VIII PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA
VIII PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA Na terenie województwa lubelskiego nadzór sanitarny nad zakładami żywieniowożywnościowymi sprawuje w poszczególnych powiatach 20 Powiatowych Stacji Sanitarno Epidemiologicznych. Badanie próbek odbywało się w 5 laboratoriach 3 prowadzące badania fizyko- chemiczne i mikrobiologiczne żywności oraz 2 prowadzące tylko badania mikrobiologiczne żywności. W zakładach produkcji i obrotu żywnością oraz zakładów produkcji i obrotu materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością przeprowadzono 19 981 kontroli sanitarnych, w tym 4 778 kontroli sprawdzających oraz 1 374 interwencyjnych. Tab. 76. Stan sanitarny obiektów w wojewód ztwie lubelskim w 2011 r. Rodzaje obiektów Liczba obiektów objętych nadzorem Liczba obiektów skontrolowanych % ujętych w ewidencji razem 18 205 12 306 67,6 obiekty obrotu żywnością 11 770 7 068 60,1 obiekty żywienia zbiorowego otwartego i zamkniętego 5 197 4 116 79,2 wytwórnie i miejsca obrotu materiałów i wyrobów przeznaczone do kontaktu z żywnością. 118 71 60,2 obiekty produkcji żywności 1 120 1 051 93,8 Wydano 3 854 decyzji administracyjnych: w tym 168 decyzji unieruchomienia i 255 decyzji zakazu wprowadzenia produktu do obrotu środków spożywczych. Nałożono 2 084 mandaty karne, 10 wniosków skierowanych zostało do Sądu Grodzkiego, 8 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przesłano do prokuratury oraz 81 kar pieniężnych. Najczęściej podstawę nałożenia kar pieniężnych przez Lubelskiego Państwowego Inspektora Sanitarnego stanowiły: prowadzenie działalności w zakresie produkcji lub obrotu żywnością bez złożenia wniosku o zatwierdzenie i wpis do rejestru zakładów, produkcję lub wprowadzenie do obrotu żywności niezgodnie z decyzją o zatwierdzeniu zakładów, utrudnianie lub uniemożliwienie przeprowadzenia urzędowej kontroli żywności, prowadzenie działalności w zakresie produkcji lub obrotu żywnością wbrew decyzji o czasowym zawieszeniu działania lub zamknięciu całego zakładu, nie przestrzegania wymagań w zakresie znakowania środków spożywczych. - 182 -
W celu przymuszenia podmiotów do wykonania obowiązków ujętych w decyzjach administracyjnych nałożono 165 grzywien. Zgodnie z kryteriami określonymi w arkuszach oceny stanu sanitarnego ocenie poddano 10 714 obiektów, z czego niespełniających wymagań było 531 co stanowi 5,0% W poszczególnych grupach obiektów przedstawia się następująco: Lp. % zakładów niezgodnych z wymaganiami 1. Młyny 17,2 2. Kioski 7,2 3. Sklepy spożywcze 7,1 4. Wytwórnie napojów bezalkoholowych 6,3 5. Inne wytwórnie żywności 5,9 6. Wytwórnie wyrobów cukierniczych 5,3 7. Piekarnie 5,1 8. Inne obiekty obrotu żywnością 4,7 9. żywienia zbiorowego otwartego 4,0 10. Przetwórnie owocowo-warzywne 4,0 11. Ciastkarnie 3,7 12. Wytwórnie lodów 3,5 13. Magazyny 3,2 14. Obiekty ruchome i tymczasowe 3,1 15. garmażeryjne 2,7 16. żywienia zbiorowego zamkniętego 1,6 17. Automaty do lodów 0,0 18. Środki transportu 0,0 Do najczęściej stwierdzanych nieprawidłowości w zakładach żywnościowożywieniowych należy zaliczyć: przerwanie ciągłości łańcucha chłodniczego w trakcie przechowywania surowców i wyrobów wymagających chłodzenia, niewłaściwy stan higieniczno- sanitarny sprzętu, urządzeń produkcyjnych oraz pomieszczeń, brak opracowanych i wdrożonych procedur GHP/GMP oraz HACCP, brak właściwego znakowania gotowego wyrobu, brak właściwego zabezpieczenia zakładu przed szkodnikami. - 183 -
W 2011 roku odnotowano łącznie 99 przypadków powiadomień w ramach systemu RASFF w związku z wprowadzeniem bądź próbą wprowadzenia do obrotu niebezpiecznych produktów żywnościowych oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Wdrożone Dobrych Praktyk (GHP) i Dobrych Praktyk Produkcyjnych (GMP) stwierdzono w 10 184 zakładach, natomiast w 6 674 obiektach opracowano i wdrożono system bezpieczeństwa żywności oparty na zasadach HACCP. Tab. 77. Stan sanitarny zakładów i obiektów z wdrożonymi zasadami GHP i GMP oraz HACCP w wojewód ztwie lubelskim, w 2011 r. Wyszczególnienie Ilość ocenianych zakładów Ilość zakładów GHP lub GMP % zakładów GHP lub GMP Ilość zakładów które wdrożyły HACCP % zakładów HACCP produkujące żywność 989 782 79,1 558 56,4 żywnościowożywieniowe Wytwórnie oraz miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością 10 675 10 153 95,1 6 674 62 39 31 79,5 - - Laboratoria WSSE i PSSE zbadały ogółem 3913 próbek, z czego zakwestionowano 115 próbek. Nieprawidłowości dotyczyły: cech organoleptycznych (39), parametrów mikrobiologicznych (36), zanieczyszczeń biologicznych (5), innych parametrów (5), prawidłowości znakowania (4), zawartości substancji dodatkowych (3), zawartość metali szkodliwych dla zdrowia (3), obecność organizmów GMO (1), pozostałości pestycydów (1). - 184 -
Liczba wykonanych oznaczeń laboratoryjnych w próbkach żywności wynosiła 13 924, w tym 1 812 chemicznych, 11 836 mikrobiologicznych, 276 fizycznych. Lp. Rodzaj próbki % kwestionowanych 1. Ziarna roślin oleistych 33 2. Sól spożywcza i jej zamienniki 20 3. Orzechy w tym arachidy 4,5 4. Wody mineralne i napoje bezalkoholowe 6,7 5. Cukier i inne Nie badano 6. Zioła, przyprawy 0,6 7. Owoce 0,9 8. Mięso, podroby i przetwory mięsne Nie kwestionowano 9. Ryby, owoce morza i ich przetwory 3,9 10. Mleko i przetwory mleczne 6,3 11. Wyroby garmażeryjne i kulinarne 0,5 12. Drób, podroby i produkty drobiarskie, jaja i ich przetwory 0,9 13. Wyroby cukiernicze i ciastkarskie 0,9 14. Ziarno zbóż przetwory zbożowo-mączne 2,7 15. Suplementy diety 2,1 16. Warzywa w tym strączkowe 2,6 17. Tłuszcze roślinne 12,0 18. Napoje alkoholowe Nie kwestionowano 19. Grzyby Nie kwestionowano 20. Ocet Nie badano 21. Koncentraty spożywcze Nie kwestionowano 22. Majonezy, musztardy, sosy Nie kwestionowano 23. Kawa, herbata, kakao, herbatki owocowe i ziołowe Nie kwestionowano 24. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego Nie kwestionowano 25 Substancje dodatkowe i pomagające w przetwarzaniu Nie kwestionowano 26 Drożdże Nie badano 27 Inne środki spożywcze Nie kwestionowano 28 Nowa żywność Nie badano 29 Miód i produkty pszczelarskie Nie badano - 185 -