PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI LICEUM I. Obserwacja osiągnięć ucznia 1. Pomiar osiągnięć ucznia odbywa się za w podanych formach: a. prace klasowe podsumowujące wiadomości z danego działu (w tym na przykład postaci testu), b. sprawdziany obejmujące część realizowanego materiału bieżącego, c. kartkówki (także z zadań domowych), d. prace domowe (sprawdzane w formie kartkówki lub w trakcie sprawdzania zeszytu), e. odpowiedzi ustne, f. prace długoterminowe (także referaty), g. inne formy aktywności, np.: udział w konkursach, wykonywanie pomocy dydaktycznych, h. badania wyników nauczania (testy szkolne, kuratoryjne, próbne egzaminy maturalne szkolne, egzaminy przygotowane przez CKE, OKE oraz wydawnictwa). 2. Formy obserwacji pracy ucznia: a. przygotowanie do lekcji (także zadanie domowe), b. aktywność na lekcji (indywidualna praca na lekcji, udział w dyskusji), c. praca w grupie. 3. Liczba i częstotliwość pomiarów są zależne od realizowanego programu nauczania oraz od liczby godzin w danej klasie. II. Wymagania edukacyjne Ocena niedostateczna Uczeń: - nie opanował podstawowych wiadomości i umiejętności wynikających z programu nauczania - nie potrafi określić najprostszych pojęć - nie potrafi nawet przy pomocy nauczyciela wykonać najprostszych ćwiczeń i zadań - nie wykazuje chęci współpracy w celu uzupełnienia braków oraz nabycia podstawowej wiedzy i umiejętności Ocena dopuszczająca Uczeń: - zna nazwy podstawowych pojęć, zależności wraz z podaniem przykładów dla tych pojęć - zna symbole matematyczne - intuicyjnie rozumie pojęcia i twierdzenia - zna zasady stosowania podstawowych algorytmów - stosuje podstawowe algorytmy Ocena dostateczna (patrz wymagania na ocenę dopuszczającą) a ponadto: - uczeń stosuje podstawowe zależności w rozwiązywaniu zadań - odczytuje definicje i twierdzenia zapisane za pomocą symboli matematycznych - stosuje podstawowe algorytmy w typowych zadaniach str. 1
- rozwiązuje typowe zadania o niewielkim stopniu trudności Ocena dobra (patrz wymagania na ocenę dostateczną) a ponadto: - uczeń formułuje i zapisuje definicje z użyciem symboli matematycznych - formułuje podstawowe twierdzenia - samodzielnie rozwiązuje zadania praktyczne i typowe zadania problemowe - interpretuje informacje na podstawie diagramów, tabel, wykresów - potrafi przeprowadzić proste wnioskowania Ocena bardzo dobra (patrz wymagania na ocenę dobrą) a ponadto: - uczeń potrafi wnioskować, uogólniać, klasyfikować - samodzielnie rozwiązuje nietypowe zadania praktyczne i problemowe - sprawnie posługuje się językiem matematycznym - bierze udział w konkursach matematycznych Ocena celująca (patrz wymagania na ocenę bardzo dobrą) a ponadto: - uczeń wykazuje się wiadomościami i umiejętnościami wykraczającymi poza ramy programu nauczania - potrafi rozwiązywać zadania w sposób niestereotypowy - korzysta z różnych źródeł informacji - osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych na szczeblu co najmniej wojewódzkim III. Obszary aktywności Na lekcji oceniane są następujące obszary aktywności ucznia: a. rozumienie pojęć i znajomość definicji, b. znajomość i stosowanie poznanych twierdzeń, c. prowadzenie rozumowań sposób prowadzenia rozumowań, d. rozwiązywanie zadań z wykorzystaniem poznanych metod, e. posługiwanie się symboliką i językiem matematycznym odpowiednim do danego etapu kształcenia, f. analizowanie tekstu matematycznego, g. stosowanie wiedzy przedmiotowej w rozwiązywaniu problemów, h. prezentowanie wyników swojej pracy w różnych formach, i. aktywność na lekcji, praca w grupach i własny wkład pracy ucznia. IV. Zasady i kryteria ocen prac pisemnych a. Korzystanie przez ucznia w czasie prac pisemnych z niedozwolonych przez nauczyciela pomocy stanowi podstawę do wystawienia oceny niedostatecznej. b. Prace klasowe podsumowujące wiadomości z danego działu odbywają się po zakończeniu jego realizacji, zgodnie z rozkładem materiału danej klasy. c. W semestrze przeprowadza się, co najmniej 2 sprawdziany, co najmniej 2 kartkówki; liczba szkolnych badań wyników ustalona jest na początku roku szkolnego. d. Kryteria ocen prac pisemnych poniżej 40 % maksymalnej liczby punktów - ocena niedostateczna, str. 2
od 40 % - ocena dopuszczająca, od 45% - ocena + dopuszczająca od 50 % - ocena dostateczna, od 60 % - ocena + dostateczna, od 70 % - ocena dobra, od 80 % - ocena + dobra, od 90 % - ocena bardzo dobra, ocena bardzo dobra oraz zadanie dodatkowe - ocena celująca. e. Nauczyciel może zamiast oceny wpisać do dziennika uzyskaną przez ucznia wartość procentową. f. Dopuszcza się możliwość uzyskania przez ucznia z pracy pisemnej przy odpowiednio ułożonej punktacji zadań powyżej 100% liczby punktów, co skutkuje otrzymaniem oceny celującej. g. Dla testów kuratoryjnych, wewnątrzszkolnych lub innych mogą być opracowane inne szczegółowe kryteria zgodnie ze specyfiką danego testu (test zamknięty jednokrotnego wyboru, test zamknięty wielokrotnego wyboru). Wówczas kryteria ocen będą podawane przed rozpoczęciem testu. h. Jeżeli ocena pracy pisemnej jest ustalana w inny sposób, to uczący powinien poinformować o tym uczniów przed rozpoczęciem pracy. i. Uczeń ma prawo poprawiać jedną ocenę niedostateczną z pracy klasowej w semestrze. Poprawkowy sprawdzian należy napisać przed następną pracą klasową. Forma poprawy ustalona jest przez nauczyciela. Nauczyciel może wyrazić zgodę na poprawienie oceny dopuszczającej z pracy klasowej lub wyrazić zgodę na poprawianie dwóch ocen niedostatecznych ze sprawdzianów. j. W trakcie ustalania oceny semestralnej i końcowej obowiązują obie oceny z pracy klasowej i z poprawy z jednakową wagą k. Uczeń nieobecny na pracy klasowej z przyczyn usprawiedliwionych ma obowiązek zaliczyć ją w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Uczeń nieobecny z przyczyn nieusprawiedliwionych na pracy klasowej (albo innym zapowiedzianym sprawdzianie, kartkówce, poprawie pracy klasowej), otrzymuje za nią ocenę niedostateczną. W przypadku pracy klasowej traci prawo do jej poprawy. l. Nauczyciel ma prawo do przeprowadzenia niezapowiedzianych kartkówek obejmujących ostatnie 3 jednostki tematyczne, co nie musi być równoznaczne z trzema ostatnimi tematami lekcyjnymi, trwające do 20 minut. Może to być także sprawdzian z zadania domowego. V. Ustalanie oceny semestralnej i końcowej a. Ocena końcowa (semestralna, roczna) nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych, może ona być średnią ważoną ocen. str. 3
b. O sposobie ustalania oceny z pomocą średniej ważonej nauczyciel informuje uczniów na początku semestru/roku szkolnego. Poszczególnym formom aktywności przyporządkowane są następujące wagi: sprawdziany całoroczne, próbne matury itp. waga 5 lub 6 zadanie klasowe (zapowiedziane) waga 3 lub 4 sprawdziany powtórkowe (np do matury) waga 2 lub 3 kartkówki (zapowiedziane lub nie) waga 2 aktywność, odpowiedzi ustne waga 1 c. Jeśli z uzasadnionego powodu nauczycie zmienia powyższe ustalenia, musi poinformować o tym uczniów przed sprawdzianem. d. W celu wyliczenia średniej przyjmujemy do obliczeń oceny z + jako oceny powiększone o 0,5, czyli 3+ traktujemy jako 3,5 itd. Ocenę z minusem traktujemy jako mniejszą o 0,1 od danej oceny, czyli 3 traktujemy jako 2,9 itd. e. Obliczoną średnią ważoną (s) zaokrąglamy do pierwszego miejsca po przecinku i przeliczamy na oceny: niedostateczną: s 1;1, 6 dopuszczającą: s (1,6; 2, 6 dostateczną: s (2,6;3, 6 dobrą: s (3,6; 4, 6 bardzo dobrą: s (4,6;5, 6 celującą: s (5,6; 6 f. Ocena semestralna lub końcowa może być podwyższona przez nauczyciela do oceny o jeden wyższej w przypadku, gdy uczeń osiągał znaczące sukcesy w konkursach matematycznych, olimpiadzie matematycznej lub inne sukcesy związane z przedmiotem. g. Nauczyciel może zamiast ocen wpisać procenty uzyskanych na sprawdzianie punktów. Nie wlicza się wyników takiego sprawdzianu do średniej ważonej ocen na semestr. h. Roczna ocena klasyfikacyjna jest średnią ważoną oceny za I i II semestr. Waga oceny za I semestr jest równa jeden, a za II semestr dwa. i. Na koniec semestru/roku szkolnego nie przewiduje się dodatkowych sprawdzianów zaliczeniowych. VI. Egzaminy poprawkowe a. Uczeń, który może przystąpić do egzaminu poprawkowego, ma obowiązek w przeciągu 5 dni roboczych od zakończenia klasyfikacji zgłosić się do nauczyciela w celu ustalenia szczegółowego zakresu materiału objętego egzaminem poprawkowym. b. Egzamin poprawkowy jest egzaminem z wiadomości z całego roku szkolnego danego poziomu. c. Egzamin poprawkowy składa się z części pisemnej i ustnej. str. 4
- Jeśli część pisemna egzaminu trwa 60 minut, to maksymalna liczba punktów, którą może uzyskać uczeń, jest równa 30, w tym za egzamin pisemny maksymalnie może uzyskać 21 punktów (np.: zadania zamknięte 8 punktów; zadania otwarte: trzy zadania za 2 punkty; jedno zadanie za 3 punkty, jedno za 4 punkty). Egzamin ustny 9 punktów (np.: 3 pytania za 3 punkty każde). Przeliczenie punktów na oceny: 0-8 niedostateczny, 9-14 dopuszczający, 15-20 dostateczny, 21-26 dobry, 27-30 bardzo dobry. Jeśli część pisemna egzaminu trwa więcej niż 60 minut, to liczba punktów z części pisemnej jest równa 70% maksymalnej liczby punktów za cały egzamin, a część ustna, to 30% tej liczby. Egzamin poprawkowy jest zdany, jeśli uczeń otrzyma, co najmniej 30% liczby punktów z części pisemnej i części ustnej razem. Przeliczenia liczby punktów na oceny dokonuje nauczyciel układający zadania do części pisemnej i ustnej. Dołącza opracowaną punktację do zestawu zadań. d. Nauczyciel danego ucznia, jako egzaminator przygotowuje zestawy do części pisemnej i ustnej. W uzasadnionych przypadkach zestaw może przygotować nauczyciel wyznaczony przez dyrektora szkoły lub przewodniczącego komisji przedmiotowej. e. Do odpowiedzi w części ustnej uczeń przygotowuje się ok. 10 minut. Uczeń składa egzamin ustny w obecności co najmniej jednego innego zdającego. VII. Uwagi dodatkowe a. Każdy uczeń ma obowiązek prowadzić zgodnie ze wskazówkami nauczyciela zeszyt przedmiotowy. b. Aktywność na lekcji jest nagradzana oceną. Przez aktywność rozumiemy: częste zgłaszanie się ucznia na lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi, rozwiązywanie dodatkowych zadań w czasie lekcji lub w czasie wyznaczonym przez nauczyciela, aktywną pracę w grupach, rozwiązywanie dodatkowych zadań. c. Uczeń ma prawo do zgłoszenia raz w semestrze nieprzygotowania do lekcji. Przez nieprzygotowanie się do lekcji rozumiemy jedną z przyczyn: brak zeszytu, brak pracy domowej, brak gotowości do odpowiedzi, brak pomocy potrzebnych do lekcji. Nieprzygotowanie do lekcji uczeń zgłasza w trakcie czytania listy obecności albo na piśmie przed lekcją lub w inny sposób ustalony przez nauczyciela. d. Nauczyciel ma prawo zwiększyć liczbę nieprzygotowań. Zgłoszenie nieprzygotowania nie zwalnia od pisania zapowiedzianych prac pisemnych. Jeśli uczeń zgłosił nieprzygotowanie do lekcji a nauczyciel przeprowadził na lekcji niezapowiedziany sprawdzian, to uczeń na kartce z rozwiązaniami zapisuje informację, czy prosi o ocenienie pracy. Brak wyrażenia woli skutkuje wpisaniem oceny z kartkówki do dziennika. e. Uczeń, który otrzymał ocenę niedostateczną w I semestrze, ma obowiązek w przeciągu 7 dni roboczych zgłosić się do nauczyciela w celu ustalenia terminu i formy zaliczenia semestru. str. 5
f. Nieobecność ucznia na lekcji zobowiązuje go do uzupełnienia materiału we własnym zakresie. g. Uczeń na lekcji za zgodą nauczyciela może korzystać z kalkulatora lub kalkulatora graficznego, jeśli jego użycie jest zgodne z tematem lekcji. Zabrania się korzystania na lekcji z telefonu komórkowego jako kalkulatora i notatnika elektronicznego (notebooka). h. Uczeń klasy III liceum może korzystać z maturalnych tablic matematycznych bez żadnych wpisanych treści dodatkowych. Dodatkowe notatki w tablicach matematycznych traktowane są w czasie sprawdzianu (pracy klasowej), jako niedopuszczalne materiały praca ucznia zostaje tym samym rozliczona jako niesamodzielna. n. W trakcie lekcji uczeń ma wyłączony telefon komórkowy. SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI Wymagania dla klas I, II, III na poziomie podstawowym i rozszerzonym zgodne są z realizowanym programem nauczania w danej klasie. Zastrzega się prawo wprowadzania zmian. Ostatnie zmiany wprowadzono 31 sierpnia 2012 roku str. 6