WOJEWODA ŁÓDZKI PS-II.431.21.2015 Łódź, 2 grudnia 2015 r. Pani Barbara Zegar p. o. Dyrektora Domu Dziecka Słoneczko w Tomaszowie Mazowieckim ul. Nowowiejska 18 97-200 Tomaszów Mazowiecki WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 122 w związku z art. 186 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 332, ze zm.), zwanej dalej ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w Domu Dziecka Słoneczko w Tomaszowie Mazowieckim z siedzibą przy ul. Nowowiejskiej 18, 97-200 Tomaszów Mazowiecki, przeprowadzona została kontrola w zakresie działalności zespołu do spraw oceny sytuacji dziecka. Czynności kontrolne przeprowadzone zostały w dniach 28-29 października 2015 r. Na podstawie upoważnień wydanych przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi działającego z upoważnienia Wojewody Łódzkiego, kontrola przeprowadzona została w trybie zwykłym przez 2-osobowy zespół kontrolerów, będących pracownikami Wydziału Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi: Magdalenę Łongwa-Kurosz inspektora wojewódzkiego w Oddziale do Spraw Rodziny (inspektor kierujący zespołem inspektorów), Roberta Pipińskiego inspektora wojewódzkiego w ww. Oddziale.
Celem kontroli było dokonanie oceny działalności zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka w okresie od 1 lipca 2014 r. do 30 września 2015 r. Decyzją Wojewody Łódzkiego PS.II.90190/3-45/09 z dnia 11 lutego 2009 r., zmienioną decyzją Wojewody Łódzkiego PS-II.9423.2.2014 z dnia 11 czerwca 2014 r., Powiat Tomaszowski otrzymał zezwolenie na prowadzenie całodobowej placówki opiekuńczowychowawczej Domu Dziecka w Tomaszowie Mazowieckim. W okresie objętym kontrolą, pełniącą obowiązki dyrektora jednostki kontrolowanej była Pani Barbara Zegar, zgodnie z Uchwałą Nr 760/2014 Zarządu Powiatu Tomaszowskiego z dnia 16 czerwca 2014 r. w sprawie powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora Domu Dziecka w Tomaszowie Mazowieckim (dowody kontroli str. 67-68). Ustaleń kontrolnych dokonano na podstawie przedłożonych kontrolującym dokumentów oraz w oparciu o rozmowę z pełniącą obowiązki dyrektora placówki Panią Barbarą Zegar i psychologiem Panią Grażyną Trela. Działalność zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka, jego skład i zadania zostały określone w 16 ust. 2 i 5, 19 i 20 Regulaminu Organizacyjnego Domu Dziecka w Tomaszowie Mazowieckim przyjętego Uchwałą Nr740/2014 Zarządu Powiatu w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 15 kwietnia 2014 r. w sprawie uchwalenia regulaminu organizacyjnego Domu Dziecka w Tomaszowie Mazowieckim (dowody kontroli str. 33-58). Zgodnie z zapisami w ww. Regulaminie (nieuwzględniającymi zmian wynikających z ustawy z dnia 25 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw Dz. U. poz. 1188) w placówce posiedzenia zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka odbywają się w miarę potrzeb, nie rzadziej niż co pół roku. W skład zespołu wchodzą: dyrektor, psycholog, pedagog, pracownik socjalny, wychowawcy kierujący procesem wychowawczym dziecka, przedstawiciel organizatora rodzinnej pieczy zastępczej i ośrodka adopcyjnego, przedstawiciele sądu, policji, szkół, ośrodka pomocy społecznej, asystent rodziny, osoby bliskie dziecku, lekarz, pielęgniarz (dowody kontroli str. 35-58). Pełniąca obowiązki dyrektora okazała kontrolującym pismo z 30 marca 2015 r., jakie kierowała do Zarządu Powiatu w Tomaszowie Mazowieckim, w sprawie konieczności wprowadzenia w Regulaminie Organizacyjnym Domu Dziecka zmian wynikających m.in. z aktualnie obowiązującego stanu prawnego wraz z propozycją konkretnych zmian (dowody
kontroli str. 59-66). Do dnia kontroli, przez Zarząd Powiatu w Tomaszowie Mazowieckim nie została podjęta stosowna uchwała w tej sprawie. W okresie objętym kontrolą w Placówce przebywało łącznie 27 wychowanków. W dniach kontroli w Placówce umieszczonych było 18 dzieci (dowody kontroli str. 71-82). W celu dokonania oceny działalności zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka w okresie objętym kontrolą, poproszono o udostępnienie protokołów i wniosków z posiedzeń zespołu, diagnoz psychofizycznych, planów pomocy dziecku, kart pobytu dziecka sześciorga losowo wybranych podopiecznych: - chłopca ur. 08.12.1998 r. przebywającego w placówce od 11.05.2015 r., - chłopca ur. 08.02.2006 r. przebywającego w placówce od 15.05.2015 r., - chłopca ur. 03.01.2004 r. przebywającego w placówce od 14.07.2015 r., - chłopca ur. 08.12.2012 r. przebywającego w placówce od 15.05.2015 r., - chłopca ur. 10.05.1998 r. przebywającego w placówce od 04.08.2004 r., - dziewczyny ur. 26.08.2000 r. przebywającej w placówce od 23.08.2013 r. (co stanowi 33% dokumentacji wszystkich dzieci umieszczonych w placówce w dniu kontroli oraz 22 % dzieci przebywających w Domu Dziecka w okresie objętym kontrolą). Ustalono, że w okresie objętym kontrolą odbyły się 2 spotkania zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka, na których omawiano sytuację wszystkich umieszczonych w placówce wychowanków, tj. 3 października 2014 r. omówiono sytuację 13 dzieci, a i 9 kwietnia 2015 r. - 11 dzieci. Kontrolującym okazano protokoły z powyższych posiedzeń zespołu wraz z listami obecności osób w nich uczestniczących. Protokoły te zawierały informację na temat składu zespołu, liczby dzieci, których sytuację omawiano oraz zbiorczy wniosek dotyczący zasadności dalszego pobytu wychowanków w Domu Dziecka. W protokołach znajdowały się także wskazania, co do działań, jakie należy podjąć na rzecz niektórych dzieci (np. zgłosić do ośrodka adopcyjnego, usamodzielnić) ale bez podania danych tych dzieci. Protokoły nie zawierały natomiast informacji dotyczących obszarów wskazanych w art. 136 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (dowody kontroli str. 91-96, 99-104). Dla każdego dziecka formułowany jest także pisemny wniosek (zwany przez zespół opinią) dotyczący zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce (dowody kontroli str. 97-98, 105-11). Stwierdzono także, że sytuacja czworga ze wskazanych wychowanków, w okresie objętym kontrolą, nie była omawiana podczas posiedzeń zespołu z uwagi na przyjęcie ich
do Domu Dziecka po spotkaniu zespołu w dniu 9 kwietnia 2015 r. Sytuację tych dzieci omówiono dopiero na kolejnym posiedzeniu zespołu, którego termin nie mieści się w okresie objętym kontrolą. Czas od przyjęcia nowych dzieci do placówki do zwołania zespołu omawiającego ich sytuację wynosił od kilku tygodni do prawie 5 miesięcy. Kontrolujących poinformowano o odbywających się w każdym miesiącu zebraniach zespołu wychowawczego i okazano protokoły z ich przebiegu (dowody kontroli str. 111-124). Podczas zebrań tych omawiana jest sytuacja nowoprzyjętych dzieci. Z uwagi jednak na skład osób uczestniczących w spotkaniu (ograniczony tylko do pracowników Domu Dziecka) oraz na zakres rozpatrywanych spraw (sprawy organizacyjne, pracownicze) nie można stwierdzić, że zebrania kadry pedagogicznej realizują zadnia zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka. Ustalono, że w spotkaniach zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka uczestniczyły osoby wskazane w art. 137 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z wyjątkiem rodziców wychowanków. Inspektor kierujący zespołem inspektorów skierowała 29 października 2015 r. do dyrektora Placówki pisemne zapytania o udzielenie wyjaśnień w kwestiach dotyczących: - udziału w spotkaniach zespołu osób wskazanych w art. 137 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, - sporządzania opinii, o których mowa w art. 139 a ww. ustawy, - współpracy z ośrodkiem adopcyjnym w zakresie realizacji zadań zespołu (w tym monitorowania procedur adopcyjnych dzieci z uregulowaną sytuacją prawną) i zgłaszania dzieci do adopcji, - współpracy z organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej w zakresie umieszczania wychowanków w rodzinnej pieczy zastępczej, - spotkań zespołu, na których omawiana jest sytuacja nowych wychowanków, - dokumentowania prac zespołu w zakresie zadań wskazanych w art. 136 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, - przekazywania do sądu pisemnego wniosku dotyczącego zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce (dowody kontroli str. 139-140). Ustosunkowując się do pisemnych wyjaśnień dyrektora Placówki przekazanych 6 listopada 2015 r. do Wydziale Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi (dowody kontroli str. 141-176), za nieprawidłowość należy uznać: - protokołowanie spotkań zespołu w sposób uniemożliwiający ocenę jego działalności,
- niesporządzanie dla każdego dziecka z uregulowana sytuacją prawną opinii, o których mowa w art. 139 ww. ustawy, - brak współpracy z organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej w zakresie umieszczania dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej. W wyniku podjętych czynności stwierdzono, że zadania dotyczące: - obowiązku cyklicznego organizowania spotkań zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka, - formułowania pisemnego wniosku dotyczącego zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce, -zgłaszania dzieci z uregulowaną sytuacją prawną do ośrodka adopcyjnego i monitorowania procedur adopcyjnych realizowane są zgodnie z obowiązującym w tym zakresie przepisami. Należy jednak zaznaczyć, że prace zespołu nie są właściwie dokumentowane dlatego nie można ocenić realizacji zadań związanych z oceną stosowanych metod pracy z dzieckiem i rodziną, ustalania aktualnej sytuacji rodzinnej wychowanków, oceny możliwości powrotu dziecka do rodziny naturalnej, oceny stanu zdrowia dziecka i jego aktualnych potrzeb. Zadanie związane z oceną możliwości umieszczania dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej nie jest realizowane. Wobec powyższych ustaleń, działalność Domu Dziecka Słoneczko w Tomaszowie Mazowieckim w kontrolowanym zakresie ocenia się pozytywnie z nieprawidłowościami. Za powyższe nieprawidłowości stwierdzone podczas kontroli odpowiadają dyrektor placówki oraz członkowie zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka. Z uwagi na stwierdzone podczas czynności kontrolnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu placówki opiekuńczo-wychowawczej Domu Dziecka Słoneczko w Tomaszowie Mazowieckim zalecam: 1. Prawidłowo dokumentować działalność zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka (ocena stosowanych metod pracy z dzieckiem i rodziną, ustalanie aktualnej sytuacji rodzinnej wychowanków, działania wobec dziecka i rodziny mające na celu powrót dziecka do rodziny naturalnej lub umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej, ocena stanu zdrowia dziecka i jego aktualnych potrzeb).
2. Posiedzenia zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka, na których omawiana jest sytuacja nowych wychowanków organizować w składzie wskazanym w art. 137 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. 3. Podjąć współpracę z ośrodkiem adopcyjnym w zakresie opinii, o których mowa w art. 139 a ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Zgodnie z 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. u. z 2015 r., poz. 1477), zastrzeżenia do wystąpienia pokontrolnego, w tym wystąpienia niezawierającego zaleceń pokontrolnych, składa się na zasadach określonych w art. 197 d ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wpieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332 ze zm.). Zgodnie z art. 197 d ww. ustawy, kontrolowana jednostka może w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia. Informację do Wojewody Łódzkiego o realizacji zaleceń proszę nadesłać na adres Wydziału Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, ul. Żeromskiego 87, 90-502 Łódź, w terminie 30 dni od otrzymania niniejszego wystąpienia. Wystąpienie pokontrolne sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden pozostawiono w aktach sprawy, a drugi przekazano kierownikowi jednostki kontrolowanej. Zespół inspektorów: Magdalena Łongwa-Kurosz inspektor wojewódzki Robert Pipiński inspektor wojewódzki Z up. WOJEWODY ŁÓDZKIEGO Ryszard Szubański Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej