PRAWO PRACY Autor: LUDWIK FLOREK Rozdział I. Ogólne wiadomości o prawie pracy 1. Pojęcie, przedmiot i funkcje prawa pracy I. Praca jako przedmiot regulacji prawnej II. Praca a służba publiczna III. Przedmiot prawa pracy IV. Prawo pracy jako gałąź prawa V. Funkcje prawa pracy 2. Podstawowe zasady prawa pracy 3. Równe traktowanie pracowników I. Podstawy i zakres równego traktowania II. Dopuszczalne różnicowanie III. Odpowiedzialność pracodawcy 4. Źródła prawa pracy I. Pojęcie i rodzaje źródeł prawa pracy II. Konstytucja RP III. Kodeks pracy 1. Zakres regulacji 2. Charakter norm IV. Odrębne akty ustawowe V. Akty wykonawcze VI. Pragmatyki służbowe VII. Kodeks cywilny jako pomocnicze źródło prawa pracy 1. Prawo pracy a prawo cywilne 2. Przesłanki stosowania przepisów Kodeksu cywilnego
3. Odpowiednie stosowanie VIII. Źródła zbiorowego prawa pracy IX. Układy zbiorowe pracy X. Porozumienie zbiorowe XI. Akty wewnątrzzakładowe 1. Regulamin pracy 2. Regulamin wynagradzania 3. Statut XII. Umowy międzynarodowe XIII. Prawo unijne 5. Pojęcie, cechy i strony stosunku pracy I. Pojęcie i cechy stosunku pracy 1. Pojęcie stosunku pracy 2. Cechy stosunku pracy 3. Obowiązkowy charakter stosunku pracy II. Podmioty (strony) stosunku pracy 1. Pracodawca 2. Zmiana pracodawcy 2.1. Kontynuacja stosunku pracy 2.2. Zawiadomienie pracowników 2.3. Rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika 2.4. Odpowiedzialność pracodawcy 3. Pracownik III. Zdolność do czynności i działań prawnych w sprawach z zakresu prawa pracy 1. Zdolność pracodawcy 2. Zdolność pracownika
Rozdział II. Powstanie i zmiana stosunku pracy 6. Powstanie stosunku pracy I. Uwagi ogólne II. Dane osobowe III. Zawarcie umowy o pracę 1. Pojęcie umowy 2. Odgraniczenie umowy o pracę od innych umów o świadczenie usług 3. Funkcje umowy o pracę 4. Składniki (treść) umowy o pracę 4.1. Postanowienia przewidziane Kodeksem 4.2. Postanowienia dodatkowe 4.3. Informowanie pracowników 4.4. Pracownicy skierowani za granicę 5. Zakaz konkurencji 6. Sposób zawarcia umowy o pracę 7. Forma zawarcia umowy o pracę IV. Rodzaje umów o pracę 1. Uwagi wstępne 2. Umowa na okres próbny 3. Umowa na czas określony 4. Umowa na zastępstwo 5. Umowa na czas wykonania określonej pracy 6. Umowa na czas nieokreślony 7. Nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania i spółdzielczej umowy o pracę
I. Uwagi wstępne II. Powołanie III. Wybór IV. Mianowanie V. Spółdzielcza umowa o pracę 7a. Nawiązanie stosunku pracy z cudzoziemcem I. Warunki podjęcia pracy przez cudzoziemców II. Cudzoziemcy wywodzący się z Unii III. Warunki zatrudnienia cudzoziemców 8. Zmiana stosunku pracy I. Uwagi wstępne II. Porozumienie zmieniające III. Wypowiedzenie zmieniające warunki pracy lub płacy 1. Przedmiot, definicja 2. Skuteczność 3. Skutki wypowiedzenia 4. Zakres IV. Zmiana umówionej pracy na podstawie jednostronnych czynności pracodawcy 1. Uwagi ogólne 2. Przeniesienie pracownika do innej pracy 3. Powierzenie pracownikowi na okres przejściowy innej pracy Rozdział III. Ustanie stosunku pracy 9. Zdarzenia powodujące ustanie stosunku pracy I. Czynności prawne dwustronne (porozumienie stron) 1. Porozumienie stron - uwagi ogólne 2. Rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron
3. Skrócenie okresu wypowiedzenia 4. Porozumienie pracodawców II. Czynności prawne jednostronne III. Zdarzenia niebędące czynnościami prawnymi 10. Wypowiedzenie umowy o pracę I. Pojęcie i forma wypowiedzenia 1. Pojęcie 2. Forma II. Okresy i terminy wypowiedzenia 1. Charakter prawny okresu wypowiedzenia 2. Długość okresu wypowiedzenia 3. Termin wypowiedzenia III. Ograniczenia dopuszczalności wypowiadania umów o pracę przez pracodawcę (ochrona trwałości stosunku pracy) 1. Uwagi wstępne 2. Powszechna ochrona przed wypowiedzeniem 3. Związkowa kontrola wypowiadania umów o pracę 4. Zasadność wypowiedzenia umowy o pracę IV. Szczególna ochrona przed wypowiedzeniem 1. Uwagi wstępne 2. Ograniczenie dopuszczalności wypowiedzenia ze względu na sytuację osobistą lub rodzinną pracownika 3. Ograniczenia dopuszczalności wypowiadania (rozwiązywania) umów o pracę ze względu na pełnione funkcje V. Roszczenia pracownika w razie bezprawnego wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę 1. Uwagi wstępne
2. Orzeczenie o bezskuteczności wypowiedzenia lub przywróceniu pracownika do pracy 3. Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy 4. Odszkodowanie z tytułu bezprawnego wypowiedzenia VI. Rozwiązanie stosunku pracy w wyniku wypowiedzenia warunków pracy lub płacy 1. Zakres ochrony powszechnej 2. Zasadność wypowiedzenia 3. Konsultacja ze związkami zawodowymi 4. Ochrona szczególna 5. Roszczenia pracownika 11. Zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracowników I. Uwagi ogólne II. Przyczyny zwolnień III. Pojęcie i tryb zwolnienia grupowego IV. Ograniczenie ochrony trwałości stosunku pracy V. Odprawa VI. Ponowne zatrudnienie 12. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia I. Pojęcie i forma 1. Pojęcie 2. Forma II. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę 1. Uwagi wstępne 2. Przesłanki dopuszczalności niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę 2.1. Przyczyny zawinione przez pracownika
2.2. Przyczyny niezawinione przez pracownika 3. Związkowa kontrola rozwiązywania umów o pracę bez wypowiedzenia III. Roszczenia pracowników w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia 1. Uwagi wstępne 2. Przywrócenie pracownika do pracy 3. Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy 4. Odszkodowanie IV. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika 1. Przesłanki 2. Termin i forma 3. Skutki 4. Odpowiedzialność odszkodowawcza pracownika 5. Inne przypadki 13. Rozwiązanie terminowej umowy o pracę I. Rozwiązanie umowy zawartej na okres próbny II. Rozwiązanie umowy zawartej na czas określony III. Rozwiązanie umowy zawartej na czas wykonania określonej pracy 14. Rozwiązanie stosunku pracy z powołania, wyboru lub mianowania I. Rozwiązanie stosunku pracy z powołania 1. Odwołanie 2. Ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy 3. Roszczenia służące odwołanemu pracownikowi II. Rozwiązanie stosunku pracy z wyboru III. Rozwiązanie i wygaśnięcie stosunku pracy z mianowania
15. Wygaśnięcie stosunku pracy I. Uwagi wstępne II. Tymczasowe aresztowanie III. Śmierć pracownika IV. Śmierć pracodawcy (właściciela zakładu pracy) V. Roszczenia pracownika w razie naruszenia przez pracodawcę przepisów o wygaśnięciu stosunku pracy 16. Obowiązki pracodawcy w związku z ustaniem stosunku pracy I. Obowiązek udzielenia pracownikowi zwolnienia na poszukiwanie pracy II. Obowiązek wydania pracownikowi świadectwa pracy 1. Wydanie i sprostowanie świadectwa pracy 2. Treść świadectwa pracy 3. Roszczenia pracownika w razie niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy 3.1. Sprostowanie wadliwego świadectwa 3.2. Odszkodowanie Rozdział IV. Treść stosunku pracy 17. Prawa i obowiązki stron w stosunkach pracy (wiadomości ogólne) I. Uwagi wstępne II. Wzajemne prawa stron 1. Uwagi ogólne 2. Prawo do zatrudnienia na stanowisku odpowiadającym umówionej pracy 3. Prawo pracownika do wynagrodzenia odpowiadającego rodzajowi pracy
4. Prawo do korzystania z wyników pracy pracownika 5. Uprawnienia kierownicze III. Obowiązki pracodawcy 1. Obowiązki z art. 22 KP 2. Obowiązki stanowiące zasady prawa pracy 3. Obowiązki szczegółowe IV. Obowiązki pracownika 1. Podstawowe obowiązki pracownika 2. Obowiązki porządkowe 3. Obowiązek dbałości o dobro pracodawcy 4. Obowiązek przestrzegania tajemnicy 5. Obowiązek stosowania się do poleceń pracodawcy V. Umowne ustalanie treści stosunku pracy 18. Miejsce pracy I. Uwagi ogólne II. Pojęcie miejsca pracy III. Miejsce wykonywania czynności pracowniczych IV. Sposób określenia miejsca pracy 19. Czas pracy I. Uwagi ogólne II. Pojęcie czasu pracy III. Wymiar (norma) i rozkład czasu pracy IV. Przerwy w pracy i okresy odpoczynku 1. Przerwy w pracy 2. Okresy odpoczynku V. Ustalanie rozkładu czasu pracy VI. Ewidencja czasu pracy
VII. Praca w godzinach nadliczbowych 1. Pojęcie pracy w godzinach nadliczbowych 2. Ograniczenie dopuszczalności zatrudniania pracowników w godzinach nadliczbowych 3. Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych VIII. Praca w nocy, w niedziele i święta IX. Czas pracy pracowników zarządzających 20. Urlop wypoczynkowy i inne przerwy w wykonywaniu pracy I. Uwagi wstępne II. Urlopy pracownicze 1. Pojęcie i rodzaje 1.1. Urlop wypoczynkowy 1.1.1. Uwagi wstępne 1.1.2. Nabycie prawa do urlopu 1.1.3. Wymiar urlopu 1.1.4. Urlop proporcjonalny 1.1.5. Zasady udzielania i korzystania z urlopów 1.1.5.1. Udzielenie urlopu 1.1.5.2. Charakter prawny planu urlopów 1.1.5.3. Zmiana terminu 1.1.5.4. Urlop w okresie wypowiedzenia 1.1.5.5. Podział urlopu 1.1.5.6. Odwołanie z urlopu 1.1.6. Wynagrodzenie za czas urlopu i ekwiwalent za niewykorzystany urlop 1.1.6.1. Wynagrodzenie za czas urlopu 1.1.6.2. Ekwiwalent za niewykorzystany urlop 1.1.6.3. Przedawnienie roszczenia urlopowego
1.2. Urlop bezpłatny III. Zwolnienia od pracy (urlopy okolicznościowe) IV. Przerwy z przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy (usprawiedliwiona nieobecność w pracy) 1. Nieobecność w pracy lub spóźnienie 2. Przyczyny uzasadniające nieobecność pracownika w pracy 3. Obowiązki pracownika 21. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia związane z pracą I. Ogólna charakterystyka wynagrodzenia za pracę II. Przedmiot wynagrodzenia za pracę 1. Praca wykonana 2. Czas niewykonywania pracy III. Warunki wynagrodzenia za pracę 1. Pojęcie 2. Ustalenie i zmiana warunków wynagrodzenia za pracę IV. Składniki wynagrodzenia za pracę 1. Uwagi wstępne 2. Wynagrodzenie zasadnicze 3. Dodatkowe składniki wynagrodzenia za pracę 3.1. Premia 3.2. Prowizja 4. Dodatki do wynagrodzenia podstawowego V. Prawna ochrona wynagrodzenia za pracę 1. Uwagi wstępne 2. Ograniczenia swobody dysponowania prawem do wynagrodzenia za pracę 3. Ograniczenia dopuszczalności tzw. potrąceń z wynagrodzenia za pracę
4. Termin, miejsce i forma wypłaty wynagrodzenia 5. Sankcje z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązku zapłaty wynagrodzenia za pracę VI. Inne świadczenia związane z pracą 1. Uwagi ogólne 2. Świadczenia kompensacyjne 3. Odprawy 4. Wypłaty z zysku 22. Ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy 1. Fundusz gwarancyjny 2. Zakres podmiotowy 3. Pojęcie niewypłacalności 4. Świadczenia gwarancyjne 23. Staż pracy Rozdział V. Odpowiedzialność stron w stosunkach pracy 24. Ogólna charakterystyka odpowiedzialności pracowników i pracodawcy 25. Odpowiedzialność pracownicza I. Odpowiedzialność porządkowa 1. Ogólna charakterystyka 2. Przesłanki odpowiedzialności 3. Kary porządkowe 4. Tryb postępowania przy wymierzaniu kar oraz ich uchylanie i zatarcie II. Odpowiedzialność materialna 1. Ogólna charakterystyka 2. Podstawy odpowiedzialności
3. Przesłanki odpowiedzialności 4. Naprawienie szkody 5. Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi 5.1. Podstawa i przesłanki 5.2. Zakres powierzania mienia 5.3. Zakres odpowiedzialności 6. Odpowiedzialność za szkodę kilku pracowników 7. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej (pracownicza odpowiedzialność regresowa) 26. Odpowiedzialność pracodawcy I. Odpowiedzialność majątkowa pracodawcy 1. Uwagi ogólne 2. Odpowiedzialność kontraktowa i deliktowa 3. Odpowiedzialność za szkodę w mieniu pracownika II. Odpowiedzialność za wykroczenia i przestępstwa przeciwko prawom pracownika 1. Ogólna charakterystyka 2. Odpowiedzialność za wykroczenia 3. Odpowiedzialność za przestępstwa 4. Postępowanie w sprawach o wykroczenia i przestępstwa przeciwko prawom pracownika Rozdział VI. Ochrona pracy 27. Powszechna ochrona pracy I. Pojęcie ochrony pracy II. Obowiązki pracodawcy w zakresie ochrony pracy 1. Uwagi ogólne
2. Obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy 3. Szkolenie i informacja o ryzyku zawodowym 4. Profilaktyczna ochrona zdrowia 5. Służba i komisja bezpieczeństwa i higieny pracy III. Obowiązki i prawa pracowników w zakresie ochrony pracy IV. Odpowiedzialność pracowników za naruszenie przepisów i zasad ochrony pracy 28. Uprawnienia związane z rodzicielstwem I. Prace wzbronione kobietom II. Ochrona pracy kobiet w związku z macierzyństwem 1. Uwagi ogólne 2. Ochrona zdrowia kobiety w ciąży 3. Urlop macierzyński i rodzicielski 4. Urlop wychowawczy 5. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy 6. Ochrona przed zmianą stosunku pracy 7. Uprawnienia z tytułu opieki nad dziećmi 29. Zatrudnianie młodocianych I. Zasady ogólne II. Umowy w celu przygotowania zawodowego 1. Uwagi ogólne 2. Treść i forma umowy o pracę 3. Rozwiązanie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego III. Zatrudnianie młodocianych przy wykonywaniu lekkich prac IV. Ochrona zdrowia młodocianych V. Obowiązek dokształcania się młodocianego VI. Praca dzieci
30. Kontrola i nadzór nad przestrzeganiem przepisów i zasad ochrony pracy I. Uwagi wstępne II. Państwowa Inspekcja Pracy 1. Organizacja Państwowej Inspekcji Pracy 2. Kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy III. Społeczna inspekcja pracy Rozdział VII. Spory ze stosunku pracy 31. Rozpatrywanie sporów ze stosunku pracy I. Uwagi ogólne II. Komisje pojednawcze III. Postępowanie pojednawcze IV. Ustrój sądów pracy V. Właściwość sądów pracy 1. Właściwość rzeczowa 2. Właściwość miejscowa 3. Jurysdykcja krajowa VI. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy VII. Mediacja VIII. Sąd polubowny IX. Wykonywanie orzeczeń i ugód 32. Przedawnienie i terminy zawite I. Uwagi wstępne II. Przedawnienie roszczeń 1. Istota i cele przedawnienia 2. Przedmiot przedawnienia 3. Terminy przedawnienia
4. Bieg przedawnienia III. Terminy zawite Rozdział VIII. Zbiorowe prawo pracy 33. Ogólna charakterystyka zbiorowego prawa pracy I. Pojęcie i zakres zbiorowego prawa pracy II. Ewolucja zbiorowego prawa pracy w Polsce 34. Związki zawodowe I. Wprowadzenie II. Swoboda zrzeszania się w związki zawodowe (wolność związkowa) 1. Uwagi ogólne 2. Swoboda tworzenia związków zawodowych 3. Swoboda wyboru związku 4. Zakaz dyskryminacji 5. Negatywna wolność związkowa 6. Samorządność i niezależność związku 7. Granice wolności związkowej 8. Gwarancje materialne III. Zakres podmiotowy wolności związkowej IV. Tworzenie i rozwiązywanie związku zawodowego V. Przedmiot działalności związkowej VI. Uprawnienia związków zawodowych VII. Reprezentatywność związków zawodowych VIII. Uprawnienia i ochrona działaczy związkowych 1. Prawa działaczy związków zawodowych 2. Ochrona trwałości stosunku pracy
IX. Skutki naruszenia prawa związkowego 35. Organizacje pracodawców I. Uwagi ogólne II. Swoboda zrzeszania się pracodawców III. Zadania organizacji pracodawców IV. Tworzenie organizacji pracodawców V. Uprawnienia organizacji pracodawców 36. Rokowania i układy zbiorowe pracy I. Pojęcie i charakter prawny układu II. Zakres stosowania układów III. Przedmiot układu IV. Strony układu 1. Zdolność układowa pracodawców 2. Zdolność układowa pracowników 3. Reprezentatywność związku V. Zakres podmiotowy układu VI. Rokowania zbiorowe VII. Zawarcie, rejestracja i rozwiązanie układu VIII. Autonomia (swoboda) układowa IX. Zmiany organizacyjne stron układu 1. Połączenie lub podział organizacji 2. Rozwiązanie organizacji 3. Przejęcie zakładu pracy X. Układ a umowa o pracę 37. Spory zbiorowe I. Pojęcie i przedmiot sporu zbiorowego II. Strony sporu zbiorowego
III. Rozwiązywanie sporu zbiorowego 1. Uwagi wstępne 2. Rokowania 3. Mediacja 4. Arbitraż 5. Ograniczenie akcji strajkowej IV. Prawo do strajku 1. Pojęcie i zakres podmiotowy 2. Przesłanki strajku legalnego 3. Zasady prowadzenia strajku 4. Sytuacja pracownika w czasie strajku 5. Odpowiedzialność za naruszenie ustawy 38. Rady pracowników I. Uwagi ogólne II. Wybór rady pracowników III. Informacja i konsultacja IV. Informacje poufne V. Naruszenie obowiązków VI. Rada pracowników a inni pozazwiązkowi przedstawiciele pracowników VII. Rada pracowników a związki zawodowe VIII. Europejskie rady zakładowe Rozdział IX. Zatrudnienie atypowe 39. Ogólna charakterystyka 40. Praca tymczasowa I. Podstawy i charakter pracy
II. Warunki pracy III. Przeciwdziałanie nadużywaniu pracy tymczasowej 41. Telepraca I. Cel i podstawy prawne II. Pojęcie i zakres III. Obowiązki i prawa pracodawcy IV. Zakaz dyskryminacji Rozdział X. Pracownicze ubezpieczenia społeczne 42. Ogólna charakterystyka pracowniczego ubezpieczenia społecznego I. Związki prawa pracy i ubezpieczeń społecznych II. Cechy ubezpieczenia społecznego pracowników III. Podstawy prawne IV. Stosunek ubezpieczenia społecznego V. Obowiązek ubezpieczeniowy VI. Składka 1. Podstawa wymiaru 2. Wysokość składki 3. Podział składki 4. Skutki nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości 43. Ubezpieczenie chorobowe I. Uwagi wstępne II. Zasiłek chorobowy 1. Nabycie 2. Okres zasiłkowy 3. Wymiar
4. Obniżenie lub pozbawienie prawa do zasiłku III. Inne świadczenia związane z chorobą 1. Świadczenie rehabilitacyjne 2. Zasiłek wyrównawczy IV. Zasiłek macierzyński V. Zasiłek opiekuńczy VI. Postępowanie w sprawie zasiłków 44. Ubezpieczenie emerytalne I. Prawne podstawy ubezpieczenia emerytalnego II. Emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (I filar) 1. Emerytura dla ubezpieczonych urodzonych przed 1.1.1949 r. 2. Emerytura dla ubezpieczonych urodzonych po 31.12.1948 r. III. Otwarte fundusze emerytalne (II filar) 1. Cel funduszu 2. Członkostwo w otwartym funduszu emerytalnym 3. Transfer lub podział kapitału emerytalnego 4. Prawo do emerytury kapitałowej IV. Pracownicze programy emerytalne (III filar) 1. Cel i forma programu 2. Umowy 3. Uczestnictwo w programie 45. Ubezpieczenie rentowe I. Renta z tytułu niezdolności do pracy 1. Warunki nabycia 2. Niezdolność do pracy 3. Staż ubezpieczeniowy 4. Wysokość renty
II. Renta rodzinna 1. Warunki, jakie musi spełnić zmarły żywiciel 2. Krąg uprawnionych 3. Wysokość renty III. Zasiłek pogrzebowy IV. Postępowanie w sprawie emerytur i rent V. Zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń 46. Ubezpieczenie wypadkowe I. Uwagi wstępne II. Pojęcie wypadku przy pracy i choroby zawodowej 1. Wypadek przy pracy 2. Wypadki zrównane z wypadkami przy pracy 3. Choroba zawodowa III. System kompensacji szkód IV. Wyłączenie odpowiedzialności za wypadek V. Świadczenia powypadkowe 1. Jednorazowe odszkodowanie z tytułu uszczerbku na zdrowiu 2. Jednorazowe odszkodowanie z tytułu śmierci pracownika 3. Świadczenia rentowe i inne świadczenia 4. Odszkodowanie za przedmioty utracone lub uszkodzone VI. Wypadek w drodze do pracy i z pracy VII. Postępowanie w sprawie wypadku przy pracy, wypadku w drodze do pracy lub z pracy lub choroby zawodowej