Analiza i interpretacja próbnego sprawdzianu w klasie szóstej 17 grudnia 2014 r. 1
Wprowadzenie Na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 roku w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (z późniejszymi zmianami Dz.U. 2007 nr 83 poz.562) przeprowadzony został 17 grudnia 2014 roku próbny Sprawdzian dla uczniów klas szóstych Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 10 im. Polonii w Słupsku. Przedmiotem analizy są umiejętności zgodne z Podstawą programową kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych z dnia 27.08.2012 r. I. Informacje ogólne Sprawdzian pisało 102 uczniów, wśród nich 15 o wydłużonym czasie pracy, w tym 4 uczniów z dostosowanym arkuszem do wady wzroku. 2 uczniów pisało inne wersje arkusza (upośledzenie w stopniu lekkim i niedosłuch). 2 osoby z przyczyn niezależnych nie pisały Sprawdzianu. Wszyscy uczniowie byli objęci dodatkową godziną języka polskiego UM i matematyki UM. Test miał jedną wersję. Sprawdzian przebiegł zgodnie z procedurą Sprawdzianu 2015. II. Informacja o zastosowanym narzędziu Badaniom poddano wymagania ogólne i umiejętność ich szczegółowego wykonania, które zostały zapisane w podstawie programowej dla badanych przedmiotów szkolnych: języka polskiego, matematyki i języka angielskiego. Dla każdego z przedmiotów CKE przygotowała odrębne arkusze zadań. 2
III. Analiza wyników szkoły Opis wyników statystycznych ilustruje tabela, w której przedstawione zostały wartości wskaźników statystycznych. Wartości wskaźników statystycznych Wskaźniki dla populacji piszących : statystyczne j. polski 21 pkt matematyka 20 pkt j. angielski 40 pkt Liczebność 100 * 100* 100* Wynik maksymalny 20 20 40 Wynik minimalny 8 3 15 Rozstęp 12 17 25 Wynik średni 14,28 10,55 30,92 Modalna 16 7 i 11 29 i 36 0,68 0,53 0,78 % wykonalności arkusza 68% 53% 77% nie ujęto uczniów piszących inne wersje arkusza Rozkład wskaźników statystycznych ilustrują ryciny obrazujące przedziały punktowe i ich liczebność. język polski 44 46 7 0 0 3 (-5)(-1) (0)(4) (5)(9) (10)(14) (15)(19) (20)(24) 3
matematyka 39 32 21 6 0 2 (-5)(-1) (0)(4) (5)(9) (10)(14) (15)(19) (20)(24) język angielski 31 28 21 11 6 3 0 0 0 0 0 (-5)(-1) (0)(4) (5)(9) (10)(14) (15)(19) (20)(24) (25)(29) (30)(34) (35)(39) (40)(44) (45)(49) Analizując ryciny można wywnioskować, iż wyniki ogółu badanych uczniów utrzymały się w wartości średniego wyniku i nieco powyżej. Wartość modalnej języka polskiego i języka angielskiego przewyższa wynik średniej. Wartość modalnej matematyki zbliżony jest do wyniku średniego i poniżej. Poszczególne arkusze badały obszary wymagań ogólnych podstawy programowej. Poniższe zestawienie obrazuje rozkład wskaźnika łatwości. język polski Wymagania ogólne Numer zadania Ilość punktów I Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie 1.1,,2,3,4,5,6,7,9, 8 zawartych w nich informacji. II Analiza i interpretacja tekstów kultury. 1.2,8,10,11,12 6 III Tworzenie wypowiedzi. 13 7 4
Dla badanej populacji arkusz języka polskiego osiągnął wskaźnik 0,68,arkusz okazał się umiarkowanie trudny. 40% uczniów osiągnęło wynik powyżej średniego wyniku szkoły. Rozkład wskaźnika łatwości badanych obszarów wymagań ogólnych ilustruje poniższa rycina. III; 0,62 I; 0,69 II; 0,75 Najwięcej trudności sprawiło uczniom zadanie nr 10 z obszaru Analiza i interpretacja tekstów kultury wymaganie szczegółowe: uczeń rozpoznaje w tekście literackim: [ ]przenośnię, epitet [ ] i objaśnia ich rolę. matematyka Wymagania ogólne Numer zadania Ilość punktów I Sprawność rachunkowa. 14,16,17 3 II Wykorzystanie i tworzenie informacji. 15,23,24,25,26, 6 III Modelowanie matematyczne. 18,19,21,27 6 IV Rozumowanie i tworzenie strategii. 20,22,28 5 Dla badanej populacji arkusz zadań z matematyki osiągnął wartość wskaźnik łatwości 0,53 i okazał się umiarkowanie trudny. 48% uczniów osiągnęło wynik powyżej wyniku średniego szkoły. Rozkład wskaźnika łatwości badanych obszarów wymagań ogólnych ilustruje poniższa rycina. 5
z_1.1 z_1.2 z.2 z.3 z.4 z.5 z.6 z.7 z.8 z.9 z.10 z.11 z.12 z.13.i z.13.ii z.13.iii z.13.iv z.13.v z.14 z.15 z.16 z.17 z.18 z.19 z.20 z.21 z.22 z.23 z.24 z.25 z.26 z.27 z.28 IV; 0,45 I; 0,53 III; 0,61 II; 0,598 Najwięcej trudności sprawiło zadanie nr 28 z obszaru Modelowanie matematyczne wymaganie szczegółowe: uczeń w przypadkach osadzonych w kontekście praktycznym oblicza procent danej wielkości w stopniu trudności typu 50%, 10%, 20%. Z przygotowanego przez CKE arkusza Excela pochodzi poniższa rycina, która przedstawia procentowy poziom wykonania zadań z języka polskiego (niebieski) i matematyki (pomarańczowy). 100% 90% Poziom wykonania zadań ze Sprawdzianu próbnego_2014 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 6
język angielski Wymagania ogólne Numer zadania Ilość punktów I Znajomość środków językowych. 7.1,7.2,7.3,8.1,8.2,8.3 6 II Rozumienie wypowiedzi. 9.1,9.2,9.3,10.1,10.2,10.3,10.4, 11.1,11.2,11.3,11.4 IIa Rozumienie wypowiedzi ze słuchu 1.1,1.2,1.3,2.1,2.2,2.3,3.1,3.2, 3.3,3.4,4,1,4.2,4.3,4.4,4.5 IV Reagowanie na wypowiedzi 5.1,5.2,5.3,6.1,6.2,6.3,6.4 6.5 11 15 8 Dla badanej populacji arkusz języka angielskiego osiągnął wskaźnik 0,78,arkusz okazał się łatwy. 56% uczniów osiągnęło wynik powyżej średniego wyniku szkoły. Rozkład wskaźnika łatwości badanych obszarów wymagań ogólnych ilustruje poniższa rycina. IV; 0,89 I; 0,66 II; 0,71 IIa; 0,802 Najwięcej trudności sprawiło zadanie nr 10.2 z obszaru ogólnego Znajomość środków językowych wymaganie szczegółowe: uczeń wyszukuje proste informacje szczegółowe w tekście. 7
z.1.1 z.1.2 z.1.3 z.2.1 z.2.2 z.2.3 z.3.1 z.3.2 z.3.3 z.3.4 z.4.1 z.4.2 z.4.3 z.4.4 z.4.5 z.5.1 z.5.2 z.5.3 z.6.1 z.6.2 z.6.3 z.6.4 z.6.5 z.7.1 z.7.2 z.7.3 z.8.1 z.8.2 z.8.3 z.9.1 z.9.2 z.9.3 10.1 10.2 10.3 10.4 11.1 11.2 11.3 11.4 Z przygotowanego przez CKE arkusza Excela pochodzi poniższa rycina, która przedstawia procentowy poziom wykonania zadań z języka angielskiego. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Poziom wykonania zadań Sprawdzianu próbnego językowago_2014 IV. Analiza realizacji obszarów wymagań ogólnych w poszczególnych oddziałach klasowych. Dla zobrazowania opisu dydaktycznego posłużyłam się analizą realizacji obszarów wymagań ogólnych przez oddziały klasowe. 1. Język polski Obszar : Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Zakres zadań w tym obszarze sprawdzał, czy uczeń : - identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny, literacki, reklamowy, -wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte), -odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od informacji drugorzędnych, -rozumie dosłowne [ ] znaczenie wyrazów w wypowiedzi, -określa temat i główną myśl utworu, -rozpoznaje podstawowe funkcje składniowe wyrazów użytych w wypowiedziach (podmiot), -wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście. 8
Analizowane Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji (8 pkt) Wynik max. 8 8 8 7 8 8 Wynik min. 3 3 0 2 2 0 Rozstęp 5 5 8 5 6 8 Wynik średni 4,94 5,83 5,83 5,33 5,47 5,52 Modalna 6 6 7 7 6 6 0,62 0,73 0,73 0,67 0,63 0,69 Obszar: Analiza i interpretacja tekstów kultury. -odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości, -charakteryzuje i ocenia bohaterów, -rozpoznaje w tekście literackim: [ ]przenośnię, epitet [ ] i objaśnia ich rolę, -identyfikuje powieść, -omawia akcję, wyodrębnia wątki i wydarzenia. Analizowane Analiza i interpretacja tekstów kultury (6 pkt) Wynik max. 6 6 6 6 6 6 Wynik min. 3 3 3 2 2 2 Rozstęp 3 3 3 4 4 4 Wynik średni 4,12 4,3 4,88 4,62 4,0 4,43 Modalna 5 5 5 5 4 5 0,62 0,73 0,81 0,77 0,67 0,74 9
Obszar : Tworzenie wypowiedzi. -tworzy spójne teksty na tematy [ ] związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury, -świadomie posługuje się różnymi formami językowymi [ ], -tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: opowiadanie twórcze, -stosuje w wypowiedzi pisemnej odpowiednią kompozycję graficzną i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy (w tym wydziela akapity), - pisze poprawnie pod względem ortograficznym, -poprawnie używa znaków interpunkcyjnych, -operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych. Analizowane Tworzenie wypowiedzi (7 pkt) Wynik max. 6 7 6 7 6 7 Wynik min. 1 3 1 1 0 0 Rozstęp 5 4 5 6 6 7 Wynik średni 3,71 5,13 4,63 4,0 3,8 4,33 Modalna 4 6 4 4 4 4 0,53 0,73 0,66 0,57 0,54 0,62 2. Matematyka Obszar: Sprawność rachunkowa. -wykonuje działania na ułamkach dziesiętnych, używając własnych, poprawnych strategii, -porównuje ułamki (zwykłe i dziesiętne), -oblicza kwadraty i sześciany ułamków [ ] dziesiętnych, -dodaje, odejmuje, mnoży i dzieli ułamki dziesiętne w pamięci, [ ] pisemnie, -oblicza ułamek danej liczby naturalnej. 10
Analizowane Sprawność rachunkowa (3 pkt) Wynik max. 3 3 3 3 3 3 Wynik min. 0 0 0 0 0 0 Rozstęp 3 3 3 3 3 3 Wynik średni 1,76 1,78 1,88 1,43 0,93 1,6 Modalna 2 2 3 1 0i1 1 0,59 0,59 0,63 0,48 0,31 0,53 Obszar: Wykorzystanie i tworzenie informacji. -interpretuje liczby naturalne na osi liczbowej, -dodaje i odejmuje w pamięci liczby naturalne dwucyfrowe, liczby wielocyfrowe [ ], -mnoży i dzieli liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową, dwucyfrową lub trzycyfrową pisemnie, -odczytuje i interpretuje dane przedstawione w tekstach, tabelach, diagramach i na wykresach, -wykonuje proste obliczenia zegarowe na godzinach, minutach i sekundach. Analizowane Wykorzystanie i tworzenie informacji (6 pkt) Wynik max. 5 6 6 6 6 6 Wynik min. 1 1 1 1 1 1 Rozstęp 4 5 5 5 5 5 Wynik średni 3,18 3,83 3,96 3,28 3,6 3,6 Modalna 4 3 3 4 5 3 0,53 0,64 0,66 0,55 0,60 0,60 11
Obszar: Modelowanie matematyczne. -zamienia i prawidłowo stosuje jednostki masy: gram, kilogram, dekagram, tona, -oblicza pole [ ] prostokąta [ ], trójkąta [ ] przedstawionych na rysunku, -w przypadkach osadzonych w kontekście praktycznym oblicza procent danej wielkości w stopniu trudności typu 50%, 10%, 20%, -porównuje różnicowo [ ] liczby naturalne. Analizowane Modelowanie matematyczne (6 pkt) Wynik max. 6 6 6 6 6 6 Wynik min. 1 1 1 0 1 0 Rozstęp 5 5 5 6 5 6 Wynik średni 2,71 3,39 3,83 3,38 3,0 3,32 Modalna 2 4 6 2 1 2 0,45 0,57 0,64 0,56 0,50 0,60 Obszar : Rozumowanie i tworzenie strategii. -oblicza obwód wielokąta o danych długościach boków, -do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki i geometrii oraz nabyte umiejętności, a także własne poprawne metody, -oblicza objętość prostopadłościanu przy danych długościach krawędzi, -stosuje jednostki objętości i pojemności. 12
Analizowane Rozumowanie i tworzenie strategii (5 pkt) Wynik max. 5 5 5 5 4 5 Wynik min. 0 0 0 0 0 0 Rozstęp 5 5 5 5 4 5 Wynik średni 1,65 1,91 2,20 1,90 2,07 1,96 Modalna 1 1 1i2 1 3 1 0,33 0,38 0,44 0,38 0,41 0,39 3. Język angielski Obszar: Znajomość środków językowych. -posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych. Analizowane Znajomość środków językowych (6 pkt) Wynik max. 6 6 6 6 6 6 Wynik min. 1 2 1 1 2 1 Rozstęp 5 4 5 5 4 5 Wynik średni 3,82 4,04 4,46 3,62 3,80 3,98 Modalna 5i6 4 4 4 4 4 0,64 0,67 0,74 0,60 0,63 0,66 13
Obszar: Rozumienie wypowiedzi. -uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych. Analizowane Rozumienie wypowiedzi (11 pkt) Wynik max. 11 11 11 11 11 11 Wynik min. 2 3 5 2 2 2 Rozstęp 9 8 6 9 9 9 Wynik średni 7,76 7,43 8,79 6,86 8,2 7,81 Modalna 11 9 10 8i9 11 11 0,71 0,68 0,79 0,62 0,75 0,71 Obszar: Rozumienie wypowiedzi ze słuchu. -rozumie ogólny sens prostego tekstu, -rozumie intencje rozmówców, rozpoznaje rodzaje sytuacji komunikacyjnych, -wyszukuje proste informacje szczegółowe w tekście słuchanym, -reaguje na polecenia. Analizowane Rozumienie wypowiedzi ze słuchu (15 pkt) Wynik max. 15 15 15 14 14 15 Wynik min. 8 7 5 6 5 5 Rozstęp 7 8 10 8 9 10 Wynik średni 12,18 13,09 12,79 10,38 11,33 12,03 Modalna 14 8 15 10 13 14 0,81 0,87 0,85 0,69 0,76 0,80 14
Obszar: Reagowanie na wypowiedzi. -podaje swoje upodobania, -wyraża swoje emocje, -podaje miejsce zamieszkania, -mówi, co potrafi robić, -wyraża podziękowania, prośby, -(I etap edukacyjny) udziela odpowiedzi. Analizowane Reagowanie na wypowiedzi (8 pkt) Wynik max. 8 8 8 8 8 8 Wynik min. 3 4 6 5 2 2 Rozstęp 5 4 2 3 6 6 Wynik średni 7,12 7,26 7,42 6,57 7,07 7,10 Modalna 8 8 8 7 8 8 0,89 0,91 0,93 0,82 0,88 0,89 15
V. Analiza kontekstowa słabe i mocne strony Słabe strony Przedmiot Nr zadania % wykonalności Wymagania j. polski 10 42% Uczeń rozpoznaje w tekście literackim: [ ]przenośnię, epitet [ ] i objaśnia ich rolę. j. polski 13. V 48% Uczeń poprawnie używa znaków interpunkcyjnych. matematyka 14 42% Uczeń wykonuje działania na ułamkach dziesiętnych. matematyka 15 44% Uczeń interpretuje liczny naturalne na osi liczbowej. matematyka 22 43% Uczeń stosuje poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki i geometrii. matematyka 25 42% Uczeń wykonuje proste obliczenia zegarowe na godzinach, minutach i sekundach. matematyka 27 44% Uczeń [ ] oblicza procent danej liczby. matematyka 28 26% Uczeń [ ] oblicza objętość prostopadłościanu. j. angielski 8.1 46% Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych. j. angielski 10.2 28% Uczeń wyszukuje proste informacje szczegółowe w tekście. Z powyższej tabeli można wywnioskować, że arkusz zadań matematycznych przysporzył uczniom najwięcej trudności. Dużo trudności sprawiły zadania, które wymagały umiejętności obliczania objętości brył i zapisu uzyskanego wyniku w postaci sześcianu liczby naturalnej. W niezadawalającym stopniu uczniowie wykonali działania uwzględniające: obliczenia zegarowe, prawidłowe stosowanie jednostek masy, obliczanie ułamka danej liczby i działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych. 16
Mocne strony Przedmiot Nr zadania % wykonalności Wymagania j. polski 1.2 94% Uczeń identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny, literacki, reklamowy. j. polski 9 82% Uczeń wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście. j. polski 11 97% Uczeń identyfikuje [ ] powieść. j. polski 13.II 100% Uczeń tworzy wypowiedzi pisemne [ ] opowiadanie twórcze. matematyka 24 82% Uczeń odczytuje i interpretuje dane przedstawione w tekstach, tabelach, diagramach i na wykresach. j. angielski 1.3 98% Uczeń rozumie ogólny sens prostego tekstu. j. angielski 2.1 91% Uczeń rozpoznaje rodzaje sytuacji komunikacyjnych. j. angielski 2.3 96% Uczeń rozpoznaje rodzaje sytuacji komunikacyjnych. j. angielski 4.1 98% Uczeń wyszukuje proste informacje szczegółowe w tekście słuchanym. j. angielski 4.4 93% Uczeń wyszukuje proste informacje szczegółowe w tekście słuchanym. j. angielski 4.5 95% Uczeń reaguje na polecenia. j. angielski 5.2 98% Uczeń wyraża swoje emocje. j. angielski 6.1 96% Uczeń mówi, co [ ] potrafi robić. j. angielski 6.2 98% (I etap edukacyjny) Uczeń udziela odpowiedzi. j. angielski 6.3 100% Uczeń wyraża [ ] podziękowania. j. angielski 7.3 96% Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych. j. angielski 9.3 93% Uczeń rozumie ogólny sens tekstu. Wysoki poziom wykonalności arkusz j. angielskiego pozwala pozytywnie ocenić przygotowanie uczniów do Sprawdzianu 1. 04. 2015 r. 17
VI. SUKCESY Sukcesem naszej szkoły są: Obszar wymagań języka angielskiego Reagowanie na wypowiedzi, który osiągnął wskaźnik łatwości powyżej 0,80 Poziom wykonania zadania nr 6.3 z języka angielskiego, który dla ogółu piszących wyniósł 100%. Poziom wykonania zadania nr 13.II z języka polskiego, który dla ogółu piszących wyniósł 100%. Zespoły klasowe, które wykonały w 100% pojedyncze zadania: - język polski: klasa 6c - zadanie nr 11 klasa 6d- zadanie nr 11 klasa 6e - zadanie nr 11 -język angielski: klasa 6a- zadania nr 4.1,6.3 (2) klasa 6b- zadania nr 1.3,5.2,6.2,6.3 (4) klasa 6c- zadania nr 2.3,4.1,4.2,4.4,6.1,6.2,6.3,6.4,9.3 (9) klasa 6d- zadania nr 2.3,6.1,6.3 (3) klasa 6e- zadania nr 1.2,7.3,11,2 (3). Zespoły klasowe, które z matematyki osiągnęły poziom wykonania powyżej 80%: -klasa 6a- zadanie nr 19 (88%), -klasa 6b- zadanie nr 24 (83%), -klasa 6d- zadanie nr 24 (86%), -klasa 6e- zadania nr 21 (87%) i nr 24 (87%) VII. Porównanie z diagnozą w klasie czwartej Badana populacja uczniów objęta została badaniem diagnozującym stopień opanowania umiejętności polonistycznych i matematycznych uczniów rozpoczynających naukę w klasie czwartej. Wskaźniki statystyczne Wartości wskaźników statystycznych dla populacji piszących : 12 X 2012 j. polski 17 XII 2014 j. polski 19 X 2012 matematyka 17 XII 2014 matematyka Liczebność 97 100 99 100 Wynik minimalny 2 8 10 3 Wynik maksymalny 15 20 30 20 Rozstęp 13 12 20 17 Wynik średni 9,8 14,28 26,43 10,55 Modalna 10 16 22 7i11 0,65 0,68 0,88 0,53 18
Poniższe wykresy obrazują porównywane wyniki. 60 język polski 50 40 51 44 46 30 31 20 10 0 9 7 6 3 0 0 0 (-5)(-1) (0)(4) (5)(9) (10)(14) (15)(19) (20)(24) 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Matematyka 68 39 32 21 13 13 6 4 0 0 0 1 2 0 0 (-5)(-1) (0)(4) (5)(9) (10)(14) (15)(19) (20)(24) (25)(29) (30)(34) Na niebiesko klasa szósta, na czerwono klasa czwarta. Arkusz polonistyczny klasy szóstej wskazuje na przesunięcie i rozkład wyników w kierunku wyżej średniej Arkusz matematyczny klasy szóstej wyraźnie wskazuje przesunięcie i rozkład wyników w kierunku wyników niżej średnich. Z braku jednorodnie porównywalnego narzędzia nie jest możliwa bardziej szczegółowa analiza. 19