PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM IM. POLSKICH NOBLISTÓW W NOWYCH SKALMIERZYCACH 1
WSTĘP Na co nauka i wykształcenie, Jeżeli im nie towarzyszy wychowanie, To jest wyrobienie zdrowego sądu, Czujnego sumienia, mężnej woli i hartu duszy Jadwiga z Działoszyńskich Generałowa Zamojska W naszym gimnazjum każdy członek społeczności: od dyrektora i nauczycieli przez uczniów wraz z rodzicami aż do pracowników obsługi jest OSOBĄ, człowiekiem wolnym, akceptującym odmienność drugiego człowieka, świadomym współtwórcą gimnazjalnej społeczności. Celem nauczycieli - wychowawców jest to, by każdy absolwent gimnazjum był człowiekiem dobrym, uczciwym, odpowiedzialnym i dobrze przygotowanym do życia we współczesnym świecie. Dąży się, by pomóc młodzieży w rozwoju intelektualnym, moralnym i fizycznym, uczniowie natomiast pracują nad zdobywaniem wiedzy, zmierzaniem ku wartościom najwyższym, stawaniem się w pełni człowiekiem przygotowanym do dokonywania umiejętnych i słusznych wyborów oraz do pełnego uczestnictwa w życiu społecznym. W swych działaniach wychowawczych liczymy na współpracę rodziców jako pierwszych i najlepszych nauczycieli. Tylko skoordynowane i konstruktywne działania szkoły i rodziców mogą zapewnić pełen i wszechstronny rozwój młodzieży. 2
ROZDZIAŁ I - WARTOŚCI WYCHOWAWCZE W procesie wychowania, my jako wychowawcy winniśmy opierać się na jasno określonym systemie wartości wypływającym z tradycji i kultury naszego narodu. W naszej szkole przyjmujemy takie wartości jak: 1. Odpowiedzialność 2. Szacunek dla innych 3. Sprawiedliwość 4. Miłość 5. Dobro 6. Pracowitość 7. Uczciwość 8. Rodzina 9. Kultura osobista. System wartości został ustalony i przyjęty przez całą społeczność gimnazjum uczniów, rodziców, nauczycieli. Wychowanek naszego gimnazjum, posługujący się takim systemem wartości potrafi bronić własnego zdania odpowiedzialnie i z szacunkiem dla drugiego człowieka. Powyższe wartości zawarte są także w tekście ślubowania, które składa każdy uczeń rozpoczynający naukę w gimnazjum: ROTA ŚLUBOWANIA My uczniowie Gimnazjum im. Polskich Noblistów w Nowych Skalmierzycach uroczyście ślubujemy: Swoim postępowaniem dbać o zachowanie postawy godnej ucznia naszej szkoły, Wielkopolanina, Polaka i Europejczyka Ślubujemy!!! Strzec sztandaru i honoru, uczyć się i pracować dla naszej Ojczyzny Rzeczypospolitej Polskiej, a także dla dobra naszych rodzin i drugiego człowieka Ślubujemy!!! Przyrzekamy okazywać należny szacunek rodzicom, nauczycielom i wychowawcom oraz kolegom, a także postępować zgodnie z zasadami mądrej wolności, prawdy i dobra Ślubujemy!!! 3
ROZDZIAŁ II - CELE WYCHOWAWCZE 1. Rozwój intelektualny: -poznanie swoich uzdolnień, -poszukiwanie prawdy, -rozszerzenie swoich zainteresowań, -umiejętność poszukiwania wiedzy, -umiejętność poszukiwania informacji, -umiejętność wypowiadania się. 2. Rozwój moralny: -umiejętność oceny własnych zachowań, -budowa własnego systemu wartości, -kształtowanie wrażliwości moralnej, -autentyzm działań, otwartość, ufność -autorytet w życiu człowieka -kształtowanie wrażliwości na drugiego człowieka -budowanie właściwego systemu stosunków międzyludzkich 3. Rozwój fizyczny: -kształtowanie sprawności fizycznej, -profilaktyka zdrowotna -dbanie o zdrowy styl życia -propagowanie życia wolnego od nałogów -integracja z osobami niepełnosprawnymi ruchowo 4. Rozwój emocjonalny; -kształtowanie wrażliwości uczuciowej, -umiejętność rozpoznawania i nazywania uczuć, -poznanie samego siebie, -umiejętność nawiązywania kontaktów interpersonalnych -kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych -akceptacja samego siebie -rozwijanie asertywności 4
5. Kształtowanie postaw obywatelskich i patriotycznych: -wyrabianie szacunku do tradycji, symboli oraz miejsc pamięci narodowej, -poznawanie kulturowych wartości regionu -propagowanie wiedzy o regionie -poznawanie sylwetek patronów gimnazjum -wyrabianie szacunku do patronów -propagowanie pozytywnych wzorców własnym przykładem 6. Rozwój duchowy: -poznanie zasad wiary, -wyrabianie szacunku i tolerancji dla innych wyznań, -myślenie refleksyjne, -rozwój kontaktu duchowego z Bogiem 7. Rozwój społeczny: -poznanie zasad funkcjonowania w społeczeństwie -propagowanie prawidłowych zasad funkcjonowania w społeczeństwie -umiejętność współżycia w grupie -kształtowanie tolerancji wobec innych ludzi, ich kultury i tradycji. Treści wychowawcze realizowane na poszczególnych przedmiotach stanowią załącznik do programu. ROZDZIAŁ III Wszyscy nauczyciele pracujący w Gimnazjum uczestniczą w złożonym procesie wychowania. Winni oni więc być przykładem i wzorem dla swoich uczniów wiedząc, że Słowa uczą a przykłady pociągają. Zmierzając do ideału wychowawca powinien być: - autorytetem dla ucznia, - konsekwentny, - dobry fachowiec, - sprawiedliwy, - wyrozumiały, - uczciwy, - komunikatywny, - stanowczy. Nauczyciele swoją postawą i zaangażowaniem, podejmowanymi działaniami wychowawczymi zmierzają do tego, aby absolwent naszego Gimnazjum był: 5
- dobrym i uczciwym człowiekiem, - dobrze przygotowany do dalszej nauki i dorosłego życia, - kreatywny, - przedsiębiorczy - zaradny, - człowiekiem posiadającym szacunek wobec siebie i innych, - osobą cechującą się kultura osobistą oraz gotowością do uczestnictwa w kulturze - człowiekiem podejmującym inicjatywy - umiejący pracować w zespole - wytrwały, - otwarty, - odpowiedzialny, - człowiekiem dokonującym właściwych wyborów, - autorytetem dla innych - tolerancyjny - człowiekiem szanującym tradycje i kulturę własnego oraz innych narodów. ROZDZIAŁ IV Nauczyciele w swej pracy wychowawcy, wspierając w tym zakresie obowiązki rodziców, powinni zmierzać do tego, aby uczniowie znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego, kształtowali w sobie postawę dialogu, umiejętność słuchania oraz umiejętność współżycia w grupie rówieśników sprawnych, a także niepełnosprawnych intelektualnie i ruchowo. Szczególną rolę odgrywają tutaj wychowawcy, do zadań których należy: - kierowanie zespołem pedagogicznym pracującym z klasą, - nadzorowanie funkcjonowania klasy i jej wywiązywania się ze zobowiązań społeczności szkolnej, - utrzymywanie kontaktu z rodzicami uczniów (pełni dyżur dla rodziców), - organizowanie zebrań dla rodziców, - organizowanie indywidualnych spotkań wychowawca rodzic - dziecko - prowadzenie dokumentacji pedagogicznej ( dzienniki, arkusze ocen, teczka wychowawcy), 6
- pomoc uczniom, którzy znaleźli się w sytuacji zagrożenia poprzez współpracę z dyrektorem szkoły, pedagogiem, psychologiem, kierowaniem do Poradni Psychologiczno -Pedagogicznej w Ostrowie Wielkopolskim - pomoc rodzicom uczniów sprawiającym trudności wychowawcze ( współpraca z instytucjami i specjalistami). ROZDZIAŁ V - RODZICE W SZKOLE W sprawach wychowawczych rodzice mają prawo do: - współtworzenia Programu Wychowawczego, - określania i współdecydowania o celach wychowawczych szkoły, - udziału w planowaniu i organizowaniu życia wychowawczego klasy we współpracy z wychowawcą, - podejmowaniu uchwał w sprawie wychowania na zebraniach Rady Rodziców, - uzyskania pomocy w zakresie postępowania z dzieckiem od wychowawcy, pedagoga szkolnego, psychologa, dyrektora szkoły, - uzyskania pomocy dla uczniów znajdujących się w sytuacji zagrożenia ( skorzystanie z form pomocy proponowanych przez szkołę tj. dożywianie, pomoc rzeczowa oraz pomoc instytucji tj. Poradni Psychologiczno -Pedagogicznej, Policji, Sądu, TPD, PCK, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie - za pośrednictwem szkoły). ROZDZIAŁ VI - SAMORZĄDNOŚĆ Na terenie Gimnazjum działa Samorząd Uczniowski stanowiący zorganizowaną formę samodzielnych działań uczniów. Samorząd Uczniowski posiada własny regulamin. Jego posunięcia koordynowane są przez opiekuna Samorządu Uczniowskiego, a ważne decyzje podejmowane są w porozumieniu z dyrektorem szkoły i Radą Pedagogiczną. Samorząd Uczniowski posiada własną reprezentację zwaną Radą Samorządu Uczniowskiego. Rada Samorządu Uczniowskiego wybierana jest w tajnych wyborach przez ogół uczniów, które przeprowadzane są we wrześniu każdego roku. W skład Rady Samorządu Uczniowskiego wchodzą: przewodniczący, zastępca przewodniczącego, sekretarz, skarbnik, przewodniczący działających gabinetów. 7
Zadania Samorządu Uczniowskiego. 1. Kształtowanie właściwego podejścia do nauki i zachowania. 2. Uczestniczenie w planowaniu życia i pracy szkoły. 3. Rozwijanie opieki i wzajemnej pomocy koleżeńskiej. 4. Organizowanie czasu wolnego działalność artystyczna, kulturalno- oświatowa. Na terenie Gimnazjum działa również Rada Rodziców oraz Rada Szkoły. Przedstawiciele Samorządu Uczniowskiego, Rady Rodziców i Rady Szkoły uczestniczą w posiedzeniach Rady Pedagogicznej mającej na celu podsumowanie pracy szkoły na koniec roku szkolnego. ROZDZIAŁ VII - PROFILAKTYKA W gimnazjum podejmowane są działania profilaktyczne skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Swym zakresem obejmują: - uświadomienie młodzieży rodzajów, działań i skutków spożywania alkoholu, narkotyków, nikotyny ( pogadanka, wykład, film, prezentacja, zajęcia warsztatowe), - diagnozowanie przyczyn zachowań nieakceptowanych - agresja i przemoc ( pogadanka, warsztaty w ramach godzin z wychowawcą ), - propagowanie zachowań akceptowanych społecznie na godzinach z wychowawcą, - dostarczanie pozytywnych wzorców zachowań. Zaplanowane działania profilaktyczne są realizowane poprzez warsztaty ze specjalistami, spotkania z wychowawcą, pogadanki, prezentacje oraz współpracę z Policją i Sądem dla Nieletnich, Ośrodkiem Profilaktyki i Terapii Uzależnień. Harmonogram działań profilaktycznych zawarty jest w Szkolnym Programie Profilaktyki. Ponadto przygotowujemy młodzież do podjęcia dalszego kształcenia a w efekcie podjęcia pracy. Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego zawiera możliwości poznania siebie, swoich mocnych i słabych stron, umiejętności, predyspozycji poprzez: - warsztaty dotyczące orientacji zawodowej prowadzone przez doradcę zawodowego z Mobilnego Centrum Informacji Zawodowej, - indywidualne konsultacje z doradcą zawodowym - spotkania z psychologiem, pedagogiem - zajęcia realizowane podczas godziny z wychowawcą 8
ROZDZIAŁ VIII - EWALUACJA. W celu oceny skuteczności oddziaływań wychowawczych przeprowadzane są badania i modyfikacja założonych celów i treści wychowawczych. Przeprowadzane są badania ankietowe, obserwacje, rozmowy, uwzględniane są uwagi i sugestie wszystkich członków społeczności szkolnej oraz specyfika środowiska szkolnego naszych uczniów. ROZDZIAŁ IX - HARMONOGRAM IMPREZ Wrzesień Wrzesień Październik Październik Listopad Listopad Grudzień Grudzień Grudzień Styczeń Luty Marzec Marzec Czerwiec Czerwiec Czerwiec Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego Rajd Patrona Dzień Edukacji Narodowej, Ślubowanie uczniów klas I Dzień Niepodległości Andrzejki Dzień patrona Mikołajki, Czerwony Dzień Wigilia szkolna, Powstanie Wielkopolskie. Dzień bez przemocy Walentynki. Pierwszy Dzień Wiosny Dzień Kariery Spotkanie z osobami niepełnosprawnymi Festyn rodzinny Zakończenie roku szkolnego 9
Załącznik nr 1 Treści wychowawcze realizowane na poszczególnych przedmiotach: Język polski: 1. Człowiek jako istota wolna, umiejąca współżyć w społeczeństwie; 2. Dobroć, uczciwość, odpowiedzialność jako przygotowanie do życia we współczesnym świecie. 3. Jasny system wartości podstawą działań wychowawczych: koleżeństwo, sprawiedliwość, odpowiedzialność, dyscyplina, tolerancja i patriotyzm. 4. Aktualność i ponadczasowość życiowej prawdy:,,słowa uczą a przykłady pociągają postawy bohaterów z przeszłości i współczesności oraz wartość domu rodzinnego. Matematyka: 1. Budowanie relacji nauczyciel uczeń ( poznawanie i respektowanie podmiotowości ucznia) 2. Rozwijanie uczniów poprzez dokonywanie samodzielnych wyborów zachęcanie do rozwiązywania zadań z własnej woli. 3. Nauczanie umiejętności samooceny. 4. Kształtowanie konkretnych postaw. Języki obce: 1. Tworzenie warunków kształtowania zdrowego stylu życia oraz harmonijnego rozwoju, uświadamianie własnej odpowiedzialności za ochronę swojego zdrowia. 2. Rozumienie procesów integracyjnych. 3. Nabywanie umiejętności nawiązywania współpracy, łamania barier komunikacyjnych. Historia, WOS: 1. Kształtowanie wrażliwości moralnej, budowanie własnego systemu wartości. 2. Umiejętność nawiązywania kontaktów interpersonalnych. 3. Kształtowanie postaw obywatelskich i patriotycznych. 4. Wyrabianie szacunku do symboli, tradycji, kulturowych wartości regionu. Chemia: 1. Poznanie i rozszerzanie swoich zainteresowań. 2. Umiejętność samooceny. 3. Umiejętność nawiązywania kontaktów interpersonalnych, współżycia w grupie. 4. Umiejętność poszukiwania wiedzy i informacji. 10
Biologia : 1. Kształtowanie postaw promujących zdrowy styl życia. 2. Wyrabianie zachowań promujących ochronę środowiska. 3. Prawidłowe rozumienie relacji człowiek przyroda. 4. Rozwijanie zainteresowań przyrodniczych. Geografia: 1. Wyrabianie szacunku i tolerancji do innych narodów, ras, kultur, religii. 2. Kształtowanie innych systemów wartości i sposobów życia. 3. Alternatywne sposoby rozwiązywania konfliktów wynikających z różnych interesów przyrodniczych, gospodarczych, społecznych i politycznych. 4. Kształtowanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej, regionu, państwa. Fizyka : 1. Kształtowanie umiejętności samodzielnego myślenia, podejmowania decyzji w rozwiązywaniu problemów. 2. Rozwijanie umiejętności prowadzenia obserwacji, dostrzegania różnic i podobieństw. 3. Kształtowanie szacunku dla osiągnięć ludzi nauki. 4. Kształtowanie umiejętności współdziałania w zespole, porozumiewania się, współpracy i pomocy koleżeńskiej. Informatyka : 1. Kształtowanie umiejętności poszukiwania informacji. 2. Rozwijania umiejętności samooceny. 3. Umiejętność nawiązywania kontaktów interpersonalnych, pracy w zespole. Plastyka : 1. Kształtowanie umiejętności pracy w zespole, przydziału zadań, odpowiedzialności. 2. Samodzielne podejmowanie działań umiejętność oceny swoich możliwości. 3. Kształtowanie umiejętności twórczego myślenia. 4. Kształtowanie tolerancji do wytworów sztuki innych ludzi, asertywne wyrażanie krytyki. 11