KOMENTARZ TYGODNIOWY

Transkrypt

1 Dane makroekonomiczne z Polski Produkcja przemysłowa Produkcja przemysłowa i inflacja producentów, r/r 15,00% 10,00% 5,00% 4,7% 2,7% 0,00% -5,00% Produkcja przemysłowa, zmiana r/r Inflacja producentów, r/r Według danych GUS (opublikowanych r.), produkcja przemysłowa w listopadzie 2018 r. wzrosła o 4,7 % r/r, wobec wzrostu o 7,4 % r/r w październiku br. Istotne wahania dynamiki produkcji obserwowane w poszczególnych miesiącach (uzależnione m.in. od liczby dni roboczych) skłaniają do przywiązywania większej uwagi do zmian poziomu produkcji po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym. Odsezonowane dane wskazują na pewną poprawę dynamiki produkcji w listopadzie br. (do 5,5 % r/r, wobec 5,0 % r/r w październiku). W tym kontekście, opublikowane przez GUS dane należy ocenić pozytywnie. Wraz z danymi o produkcji przemysłowej GUS opublikował dane o inflacji producentów. Wskaźnik cen producentów (ang. PPI Producer Price Index) ukształtował się w listopadzie 2018 r. na poziomie 2,7 % r/r, wobec 3,2 % r/r w październiku br. Dane GUS, wskazujące na osłabienie dynamiki inflacji producentów, nie powinny zmienić oczekiwań rynkowych odnośnie stabilizacji stóp procentowych NBP w kolejnych miesiącach. 1

2 Indeks PMI dla przemysłu dane Markit Indeks PMI dla przemysłu w latach ,0 55,0 54,0 54,8 54,6 55,0 54,3 53,0 52,0 51,0 50,0 50,9 49,0 48,0 47,0 47,6 46,0 sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru Według danych opublikowanych r. przez Markit, indeks PMI dla polskiego sektora przemysłowego w grudniu ub. r. wyniósł 47,6 pkt, wobec 49,5 pkt w listopadzie (wykres obok). Utrzymywanie się indeksu poniżej poziomu 50 pkt oznacza pogorszenie koniunktury w sektorze przemysłowym. W raporcie wskazuje się, iż spadek indeksu w grudniu ub. r. do najniższego poziomu od 2013 r. był m.in. wynikiem spadku liczby zamówień eksportowych, co koresponduje z obserwowanym w Europie Zachodniej w ostatnich kwartałach obniżeniem dynamiki PKB. Opublikowane dane Markit sugerują, iż wzrost gospodarczy w czwartym kwartale był niższy niż w trzecim kwartale 2018 r., kiedy wyniósł 5,1 % r/r (według danych GUS). Warto jednak przypomnieć, iż wolniejsze tempo wzrostu PKB w IV kw. w porównaniu z bardzo dobrymi wynikami gospodarki od początku 2018 roku nie jest niespodzianką (jest zgodne z oczekiwaniami uczestników rynku). 2

3 Inflacja konsumentów wstępne dane GUS Referencyjna stopa procentowa i wskaźniki inflacji 3,00% 2,00% 1,50% 1,00% 1,1% 0,7% 0,00% -1,00% -2,00% Referencyjna stopa procentowa NBP Inflacja konsumentów, r/r Inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii, r/r Według wstępnych danych, opublikowanych r. przez GUS, wskaźnik inflacji CPI w grudniu ub. r. wyniósł 1,1 % r/r (wobec 1,3 % r/r w listopadzie). Szczegółowa informacja o tym, które składowe wskaźnika zdecydowały o obniżeniu rocznej dynamiki CPI (do najniższego poziomu od stycznia 2017 r.) zostanie przedstawiona przez GUS 15 stycznia br. Tym niemniej, wydaje się, iż kluczowe znaczenie dla obniżenia inflacji w grudniu miał spadek dynamiki cen paliw (z 10,6 % r/r w listopadzie ub. r. do 7,7 % r/r). W warunkach utrzymywania się kluczowego wpływu czynników niezależnych od stóp procentowych na wskaźniki inflacji (ceny surowców na światowych rynkach), nastawienie większości przedstawicieli RPP, którzy deklarują się jako zwolennicy stabilizacji stóp NBP nie powinno się zmienić w najbliższych miesiącach. 3

4 Wydarzenia Według finalnych danych opublikowanych ( r.) przez GUS, stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec listopada br. ukształtowała się na poziomie 5,7 % (tj. o 0,8 pp. mniej niż na koniec listopada 2017 r.). Liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 950,5 tys. osób (tj. wzrosła o 13,2 tys. m/m). Dane za listopad potwierdzają, iż bezrobocie utrzymuje się na niskim poziomie, tym niemniej należy także zwrócić uwagę na niekorzystną tendencję, jaką niewątpliwie jest relatywnie wysoki wzrost liczby bezrobotnych w ujęciu miesięcznym. W tym kontekście, dane o bezrobociu rejestrowanym mogą sugerować, iż szczyt koniunktury w bieżącym cyklu jest już za nami. Według danych opublikowanych ( r.) przez GUS sprzedaż detaliczna w cenach stałych wzrosła w listopadzie br. o 6,9 % r/r, wobec 7,8 % r/r w październiku br. Dane o sprzedaży (pomimo pewnego spowolnienia tempa wzrostu) należy ocenić pozytywnie. Warto zwrócić uwagę, iż w listopadzie osiągnięto relatywnie wysoką roczną dynamikę sprzedaży, pomimo obowiązywania w minionym miesiącu ograniczeń dotyczących handlu w niedziele. Spośród prezentowanych przez GUS kategorii, najwyższą dynamikę r/r (w cenach stałych) odnotowano w sprzedaży tekstyliów, odzieży i obuwia (18,5 %). Z kolei spadek sprzedaży w porównaniu z ubiegłym rokiem odnotowano jedynie w grupie pojazdów samochodowych, motocykli i części (minus 1,4 %). Dane o sprzedaży w listopadzie br. nie powinny wpłynąć na zmianę oczekiwań rynkowych odnośnie prawdopodobnego utrzymania przez Radę Polityki Pieniężnej stóp procentowych NBP na dotychczasowym poziomie w najbliższych miesiącach. W serwisie internetowym NBP opublikowano statystyki dotyczące oprocentowania stosowanego przez banki w odniesieniu do depozytów oraz kredytów przedsiębiorstw i gospodarstw domowych w listopadzie 2018 r. (link). Komitet Fed zgodnie z oczekiwaniami podwyższył ( r.) główną stopę procentową w USA o 0,25 pp., tj. do poziomu 2,25-2,50 %. Grudniowej decyzji towarzyszyła publikacja aktualnych prognoz gospodarczych banku centralnego, które wskazują na oczekiwaną stabilizację głównych wskaźników w latach (stopa bezrobocia w najbliższych latach będzie kształtować się na poziomie 3,5-3,8 %, inflacja wyniesie 1,9-2,1 %, zaś tempo wzrostu gospodarczego będzie się kształtowało w przedziale 1,8-2,3 %). W porównaniu z oczekiwaniami z września br., prognozy głównych wskaźników zmieniły się w niewielkim stopniu. Najważniejsza z punktu widzenia uczestników rynku była jednak prognoza przedstawicieli Fed odnośnie poziomu stóp w kolejnych miesiącach (do końca 2019 r. stopy procentowe w USA wzrosną łącznie o 0,50 pp., tj. do 2,75-3,00 % na koniec roku). Tym samym władze monetarne obniżyły (o 0,25 pp.) dotychczasowe prognozy dotyczące poziomu stóp w przyszłym roku. Złagodzenie oczekiwań Fed może mieć korzystny wpływ na waluty krajów rozwijających się (w tym złotego). Za tym, by Fed nie spieszył się z podwyżkami przemawia m.in. to, iż władze monetarne w USA są jedynymi spośród głównych banków centralnych (strefa euro, Japonia, Szwajcaria), które podniosły w ostatnich miesiącach stopy procentowe. Dalsze pogłębianie rozbieżności w poziomie stóp mogłoby zaszkodzić rozwojowi amerykańskiej gospodarki, a także pogorszyć i tak gigantyczny deficyt handlowy USA, który w okresie styczeń-październik 2018 r. wyniósł 502,7 mld dolarów (wobec 451,4 mld dolarów deficytu przed rokiem (link). Według danych opublikowanych przez Markit, indeks PMI dla sektora przemysłowego w strefie euro w grudniu ub. r. wyniósł 51,4 pkt, wobec 51,8 pkt w listopadzie. Kształtowanie się indeksu PMI powyżej poziomu 50 pkt oznacza kontynuację dobrej koniunktury w sektorze przemysłowym. Tym niemniej, spadek wskaźnika o 0,4 pkt m/m oznacza, iż tempo poprawy spowolniło (do najniższego poziomu od 2016 r.). Z punktu widzenia polskiej gospodarki, obecne uwarunkowania zewnętrzne (osłabienie wskaźników koniunktury w strefie euro) oznaczają, iż w kolejnych kwartałach utrzymywać się będzie ryzyko dla dynamiki polskiego PKB wynikające z pogorszenia relacji eksportu i importu, w efekcie którego saldo obrotów z zagranicą może obniżać tempo wzrostu gospodarczego. Według danych amerykańskiego Departamentu Pracy, stopa bezrobocia w grudniu 2018 r. wyniosła 3,9 % (wzrost o 0,2 pp. m/m), zaś zatrudnienie wzrosło o 312 tys. m/m, wobec wzrostu o 176 tys. m/m w listopadzie (po korekcie). Dane za grudzień są potwierdzeniem dobrej koniunktury gospodarczej w USA. Przyspieszenie dynamiki wzrostu zatrudnienia w porównaniu ze zmianami w listopadzie ub. r. może wzmocnić oczekiwania niektórych uczestników rynku odnośnie łącznej skali podwyżek stóp procentowych przez Fed w 2019 r. W tym kontekście, dane z amerykańskiego rynku pracy, które zostały opublikowane w godzinach popołudniowych w piątek (04.01) mogą być jednym z czynników wzmacniających dolara w najbliższych dniach. Równocześnie, wzrost rynkowych oczekiwań na podwyżki stóp przez komitet Fed może mieć negatywny wpływ na notowania złotego, szczególnie w relacji wobec amerykańskiej waluty. 4

5 Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,87% 1,82% 1,87% 1,80% 1,79% 1,79% 1,82% 1,72% 1,70% 1,72% 1,64% 1,60% 1,64% 1M 3M 6M 9M 1Y W okresie okołoświątecznym rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach nie zmieniły się. Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek także w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 8-9 stycznia 2019 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną w styczniu bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,64% -0,37% 2,50% -0,81% 0,73% 3M 1,72% -0,31% 2,80% -0,72% 0,91% 6M 1,79% -0,24% 2,88% -0,65% 1,03% 1Y 1,87% -0,12% 3,04% -0,51% 1,17% 5

6 Rynek walutowy 4,5 4,302 4,297 4,300 4,302 4,303 4,302 4,2 3,9 3,820 3,812 3,817 3,824 3,834 3,821 3,6 3,810 3,755 3,760 3,762 3,783 3,772 3, EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN W okresie okołoświątecznym kurs złotego wobec euro i franka był stabilny, zaś w relacji wobec dolara nasza waluta nieznacznie umocniła się (tabela obok). Na kierunek zmian złotego nadal wpływ mają głównie czynniki zewnętrze. W tym kontekście, najważniejszym wydarzeniem w opisywanym okresie był komunikat po posiedzeniu decyzyjnym komitetu Fed ( r.), na którym stopy procentowe zostały podniesione o 0,25 pp. (do 2,25-2,50%). Pomimo podwyżki stóp, komunikat władz monetarnych w grudniu był łagodny, tzn. nie było w nim wyraźnych zapowiedzi podwyżek stóp procentowych w USA w pierwszych miesiącach 2019 r. W tym kontekście, grudniowy komunikat był jednym z czynników wspierających złotego w relacji wobec dolara. W najbliższych dniach ewentualny zakres dalszego spadku kursu USD/PLN mogą ograniczać bardzo dobre dane z rynku pracy w USA, jakie zostały opublikowane w miniony piątek ( r., szczegóły w rozdziale Wydarzenia na str.4). WYSZCZEGÓLNIENIE ZMIANA USD/PLN 3,8095 3,7720-1,0% EUR/PLN 4,3021 4,3018 0,0% CHF/PLN 3,8202 3,8213 0,0% 6

7 Rynek towarowy 110,0 105,0 100,0 95,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 14.12= ,7 100,0 103,8 94,7 90,0 85, Ropa Złoto Srebro W okresie cena ropy Brent spadła o 5,3 %. W kolejnych dniach cena surowca prawdopodobnie będzie utrzymywać się poniżej 60 dolarów za baryłkę. Oczekiwania odnośnie potencjalnego wzrostu cen w najbliższych tygodniach na rynku ropy ograniczają nadal zarówno czynniki podażowe, w szczególności rekordowo wysokie wydobycie surowca w USA (11,7 mln baryłek dziennie w tygodniu zakończonym 28 grudnia ub. r., według danych amerykańskiej agencji E.I.A.), jak i prawdopodobne osłabienie koniunktury gospodarczej na świecie w 2019 r. Warto odnotować, iż cena za baryłkę ropy Brent na zamknięciu w piątek (4.01) była o 11 dolarów, tj. o 16,2 % niższa niż przed rokiem. Prawdopodobnie niższy niż w 2018 r. średni poziom cen ropy na światowych rynkach powinien być jednym z czynników ograniczających tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w Polsce w 2019 r. W tym kontekście, uwarunkowania zewnętrzne w najbliższych miesiącach powinny wzmacniać oczekiwania dotyczące stabilizacji stóp procentowych NBP. Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) , ,12 14, , ,67 15, , ,73 15, , ,74 15, , ,61 15, , ,83 15,69 7

8 Rynek kapitałowy WIG20 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W okresie okołoświątecznym ( ) WIG20 stracił 0,8 %. Spadkom na polskiej giełdzie sprzyjało pogorszenie nastrojów na głównych rynkach (amerykański Dow Jones stracił w omawianym okresie 2,8 %). W warunkach utrzymywania się czynników ryzyka (związanych z polityką pieniężną w USA, wojnami handlowymi ), perspektywa trwałych wzrostów cen akcji nadal wydaje się mało prawdopodobna. Kalendarium Kalendarium na najbliższy tydzień ( r.) Data Kraj Wskaźnik makro Okres 9 stycznia Polska Decyzja w sprawie stóp procentowych Wartość poprzednia I 1,50% DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 8