Rynek OFE w liczbach marzec 2013 r. PODSTAWOWE INFORMACJE O OTWARTYCH FUNDUSZACH EMERYTALNYCH 1. Analizy Online komentarz do miesięcznych wyników inwestycyjnych 2. Liczba członków OFE 3. Aktywa netto OFE 4. Struktura portfela inwestycyjnego 5. Składki przekazane przez ZUS do OFE 6. Wartość aktywów netto do zakumulowanej składki 7. Wartość jednostki rozrachunkowej 8. Martwe rachunki 9. Okresowe emerytury kapitałowe wypłacane z OFE 10. Losowanie ZUS 11. Transfery członków pomiędzy OFE 12. Trzyletnie stopy zwrotu OFE 1. Analizy Online komentują wyniki inwestycyjne OFE Źródło: Analizy Online Po dwóch miesiącach spadku wartości aktywów OFE, w marcu br. mieliśmy do czynienia z ich wzrostem. W ciągu miesiąca zwiększyły swą wartość aż o blisko +1,1 mld zł do 269,6 mld zł. To oznacza wzrost w stosunku do poprzedniego miesiąca o +0,4%. Wzrost aktywów wynikał ze znaczącego zasilenia rachunków OFE środkami z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W ubiegłym miesiącu na konta OFE trafiło ok. +1,4 mld zł nowych środków. Złożyły się na nie +0,8 mld zł przekazanych marcowymi przelewami oraz prawie +0,6 mld zł, które zostały przelane jeszcze w lutym ale konta OFE zasiliły dopiero na początku marca. Wynik z zarządzania, czyli drugi najważniejszy czynnik wpływający na wartość aktywów, był ujemny i sięgnął niemal -0,4 mld zł. Zdecydowała o tym m.in. słaba koniunktura rynku akcji. W marcu z głównych indeksów na warszawskiej giełdzie, na plusie, z wynikiem +0,6% był jedynie mwig40, który odzwierciedla zachowanie średnich spółek. W tym samym czasie indeks szerokiego rynku WIG spadł o -2,4%, a WIG20 indeks największych i najpłynniejszych spółek, zmalał o -3,3%. Spadek zanotował też indeks swig80, który stracił - 1,0%. W przeciwieństwie do rynku akcji, zyski przyniosły inwestycje na rynku długu. Indeks obligacji skarbowych IROS zyskał +0,90%, w tym najbardziej wzrosły ceny papierów o 5-letnim okresie do wykupu. Indeks je grupujący IROS-5 zyskał +1,2%. W minionym miesiącu jednostki funduszy emerytalnych straciły na wartości średnio -0,2%. Jako jedyne zyski wypracowały ING OFE - posiadające największy udział w rynku oraz AA OFE i to te fundusze w największym stopniu zwiększyły wartość zarządzanych środków (oba o +0,6%). Drugi co do wielkości fundusz - Aviva OFE,
powiększył stan aktywów o +0,4% do 60,7 mld zł. Najmniejszy wzrost aktywów odnotował trzeci co do wielkości fundusz - OFE PZU "Złota Jesień" oraz najmniejszy - OFE Polsat, fundusz, którego jednostka najwięcej straciła na wartości w marcu -0,6%. W sumie od początku roku aktywa OFE zyskały na wartości symboliczne +0,2 mld zł. Analizy Online 2. Liczba członków OFE 29.03.13 Źródło: KNF OFE Liczba członków Udział w rynku ING OFE 3 044 225 18,77% Aviva OFE 2 676 915 16,51% OFE PZU "Złota Jesień" 2 228 539 13,74% Amplico OFE 1 493 188 9,21% AA OFE 1 164 285 7,18% Generali OFE 1 010 519 6,23% AEGON OFE 943 991 5,82% Nordea OFE 890 250 5,49% PKO BP Bankowy OFE 658 537 4,06% OFE Pocztylion 595 884 3,67% Allianz Polska OFE 555 786 3,43% Pekao OFE 342 749 2,11% OFE WARTA 311 350 1,92% OFE POLSAT 300 677 1,85% Razem 16 216 895 100,00% OFE, których PTE nie należą do Izby (ciemniejsze tło) 11,34 % udziału w rynku Członkiem OFE jest osoba fizyczna, która posiada w funduszu emerytalnym odrębny rachunek, na którym gromadzone są środki ze składek i wypłat transferowych (w przypadku zmiany funduszu). Każda składka lub wypłata transferowa wpływająca do OFE jest przeliczana na jednostki rozrachunkowe, których suma znajduje się na rachunku członka OFE. Członkostwo w OFE jest w Polsce obowiązkowe dla osób, które podlegają ubezpieczeniu społecznemu, urodzonych po dniu 31 grudnia 1968 r. Osoba rozpoczynająca pracę powinna dokonać wyboru OFE i podpisać z nim umowę. Jeśli tego nie zrobi samodzielnie, zostanie przydzielona do jednego z funduszy emerytalnych w losowaniu, które dwa razy w ciągu roku przeprowadza ZUS. Można należeć tylko do jednego otwartego funduszu emerytalnego. 3. Aktywa netto OFE 29.03.13 Źródło: KNF OFE Wartość aktywów Udział w rynku ING OFE 64 381 616 444,79 23,88% Aviva OFE 60 734 069 481,13 22,53% OFE PZU "Złota Jesień" 36 211 628 255,14 13,43% Amplico OFE 21 471 020 440,62 7,96% AA OFE 16 910 640 168,66 6,27% Generali OFE 13 551 274 906,70 5,03% Nordea OFE 12 047 085 191,97 4,47% AEGON OFE 11 507 788 195,70 4,27% PKO BP Bankowy OFE 9 448 971 921,77 3,50%
Allianz Polska OFE 8 232 111 946,28 3,05% OFE Pocztylion 5 097 424 720,55 1,89% Pekao OFE 4 040 716 520,57 1,50% OFE WARTA 3 601 438 215,25 1,34% OFE POLSAT 2 377 571 626,82 0,88% Razem 269 613 358 035,95 100,00% Aktywa OFE, których PTE nie należą do Izby (ciemniejsze tło) 7,04% udziału w rynku Aktywa netto otwartego funduszu emerytalnego są to zasoby majątkowe znajdujące się w dyspozycji funduszu, nabyte za składki wniesione do OFE, pomniejszone o zobowiązania, takie jak opłaty na rzecz PTE. Fundusze emerytalne nie posiada żadnego majątku trwałego, a na ich aktywa składają się: portfele inwestycyjne, należności i środki pieniężne. Aktywa OFE są zarządzane przez powszechne towarzystwo emerytalne (PTE), lecz są własnością członków OFE. 4. Struktura portfela inwestycyjnego OFE 29.03.13 Źródło: KNF Portfel Skarbowe papiery wartościowe Depozyty i bankowe papiery wartościowe Akcje Wartość w mln zł Pozaskarbowe dłużne papiery wartościowe Inne Razem Portfel bieżący 122 902,68 14 439,15 103 209,92 30 645,54 1 428,53 272 625,84 Struktura w % Portfel bieżący 45,08 5,30 37,86 11,24 0,52 100,00 Portfel sprzed miesiąca 45,67 5,87 36,74 11,21 0,52 100,00 Portfel sprzed 3 miesięcy 44,84 8,13 35,04 11,26 0,73 100,00 Portfel sprzed 6 miesięcy 46,69 8,12 33,30 11,31 0,59 100,00 Portfel sprzed 12 miesięcy 50,84 4,95 33,97 9,65 0,58 100,00 5. Składki przekazane przez ZUS do OFE 29.03.13 Źródło: ZUS Składki wraz z odsetkami Składki przekazane w marcu 2013 836 753 056,29 Składki przekazane od 1999 187 188 077 062,52 6. Porównanie wartość aktywów netto do zakumulowanej składki Składki* Aktywa netto % marzec 2011 167 938 889 811,89 228 693 364 124,57 136,18 kwiecień 2011 169 985 963 046,43 234 574 955 074,37 138,00 maj 2011 171 967 837 382,76 234 590 926 391,18 136,42 czerwiec 2011 172 836 797 729,66 236 802 427 758,83 137,01 lipiec 2011 173 547 510 508,09 235 051 410 018,72 135,44 sierpień 2011 174 319 933 385,41 225 910 168 193,19 129,60 wrzesień 2011 174 941 296 864,53 222 035 796 936,64 126,92 październik 2011 175 526 549 901,57 229 070 929 068,30 130,51 listopad 2011 176 209 874 577,89 222 478 081 874,41 126,26 grudzień 2011 176 792 974 027,17 224 701 817 601,76 127,10 styczeń 2012 177 178 180 926,12 233 135 275 720,40 131,58
luty 2012 178 265 298 230,56 234 802 800 153,17 131,72 marzec 2012 178 940 079 948,57 237 890 853 418,35 132,94 kwiecień 2012 179 568 944 420,88 237 714 108 722,25 132,38 maj 2012 180 288 850 585,79 232 943 249 751,44 129,21 czerwiec 2012 180 627 649 794,64 241 068 714 367,74 133,46 lipiec 2012 181 304 549 267,13 242 731 511 064,48 133,16 sierpień 2012 182 282 663 537,09 246 826 237 485,31 135,47 wrzesień 2012 182 702 802 504,33 252 523 403 388,24 138,22 październik 2012 183 592 737 570,97 254 718 466 421,87 138,74 listopad 2012 184 201 518 441,84 261 635 495 027,17 142,04 grudzień 2012 184 811 482 086,78 269 596 467 329,15 145,88 styczeń 2013 185 497 363 997,63 268 905 145 466,73 144,96 luty 2013 186 351 324 006,23 268 533 194 248,12 144,10 marzec 2013 187 188 077 062,52 269 613 358 035,95 144,04 * przekazane od 1999 r. wraz z obligacjami skarbowymi 7. Wartość jednostki rozrachunkowej OFE Źródło: KNF OFE Wartość z dnia 29.03.2013 ING OFE 36,37 OFE POLSAT 35,09 Nordea OFE 34,93 Generali OFE 34,91 OFE WARTA 34,24 OFE PZU "Złota Jesień" 33,68 AA OFE 33,41 Aviva OFE Aviva 33,40 Amplico OFE 32,88 AEGON OFE 32,76 PKO BP Bankowy OFE 32,62 Allianz Polska OFE 32,38 Pekao OFE 31,79 OFE Pocztylion 30,74 Średnia ważona 34,12 Składki wpłacane do OFE oraz otrzymywane wypłaty transferowe są przeliczane (po odjęciu opłat) na jednostki rozrachunkowe. Jednostka rozrachunkowa jest tytułem prawnym uczestnika funduszu do udziału w wartości aktywów netto OFE. W momencie rozpoczęcia działalności w 1999 r. jednostki rozrachunkowe wszystkich OFE warte były tyle samo 10 zł. W miarę upływu czasu wartość jednostek różnicowała się. Im lepsze wyniki inwestycyjne osiągał fundusz emerytalny, tym wyższa jest wartość jednostki rozrachunkowej tego funduszu. Znając wartość jednostki i liczbę tych jednostek na swoim koncie można ustalić wartość zgromadzonego kapitału emerytalnego.
8. Martwe rachunki w OFE Źródło: KNF 29.03.2013 OFE w tym: martwe rachunki Ogółem razem w % Pekao OFE 363 939 9 023 2,48 OFE Pocztylion 599 227 13 774 2,30 OFE POLSAT 306 888 6 606 2,15 AEGON OFE 956 104 20 017 2,09 OFE PZU "Złota Jesień" 2 307 433 27 786 1,20 Amplico OFE 1 525 828 15 093 0,99 Generali OFE 1 072 177 10 385 0,97 PKO BP Bankowy OFE 707 505 6 582 0,93 OFE WARTA 324 220 2 858 0,88 Allianz Polska OFE 578 869 4 330 0,75 AA OFE 1 279 514 6 890 0,54 ING OFE 3 126 793 11 365 0,36 Aviva OFE 2 733 826 8 163 0,30 Nordea OFE 893 045 1 320 0,15 Razem 16 775 368 144 192 0,86 Martwe rachunki 30.03.2012 16 376 043 151 610 0,93 Martwe rachunki 31.03.2011 15 826 567 741 409 4,68 Martwymi rachunkami nazywane są rachunki (konta) w OFE, na który nie wpłynęła żadna składka. 9. Okresowe emerytury kapitałowe wypłacane z OFE 29.03.2013 Źródło: KNF OFE Pierwszorazowa Miesięczna Razem liczba kwota liczba kwota liczba kwota AEGON OFE 12 1 638,65 225 14 017,69 237 15 656,34 Allianz Polska OFE 4 458,39 90 8 847,59 94 9 305,98 Amplico OFE 12 3 296,71 288 24 583,73 300 27 880,44 Aviva OFE Aviva BZ WBK 17 3 797,61 403 43 677,38 420 47 474,99 AA OFE 4 548,56 155 10 917,64 159 11 466,20 Generali OFE 9 1 575,16 174 14 334,51 183 15 909,67 ING OFE 31 6 352,62 556 62 309,91 587 68 662,53 Nordea OFE 11 1 147,63 142 8 760,57 153 9 908,20 Pekao OFE 4 812,42 85 6 207,75 89 7 020,17 PKO BP Bankowy OFE 6 449,17 90 7 445,47 96 7 894,64 OFE Pocztylion 5 1 493,35 131 8 010,50 136 9 503,85 OFE POLSAT 6 362,96 49 1 991,05 55 2 354,01 OFE PZU "Złota Jesień" 29 3 938,00 460 32 271,61 489 36 209,61 OFE WARTA 3 180,30 66 4 251,13 69 4 431,43 Razem 153 26 051,53 2 914 247 626,53 3 067 273 678,06 Okresowe emerytury kapitałowe mogą być wypłacane osobom, które ukończyły 60 rok życia i nabyły prawo do emerytury oraz zgromadziły na swoim rachunku w OFE odpowiednie środki. Okresowa emerytura kapitałowa wypłacana jest do 65 roku życia. Forma świadczenia emerytalnego z OFE, które będzie wypłacane po 65 roku życia nie została jeszcze rozstrzygnięta.
Obecnie wypłacane emerytury okresowe dotyczą jedynie kobiet, ponieważ pierwsi mężczyźni, którzy zgłosili akces do zreformowanego systemu emerytalnego wejdą w wiek emerytalny w 2014 r. Wypłaty obsługuje ZUS. OFE mają obowiązek wyliczyć pieniężna wartość kapitału zgromadzonego w funduszu i zapewnić środki na wypłatę. 10. Losowanie ZUS styczeń 2013 Źródło: KNF OFE Liczba członków OFE z V losowania 31.01.2013 AEGON OFE Allianz Polska OFE Amplico OFE 216 923 Aviva OFE AA OFE Generali OFE ING OFE Nordea OFE Pekao OFE PKO BP Bankowy OFE OFE Pocztylion OFE POLSAT OFE PZU Złota Jesień OFE WARTA Razem 216 923 Wśród osób, które podlegały ubezpieczeniu społecznemu, a nie przystąpiły do żadnego z funduszy, chociaż były do tego zobowiązane, ZUS przeprowadza losowanie. Odbywa się ono dwukrotnie w ciągu roku - na koniec stycznia i na koniec lipca. Przed losowaniem ZUS listownie przypomina osobom, które nie wybrały OFE o obowiązku takiego wyboru. W losowaniu biorą udział tylko te fundusze, które uzyskały stopy zwrotu wyższe, niż średnia ważona stopa zwrotu wszystkich funduszy w dwóch ostatnich okresach rozliczeniowych, podawana w komunikatach KNF o wysokości trzyletniej stopy zwrotu OFE. Dodatkowym ograniczeniem jest to, że aktywa netto funduszu, który bierze udział w losowaniu, nie mogą przekroczyć 10% aktywów całego rynku OFE. 11. Transfery członków pomiędzy OFE luty 2013 Źródło: KNF OFE AEG All Ampli Aviva AA Gen ING Nord Pekao PKO Poczt Pols PZU WARTA Przystąpiło AEGON 1 3 2 2 3 1 1 13 Allianz Polska 19 3 11 6 10 15 5 1 14 5 6 1 96 Amplico 36 1 36 10 11 28 12 4 6 31 15 13 5 208 Aviva 2 1 3 1 6 11 4 2 1 5 1 2 39 AA 10 2 3 4 21 3 1 25 4 2 75 Generali 38 2 27 36 10 29 5 6 9 35 8 17 1 223 ING 141 21 40 123 66 60 39 42 45 120 59 71 9 836 Nordea 9 3 6 7 27 11 4 4 8 15 9 3 106
Pekao 2 1 2 3 2 10 PKO Bank 9 1 5 11 4 9 5 12 1 6 3 66 Pocztylion 1 2 1 1 1 6 Polsat 1 2 3 2 8 PZU 24 4 8 34 16 12 28 15 4 7 20 5 3 180 WARTA 1 1 1 3 Opuściło 290 35 92 263 120 132 161 89 67 74 277 110 132 27 1869 Zmiana funduszu emerytalnego pociąga za sobą przekazanie nowemu OFE zgromadzonego kapitału emerytalnego. Wypłaty transferowe związane z tym przejściem odbywają się 4 razy w roku: w ostatnim dniu roboczym lutego, maja, sierpnia i listopada, przy czym kwota wypłaty transferowej ustalana jest w piątym dniu roboczym przed dniem tej wypłaty. Dane obejmujące liczebności członków zmieniających OFE są publikowane w ostatnim tygodniu miesiąca, w którym ma miejsce sesja transferowa, na podstawie list transferowych zestawianych przez ZUS. 12. Trzyletnia stopa zwrotu OFE za okres 31.03.2010 29.03.2013 Źródło: KNF OFE Stopa zwrotu (%) Kwota niedoboru Allianz Polska OFE 19,132% Nordea OFE 19,052% Amplico OFE 17,976% ING OFE 17,664% Aviva OFE 17,234% OFE WARTA 16,820% PKO BP Bankowy OFE 16,375% AA OFE 16,290% OFE PZU "Złota Jesień" 15,382% AEGON OFE 15,271% Generali OFE 14,760% Pekao OFE 14,641% OFE Pocztylion 13,768% OFE POLSAT 9,828% Średnia ważona stopa zwrotu 16,636% Minimalna stopa zwrotu 8,318% Stopa zwrotu z inwestycji jest podstawową miarą oceny efektywności polityki inwestycyjnej otwartych funduszy emerytalnych. Trzyletnia stopa zwrotu funduszu obliczana jest dla poszczególnych OFE na koniec marca i września każdego roku, za ostatnie 36 miesięcy. Jej wartość tę wylicza w oparciu o zmianę wartości jednostki rozrachunkowej. Dla całego rynku wyliczana jest średnia ważona stopa zwrotu wszystkich OFE, będąca sumą iloczynów stóp zwrotu i przeciętnego udziału w rynku danego funduszu, mierzonego wielkością aktywów netto. Średnia ważona stopa zwrotu wszystkich otwartych funduszy emerytalnych jest podawana do wiadomości publicznej przez Komisję Nadzoru. W oparciu o średnią ważoną stopę zwrotu wyliczana jest minimalna wymagana stopa zwrotu, która jest podstawowym elementem systemu bezpieczeństwa finansowego II filara systemu emerytalnego. Minimalna
wymagana stopa zwrotu jest to połowa średniej ważonej lub średnia minus 4 punkty procentowe - w zależności od tego, która z tych wartości jest niższa. W przypadku jeśli fundusz nie osiągnie minimalnej wymaganej stopy zwrotu powstaje niedobór, który musi być uzupełniony. Niedobór pokrywany jest w pierwszej kolejności z umorzenia jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku rezerwowym, następnie z umorzenia jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku części dodatkowej Funduszu Gwarancyjnego. Jeżeli środki te nie są wystarczające, niedobór pokrywany jest kolejno ze środków własnych PTE, a jeżeli i te środki nie wystarczają, z pozostałych środków Funduszu Gwarancyjnego, z zastrzeżeniem, że w pierwszej kolejności pokrywany jest on ze środków części podstawowej Funduszu Gwarancyjnego. Ostatecznym gwarantem pokrycia niedoboru jest Skarb Państwa. Więcej informacji o OFE: Komisja Nadzoru Finansowego, http://www.knf.gov.pl/opracowania/rynek_emerytalny/index.html; Zakład Ubezpieczeń Społecznych, http://www.zus.pl/default.asp?p=2&id=1319; Analizy Online, http://www.analizy.pl/fundusze/otwarte-fundusze-emerytalne; Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych, http://igte.com.pl/.