OCENA STANU SANITARNEGO OBIEKTÓW ŻYWNOŚCIOWO-ŻYWIENIOWYCH

Transkrypt

1 W roku nadzorem objęto 864 obiekty (w roku obiektów). W porównaniu do roku nastąpił wzrost liczbowy obiektów. Obiekty objęte nadzorem w latach L p. Rodzaj obiektów Liczba obiektów rok rok 1. Obiekty produkcji żywności Kierunek zmian 2. Obiektu obrotu żywnością żywienia zbiorowego typu 4. żywienia zbiorowego typu zamkniętego małej gastronomii Miejsca obrotu przedmiotami użytku Obiekty ogółem % obiektów o złym stanie sanitarnym 35 32,5 27, ,5 17, ,5 7,5 5 2,5 Żywienie zbiorowe otwarte Piekarnie Ciastkar nie małej gastrono Sklepy spożyw cze r. r. Wykres 1. Stan sanitarny obiektów żywnościowo żywieniowych w latach i ( oceny dokonano na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego ) Oceny stanu sanitarnego dokonano na podstawie skontrolowanych 411 obiektów, które stanowią 47,57 %. W obiektach tych przeprowadzono 715 kontroli sanitarnych. Sklasyfikowano 9,84% obiektów, zdyskwalifikowano 4,4%. Jak wynika z przedstawionego wykresu stan sanitarny uległ pogorszeniu w stosunku do roku ubiegłego w grupie zakładów produkcyjnych (piekarnie, ciastkarnie). Potwierdzeniem takiego stanu było wydanie 131 decyzji administracyjnych mających na celu poprawę stanu sanitarno-technicznego. W 19 przypadkach uchybienia sanitarne spowodowały wydanie decyzji o przerwaniu produkcji, unieruchomieniu zakładów lub zakazie wprowadzania do obrotu środków spożywczych o niewłaściwej jakości zdrowotnej. W wyniku zaniedbań higieniczno sanitarnych nałożono 87 mandatów karnych na łączną kwotę zł. W związku z pogorszeniem stanu sanitarnego wzmożone zostały sankcje karne i postępowania egzkucyjne czego potwierdzeniem jest wspomniany wzrost liczby mandatów i decyzji. Domniemać można, że pogoń za wskaźnikami ekonomicznymi ze strony właścicieli obiektów spowodowała obniżenie stanu sanitarnego. Dostrzega się ponadto obniżenie poziomu higieny produkcji w porównaniu do lat wcześniejszych z okresu, kiedy była możliwość egzekwowania obowiązkowych szkoleń z podstawowych zasad higieny.

2 55 Wykres 2. Stan sanitarny obiektów żywnościowo żywieniowych odzwierciedlony ilością nałożonych mandatów w latach i. ilość nałożonych mandatów produkcji żywności obrotu żywnością żywienia żywienia zamknięte- małej gastronomii Liczba nałożonych decyzji administracyjnych produkcji żywności obrotu żywnością żywienia żywienia zamknięte- małej gastronomii Wykres 3. Stan sanitarno-techniczny obiektów żywnościowo żywieniowych odzwierciedlony ilością nałożonych decyzji administracyjnych w latach i. produkcji żywności W roku pod nadzorem znajdowało się 47 zakładów produkcyjnych, z których skontrolowano. W tej grupie stwierdzono, że 21,27 % obiektów jest niezgodnych z wymaganiami sanitarno-higienicznymi. Najgorszym stanem sanitarnym charakteryzowały się piekarnie ( 27,2 % ) i ciastkarnie ( 33,3 % ). W celu poprawy stanu sanitarnego wydano 28 decyzji administracyjnych, w tym 2 decyzje o zakazie produkcji lodów z automatu z uwagi na ich niewłaściwą jakość zdrowotną oraz 1 decyzję o unieruchomieniu piekarni z uwagi na obecność szkodników. Na osoby winne zaniedbań nałożono 13 mandatów na łączną kwotę 28 zł. Najczęściej występującymi uchybieniami w tej grupie obiektów były: niewłaściwy stan techniczny powierzchni ścian i sufitów, niewłaściwy stan techniczny powierzchni podłóg, rozplanowanie pomieszczeń nieprawidłowe, niewłaściwy stan techniczny powierzchni produkcyjnych. 11

3 CENA STANU SANITARNEGO Obiekty obrotu żywnością W roku skontrolowano 237 obiektów spośród 578 prowadzących działalność handlową na terenie powiatu żarskiego. Najgorszym stanem sanitarnym w grupie obiektów obrotu żywnością charakteryzowały się sklepy spożywcze, aczkolwiek ich stan sanitarny polepszył się w porównaniu do roku ubiegłego. Zmniejszeniu uległa liczba wydanych decyzji, natomiast ilość wydanych mandatów utrzymała się na tym samym poziomie co w roku ubiegłym. Nieprawidłowości natury higienicznej w dużej mierze wynikały z zachowań personelu i były to głównie: brak porządku i czystości w pomieszczeniach, przerwanie łańcucha chłodniczego środków spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie, sprzedaż środków spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia. Najczęściej występującymi uchybieniami w tej grupie obiektów były: brak opracowanego i wdrożonego programu dobrej praktyki higienicznej (GHP), niewłaściwy stan sanitarno techniczny wyposażenia, rozplanowanie pomieszczeń nieprawidłowe, brak wydzielonego miejsca do przechowywania środków czystości i sprzętu porządkowego, brak bieżącego porządku i czystości. żywienia zbiorowego W roku na terenie powiatu żarskiego nadzorem objęto 63 zakłady żywienia zbiorowego (bary, restauracje). Skontrolowano 49 obiektów, sklasyfikowano 17, łącznie przeprowadzono 89 kontroli sanitarnych, wydano 23 decyzje w tym 1 decyzję o zakazie wprowadzania do obrotu i produkcji środków spożywczych o niewłaściwej jakości zdrowotnej. Najczęściej występującymi uchybieniami były: brak opracowanego i wdrożonego programu dobrej praktyki higienicznej (GHP), zły stan techniczny powierzchni ścian i podłóg, brak wydzielonego miejsca do przechowywania środków czystości i sprzętu porządkowego. Stan sanitarny w tej grupie uległ znacznemu polepszeniu (wykres 1), w roku zmniejszeniu uległa liczba wydanych decyzji oraz nałożonych mandatów. Nadzór nad materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością W roku pod nadzorem znajdowało się 6 miejsc obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością. Stan sanitarny tych obiektów nie budził zastrzeżeń. Do badań laboratoryjnych pobrano 6 próbek materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, z których żadna nie była kwestionowana. Jakość zdrowotna środków spożywczych W roku przebadano laboratoryjnie próbek środków spożywczych z różnego rodzaju obiektów żywnościowo żywieniowych. Zakres badań obejmował parametry mikrobiologiczne, chemiczne, organoleptyczne. 12

4 Zdyskwalifikowaniu uległo próbek, z czego największą część stanowiły próbki kwestionowane pod względem mikrobiologicznym (17 próbek 85%). Przyczyną zakwestionowanych próbek od względem mikrobiologicznym były: niewłaściwa higiena produkcji lub dystrybucji, przerwanie łańcucha chłodniczego podczas transportu i dystrybucji. Pod względem chemicznym zakwestionowaniu uległy wyłącznie próbki warzyw badań w kierunku pestycydów (szpinak), co wskazuje, że producenci na etapie produkcji w pobranych do pierwotnej stosują niewłaściwe zabiegi agrotechniczne. W tabeli przedstawiono jakość zdrowotną zbadanych środków spożywczych w poszczególnych grupach. Grupa badanych środków Rok Rok Tendencje jakości Lp. spożywczych zdrowotnej rosnąca % prób % prób malejąca zakwestionowany zakwestionowan ch ych 1. Ciastka z kremem 38,9 38,9 2. Wyroby garmażeryjne 6,6 6,6 3. Inne przetwory zbożowo - mączne Lody 14,28 28,5 14,22 5. Przetwory mleczne - 6. Napoje bezalkoholowe - 7. Masło 8. Owoce, warzywa Mięso i przetwory mięsne -. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego Mleko w proszku Ryby, przetwory rybne Soki owocowe Oleje, tłuszcze roślinne Przetwory owocowo - warzywne 18,1 18,1 16. Przyprawy Mleko 42,8 42,8 18. Mieszaniny tłuszczów Przetwory zbożowe -. Koncentraty spożywcze - 13

5 PODSUMOWANIE Stan sanitarny w obiektach żywnościowo żywieniowych na terenie powiatu żarskiego w wielu przypadkach utrzymuje się na poziomie odbiegającym od wymagań, szczególnie dotyczy to stanu technicznego. Produkcja i obrót niejednokrotnie odbywają się w obiektach wymagających remontu czy przebudowy. Nadal nieliczne zakłady posiadają wdrożony system bezpieczeństwa żywności HACCP. W wielu przypadkach pomimo opracowanych instrukcji i procedur związanych z dobrą praktyką higieniczną (GHP) stwierdzono brak weryfikacji oraz wdrożenia w/w procedur, a istniejące zapisy często są nieczytelne i nie odzwierciedlają prowadzonej w sposób właściwy kontroli wewnętrznej. Świadomość personelu na temat istniejących zagrożeń mogących mieć wpływ na jakość zdrowotną produkowanych oraz wprowadzanych do obrotu środków spożywczych jest niejednokrotnie bardzo niska. W świetle obowiązującego prawa za jakość zdrowotną żywności odpowiada jej producent, a podstawowym warunkiem prawidłowej realizacji produkcji, żywienia zbiorowego, dystrybucji żywności i zapewnienia całkowitego bezpieczeństwa konsumenta jest spełnienie wszystkich wymaganych standardów higienicznych odnoszących się do procesów magazynowania, produkcji i dystrybucji żywności. Wdrażanie systemu HACCP jest jedyną drogą sprostania wymogom przepisów prawa żywnościowego. 14