PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA W ZAKRESIE MATEMATYKI DLA KLAS OD IV DO VI

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA W ZAKRESIE MATEMATYKI DLA KLAS OD IV DO VI

Przedmiotowy system oceniania został skonstruowany w oparciu o następujące dokumenty: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2004 roku w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych. 2. Szkolny System Oceniania w Szkole Podstawowej w Palikijach. 3. Podstawę programową z matematyki. 1. Główne założenia PSO 1) Ocenianie w matematyce powinno wskazywać, jakie wiadomości i umiejętności są najważniejsze dla uczniów w procesie uczenia się i nauczania, i być na to nakierowane (uczniowie wiedza, czego będą się uczyć). 1) Zadania stosowane w procesie oceniania powinny nakłaniać uczniów do stosowania zdobytej wiedzy w różnych aspektach; a uczeń poprzez uświadomienie sobie, co umie, a czego jeszcze nie, powinien stać się czynnym uczestnikiem procesu oceniania. 2) Przy ocenianiu osiągnięć ucznia powinno się stworzyć okazje do zaprezentowania przez niego swojej wiedzy i umiejętności w różny sposób. 3) Jasne i precyzyjne określenie zasad oceniania poszczególnych form aktywności oraz ustalania oceny semestralnej i rocznej (uczniowie wiedza, co i kiedy będzie podlegać ocenie, jakie są zasady oceniania oraz znają kryteria ocen). 4) Informacje zdobyte w procesie oceniania powinny umożliwiać jak największą pewność wnioskowania o wiedzy i umiejętnościach ucznia. 2. Obszary aktywności podlegające ocenie: 1) Na lekcjach matematyki oceniane są następujące obszary aktywności ucznia: a) Rozumienie pojęć matematycznych i znajomość ich definicji. b) Znajomość i stosowanie poznanych twierdzeń. c) Samodzielne lub w grupie przeprowadzanie rozumowań i wnioskowań. d) Rozwiązywanie zadań z wykorzystaniem poznanych metod. e) Posługiwanie się symboliką i językiem matematyki. f) Matematyczny sposób analizowania tekstów. g) Logiczne rozumowanie, kojarzenie faktów, myślenie abstrakcyjne i stosowanie poznanej wiedzy w rozwiązywaniu zadań problemowych. h) Aktywność na lekcjach, praca w grupach i wkład pracy ucznia. i) Prowadzenie zeszytu. 3. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów. 1) Formy aktywności: a) Prace klasowe, sprawdziany (testy), b) Kartkówki, c) Odpowiedzi ustne, d) Praca samodzielna na lekcji, e) Prace domowe, f) Zeszyt przedmiotowy, g) Aktywność na lekcji, 2

h) Praca w grupie, i) Przygotowanie do lekcji, j) Udział w konkursach matematycznych 2) Częstotliwość oceniania (w półroczu): a) Prace klasowe, sprawdziany, testy: min. 5 b) Kartkówki: min. 5 c) Aktywność i praca na lekcji oraz przygotowanie do lekcji na bieżąco: min. 2 d) Prace domowe: min. 2 e) Zeszyt przedmiotowy: min. 1 4. Ustalenia końcowe. 1) Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. 2) Oceny są jawne. 3) Uczeń powinien być oceniany systematycznie. 4) Nie będzie pozytywnie oceniony uczeń, który uchyla się od oceniania. 5) Uczeń ma prawo do zgłoszenia nieprzygotowania do lekcji z określonych obszarów aktywności. Rozumiemy przez to: a) Brak zeszytu, b) Brak pracy domowej, c) Brak pomocy potrzebnych do lekcji, d) Niegotowość do odpowiedzi. 6) Nieprzygotowanie nie dotyczy zapowiedzianych prac klasowych i sprawdzianów. Za każde nieprzygotowanie do lekcji uczeń otrzymuje minus. Za zebrane 3 minusy uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. 7) Po wykorzystaniu limitu określonego powyżej uczeń otrzymuje za każde nieprzygotowanie ocenę niedostateczną. 8) Aktywność na lekcji jest oceniana plusami. Za 3 zebrane plusy uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą. Przez aktywność na lekcji rozumiemy: a) Częste zgłaszanie się na lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi, b) Poprawne rozwiązywanie zadań, c) Aktywna praca w grupie, d) Wykonywanie zadań dodatkowych. 10) Przy ocenianiu, nauczyciel uwzględnia możliwości intelektualne ucznia. 11) Przewidywaną ocenę półroczną i roczną nauczyciel podaje uczniowi na miesiąc przed radą klasyfikacyjną. Na zajęciach matematyki używane będą również elementy oceniania kształtującego polegające na stosowaniu następujących zasad: określaniu celów lekcji i formułowanie ich w języku zrozumiałym dla ucznia, ustalaniu wraz z uczniami kryteria oceniania, rozróżnianiu funkcji oceny sumującej i kształtującej, budowaniu atmosfery uczenia się, pracując z uczniami i rodzicami, formułowaniu pytań kluczowych oraz zadawaniu pytań angażujących ucznia w lekcję, stosowaniu efektywnych informacji zwrotnych, 3

wprowadzaniu samooceny i oceny koleżeńskiej. 5. Wymagania Wymagania na ocenę dopuszczającą obejmują zazwyczaj umiejętności najbardziej elementarne, dzięki którym uczeń może świadomie korzystać z lekcji. Zawierają umiejętności podstawowe, ale ich nie wyczerpują. Wymagania na ocenę dostateczną obejmują treści przystępne, najprostsze i najbardziej uniwersalne, pewne naukowo i niezawodne. Wiadomości i umiejętności te są niezbędne na danym etapie kształcenia oraz na wyższych etapach oraz bezpośrednio użyteczne w pozaszkolnej działalności ucznia. Aby uzyskać ocenę dostateczną, uczeń powinien opanować wiadomości konieczne i podstawowe. Wymagania na ocenę dobrą zawierają treści umiarkowanie przystępne, mniej typowe i bardziej złożone. Wiadomości te są przydatne, ale nie niezbędne na danym i wyższych etapach kształcenia. Ponadto są one pośrednio użyteczne w pozaszkolnej działalności ucznia. Aby uzyskać ocenę dobrą, uczeń powinien opanować wiadomości konieczne, podstawowe i rozszerzające. Wymagania na ocenę bardzo dobrą to treści trudne do opanowania, złożone, twórcze naukowo i unikatowe. Są one wyspecjalizowane ponad potrzeby głównego kierunku nauki szkolnej i odległe od bezpośredniej użyteczności w życiu pozaszkolnym. Aby uzyskać ocenę bardzo dobrą, uczeń powinien opanować wiadomości konieczne, podstawowe, rozszerzające i dopełniające. Wymagania na ocenę celującą zawierają treści trudne, złożone oraz twórcze naukowo. Wymagają one od ucznia aktywnej postawy oraz łączenia elementów wiedzy z różnych dziedzin. Uczeń samodzielnie rozwija swoje uzdolnienia, biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych, proponuje rozwiązania nietypowe lub osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych. Aby uzyskać ocenę celującą, uczeń powinien opanować wiadomości ze wszystkich poziomów. W każdej klasie przeprowadzane będą godzinne prace klasowe po zakończeniu każdego rozdziału oraz krótkie, 5 20-minutowe, kartkówki obejmujące aktualnie realizowany materiał, pozwalające sprawdzić systematyczność pracy ucznia (dotyczy 3 ostatnich tematów, zagadnień i nie jest zapowiadana). Każdy sprawdzian będzie uwzględniał opanowanie treści na wszystkich poziomach wymagań. Obok zadań standardowych powinno się znaleźć zadanie, którego rozwiązanie wymaga minimum wiedzy i umiejętności, a także zadanie nietypowe, wymagające szczególnych uzdolnień. Tak skonstruowany sprawdzian umożliwi każdemu uczniowi osiągnąć satysfakcjonującą go ocenę. Uczeń będzie znał stosowany system punktacji oraz miał możliwość wyjaśnienia wątpliwości dotyczących oceny. Prace klasowe, sprawdziany praca pisemna w postaci testu lub zadań obejmująca materiał ujęty w formie działu i jest poprzedzona lekcją powtórzeniową. Klasówka jest zapowiadana z wyprzedzeniem przynajmniej tygodnia. Jeżeli w ustalonym terminie z przyczyn organizacyjnych nie było pracy klasowej (np. wycieczka, apel itp.) kolejnym obowiązującym terminem są następne zajęcia z przedmiotu. Osoby nieobecne mają obowiązek zaliczyć prace klasowe w ustalonym terminie, w przeciwnym wypadku uczeń 4

otrzymuje ocenę niedostateczną. Otrzymują zadania innej treści niż wykonujący prace w terminie. Termin poprawy pracy klasowej na ocenę wyższą jest uzgadniany z zainteresowanymi uczniami z klasy. Uczeń ma prawo do poprawy otrzymanej oceny niedostatecznej w terminie 10 dni nauki szkolnej od jej otrzymania. Ocena otrzymana z poprawy wpisywana jest do dziennika obok wcześniej otrzymanej oceny niedostatecznej. Punkty uzyskane z prac klasowych i sprawdzianów mogą być przeliczane na stopnie według następującej skali: 100 98% celujący, 97 92% bardzo dobry, 91 76% dobry, 75 51% dostateczny, 50 31% dopuszczający, 30 0% niedostateczny. Część sprawdzianów będzie mieć charakter testów (m.in. dlatego, aby przyzwyczaić uczniów do formy, z którą spotkają się na egzaminie). Systematycznej ocenie będą podlegać odpowiedzi ustne uczniów. Ta forma aktywności daje uczniowi możliwość opisywania stosowanych algorytmów, prezentowania sposobu rozumowania oraz przedstawiania własnych wniosków. Nauczyciel może od razu poprawiać wadliwie sformułowane odpowiedzi, ucząc jasnego i precyzyjnego wypowiadania się. Ponadto przy odpowiedzi ustnej nauczyciel ma możliwość dobrania trudności zadania czy pytania w zależności od możliwości intelektualnych ucznia. Uczniowie pracujący metodami aktywizującymi najczęściej będą dzieleni na grupy, a to oznacza konieczność oceny pracy poszczególnych zespołów. Ta forma pracy ma duże walory kształcące i wychowawcze. To dzięki niej uczniowie doskonalą swoje umiejętności komunikowania się i współpracy oraz uczą się przestrzegania przyjętych zasad. Praca w grupach ułatwia aktywizację uczniów, umożliwia im uczenie się od siebie nawzajem, a nauczycielowi daje możliwość lepszego poznania zespołu klasowego. Szczególne korzyści z pracy w zespole mają uczniowie słabsi, gdyż ten sposób uczenia się zwiększa ich zainteresowanie lekcją i pomaga osiągnąć lepsze wyniki w nauce. Dzięki czynnemu udziałowi w pracach i osiągnięciach zespołu nabierają oni wiary we własne siły i chętnie uzupełniają własne wiadomości. Zasady oceniania będą znane przed przystąpieniem do pracy, gdyż mogą dodatkowo zmotywować uczniów. Wykonanie przez uczniów każdej pracy projektowej będzie ocenione na podobnych zasadach. Nauczyciel, określając wymagania, wyznacza również standardy, do osiągnięcia których uczniowie powinni dążyć. Zadania projektowe wykonywane przez uczniów są złożone i mają zróżnicowany stopień trudności, dlatego nauczyciel powinien nadzorować przebieg postępów uczniów i sprawdzać stopień wykonania przez nich zadań cząstkowych. Ocenie powinna podlegać zarówno strona merytoryczna projektu, jak również jego wykonanie i prezentacja. Ocena końcowa wynikająca z ocen cząstkowych pozwoli bardziej obiektywnie ocenić uczniów niż wystawienie tylko jednej oceny po zakończeniu projektu. UWAGA! Szczegółowe wymagania na poszczególne oceny znajdują się w załączniku. 5