Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego 15 grudnia 2006 r. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA Z RYNKÓW Niemcy: indeks nastrojów wśród inwestorów ZEW wzrósł w grudniu do poziomu -19 pkt. z -28,5 pkt. miesiąc wcześniej powyżej prognoz Stany Zjednoczone: sprzedaż detaliczna wzrosła w listopadzie o 1,0 proc. m/m i 5,6 proc. r/r także istotnie powyżej prognoz Inflacja w USA nie zmieniła się w ujęciu miesięcznym, w ujęciu rocznym wyniosła 2 proc. poniżej oczekiwań instytucja INWESTYCJE GWARANTOWANE oprocentowanie wartość inwestycji netto na koniec okresu rodzaj oprocentowania Noble Bank 5,00% 208 100 PLN stałe Dominet Bank, Getin Bank 4,50% 207 290 PLN stałe AIG Bank 4,45% 207 209 PLN stałe Najwyżej oprocentowane lokaty terminowe w PLN, kwota 200 tys. na 12 miesięcy RYNEK WALUTOWY kursy NBP kupno sprzedaż USD/PLN 2,8487 2,9063 EUR/PLN 3,7510 3,8268 CHF/PLN 2,3468 2,3942 FIXING, 15.12.2006 r. Złotówka osłabiła się nieznacznie w ostatnim tygodniu w stosunku do dolara, co było efektem globalnego powrotu inwestorów zagranicznych do tej waluty. Dolara wyceniano w piątek na poziomie 2,91 PLN. Jednocześnie złoty utrzymał tendencję wzrostową wobec euro, za które na końcu tygodnia płacono 3,79 PLN. W wyniku braku publikacji istotnych danych makroekonomicznych złoty pozostawał bardziej pod wpływem informacji dotyczących gospodarek USA i strefy euro. Ubiegły tydzień przyniósł powrót dobrego sentymentu wobec dolara po podaniu dobrych danych o stanie amerykańskiej gospodarki (m.in. nieoczekiwanie wysoka sprzedaż detaliczna). Pozwoliło to na powrót kursu USD wobec EUR do poziomu najwyższego od trzech tygodni (1,30) oraz wzrost w stosunku do jena do poziomu 118,08. Piątkowa informacja o niższym od oczekiwań poziomie inflacji nie zdołała odwrócić wzrostowego trendu. 1
RYNKI OBLIGACJI I STÓP PROCENTOWYCH Ostatnie pięć sesji przyniosło wzrost rentowności polskich papierów dłużnych. Wobec braku istotnych danych makroekonomicznych było to odbiciem obserwowanego na całym świecie spadku cen obligacji. Dochodowość obligacji 2-letnich wynosiła w piątek 4,56 proc, 5-letnich 4,92 proc., natomiast 10-letnich 5,14 proc. Ministerstwo Finansów sprzedało na aukcji zamiany w środę papiery o łącznej wartości 5,45 mld PLN, co w efekcie zwiększenia podaży nie sprzyjało uczestnikom rynku. Dobre dane dotyczące amerykańskiej gospodarki zwiększające prawdopodobieństwo powstrzymanie Fed przed obniżkami stóp procentowych w USA spowodowały spadek cen obligacji amerykańskich do poziomów najniższych od trzech miesięcy. Podane w piątek dane o niższej od oczekiwań inflacji potwierdziły słuszność sprzedawania papierów. Rentowność dziesięciolatek wyniosła w piątek 4,59 proc. Spadały również ceny euroobligacji na bazie sygnałów z ECB wskazujących na możliwość kontynuacji procesu podwyżek stóp procentowych w strefie euro w przyszłym roku. Rentowność obligacji 10-letnich wynosiła w piątek 3,79 proc. RYNKI AKCJI W ostatnim tygodniu indeks blue chipów konsolidował się wokół poziomu 3400 pkt kończąc tydzień wzrostem o 0,53 proc. do poziomu 3410,06. Z punktu widzenia największych spółek był to w miarę udany tydzień. Inwestorzy jednak zapewne zapamiętają na długo piątkową sesję ze względu na skalę przeceny małych i średnich spółek, których indeksy traciły koło południa po ponad 5 proc. Wiele spółek w tym czasie traciło po kilkanaście procent. Mimo iż MIDWIG i WIRR zdołały odrobić do końca sesji większość strat, był to wyraźny sygnał, że pojawiła się część inwestorów gotowych realizować całkiem pokaźne już tegoroczne zyski. Zbliżający się koniec roku i tym samym konieczność zapłacenia podatku w wypadku zbycia akcji jeszcze w tym roku z pewnością skusi do przesunięcia realizacji zysków przynajmniej do pierwszych dni stycznia. Następny tydzień powinien więc przynieść uspokojenie, a jeśli pozytywna atmosfera na parkietach za oceanem się utrzyma, możemy spodziewać się nowych rekordów blue chipów. MIDWIG raczej już nie poprawi historycznych szczytów w tym roku, od których spadł już ponad 5 proc. EUROPA Oprócz bardzo zachęcających informacji płynących zza oceanu, europejskich inwestorów wspomogły także dobre rodzime dane makro. W listopadzie indeks cen konsumpcyjnych (CPI) wyniósł 0 proc. w stosunku do października, ceny zaś wzrosły o 1,9 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Umiarkowany poziom inflacji na pewno pozytywnie wpłynął na nastroje w obliczu spodziewanych podwyżek stóp przez ECB na początku roku. Z kolei produkcja przemysłowa spadła, co prawda w stosunku do poprzedniego miesiąca o 0,1 proc., ale na tle roku wzrosła o 3,6 proc., co potwierdza nabierającą tempa koniunkturę w strefie euro. Generalnie indeksy w skali tygodnia wzrosły średnio o ponad 2 proc. Wśród spółek dobrym wyborem w tym tygodniu były akcje France Telecom. USA W tym tygodniu indeks Dow Jones po raz kolejny ustanowił rekord wszechczasów. Inwestorzy przystąpili do zakupów w reakcji na raport o niskiej inflacji oraz pierwszym od dwóch miesięcy odnotowanym wzroście produkcji przemysłowej. Z opublikowanych danych wynika, że gospodarka amerykańska wchodzi bardziej w fazę miękkiego lądowania niż głębokiej recesji. Wzrost PKB słabnie w rozsądnym tempie, a niska inflacja pozwala chyba już trwale uwolnić Fed od potrzeby kolejnych podwyżek stóp procentowych. Wśród spółek pokaźne wzrosty odnotował General Electric. 2
AZJA W Azji najsilniej rosnącej tokijskiej giełdzie pomógł słabszy kurs jena, który przede wszystkim znalazł odbicie w rosnących cenach akcji producentów samochodów i firm wysokiej technologii. Z kolei wyniki ankiety tankan zmniejszyły obawy o podwyżkę stóp procentowych na posiedzeniu banku centralnego w przyszłym tygodniu. Pozostałe giełdy (w Hong Kongu i Korei) zanotowały także wyraźne wzrosty, co było nadrobieniem strat po ostatnich wyprzedażach. EUROPA USA AZJA CAC40 +2,92% DAX +2,51% FTSE +1,75% DOW JONES +1,12% NASDAQ +0,81% S&P500 +1,22% HANG SENG +1,98% KOSPI +2,26% NIKKEI +3,02% Zmiany wartości indeksów na światowych giełdach, 15.12.2006 r. FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH tygodniowe wyniki rynku funduszy inwestycyjnych, 14.12.2006 r. rodzaj funduszy najlepszy fundusz wynik akcji PKO/Credit Suisse Akcji Małych i Średnich Spółek FIO 0,96% obligacji Skarbiec-Depozytowy FIO Dłużny 0,33% rynku pieniężnego DWS Polska FIO Płynna Lokata 0,10% stabilnego wzrostu SEB 4 Stabilnego Wzrostu FIO 0,18% zrównoważone Arka BZ WBK Zrównoważony FIO 0,19% akcji zagranicznych Pioneer Akcji Amerykańskich 1,73% obligacji zagranicznych Skarbiec-Dolarowa Obligacja FIO 0,29% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, tydzień roczne wyniki rynku funduszy inwestycyjnych, 14.12.2006 r. rodzaj funduszy najlepszy fundusz wynik akcji DWS Polska FIO Top 25 Małych Spółek FIO 105,06% obligacji Arka BZ WBK Obligacji FIO 6,33% rynku pieniężnego DWS Polska FIO Płynna Lokata 4,13% stabilnego wzrostu Lukas FIO subfundusz Lukas Stabilnego Wzrostu 22,06% zrównoważone Lukas FIO subfundusz Lukas Dynamiczny Polski 43,63% akcji zagranicznych PKO/Credit Suisse Akcji Nowa Europa FIO 20,39% obligacji zagranicznych Arka Obligacji Europejskich FIO 0,44% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, rok 3
FINANSE OSOBISTE Szwajcarskie stopy do góry Zgodnie z oczekiwaniami w czwartek Narodowy Bank Szwajcarii (SNB) po raz kolejny podniósł stopy procentowe obecnie ich rozpiętość to 1,50-2,50 proc. (poprzednio 1,25-2,25 proc.). Decyzja została już wcześniej w całości zdyskontowana przez rynki finansowe. Poprzednio SNB podniósł stopy procentowe 14 września. Od tego czasu trzymiesięczny CHF LIBOR, który jest najczęściej podstawą do ustalania oprocentowania kredytów w tej walucie, wzrósł o 26 punktów bazowych a więc nawet nieco więcej niż wyniosła podwyżka stóp dokonana przez SNB. Bank centralny nie pozostawia wątpliwości jeśli gospodarka będzie rozwijała się tak dobrze jak obecnie, to na kolejnych posiedzeniach także zamierza podnosić stopy, co uderzy (pośrednio bo rynkowe stopy LIBOR także zapewne wzrosną) w posiadaczy kredytów w tej walucie. Na razie jednak kredytobiorcy mają sporo szczęścia. O ile samo oprocentowanie kredytów rośnie standardowo z 2,25 do 3,50 proc. od września 2005 do grudnia 2006, to jednocześnie spada kurs franka szwajcarskiego, co częściowo amortyzuje wpływ wzrostu stóp procentowych na wysokość finalnej raty kredytu. okres stopa 3M LIBOR dla CHF kurs CHF/PLN rata kredytowa wrzesień 2005 0,76 proc. 2,50 PLN 795 PLN grudzień 2006 1,98 proc. 2,38 PLN 881 PLN Jak zmieniała się wysokość rat przez ostanie 15 miesięcy (od początku zacieśnienia polityki monetarnej przez SNB) Założenie: kredyt o równowartości 200 tys. PLN na 30 lat, LIBOR plus marża banku 1,5 pkt proc. Uwzględniono spready walutowe, dla uproszczenia obliczeń założono, że w tym czasie wysokość rat kapitałowych się nie zmieniała. Raty równe. Gdyby kurs franka był taki sam jak przed rokiem, rata kredytowa z naszego przykładu wzrosłaby jeszcze bardziej do 925 PLN. Natomiast rata takiego samego kredytu w złotych spadłaby w tym samym czasie z 1135 PLN do 1099 PLN (ponieważ przez ostatnie 15 miesięcy nieznacznie spadła stopa WIBOR 3M). W sensie zmienności wysokości rat kredyty złotowe okazały się więc bezpieczniejsze, choć droższe. Mając na uwadze fakt, że oprocentowanie kredytów we frankach szwajcarskich (średnio 3,50) zbliżyło się do złotowych (średnio 5,20), coraz trudniej polecać osobom starającym się o kredyt wybór franka szwajcarskiego. Różnica w oprocentowaniu jednego i drugiego kredytu jest na tyle niska, że ryzyko kursowe trzeba brać bardzo poważnie pod uwagę kredyt hipoteczny nie jest zaś najlepszym narzędziem do spekulacji walutowych. Zwłaszcza, że kolejne podwyżki stóp procentowych w Szwajcarii są kwestią czasu i za kilka miesięcy średnie oprocentowanie tego typu kredytów może wzrosnąć nawet powyżej 4 proc. Oczywiście mamy świadomość, że równolegle mogą wzrosnąć także stopy procentowe w Polsce, a tym samym raty kredytów złotowych. Niemniej taki scenariusz może przy zaistnieniu dodatkowych okoliczności powodować również osłabienie złotego. W posiadaczy kredytów we frankach uderzałby więc zarówno wzrost stóp procentowych jak i wzrost kursu CHF, natomiast posiadaczom kredytów w PLN szkodziłby tylko wzrost stóp. Ryzyko stopy procentowej jest niemożliwe do uniknięcia obojętnie jaką walutę rozważamy. Natomiast w innej sytuacji są posiadacze kredytów w CHF, którzy zadłużyli się jakiś czas temu. Zależnie od tego w jakim okresie zaciągali swój kredyt i jaki obowiązywał wówczas kurs CHF (raczej wyższy niż obecnie, ponieważ teraz frank jest najtańszy od pięciu lat), osoby takie mogą mieć sporą rezerwę wynikającą z różnic kursowych. Obecnie nie ma potrzeby przewalutowania takich kredytów, ponieważ brakuje sygnałów świadczących o możliwości osłabienia się złotego do CHF. 4
Niemniej osoby, które pragną uniknąć ryzyka kursowego mają kilka być może najlepszych miesięcy na dokonanie przewalutowania teraz kiedy kurs CHF jest najniższy od pięciu lat. Oczekuję, że w najbliższych miesiącach kurs CHF spadnie nawet do 2,25 PLN (wskazuje na to zarówno analiza techniczna jak i przewidywania reakcji rynku na zapowiedź dalszego zaostrzania polityki monetarnej w Szwajcarii), jednak ten trend nie będzie trwał wiecznie. Sygnałem jego zakończenia byłoby w obecnej sytuacji wyjście kursu powyżej 2,45 PLN, a odwrócenia powyżej 2,65 PLN. TYGODNIOWY PRZEGLĄD RYNKU FINANSOWEGO Wydarzenia, rynek walutowy, rynek obligacji i stóp procentowych: Bartosz Michałek, Noble Bank; polskie rynki akcji: Dariusz Tajerle, Open Finance; zagraniczne rynki akcji: Michał Ząbczyński, Noble Bank; temat tygodnia: Emil Szweda, Open Finance; inwestycje gwarantowane i polski rynek funduszy: Krzysztof Olszewski, Open Finance. 5