienką i wc lu żdnej plcówki gstronomicznej. Motel - to oiekt posidjący stłe urządzeni ogrzewcze i dysponujący co njmniej 9 pokojmi. Licz miejsc noclegowych n pokój nie jest większ niż,. Motele o ktegorii 5-, 4- i gwizdkowej pondto posidją pokoje z włsną łzienką i wc orz resturcję. Motele -gwizdkowe posidją pokoje z włsną łzienką i wc orz inną (niż resturcj) plcówkę gstronomiczną. Motele -gwizdkowe to oiekty z pokojmi ez włsnej łzienki i wc lu nie posidjące żdnej plcówki gstronomicznej. Pensjont - to oiekt posidjący stłe urządzeni ogrzewcze orz przynjmniej jedną plcówkę gstronomiczną zpewnijącą cłodzienne wyżywienie. Pensjonty I i II ktegorii wyposżone są pondto w pokoje z włsną łzienką i wc, ntomist pensjonty ktegorii III ich nie posidją. Pensjontem jest oiekt spełnijący wyżej wymienione wymgni nwet wtedy, gdy posid mniej niż 7 pokoi. 5
Dom wycieczkowy - to oiekt posidjący stłe urządzeni ogrzewcze, plcówkę gstronomiczną orz dysponujący co njmniej 0 miejscmi noclegowymi. Licz miejsc n pokój nie jest większ niż 4,. Jeżeli oiekt nie posidł plcówki gstronomicznej to otrzymł ktegorię III. Schronisko - to oiekt posidjący stłe urządzeni ogrzewcze, plcówkę gstronomiczną orz dysponujący co njmniej 8 miejscmi noclegowymi. Jeżeli oiekt nie posidł plcówki gstronomicznej zostł zklsyfikowny do ktegorii ID. Wprowdzone zminy klsyfikcji oiektów powodują, że dne od 994 r. mogą nie yć w pełni porównywlne z dnymi z lt uiegłych. W sttystyce zy noclegowej przyjęto nstępujące rozwiązni: -z gestorów oiektów noclegowych turystyki uznje się jednostki dysponujące ezpośrednio oiektem. Do oprcowń sttystycznych przyjmuje się podził gestorów według specjlnej listy ( gestorów), w której wyodręnione są m in. imiennie przedsięiorstw turystyczne o zsięgu ogólnokrjowym (np. Oris, Gromdą Turyst), przedsięiorstw o loklnym zsięgu dziłni (np. wojewódzkie przedsięiorstw turystyczne), prywtne oiekty, prywtne iur podróży, Fundusz Wczsów Prcowniczych, kluy sportowe, ośrodki sportu i rekrecji, MON i MSW. W niniejszej pulikcji wymieniono podstwowych gestorów, których oiekty reprezentowne są njliczniej n terenie mkroregionu południowo-zchodniego, -dne dotyczące oiektów i miejsc noclegowych oejmują wszystkie oiekty czynne w dniu VTI orz oiekty nieczynne w tym dniu, le czynne w okresie sprwozdwczym, -przez oiekt czynny rozumie się oiekt, którego co njmniej część ył dostępn dl turystów lu wczsowiczów (niezleżnie od tego czy ył on fktycznie wykorzystywny w okresie sprwozdwczym), -w przypdku pokoi gościnnych licz oiektów ozncz liczę iur zkwterowń i innych jednostek wynjmujących pokoje gościnne dl turystów, tkże liczę oiektów, które nie spełniją wymogów klsyfikcyjnych, -oiekt cłoroczny - jest to oiekt wykorzystywny ez względu n wrunki klimtyczne (tzn. posidjący stłe urządzeni ogrzewcze) co njmniej przez 5 miesięcy w roku, -miejsce cłoroczne - jest to miejsce w oiekcie cłorocznym wykorzystywne co njmniej przez 5 miesięcy w roku, - stopień wykorzystni oiektu - wyrżony w procentch wynik z porównni fktycznie udzielonych noclegów do nominlnej liczy tych noclegów (liczy noclegów przygotownych dl turystów w cłym okresie dziłlności oiektu), dl hoteli, moteli i pensjontów (od 994 r.) z porównni fktycznie wynjętych pokoi do nominlnej liczy pokoi, -resturcj to zkłd gstronomiczny z pełną osługą kelnerską oferujący cłodzienne wyżywienie o szerokim sortymencie potrw i npojów, -do rów i kwirni zliczono tkże winirnie, piwirnie, jdłodjnie itp., -do punktów gstronomicznych zliczono tkże smżlnie, pijlnie, lodzirnie, ufety itp., -podziłu według województw dokonno n podstwie loklizcji jednostek. Z uwgi n dotychczsowy rk wojewódzkich komisji ktegoryzcyjnych, tkże prwnie ustlonej ewidencji oiektów noclegowych, sttystyk puliczn m powżne prolemy związne 6
z ustleniem wykzu oiektów noclegowych dziłjących n terenie Polski. Do ustleni tego wykzu wykorzystywne są inne źródł informcji, w tym głównie rejestr REGON, informcje pulikowne w prsie, reklmy i ogłoszeni, foldery wydwne przy współudzile urzędów wojewódzkich. Z tego powodu dne zerne przez urzędy sttystyczne nie ujmują wszystkich oiektów noclegowych dziłjących n terenie województw. Prolem ten powinn rozwiązć ustw o świdczeniu usług turystycznych. Ten kt prwny wprowdzi oowiązek rejestrcji kżdego oiektu noclegowego w odpowiednim orgnie dministrcyjnym (wojewody lu urmistrz czy wójt). Akty wykonwcze do tej ustwy określą również jednozncznie wymgni, jkie powinny spełnić rejestrowne oiekty y zostły zkwlifikowne do odpowiedniego rodzju i ktegorii. Turystyk zgrniczn Dne o zgrnicznym ruchu turystycznym oprcowywne są n podstwie rejestrcji ruchu grnicznego prowdzonej przez Strż Grniczną. Jest to prowdzon w sposó ciągły ewidencj osó i środków trnsportu odprwionych n wszystkich polskich przejścich grnicznych. Dne sttystyczne oprcowywne są w okresch miesięcznych dl kżdego przejści grnicznego imiennie. Zwierją informcje o liczie osó przekrczjących grnicę w podzile n Polków i cudzoziemców-według kierunków (do i z Polski) i rodzjów ruchu (pszportowy, mły ruch grniczny, osług środków trnsportu, uproszczony i inne). Dl cudzoziemców wjeżdżjących do Polski określ się ich oywtelstwo (n podstwie krju, który wydł dokument podróży) i deklrowne przez nich cele poytu w Polsce. Pondto zierne są informcje o liczie środków trnsportu według włścicieli (polscy, ocy), rodzju (np. smochód osoowy, ciężrowy, pociąg, smolot) orz kierunków (do i z Polski), tkże oserwuje się ruch pojzdów kołowych n poszczególnych przejścich grnicznych. Informcje n temt tego ruchu cieszą się dużym zinteresowniem zrówno w kręgch djących zjwisk związne z szeroko rozuminą turystyką jk i innych sferch dziłlności gospodrczej. W sttystyce ruchu grnicznego przyjęto nstępujące rozwiązni: -dne dotyczące przyjzdów i wyjzdów zgrnicznych oejmują ruch osó przekrczjących grnicę n podstwie pszportów orz n podstwie innych dowodów tożsmości - w przypdku oywteli Polski, Niemiec, Czech i Słowcji mieszkjących w rejonch przygrnicznych, -w liczie wyjzdów Polków z grnicę uwzględnione są tkże osoy posługujące się pszportmi konsulrnymi i dyplomtycznymi orz osoy wyjeżdżjące n stłe z grnicę, -licz cudzoziemców przyyłych do Polski oejmuje również osoy przyjeżdżjące n stłe. 7
TURYSTYKA W 997 R. Zgodnie z definicją Świtowej Orgnizcji Turystyki (WTO) termin turystyk ozncz czynności osó podróżujących i pozostjących poz swoim codziennym środowiskiem nie dłużej niż rok w celch wypoczynkowych, służowych orz innych. Podstwową jednostką sttystyczną są osoy uprwijące turystykę i określne minem odwiedzjących. W grupie tej wyróżni się turystów, tj. osoy, które spędziły co njmniej jedną noc w miejscu odwiedznym orz tzw. odwiedzjących jednodniowych, których podróż nie wymgł noclegu poz miejscem zmieszkni. Zminy ustrojowe w Polsce mją swe odicie również w turystyce. Anliz dnych dl mkroregionu z osttnie siedem lt pokzuje, że wzrosł zrówno licz oiektów turystycznych, jk również licz miejsc noclegowych i osó korzystjących. W 997 r. dziłło oiektów turystycznych (wzrost o 9,4% w stosunku do roku 99). Njwięcej przyyło ich w woj ewództwie jeleniogórskim (wzrost o 70,%) orz kolejno we wrocłwskim i zielonogórskim (o 4,% i,5%). Nieco inczej ksztłtują się zminy w liczie miejsc noclegowych. W 997 r. (według stnu w dniu VII) licz t w mkroregionie ył wyższ o 57 (o 9,%) od tej, jką zrejestrowno w 99 r., jednk w poszczególnych województwch wyglądło to różnie. Licz miejsc noclegowych wzrosł w województwie jeleniogórskim (o,4%), wrocłwskim (o 4,0%) i zielonogórskim (o 4,6%), zmlł ntomist w województwie legnickim (o,5%) i włrzyskim (o 6,0%). Licz osó korzystjących z oiektów noclegowych wzrosł lisko o 00 tys. (tj. o 7,7%), w tym njwięcej w województwie legnickim (o 74,0%), njmniej w województwie jeleniogórskim (o 7,8%). W 997 r. w odniesieniu do poprzedniego przyyły w mkroregionie 4 oiekty, w tym njwięcej w województwie jeleniogórskim i zielonogórskim (8 i 0 oiektów). W województwch legnickim i wrocłwskim ich licz utrzymł się n poziomie sprzed roku, w włrzyskim zmlł o. Przyyło njwięcej oiektów o wyższym stndrdzie, tj. z grupy hoteli, moteli i pensjontów - łącznie 4, w tym w smym województwie jeleniogórskim - 7. Z grupy pozostłych oiektów uyło w stosunku do roku minionego łącznie 8 oiektów, z czego n podonym poziomie utrzymł się licz schronisk, w tym tkże młodzieżowych, wzrosł licz ośrodków kolonijnych, oiektów noclegowych do wypoczynku sootnio-niedzielnego i pokoi gościnnych (kwter prywtnych), zmniejszył się ntomist licz ośrodków wczsowych (o oiekty) i zespołów ogólnodostępnych domków turystycznych (o ). Njkorzystniej sytucj t wygląd w województwie jeleniogórskim i zielonogórskim, gdzie oiektów z grupy pozostłych przyyło odpowiednio i 5. Wszystkie oiekty dysponowły w 997 r. 440 pokojmi, w tym w województwie jeleniogórskim yło ich njwięcej - lisko 9,0 tys., w legnickim njmniej - nieco pond,0 tys. W pozostłych województwch licz t ył lisk 5,0 tys. Z ogólnej liczy pokoi w mkroregionie włsną łzienkę posidło ok. 45%. Njwyższy wskźnik posid tu województwo wrocłwskie - 55,6%, njniższy włrzyskie - 8,%. W pozostłych województwch mkroregionu wynosi on od 4,% do 5,7%. Njkorzystniejsz sytucj jest w grupie hoteli, moteli i pensjontów. Łącznie w mkroregionie 8,6% pokoi posidło włsną łzienkę, w tym w legnickim 00,0% i w włrzyskim 9,5%. 8
OBIEKTY NOCLEGOWE TURYSTYKI I ICH WYKORZYSTANIE W MAKROREGIONIE POŁUDNIOWO-ZACHODNIM ( Polsk = 00 ) Oiekty turystyczne Miejsc noclegowe (stn w dniu VII) OBIEKTY NOCLEGOWE TURYSTYKI I ICH WYKORZYSTANIE W MAKROREGIONIE POŁUDNIOWO-ZACHODNIM (99 r. = 00) % Oiekty turystyczne Miejsc noclegowe (stn w dniu VII) -Ar Korzystjący w okresie I-IX 9
Oiekty noclegowe turystyki dysponowły w 997 r. (według stnu w dniu VII) nieco pond 68 tys. miejsc noclegowych, z czego 66,6% to miejsc cłoroczne. Njwięcej miejsc cłorocznych występuje w hotelch, motelch i pensjontch (98,%), przy czym w województwie legnickim i włrzyskim 00%. Równie wysoki wskźnik wystąpił w domch prcy twórczej. W pozostłych oiektch wskźnik ten spd w zleżności od typu oiektu: w domch wycieczkowych wyniósł 9,8%, w schroniskch 87,%, w schroniskch dl młodzieży 6,5%, w ośrodkch wczsowych 7%, w ośrodkch kolonijnych 7,%. KORZYSTAJĄCY Z OBIEKTÓW NOCLEGOWYCH WEDŁUG MIESIĘCY X 95-X 96 BX 96-X97 Specyfik województw mkroregionu powoduje, że stopień wykorzystni poszczególnych typów oiektów jest różny. W województwie jeleniogórskim wystąpił duży wskźnik wykorzystni schronisk młodzieżowych (4%), ośrodków kolonijnych (5,4%), ośrodków szkoleniowowypoczynkowych (4%) i domów prcy twórczej (49,5%). W województwie legnickim njwyższy wskźnik wykorzystni oiektu wystąpił w oiektch noclegowych przeznczonych do wypoczynku sootnio-niedzielnego (68,8%), tkże w zespołch ogólnodostępnych domków turystycznych (9,%) i w domch wycieczkowych (8,8%). W Włrzyskiem ntomist njwyższy wskźnik wykorzystni dotyczy ośrodków wczsowych (6,%), ośrodków kolonijnych (4,9%) orz ośrodków szkoleniowo-wypoczynkowych (4,%). Wrocłwskie duży stopień wykorzystni oiektów notuje tkże (poz hotelmi, gdzie wyniósł on 4,9%) w domch wycieczkowych (50,4%), ośrodkch kolonijnych (48,4%) i oiektch przeznczonych do wypoczynku sootnio-niedzielnego (40%). Jeszcze inczej sytucj t wygląd w województwie zielonogórskim, gdzie ośrodki kolonijne wykorzystno w 67,4%, domy prcy twórczej w 45,%, ośrodki wczsowe w 44,9% orz inne oiekty wykorzystywne dl turystyki w 5.%. Podsumowując ocenę stopni wykorzystni oiektów w 997 r. w mkroregionie hotele njpełniej wykorzystne yły w województwie wrocłwskim (45%), podonie motele (5,%), domy wycieczkowe (,%) i schronisk (4,%). Ntomist w Zielonogórskiem njpełniej wykorzystno 0
ośrodki wczsowe (44,9%) i kolonijne (67,4%), tkże zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych (4,6%), pol iwkowe (5,4%) i inne oiekty wykorzystywne dl turystyki (5,%). W Jeleniogórskiem njlepiej wykorzystno ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe (4%) i domy prcy twórczej (49,5%), w województwie legnickim cmpingi (8,%), oiekty noclegowe wyłącznie do wypoczynku sootnio-niedzielnego (68,8%) i pokoje gościnne (kwtery prywtne 7%). W włrzyskiem stopień wykorzystni poszczególnych typów oiektów ksztłtowł się w 997 r. w przedzile od 7,6% do 6,% i ył jednym z niższych w mkroregionie. W 997 r. w okresie od styczni do wrześni z oiektów noclegowych turystyki skorzystło lisko 50 tys. osó, w tym turyści zgrniczni stnowili około 85 tys. (,%). Z hoteli, moteli i pensjontów skorzystło 47,4% turystów, z pozostłych 5,6%. W okresie tym njwiększy odsetek turystów zgrnicznych odnotowno w województwie wrocłwskim (0,%) i legnickim (7,%), njniższy w włrzyskim (0,7%). Podonie yło rok wcześniej. Turyści zgrniczni w większości korzystli z hoteli, moteli i pensjontów (8,%), w grupie pozostłych oiektów njchętniej przyywli do domów wycieczkowych (4,%), kwter prywtnych (,5%) i innych oiektów wykorzystywnych dl turystyki (,4%). Njmniej turystów zgrnicznych skorzystło z oiektów przeznczonych wyłącznie do wypoczynku sootnio-niedzielnego i świątecznego. W województwie jeleniogórskim turyści zgrniczni nie korzystli z ośrodków kolonijnych, w włrzyskim z pól iwkowych i innych oiektów wykorzystywnych dl turystyki, we wrocłwskim z ośrodków wczsowych i kolonijnych, w zielonogórskim z kolonijnych. W województwie legnickim nie korzystli z zespołów ogólnodostępnych domków turystycznych. Z ogółu korzystjących z oiektów noclegowych turystyki w okresie od pździernik 996 roku do wrześni 997 roku turyści zgrniczni stnowili, podonie jk w okresie I-IX 997 r.,%, przy czym w ogólnej liczie korzystjących z hoteli, moteli i pensjontów stnowili oni 5,%, wśród korzystjących z pozostłych oiektów 7,8%. OBYWATELE WYBRANYCH KRAJÓW KORZYSTAJĄCY Z NOCLEGÓW W WOJEWÓDZTWACH JELENIOGÓRSKIE 0 8 6.5 6, m/ y s / s I I 4 iav///t i Szwedzi Niem cy Czesi Rosjnie Ukrińcy Biłorusini X 95-IX 96 @ X 96-IX 97
LEGNICKIE 46, 4,5 I mm i I m Szwedzi Niemcy Czesi Rosjnie Ukrińcy Biłorusini 0 X 95-IX 96 m X 96-IX 97 % WAŁBRZYSKIE 0 64,7 6,9 8 Szwedzi Niem cy Czesi Rosjnie Ukrińcy Biłorusini 0 X 95-IX 96 m X 96-IX 97
WROCŁAWSKIE 5,5 47, Szwedzi Niem cy Czesi Rosjnie Ukrińcy Biłorusini 0 X 95-IX 96 B X 96-IX 97 ZIELONOGÓRSKIE 9, 0,8 M m m Szwedzi Niemcy Czesi Rosjnie Ukrińcy Biłorusini 0 X 95-IX 96 X 96-IX 97
W ogólnej liczie turystów zgrnicznych, jk skorzystł z noclegów w okresie od pździernik 996 r. do końc wrześni 997 r., njwięcej przeywło w województwie wrocłwskim (7,4%) orz kolejno jeleniogórskim (,8%) i zielonogórskim (0,9%). Njwięcej z nich skorzystło z miejsc w hotelch, motelch i pensjontch (8,%). W 997 r. njliczniejszą grupę (podonie jk rok wcześniej) stnowili oywtele Niemiec (48,%) orz kolejno przyysze z Ukriny (5,8%), Rosjnie (5%), Holendrzy (4,5%), Frncuzi (4,%) i Duńczycy (,5%). Hotele, motele i pensjonty wyierli głównie Niemcy (86,5%), Rosjnie (78,4%), Holendrzy (74,%), Frncuzi (85,%) i Duńczycy (79,9%) oywtele Ukriny (50,5%) częściej ztrzymywli się w pozostłych oiektch. Ntomist njrzdziej z pozostłych oiektów korzystli Norwegowie (,%) i Jpończycy (5,8%). Turyści zgrniczni, podonie jk i wszyscy korzystjący njchętniej wyierli okres od mj do sierpni (od 9,7% do wyniósł Ogólnie njmniejszy odsetek korzystjących notuje się w miesiącch listopd, grudzień i mniej korzystjących). W 996 r. njwyższy odsetek korzystjących ył w lipcu w 997 r. w mju (,7%), n co mogł mieć wpływ lipcow powódź. Zplecze gstronomiczne oiektów noclegowych w mkroregionie według stnu w dniu VII 997 r. w stosunku do roku poprzedniego powiększyło się o resturcje, zmlło o r i kwirnię, 0 7 stołówek i o 59 punktów gstronomicznych. Resturcji uyło w województwch włrzyskim wrocłwskim (o 5 i 6 plcówek), przyyło w jeleniogórskim (o ), legnickim (o ) i zielonogórskim (o 0). Brów i kwirni uyło w legnickim (o 4), włrzyskim i wrocłwskim (po 7), przyyło w jeleniogórskim (o 0) i zielonogórskim (o 7). Stołówek uyło w województwie włrzyskim (o 9) i wrocłwskim (o 5), przyyło w legnickim (o ) i zielonogórskim (o 6). Punktów gstronomicznych mniej yło w j eleniogórskim (o 9), włrzyskim (o ), wrocłwskim (o 4) i zielonogórskim (o 4). WALORY TURYSTYCZNE MAKROREGIONU Różnorodność klimtyczn i przyrodnicz, uksztłtownie terenu i zsoność w dor kultury i sztuki czynią kżde z województw mkroregionu południowo-zchodniego trkcyjnym pod innym względem, przy czym niektóre miejscowości mją szczególne znczenie turystyczne międzynrodowe, uzdrowiskowe lu krjowe. A. Województwo jeleniogórskie Położenie województw jeleniogórskiego n oszrch górskich i podgórskich Krkonoszy czyni je trkcyjnym pod względem turystycznym. Wśród mist i miejscowości o szczególnym znczeniu dl tego regionu są Jeleni Gór, Bogtyni, Bolków, Krpcz, Kowry, Lwówek Śląski, Szklrsk Porę i Świerdów Zdrój. Jeleni Gór Jeleni Gór - zwn Perłą Krkonoszy, to pięknie położone misto, z okzłymi udynkmi w dolinie, otoczone wzgórzmi ze wszystkich stron, ze wspniłym widokiem n Krkonosze. Poz krjorzem ogromną trkcją jest ngromdzenie zytków rchitektury i sztuki, djących pełny orz z njpiękniejszych rynków, nie tylko n Śląsku, le i w Polsce, który nosi nzwę Plcu Rtuszowego. Wytyczono go w XHI wieku, podonie jk cły ukłd 4
przestrzenny Strego Mist. O urodzie powyższego miejsc przesądzją kmieniczki mieszczńskie zudową okljące cły rynek. Jedną z części Jeleniej Góry jest uzdrowisko Cieplice. Według legend tutejsze źródł zostły odkryte w 75 r. przez księci Bolesłw Wysokiego. Położone jest pośrodku Kotliny Jeleniogórskiej n wysokości 50 m npm. Klimt miejscowości chrkteryzuje się gwłtownymi zminmi, skokmi tempertury i ciśnieni orz siły witru, co m hrtujący wpływ n orgnizm. Już w XVII wieku yły Cieplice znnym i modnym w Europie uzdrowiskiem. Bogtyni Jest wysuniętym njdlej n południowy zchód mistem Polski. Leży w dolinie rzeki Miedzinki. Od południ otczją ją Góry Łużyckie, od wschodu Izerskie, od północy Wyniosłość Dziłoszyńsk. Decydujący wpływ n rozwój Bogtyni miło odkrycie niezwykle ogtych mioceńskich pokłdów węgl runtnego orz iłów i glinek, co pociągnęło z soą powstnie koplni i elektrowni. W mieście dominuje turystyk trnzytow. Możliwości wypoczynku stwrz ośrodek rekrecyjny zwny Zlewem. Dużą trkcję stnowi usytuowny wzdłuż rzeki Miedzinki Zespół 6 Domków Łużyckich. Bolków Bolków wyróżniją nie tylko wrtości rtystyczne zudowy, le tkże wyitne wlory krjorzowe loklizcji. W rynku mist istnieje do dzisij chrkterystyczn dl cłego Podsudeci zudow podcieniow. W mieście zoczyć możn jeden z njstrszych i njrdziej interesujących zytków średniowiecznego udownictw oronnego w Polsce. Zmek usytuowny zostł n grziecie stromego wzgórz, położonego nd przepływjącą ook Nysą Szloną. Krpcz f Położony u stóp njwyższej góry Krkonoszy - Śnieżki jest mistem skłdjącym się z kilku wcześniejszych osd górniczych i psterskich. Ruch turystyczny, wywodzący się tutj z ruchu r pielgrzymkowego do wzniesionej w 68 r. n Śnieżce Kplicy św. Wwrzyńc, przynosił Krpczowi dochody już w XVII wieku. Jednk prwdziwy rozwój turystyki nstąpił w tym rejonie po 895 r., kiedy do Krpcz doprowdzono linię kolejową. Miejscowość t szyko przeksztłcił się w znny ośrodek wczsowo-wypoczynkowy orz sportów zimowych. Krpcz posid ogtą zę noclegową i liczne oiekty sportowe (krzesełkow kolej linową skocznie i wyciągi nrcirskie, nrtostrdy, tor sneczkowy, sen kąpielowy, kort tenisowy). Misto stnowi też dory punkt wypdowy w Krkonosze Wschodnie. Kowry Miejscowość t położon jest u podnóż Krkonoszy, otoczon z trzech stron górmi. W Kowrch znjduje się fili sntorium w Cieplicch. Pcjentów ze schorzenimi krdiologicznymi i reumtycznymi leczy się z pomocą inhlcji rdonowych. Sntorium urządzono w nieczynnych sztolnich koplni urnu. Istnieje tu również pięknie położone i wysoko cenione sntorium, przeciwgruźlicze n Wysokiej Łące orz w Bukowcu. 5
r Lwówek Śląski Misto chrkteryzuje się pięknym położeniem, niezwykłym ogctwem przyrodniczym i kulturowym. Są tu wzgórz z ciekwymi formmi sklnymi, lsy z przenikjącymi się wielom gtunkmi drzew - szczególnie piękne jesienią. Lwówek Śląski nleży do nielicznych mist śląskich, które zchowły linie fortyfikcji orz sylwetkę Strego Mist. Stre Misto posid swój pierwotny ukłd urnistyczny. Szklrsk Porę Miejscowość wypoczynkow i turystyczn położon w mlowniczej dolinie rzeki Kmiennej, u podnóż Szrenicy, w legendrnej krinie Duch Gór - Krkonoszch. Już od stuleci prowdzi tędy Z szlk hndlowy łączący Dolny Śląsk z Czechmi. Turystyczn renom Szklrskiej Poręy sięg uiegłego wieku, gdyż jej położenie i klimt umożliwiją uprwinie turystyki i sportu przez cły rok. Rozwinięt sieć wyciągów i nrtostrd zdowoli zrówno początkujących jk i zwnsownych nrcirzy. Zlegjąc od listopd do mj pokryw śniegu orz szczególne wrunki klimtyczne powodują, że jest to jeden z njlepszych w Europie terenów do uprwini nrcirstw iegowego. Pozwl to n orgnizownie msowych iegów nrcirskich, z których njwżniejszy Bieg Pistów nleży do Euroloppet. Liczn sieć szlków turystycznych w Krkonoszch i Górch Izerskich orz trsy rowerowe umożliwiją poznnie piękn tych gór. r _ Świerdów Zdrój (Czerniw) Uzdrowisko położone jest w dolinie rzeki Kwisy n zlesionych stokch Gór Izerskich n wysokości 460-650 npm. Pnuje tu górski klimt, silnie odźcowy i hrtujący orgnizm. Powietrze i gle przesycone są rdonem, gzem podnoszącym skuteczność kurcji. Świerdów jest kurortem o długiej i ogtej trdycji. Wody świerdowskie i ich niezwykłe włściwości znne yły już w XVI wieku. Misteczko m do zoferowni wiele trkcji przez cły rok. W lecie możn uprwić turystykę pieszą i rowerową, w zimie w górch korzystć z wyciągów orczykowych orz trs zjzdowych i iegowych dl nrcirzy. B. Województwo legnickie Województwo legnickie położone jest n północ od województw jeleniogórskiego, włrzyskiego i wrocłwskiego n terench nizinnych. Do miejscowości o znczeniu turystycznym nleży Legnic i Legnickie Pole. Legnic Początki mist sięgją XIII wieku, jednk jego oecny ksztłt przestrzenny określony zostł w końcu XIX wieku, kiedy to Legnic stł się dużym ośrodkiem gospodrczym i dministrcyjnym Z Dolnego Śląsk. Zchowły się jednk liczne zytki z wieków minionych. Do njwżniejszych nleżą: 6 -Zmek Pistowski wzniesiony przez Henryk Brodtego n przełomie XD i XIII wieku, nd portlem oglądć możn her z orłem pistowskim, -neogotyck ktedr p.w.św. Apostołów Piotr i Pwł, -ewngelicki kościół Njświętszej Mrii Pnny, neogotycki z rokowymi rzeźmi ilijnych postci i rokowym prospektem orgnowym,
- rokowy kościół św. Jn Chrzciciel, - Akdemi Rycersk z 708 r., - dwny dwór optów klsztoru cysterskiego w Luiążu, oecnie Muzeum Okręgowe, -Śledziówki, tj. zespół 8 kmieniczek, w których niegdyś mgzynowno śledzie. Legnickie Pole Jest to niewielk miejscowość w odległości 8 km od Legnicy. Włśnie tu rozegrł się w 4 r. itw z Mongołmi, w której zginął książę Henryk U Poożny. Znjduje się tu jeden z njcenniejszych zytków Dolnego Śląsk - kościół św. Jdwigi i zespół klsztorny. Powstł w ltch 7- z inicjtywy zkonu enedyktynów, przy jego udowie i wystroju prcowli wyitni rtyści doy roku dziłjący w środkowej części Europy. Oiektem wrtym oejrzeni jest również Muzeum Bitwy Legnickiej zwierjące m in. mkietę pol itwy. C. Województwo włrzyskie Mlowniczość krjorzów, wlory klimtyczne, ogte zsoy wód minerlnych i leczniczych czynią województwo włrzyskie trkcyjnym pod względem uzdrowiskowym, oecność wielu ciekwych udowli i zytków przyciąg zwiedzjących. Do miejscowości o dużym znczeniu turystycznym nleżą Włrzych, Bystrzyc Kłodzk, Duszniki Zdrój wrz z Zieleńcem, Jedlin Zdrój, Kłodzko, Kudow Zdrój, Lądek Zdrój, Polnic Zdrój, Szczwno Zdrój, Świdnic, Długopole Zdrój, Międzygórze, Przerzeczyn Zdrój, Krłów i Wmierzyce. Włrzych Njwiększe misto w Sudetch o znczeniu turystycznym krjowym, ktulnie centrum dministrcyjne, przemysłowe i kulturlno-nukowe województw włrzyskiego. Miejsc wrte oejrzeni to: -Zmek Książ - trzeci co do wielkości zmek w Polsce, udowl o ciekwej zudowie usytuown n msywie -Plmimi w Luiechowie z rdzo ciekwą roślinnością z cłego świt, jedn z njciekwszych plmimi w krju. Pondto w mieście znjdują się dwie glerie: Pod Atlntmi i Sztuki Współczesnej w Zmku Książ, tetry: Drmtyczny i Llek, Filhrmoni Sudeck, Muzeum Okręgowe orz Oddził Muzeum Przemysłu i Techniki. Bystrzyc Kłodzk Turystyczne misto o znczeniu krjowym ze średniowiecznym ukłdem urnistycznym, z licznymi zytkmi orz z Muzeum Filumenistycznym. Duszniki Zdrój i Zieleniec Misto o znczeniu turystycznym międzynrodowym i uzdrowiskowym wrz z ośrodkiem sportów zimowych w Zieleńcu i rezerwtem flory Topielisk. Pondto jest w Dusznikch Muzeum Ppiernicze, Prk Zdrojowy i Pijlni Wód Minerlnych z hlą spcerową. 7
Jedną z wżniejszych imprez, które tu się odywją, jest Międzynrodowy Festiwl Chopinowski. Jedlin Zdrój Misto uzdrowiskowe wchodzące w skłd kompleksu uzdrowiskowego Szczwno-Jedlin. W mieście znjduje się Dom Zdrojowy, prk miejski, zytkowy kompleks płcowy wrz z prkiem krjorzowym. Z klendrz imprez kulturlnych polecić możn Festiwl Tetrów Ulicznych. Kłodzko Misto o długiej historii, usytuowne n stokch doliny Nysy Kłodzkiej z licznymi zytkmi wpisnymi do Pństwowego Rejestru Zytków, wśród nich Twierdz Główn - uniktowy zytek rchitektury militrnej z XVIII wieku, kościół Wnieowzięci NMP, dwne kolegium Jezuitów, średniowieczny most gotycki. Pondto znjduje się tu Podziemn Trs Turystyczn 000-leci Pństw Polskiego orz Strówk z rynkiem. W mieście odwiedzić możn Muzeum Ziemi Kłodzkiej, dwie glerie, co rok odywją się tu Ogólnopolskie Zderzeni Tetrów. Kudow Zdrój Znne misto uzdrowiskowe o znczeniu międzynrodowym z pięknym prkiem zdrojowym. Znjduje się tu Muzeum Kultury Ludowej Pogórz Sudeckiego, kplic czszek w Czermnej, sl koncertow w prku Zdrojowym, Tetr Zdrojowy, ruchom szopk, Gleri Cygneri. Z wżniejszych imprez kulturlnych odyw się tu Festiwl Moniuszkowski. Lądek Zdrój Misto uzdrowiskowe o znczeniu turystycznym krjowym z licznymi prkmi, m in. Prk Tysiącleci, Prk Centrlny, Prk im. Słowckiego, Prk im. Moniuszki orz Aroretum - leśny ogród drzew i krzewów egzotycznych. Wśród imprez kulturlnych odyw się tu m in. Lądecki Festiwl Artystyczny. Polnic Zdrój Znne misto uzdrowiskowe o znczeniu międzynrodowym wchodzące w skłd Zespołu Uzdrowisk Kłodzkich. W Prku Zdrojowym znjduje się muszl koncertow i sl koncertow. W Polnicy Zdroju możn odwiedzić Muzeum Kmieni Szlchetnych GEMUR, Etnogrficzne Muzeum Misyjne, Glerię Sztuki Użytkowej. Odyw się tu m in. Międzynrodowy Festiwl Filmów Nieprofesjonlnych Poi-8, turniej szchowy o memorił Akiy Ruinstein. Szczwno Zdrój Misto uzdrowiskowe pod Włrzychem u podnóż Chełmc z ogctwem wód minerlnych tzw. szczwów wodorowo-węglnowo-sodowo-mgnezowych i wpniowych. Możn tu spotkć ciekwą rchitekturę chrkterystyczną dl uzdrowisk. Poz tym Prk Zdrojowy z pijlnią wód minerlnych i hlą spcerową orz Prk Szwedzki z leją rododendronów, drzewmi mgnolii i żywotnik. Z udowli zytkowych jest tutj Dom Zdrojowy - jeden z njwspnilszych oiektów uzdrowiskowych w Polsce, Wież Anny, Tetr Zdrojowy. Z wżniejszych imprez kulturlnych odyw się tu Festiwl im. H. Wieniwskiego. 8
Świdnic Misto o dużym znczeniu turystycznym krjowym położone n lewym rzegu Bystrzycy. Dwn stolic księstw świdnicko-jworskiego. Wżniejsze zytki to Gotycki Kościół im. Wcłw i Stnisłw, rtusz i zytkowe kmienice w Rynku, Ewngelicki Kościół Pokoju z XVII wieku. W Świdnicy odwiedzić możn Muzeum Dwnego Kupiectw, Glerię Centrum i Sztuki Współczesnej orz Fotogrfii. Świdnic otoczon jest wielom prkmi. Długopole Zdrój Niewielkie mlownicze uzdrowisko Sudetów Wschodnich z jedynym w Polsce ośrodkiem rehilitcji dl chorych po wirusowym zpleniu wątroy. Międzygórze Niewielkie wczsowisko o dużych wlorch turystycznych położone w dolinie nd Wilczką u stóp Śnieżnik. Urocz zudow, w większości drewnin przypominjąc stylem miejscowości lpejskie. Atrkcją Międzygórz jest njwiększy w Sudetch wodospd Wilczki (7 m) i Ogród Bjek. Przerzeczyn Zdrój pourzowej. Mł miejscowość uzdrowiskow z ośrodkiem leczeni choró reumtycznych i rehilitcji Krłów Niewielk wieś z licznymi ośrodkmi wypoczynkowymi, gdzie przeiegją liczne trsy turystyczne, m in. początek jednej z trs n Szczeliniec Wielki. Wmierzyce Wieś położon u stóp Gór Stołowych. W centrum miejscowości znjduje się rokow zylik Nwiedzeni Njświętszej Mrii Pnny i około 90 rokowych kpliczek Klwrii. U podnóż Klwrii usytuown jest szopk ruchom skłdjąc się z 800 figurek wykonnych z drewn lipowego przedstwijąc sceny ilijne. D. Województwo wrocłwskie Województwo wrocłwskie położone jest n Nizinie Śląskiej. O jego wlorch turystycznych decyduje przede wszystkim misto Wrocłw, w mniejszym stopniu Trzenic, tkże msyw Ślęży, dość wysokiej smotnej góry usytuownej n terench nizinnych. Wrocłw Jest mistem o znczeniu międzynrodowym - leży w południowo-zchodniej Polsce, w centrum Niziny Śląskiej, nd rzeką Odrą i jej licznymi knłmi orz dopływmi. Położenie geogrficzne zwsze yło i jest jednym z tutów Wrocłwi i jemu zwdzięcz swój rozwój. Misto powstło owiem i leży n skrzyżowniu wżnych szlków komunikcyjnych. Jest wżnym węzłem komunikcji kolejowej, drogowej i lotniczej. Krzyżuje się tu dróg międzynrodowych i pństwowych. Lotnisko łączy Wrocłw z kilkom mistmi Europy i Polski. Jest mistem o dużym potencjle różnorodnego 9
przemysłu, hndlu i usług. Różnorodność t stwrz możliwości współprcy gospodrczej. Prywtyzcj i restrukturyzcj przemysłu otwierją trkcyjne pol do inwestowni. We Wrocłwiu co rok, w Hli Ludowej odywją się trgi i wystwy gospodrcze, w których iorą udził firmy krjowe i zgrniczne. Wrocłw to również centrum kultury i sztuki, njwiększe w południowo-zchodniej Polsce (tetry, oper, operetk, filhrmoni, glerie sztuki, kin, muze - w tym Nrodowe wrz z ekspozycją Pnormy Rcłwickiej ). Orgnizowne są tu liczne festiwle rtystyczne, wśród których njrdziej Ortory) no-knttowy ntns. Niekwestionowną pozycję me Mieszczą się tu wydwnictw, redkcje rozgłośnie rdiowe i stcje telewizyjne. Jest tu Ogród Botniczny i Ogród Zoologiczny. Znjdują się liczne zytki. Reform podziłu dministrcyjnego przywróci Wrocłwowi trdycyjną rolę stolicy Dolnego Śląsk. Wrocłw jest ztem mistem o rdzo dużym potencjle społecznym, kulturlnym i gospodrczym. Ludność mist (64 tys. mieszkńców - czwrte co do wielkości misto w Polsce), wysoki poziom wyksztłceni i kwlifikcji zwodowych stnowią wżny czynnik rozwoju. Soótk Jest miejscowością o znczeniu ogólnokrjowym - położon około 0 km n południe od Z e Z Wrocłwi u podnóży Slęży. Znn już ył w średniowieczu. Msyw Slęży stnowi grupę wzniesień 0 różnej wysokości, zudowny ze skł: gor, grnitu, mfoolitu i serpentynitu. Njwyższy szczyt - Gór Ślęż wznosi się 78 m n.p.m. Eksplotcj surowc kmiennego m tu rdzo stre trdycje trw do dziś. Monumentlne rzeźy kultowe znjdujące się w oręie góry zostły wykonne z grnitu. Z tego surowc wytwrzno tu przed wiekmi znne n cłym Dolnym Śląsku i dleko poz nim żrn ślężńskie. Msyw pokryty jest głównie lsmi świerkowymi z domieszką jwor. Przeszłość, w połączeniu z zytkmi rcheologicznymi, rdzo urozmiconą rzeźą terenu i uniktową roślinnością tworzą cenne środowisko przyrodniczo-krjorzowo-historyczne. By uchronić je przed Z zniszczeniem i zchowć utworzono n tym terenie w 988 r. Slężński Prk Krjorzowy. Oecnie n terenie Ślężńskiego Prku Krjorzowego wyodręnionych jest 5 rezerwtów: - flory styczny - Łąk Sulistrowick, - flory styczny - Gór Rduni, - krjorzowo-geologiczny i historyczny - Gór Ślęż, -przyrodniczo-krjorzowy - Skln, -rcheologiczny w Będkowicch. Trzenic Jest miejscowością uzdrowiskową o znczeniu ogólnokrjowym. Posid liczne zytki rchitektury i sztuki. Dzięki Snkturium św. Jdwigi jest celem licznych pielgrzymek. Bzylik św. Jdwigi to njstrsze snkturium n Śląsku i jedn z wżniejszych nekropolii Pistów Z Śląskich. Odkryci rcheologiczne wpisły Trzenicę do rejestru njstrszych siedlisk ludzkich w Europie. Zwiedznie mist i okolic ułtwiją cztery oznkowne trsy spcerowe. Punktem początkowym kżdej z nich jest zytkowy zespół klsztoru i zylik. Wlory rekrecyjno- wypoczynkowe zwdzięcz Trzenic mlowniczemu położeniu i cechom mikroklimtu. Misto 0
położone jest w kotlinie i n stokch Wzgórz Trzenickich o urozmiconej konfigurcji i ogtej szcie roślinnej. E. Województwo zielonogórskie Województwo zielonogórskie położone jest w zchodniej części Polski, n oszrze Środkowego Ndodrz. Jest to krin mlowniczo położonych jezior, ukrytych wśród dużych oszrów leśnych. Njwiększe w Polsce zlesienie orz znczn licz jezior, sprzyj rozwojowi funkcji turystycznej regionu. Atrkcją dl turystów jest możliwość polowń i uprwini sportów wodnych. N rzekch Bór i Pliszk wytyczone są szlki kjkowe o znczeniu krjowym. Zielonogórskie leży n trsie wżnych szlków komunikcyjnych, łączących wschód i zchód Europy orz Skndynwię z południem kontynentu. Do miejscowości turystycznych o znczeniu ogólnokrjowym nleżą: Zielon Górą Słw, Świeodzin, Żgń, tkże Łgów o znczeniu uzdrowiskowym. Zielon Gór Misto położone n wzgórzch Włu Zielonogórskiego, które jest częścią wzniesień śląskowielkopolskich. Leży przy strym szlku hndlowym łączącym Szczecin z Wrocłwiem i Poznń złużycmi. Okolice Zielonej Góry zchęcją turystów i mieszkńców do odywni licznych wędrówek pieszych i rowerowych. Wśród przepięknego strego drzewostnu (drzew liczące pond 850 lt), są lsy ogte w runo i dziką zwierzynę. W niewielkiej odległości od Zielonej Góry wstępują liczne jezior ofitujące w różne gtunki ry. N terenie mist znjduje się wiele prków i zieleńców. Dziś po licznych winnicch pozostł prk winny położony n wzgórzu w smym centrum mist. N smym szczycie wzgórz znjduje się domek winirski, do którego po wojnie doudowno pwilon - Plmirnię. Zielon Gór znn jest w cłej Polsce i wielu krjch Europy z orgnizownych co rok Dni Zielonej Góry - Winorni. Ciekw przeszłość mist pozostwił wiele zytków, z których do njwżniejszych zlicz się m in.: konktedrę, rtusz z XIV w., Wieżę Głodową (Łzienną) z XV w., jedyne w Polsce domki winirskie z początku XIX w. Słw Misto leżące n skrju województw zielonogórskiego, n pogrniczu dwóch historycznych regionów Śląsk i Wielkopolski. Misto posid chrkter letniskowy i dzięki mlowniczemu położeniu znne jest nie tylko w województwie, le i w Polsce. Gmin słynie z wielu trkcji turystycznych. Jedną z nich jest Jezioro Słwskie, które stnowi rj dl żeglrzy i wędkrzy. Przyjeżdżjących tu turystów urzek również ogty świt rzdko spotyknych gtunków drzew, roślin i ptków. Nd jeziorem zloklizowne są ośrodki wypoczynkowe, gdzie n turystów czek wiele trkcji. Dziłni II wojny świtowej oszczędziły misto, dzięki czemu zchowł się średniowieczny ukłd urnistyczny i liczne zytki świdczące o jego dwnym położeniu. Nleżą do nich m in.: rokowy zespół płcowy zudowny w ltch 7-75 z rkdową rmą wej ściową orz kościoły prfilne: późnorenesnsowy i późnoklsyczny.
Świeodzin Misto położone w północnej części województw zielonogórskiego. W pierwszej połowie XłH w. nleżło do klsztoru cysterskiego w Prdyżu. Swój rozwój i rozkwit Świeodzin zwdzięcz głównie hndlowi i rzemiosłu (tkctwo, grncrstwo, kuśnierstwo, rowrnictwo). W czsie n wojny świtowej misto nie zostło powżnie zniszczone, dzięki czemu zchowło się tu kilk cennych zytków, do których nleżą m in.: renesnsowy rtusz miejski z XTV w., zmek z XIV orz mury oronne z sztą z XV w. otoczone fosą. Njliższe okolice mist stnowią trkcyjne oszry wypoczynkowe. Są to rejony Wilkow, Mostek, Lurzy, Klinow, Niesulic i Ołooku orz cenne zespoły krjoznwcze: poklsztomy zespół w Prdyżu orz jedyny w swoim rodzju rezerwt nietoperzy Nietoperek. # Żgń Misto położone w południowo-zchodniej części województw zielonogórskiego, n pogrniczu Niziny Śląskiej i Gór Kocich. N południe od niego rozpościerją się Bory Dolnośląskie, skąd wypływją rzeki Czrn i Kwis. Bogt histori Żgni pozostwił liczne zytki, które są dzisij trkcją turystyczną tej okolicy. Do njwżniejszych z nich nleżą: płc z XVII w. jedyny w województwie zytek klsy 0 orz Kplic Bożego Grou zudown w 598 r., któr jest wierną kopią Kplicy Grou Chrystusowego w Jerozolimie (n świecie istnieją tylko dwie tkie kopie), frgmenty murów miej skich z XTV w. Chluą mist jest prk miejski, który oejmuje rozległą dolinę po ou rzegch Boru z rezydencją książęcą, kościołem św. Krzyż i szpitlem, zjmując powierzchnię ok. 00 h. Dzięki dorze zchownemu ukłdowi miejskiemu, monumentlnym złożeniom urnistycznym płców i udowli sklnych orz ogtym trdycjom kultury, Żgń stnowi zytkowy zespół krjoznwczy o zsięgu ogólnokrjowym. Łgów Jedn z piękniejszych miejscowości Ziemi Luuskiej. Lsy, jezior, czyste powietrze, chrkterystyczn zytkow zudow i idelny spokój. Dodtkowym tutem jest jego położenie w poliżu trsy E-0, w połowie drogi między Poznniem Berlinem orz Zieloną Górą Gorzowem. Njwiększą trkcją okolicy jest wspnił ujn przyrod, urozmicony, nieml podgórski, morenowy krjorz. Są tu mlownicze, pełne ry głęokie jezior, ich strome wzgórz porośnięte są gęstymi ukowymi lsmi. W celu ochrony tk cennych terenów utworzono Łgowski Prk Krjorzowy i rezerwty przyrody. Swym zsięgiem prk oejmuje dw duże jezior: Łgowskie i Trześniowskie (Ciecz) orz trzy rezerwty przyrody: Buczyn Łgowsk, Nd Jeziorem Trześniowskim i Pwski Ług. Oprócz uniklnej przyrody Łgów może poszczycić się ciekwą, sięgjącą średniowiecz historią. N Sokolej Górze ciągle jeszcze widć śldy grodzisk dtownego przez rcheologów n przełom XII i XHI w. Słwę kurortu Łgów zdoyw soie w XIX w. i stje się znczącym miejscem wypoczynkowym. Turyści mogą podziwić przyrodę n pieszych, rowerowych lu konnych wycieczkch. Zwiedzić zytki, odwiedzić izę muzelną, uczestniczyć w corz liczniejszych imprezch rekrecyjnych, kulturlnych i sportowych, z których rdzo znnym w krju i Europie jest coroczny przegląd filmowy Luuskie Lto Filmowe.
MIEJSCOWOŚCI O ZNACZENIU TURYSTYCZNYM MIĘDZYNARODOWYM I OGÓLNOKRAJOWYM W MAKROREGIONIE POŁUDNIOWO-ZACHODNIM Łgów Świeodzin Zielon Gór Słw Żgń Legnic Trzenic Lwówek Śląski # Legnickie Pole kwrocłw Jeleni G Świerdów Zdr. Bolków, gtymx Szklrsk Porę e Kowry Krpc: Świdnic Soótk Szczwno Zdr. łrzych Przerzeczyn w Jedlin Zdr. Zdr. Krło Kudow Zdr.< ^Wmierzyce Kłodzko Duszniki Zdr. X Polnic Zdr. llądek Zdr. BystrzycNCłodzk Długopole Z jędzy górze
OGÓLNE DANE O OBIEKTACH NOCLEGOWYCH TURYSTYKI W LATACH 99, 994-997 Województw WYSZCZEGÓLNIENIE Rok legnickie Mkroregion jeleniogórskie włrzyskie wrocłwskie zielonogórs kie Polsk = 00 Oiekty turystyczne 99 870 5 49 0 54 0,4 994 884 78 40 65 70 0,0 995 060 46 4 8 44 84, 996 79 56 5 45 7 84 0,6 997 599 5 7 04 0. Miejsc noclegowe stn w dniu VII 99 697 7 67 765 884 88 8,9 994 5509 754 57 54 0005 69 7,9 995 66 056 8 750 60 68 9, 996 675 700 497 704 099 5 9. 997 680 488 6 4588 840 489 9,0 Korzystjący 99 08575 49 64585 558 5857 5,9 994 4406 489 70858 47 4655 4085, 995 689955 4949 8689 864 547 6745,9 996 850679 567049 7996 687 58858 8949. w tym w okresie I-IX 99 05454 597 50605 975 809 74870 994 67 097 56640 90647 54085 90904 0,9 995 4055 7697 6987 694 987 78.5 996 50706 4657 9049 08 48578 78. 997 4597 9565 880 6468 547 4506 0.8 4
I. OBIEKTY NOCLEGOWE TURYSTYKI I ICH WYKORZYSTANIE WEDŁUG WOJEWÓDZTW MAKROREGIONU POŁUDNIOWO- ZACHODNIEGO TABU. OBIEKTY NOCLEGOWE TURYSTYKI WEDŁUG RODZAJÓW OBIEKTÓW WYSZCZEGÓLNIENIE -I-IX 996 - MX 997 Województw >o ikie Mkroregion włrzyskie zielonogórskie OGOŁEM 79 56 599 5 5 45 7 84 7 04 Hotele, motele, pensjonty rzem 07 08 5 4 8 49 5 6 7 8 4 Hotele 0 8 5 8 8 45 6 4 4 Motele 6 5 5 6 8 4 0 Pensjonty 8 65 4 09 87 9 Pozostłe oiekty rzem 97 45 47 0 56 964 464 45 95 99 6 Domy wycieczkowe 5 6 7 8 0 4 5 7 Schronisk 5 0 5 Schronisk młodzieżowe 58 4 9 4 9 57 4 8 4 8 Ośrodki wczsowe 0 4 5 46 0 4 4 Ośrodki kolonijne 7 9 6 5 7 0 7 Ośrodki szkoleniowowypoczynkowe 60 59 7 6 Domy prcy twórczej 8 9 4 Zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych 8 5 0 6 4 0 4 9 4 Cmpingi 9 7 7 0 4 9 6 8 7 Pol iwkowe 5 9 5 9 5 8 5 7 Oiekty noclegowe wyłącznie do wypoczynku sootnioniedzielnego i świątecznego Pokoje gościnne (kwtery prywtne) 5 5 0 0 7 6 0 9 4 4 64 69 0 9 0 7 0 Inne oiekty wykorzystywne dl turystyki 6 60 6 7 5 9 4 6 5
TABL.. POKOJE W OBIEKTACH NOCLEGOWYCH TURYSTYKI WEDŁUG RODZAJÓW OBIEKTÓW Stn w dniu VII WYSZCZEGÓLNIENIE - I-IX 996 -I-IX 997 Mkroregion rzem w tym z włsną łzienką i wc jeleniogórskie rzem w tym z włsną łzienką i wc rzem legnickie Wojewódz- w tym z włsną łzienką i wc tw rzem włrzyskie w tym z włsną łzienką i wc rzem wrocłwskie w tym z włsną łzienką i wc rzem zielonogórskie w tym z włsną łzienką i wc WYSZCZEGÓLNIENIE - I-IX 996 - I-IX 997 OGÓŁEM 40 9680 8795 48 066 58 440 054 899 407 077 568 Hotele, motele, pensjonty rzem Hotele Motele Pensjonty 6586 756 550 5498 4 86 0 7 54 479 89 477 4 5990 8 074 49 49 45 486 579 50 477 477 69 75 49 49 64 9 9 94 88 5 64 808 488 84 094 646 5808 870 4 90 48 499 OGÓŁEM 58 96 4565 59 4649 968 4 09 88 66 670 460 Hotele, motele, pensjonty 956 885 004 8 99 76 rzem 007 9 64 496 544 78 Hotele 77 7 840 69 76 57 57 65 50 Motele 0 0 46 98 07 8 7 5 6 Pensjonty 6 4 8 7 97 47 Pozostłe oiekty rzem Dorny wycieczkowe Schronisk Schronisk młodzieżowe Ośrodki wczsowe Ośrodki kolonijne Ośrodki szkoleniowowypoczynkowe Domy prcy twórczej Zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych 754 746 469 66 654 589 6 5064 68 94 584 75 70 9 8 4 6 7 8 57 5 7 7 07 6 7 0 0 76 4 540 500 8 74 449 480 8 8 6 I 767 044 7 699 6 54 66 6 70 7 96 8 0 07 0 0 955 06 58 0 78 6 540 57 4 67 4 6 656 5 66 4 6 47 48 0 7 407 404 60 7 58 4666 85 405 664 558 09 Pozostłe oiekty rzem 46 077 56 77 657 5 94 8 78 4 0 49 Domy wycieczkowe 48 8 6 44 0 49 5 9 Schronisk 08 8 8 6 56 68 Schronisk młodzieżowe 56 8 550 449 97 48 59 59 Ośrodki wczsowe 080 464 88 4 57 647 59 4 7 9 70 7 6 48 0 0 Ośrodki kolonijne 99 9 74 49 8 Ośrodki szkolemowo- 47 6 74 457 wypoczynkowe 48 6 9 9 Domy prcy twórczej 58 8 9 0 8 5 98 77 50 Zespoły ogólnodostępnych 8 79 9 78 758 40 domków turystycznych Cmpingi Pol iwkowe Oiekty noclegowe wyłącznie do wypoczynku sootnio- niedzielnego i świątecznego Pokoje gościnne (kwtery prywtne) 0 07 6 90 46 56 60 8 8 5 05 545 5 9 40 050 74 6 0 64 5 04 Cmpingi 0 5 49 98 7 66 4 4 0 60 76 6 589 45 9 50 0 690 59 9 98 90 Pol iwkowe Oiekty noclegowe wyłącznic do wypoczynku sootmo- niedzielnego i świątecznego Pokoje gościnne (kwtery prywtne) Inne oiekty wykorzystywne 550 5 44 8 dl turystyki 85 698 475 7 lii 98 55 77 59 64 4 46 00 4 Inne oiekty wykorzystywne dl turystyki 6 7
TABL. MIEJSCA NOCLEGOWE W OBIEKTACH NOCLEGOWYCH TURYSTYKI Stn w dniu VII Mkroregion Wojewódz- WYSZCZEGÓLNIENIE jeleniogórskie legnickie w tym rzem cłorocznrocznroczne w tym cło w tym cło rzem rzem -MX 996 - MX 997 tw rzem włrzyskie wrocłwskie zielonogórskie w tym cłoroczne rzem w tym cłoroczne rzem w tym cłoroczne WYSZCZEGÓLNIENIE - I-IX 996 - I-IX 997 OGÓŁEM 675 4464 700 040 680 4588 488 49 Hotele, motele, pensjonty rzem Hotele Motele Pensjonty Pozostłe oiekty rzem 88 4978 646 469 497 4 6 607 559 509 656 656 606 6088 8 8 9765 9607 07 99 656 656 0545 0469 7 4 8 8 697 656 6 85 87 85 98 98 40 8 996 978 560 7 89 749 5464 55 968 0695 844 8575 548 56 84 756 80 785 704 4588 458 7 099 840 5906 5 64 489 598 4496 OGÓŁEM 58 488 98 79 Hotele, motele, pensjonty 97 97 40 40 900 8 rzem 94 94 6 967 967 Hotele 48 48 676 676 47 47 6 6 45 45 Motele 40 40 07 07 8 06 88 88 50 50 86 67 Pensjonty 94 94 50 50 5 80 480 67 7 740 48 9795 7807 9 55 89 49 66 Pozostłe oiekty rzem Domy wycieczkowe 898 786 00 00 6 089 47 47 0 0 6 5 46 46 49 49 Domy wycieczkowe 86 679 90 90 49 49 Schronisk Scłironisk młodzieżowe Ośrodki wczsowe Ośrodki kolonijne Ośrodki szkoleniowowypoczynkowe Domy prcy twórczej Zespoły ogólnodostępnych doników turystycznych Cmpingi 49 70 69 0 4 76 68 65 88 595 496 0 9 758 750 609 47 4 04 05 475 898 80 8445 465 8544 8007 45 88 545 9 7 06 6 48 4495 99 484 66 7 7 476 60 674 58 78 78 7 7 5 5 56 56 5 5 4590 50 655 7 749 795 4 506 5 6 8 00 595 00 48 8 64 70 48 477 457 5 5 Schronisk 5 98 6 6 80 68 87 7 768 85 797 58 08 8 80 7 Schronisk młodzieżowe 6400 674 658 40 49 56 Ośrodki wczsowe 57 500 644 40 400 408 85 646 40 04 Ośrodki kolonijne 99 5 40 09 88 49 09 9 67 Ośrodki szkoleniowo- 6 6 48 8 8 07 wypoczynkowe 9 9 54 54 9 9 Domy prcy twórczej 5 5 55 55 60 9 874 4 68 4 Zespoły ogólnodostępnych 56 79 768 869 4 domków turystycznych 944 6 075 84 70 Cmpingi 804 64 999 00 89 Pol iwkowe 967 50 60 440 40 60 Oiekty noclegowe wyłącznie do wypoczynku sootnio- niedzielnego i świątecznego 64 6 96 09 8 8 58 850 480 07 Pol iwkowe 0 480 950 8 8 984 9 4 58 966 7 Oiekty noclegowe wyłącznie do wypoczynku sootnio- niedzielnego i świątecznego Pokoje gościnne (kwtery prywtne) 59 4594 55 88 94 58 47 945 64 0 0 66 48 9 9 79 590 4 4 66 8 Pokoje gościnne (kwtery prywtne) Inne oiekty wykorzystywne 68 57 950 77 dl turystyki 486 49 08 887» 50 50 98 9 446 8 8 67 05 99 Inne oiekty wykorzystywne dl turystyki 8 9