Płynny Start czyli przekraczanie progu edukacyjnego w Wiślanej Kropelce Przedszkole Nr 41 Wiślana Kropelka mieści się już od paru lat w budynku Szkoły Podstawowej Nr 34 przy ul. Kruczkowskiego. Mimo, że przedszkole jest całkiem odrębną placówką, posiada wygodne przejście na teren szkoły. Wykorzystaliśmy ten fakt do podjęcia długofalowych działań na rzecz zniwelowania stresu związanego z przejściem na następny etap edukacji. Aby ułatwić naszym przedszkolakom adaptację w środowisku szkolnym, zaczęliśmy wspólnie z nauczycielami szkolnymi realizować własny program transferowy Płynny Start. Program powstał w oparciu o dyskusje i wymianę doświadczeń pomiędzy przedstawicielami trzech społeczności: nauczycieli Przedszkola Nr 41, nauczycieli Szkoły Podstawowej Nr 34 oraz zainteresowanych rodziców dzieci 5 i 6-letnich. Jest on realizowany w naszej placówce od 2008 roku. W każdym roku szkolnym dokonywana jest ewaluacja programu i jest on uaktualniany na podstawie obserwacji własnych oraz informacji uzyskanych od nauczycieli ze szkoły. Zawarte w nim działania szczegółowe dostosowywane są do potrzeb i możliwości oraz specyfiki pracy i zadań rocznych przedszkola i szkoły w danym roku szkolnym. Dzięki tym działaniom dzieci zapoznają się z budynkiem szkolnym oraz pracującymi tam nauczycielami. Spotykają się z absolwentami przedszkola, którzy są już uczniami, a także nawiązują nowe znajomości. Poznanie szkolnej specyfiki następuje stopniowo pod okiem przedszkolnych nauczycielek, dzięki czemu dzieci czują się bezpiecznie i cały proces przebiega bezstresowo. Oto przykłady podejmowanych przez nas działań: Uczniowie klas 0 i I na zaproszenie przedszkolaków wzięły udział w imprezie promującej zdrowy styl życia Expo-Zdrowie. Przedszkolaki miały możliwość spotkać się z dawnymi przedszkolnymi kolegami, którzy są już uczniami. Dzieci przedszkolne uczestniczyły w lekcji w bibliotece szkolnej, podczas której poznały zasady funkcjonowania biblioteki i czytelni oraz sposobu wypożyczania książek do domu. Podczas kolejnych lekcji bibliotecznych związanych z obchodami Roku Korczakowskiego poznały sylwetkę tego sławnego pedagoga oraz przypomniały sobie poznane wcześniej prawa dziecka. 1
Cyklicznie odbywały się tzw. Poczytanki tj. czytanie przedszkolakom przez uczniów kl. III utworów literackich związanych z tematyką realizowanych w przedszkolu tematów kompleksowych oraz obchodami Roku Korczakowskiego. Odbywały się one na terenie przedszkola, jak również na Czarodziejskiej Ławce w Parku im. J. Porazińskiej. Uczniowie ze szkoły czytali dzieciom utwory J. Korczaka. Poczytanki miały na celu zainteresowanie dzieci literaturą, zmotywowanie do nauki czytania oraz zapoznanie z twórczością J. Korczaka. Dzieci przedszkolne z grupy III zaprezentowały swoje przedstawienie jasełkowe uczniom z klasy I. Na zaproszenie uczniów z klasy III dzieci obejrzały w szkole Jasełka w wykonaniu swoich szkolnych kolegów. Przedszkolaki brały udział w zajęciach plastycznych pt. Kartka świąteczna prowadzonych przez nauczycielki klas I. Przy pomocy starszych kolegów, wykonywali różnymi technikami pocztówki świąteczne. 2
W czasie Świąt Bożego Narodzenia przedszkole odwiedzili nasi absolwenci, którzy chodzą do szkoły muzycznej. Wystąpili w roli kolędników grali na skrzypcach i flecie oraz wspólne kolędowali z przedszkolakami. Dzięki temu dzieci dowiedziały się, że w szkole, oprócz czytania, pisania i liczenia, można uczyć się też gry na instrumentach. Przedszkolaki uczestniczyły w turnieju sportowym Tor przeszkód zorganizowanym przez nauczycieli szkolnych. Zajęcia te odbyły się w sali gimnastycznej. Dzieci korzystały ze szkolnego sprzętu sportowego. Przekonały się także, że ci dużo starsi koledzy i koleżanki są bardzo Pomocni i troskliwi. Dzieci brały udział jako obserwatorzy i uczestnicy w zajęciach lekcyjnych w klasie III pt. Zabawy z powietrzem. Zapoznały się ze specyfiką lekcji szkolnej i sposobem jej prowadzenia przez nauczyciela. 3
Przedszkolaki zaprezentowały kolegom z klas I i 0 przedstawienie zainspirowane twórczością W. Chotomskiej pt. Wars i Sawa. Nasi podopieczni oglądali przedstawienie O królewnie, piekarczyku i pieczeniu chleba w wykonaniu szkolnego kółka teatralnego. Każdego roku podczas ferii zimowych odbywają się w specjalne zajęcia dla przedszkolaków prowadzone przez nauczycielki przedszkolne na terenie szkoły. Dzięki temu, że podczas ferii szkoła jest pusta, przedszkolaki na jeden dzień stają się uczniami. Mogą wtedy w komfortowych warunkach zwiedzać szkolne pomieszczenia i poznawać ich przeznaczenie. Zapoznają się także z planem dnia ucznia poprzez wykonywanie po kolei czynności, które są częścią życia szkolnego rozbierają się w szatni, uczą w klasie szkolnej i w sali gimnastycznej, jedzą obiad w stołówce szkolnej, odpoczywają i bawią się w świetlicy itd. Przedszkolaki zapoznają się z systemem pracy w klasie szkolnej uczestnicząc w prawdziwej lekcji. 4
Co roku odbywa się także spotkanie absolwentów naszego przedszkola, podczas którego dzieci bawią się ze sobą i dzielą wrażeniami z uczęszczania do różnych szkół. Natomiast rodzice wypełniają ankiety, na podstawie których nauczycielki mają możliwość przekonania się, jak realizacja programu Płynny Start wpłynęła na proces adaptacji dzieci w szkole. Nasze działania każdego roku są bardzo różnorodne i jest ich wiele. Na przykład wspólne oglądanie konstelacji gwiezdnych w dmuchanym planetarium. Pomieszczenia do rozłożenia specjalnego namiotu użyczyła nam nasza zaprzyjaźniona szkoła. W szkolnej sali gimnastycznej odbył się kiedyś piknik rodzinny. Niestety nie sposób opisać wszystkiego, co razem zorganizowaliśmy w ciągu ostatnich paru lat. Jednak wiemy na pewno, że biorą udział we wszystkich naszych wspólnych działaniach, dzieci oswajają się ze szkołą, a gdy zaczyna do niej uczęszczać, to doskonale wiedzą, co się w niej będzie działo. W ramach realizacji programu Płynny Start organizujemy także we współpracy ze szkołą wiele spotkań dla rodziców naszych najstarszych przedszkolaków. Są to konsultacje z psychologiem, zebrania informacyjne i spotkania integracyjne, które rozwiewają wszelkie niepokoje związane z przekroczeniem progu szkolnego. 5
Od 2008 roku wspólnie z nauczycielami ze szkoły pracowaliśmy nad tym, aby dzieci w szkole, czuły się równie bezpiecznie i pewnie jak w przedszkolu. W miarę realizacji programu obserwujemy, że coraz przedszkolaki chętniej uczestniczą w zajęciach w szkole, maja czas na przełamanie początkowych obaw i nieśmiałości poprzez częste przebywanie w szkole i kontakty z szkolnymi nauczycielami. Uzyskaliśmy również informacje od nauczycieli ze Szkoły Podstawowej Nr 34, że program Płynny Start przyczynia się do bezproblemowej adaptacji do warunków szkolnych dzieci z naszego przedszkola oraz adaptacja ta następuje szybciej niż u dzieci z innych placówek przedszkolnych nie objętych programem transferowym Płynny Start. Z każdym następnym rokiem będziemy się starać poszerzać nasze działania wspierające przekraczanie progu edukacyjnego z przedszkola do szkoły, ponieważ przynoszą one dzieciom wymierne korzyści. Marta Łyżwińska nauczyciel mianowany 6